KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2015/046
Gündem No : 1
Karar Tarihi : 05.08.2015
Karar No : 2015/UH.II-2128
Şikayetçi:
Karaelmas Yemek Üretimi Temizlik İşleri İnşaat Gıda Sağlık İşleri Bilgi İşlem Hizmetleri Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi
İhaleyi Yapan Daire:
Bülent Ecevit Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Başvuru Tarih ve Sayısı:
13.07.2015 / 58987
Başvuruya Konu İhale:
2015/67931 İhale Kayıt Numaralı "Merkezimiz 29 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım Ve Sonrası Hizmetleri Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Karaelmas Yemek Üretimi Temizlik İşleri İnşaat Gıda Sağlık İşleri Bilgi İşlem Hizmetleri Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi,
Asma Mah. Dereiçi Sok. Asma İşçi Yurtları Binası ZONGULDAK
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bülent Ecevit Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi,
Esenköy Kozlu 67600 ZONGULDAK
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/67931İhale Kayıt Numaralı “Merkezimiz 29 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bülent Ecevit Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 06.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Merkezimiz 29 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Karaelmas Yemek Üretimi Temizlik İşleri İnşaat Gıda Sağlık İşleri Bilgi İşlem Hizmetleri Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi’nin 30.06.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.07.2015 tarih ve 58987 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.07.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1825 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname'nin 25.3.1'inci maddesine göre işçilik maliyeti ile işçilere verilecek yol ücretinin teklif fiyata dahil olduğu ve ihaleye ait Teknik Şartname'nin D- Genel Hükümler bölümünün 5'inci maddesinde anılan Şartname ekinde (EK-3) cinsi, sayısı ve nitelikleri belirtilen personelin iş kapsamında çalıştırılacağının düzenlendiği hususları birlikte dikkate alındığında, idarece şikayet konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayandırıldığının anlaşıldığı, bu itibarla,
a) İdari Şartname'nin 25.3.1'inci maddesinin (a) bendinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak personel sayısı belirtilmesi gerekirken belirtilmediği, bu durumun maliyet hesaplamasında fırsat eşitliğini ortadan kaldırdığı,
b) İdari Şartname'nin 46.1'inci maddesinde süresi 29 ay olan ihale konusu işin sözleşme uygulamasında fiyat farkı verilmeyeceğinin düzenlendiği, bu durumun mevzuata aykırı olduğu,
c) 6552 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinde 4734 sayılı Kanun'un 62'nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre hizmet alımı işinde çalıştırılan personelin kıdem tazminatı ve buna bağlı ihbar tazminatının kamu kurum ve kuruluşlarınca ödeneceğinin hüküm altına alındığı dikkate alındığında, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin kıdem tazminatının idarece ödeneceğinin ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği,
d) Kamu İhale Genel Tebliği'nin 78.3'üncü maddesi gereğince İdari Şartname'nin 25.3.1'inci maddesinde işçilik giderine yer verilmesi ve birim fiyat teklif cetvelinde işçilik gideri için ayrı satır açılması gerekirken anılan Tebliğ maddesine uyulmadığı,
e) İdari Şartname'nin 25.3.1'inci maddesinin (e) bendinde personele yol ücreti verilmesinin öngörüldüğü, buna karşın gerek anılan maddede gerekse Teknik Şartname'de personele ayni veya nakdi yemek verilip verilmeyeceğine dair bir açıklamada bulunulmadığı, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin yemek maliyetinin nasıl karşılanacağının belirtilmemesinin 4734 sayılı Kanun'un 12'inci maddesine aykırı olduğu,
2) Teknik Şartname'nin farklı kısımlarında, kahvaltılık malzemelerinden olan reçel ve tereyağı gramaj bilgilerinin birbirinden farklı düzenlendiği, gerçekten Teknik Şartname'nin EK-5 numaralı ekinde reçelin 20 gr, tereyağının 10 gr olacağı belirtilirken, EK-4 numaralı ekinde reçelin 30 gr, tereyağının 15 gr olarak belirtildiği, ihale dokümanında bulunan düzenlemelerin birbiri ile uyuşmamasının 4734 sayılı Kanun'un 12'nci maddesine aykırı olduğu, ayrıca sağlıklı teklif fiyatı hazırlanmasına mani olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Merkezimiz 29 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” olarak belirtildiği, miktarı ve türüne ise Şartname ekinde,
Sıra No Açıklama Birimi Miktarı
1 NORMAL YEMEK adet 1.800.000
2 DİYET YEMEK adet 350.000
3 NORMAL KAHVALTI adet 725.000
4 DİYET KAHVALTI adet 175.000
5 DİYET ARA KAHVALTI adet 81.000
şeklinde yer verildiği, anılan Şartname’nin 25.3’üncü maddesinde “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Teknik şartname hükümlerine göre yemeklerin hazırlanması ve dağıtılmasında kullanılacak
a) İşçi ücret giderleri (Ulusal Bayram ve Resmi Tatil Günleri Dahil)
b) Her türlü yiyecek ve içecek malzemesi,
c) Temizlikte kullanılacak malzemeler EK 7 (Teknik şartnamede Evsafı belirtilen)
d) Demirbaş malzemelerin bakım onarım giderleri EK 1 ve Ek 2 (Teknik şartnamede Evsafı belirtilen)
e) Yol Bedeli: Her ay işçilere fiilen çalışılan her gün için 6,16 TL brüt yol bedeli ücret bordrosunda gösterilecek ve bu bedel her ay 26 gün üzerinden hesaplanacaktır.
j) Elektrik (Bir Aylık Ortalama 33.500KWh)
g) Su (Bir Aylık Ortalama 650 Metreküp)
h) Gaz (Bir Aylık Ortalama Gaz 3000 KG)
ı) İlaçlama giderleri
i)Teknik ve İdari Şartnamede belirtilen teçhizatların montajı, firmaya veya hastaneye ait olan hizmet yerine ait eksik olan araç gereçler ile servis malzemelerinin temini, makine teçhizatın bakım onarımı ve yedek parça bedelleri yükleniciye aittir.
j) Ek binalara yemeğin taşınması, yemeğin servisi v.b” düzenlemesinin bulunduğu, anılan Şartname’nin 46’ncı maddesinde mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halleri hariç ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağının belirtildiği,
Teknik Şartname’nin D- Genel Hükümler bölümünün 5'inci maddesinde anılan Şartname ekinde (EK-3) cinsi, sayısı ve nitelikleri belirtilen personelin iş kapsamında çalıştırılacağının düzenlendiği, anılan Şartname’nin EK-3 numaralı ekinde “Çalıştırılacak Personelin Cinsi, Miktarı ve Nitelikleri” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Proje Sorumlusu (1 Kişi): Gıda Mühendisi veya Diyetisyen diplomasına sahip olacaktır.
b) Proje Sorumlusu Yardımcısı(1Kişi): Gıda Teknikerliği, Gıda veya Turizm ve Otelcilik ile ilgili en az ön lisans diploması sahibi olacaktır.
c) Aşçıbaşı (1 Kişi): Aşçılık diploması veya ustabaşı sertifikasından birine sahip olup, mesleğinde en az 3 yıl tecrübeli olacaktır.
d) Aşçı (6 Kişi): Aşçılık diplomasına veya aşçılık sertifikasına sahip ve en az 2 yıl deneyimli olacaktır.
e) Aşçı Yardımcısı (5 Kişi): Aşçılık sertifikasına sahip ve en az 1 yıl deneyimli olduğuna dair bonservisi olacaktır.
f) Garson (39 Kişi): Turizm Meslek Yüksek Okulu veya Turizm Meslek Lisesi mezunu olacak veya 1 yıl bu alanda tecrübeli olacaktır.
g) Bulaşıkçı ve Diğer (7 Kişi):En az ilkokul mezunu olmalı” düzenlemesine yer verildiği,
Sözleşme Tasarısı’nın 9’uncu maddesinde, işin süresinin 29 ay olarak belirtildiği görülmüştür.
Yukarıdaki ihale dokümanı düzenlemelerinden, normal koşullarda sözleşmenin uygulanması aşamasında fiyat farkı verilmeyeceği belirtilen 29 ay süreli ihale konusu hizmet işinde ulusal bayram ve resmi tatil günü çalışmaları dahil olmak üzere işçilik ücreti giderleri ile personele verilecek nakdi yol bedelinin teklif fiyata dahil olduğu, hizmet işi kapsamında idarede tam zamanlı çalıştırılacak personelin 1 adet proje sorumlusu, 1 adet proje sorumlusu yardımcısı, 1 adet aşçıbaşı, 6 adet aşçı, 5 adet aşçı yardımcısı, 39 adet garson ve 7 adet bulaşıkçı ve diğer olmak üzere toplam 60 kişiden oluştuğu, bu personele verilecek ücret miktarının ve ayni veya nakdi yemek verilip verilmeyeceğinin, ayrıca bu personelin yapacağı ulusal bayram ve genel tatil günü çalışması miktarına dair detayların İdari Şartname’de düzenlenmediği anlaşılmıştır.
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde
“78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.
…
78.3. Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.
…
78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.
78.9. İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek ve yol maliyetlerinin istekli tarafından karşılanmasının öngörüldüğü hallerde, bu maliyetlerin brüt tutarları dikkate alınacaktır.
…
78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26 gün olarak hesaplama yapılacaktır.
…
78.15. Çalışacak personelin yemek ve yol maliyetlerinin isteklilerce ayni olarak karşılanmasının öngörüldüğü işlerde, bu ihtiyaçların isteklilerce ayni olarak karşılanacağı idari şartnamelerin ilgili maddesinde belirtilecek ve aylık gün sayısı gösterilecek, ancak buna ilişkin bir bedel öngörülmeyecek, personelin bu ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin kriterler ve asgari standartlar (yemek çeşidi, kalori vb.) ise ihale dokümanının ilgili bölümünde belirlenecektir. Bu şekilde verilen tekliflerin değerlendirilmesinde ise tekliflerin söz konusu ayni ödemeleri de içerdiği kabul edilerek değerlendirmeler buna göre yapılacaktır.
…
78.18. Yemek ve yol gibi ihtiyaçların isteklilerce karşılanmasının öngörülmediği durumlarda ise idari şartnamelerde bunlara ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmayacak ve sözleşmenin uygulanması sırasında yükleniciden çalışanlara ait bu tür giderleri karşılaması istenmeyecektir.
…
78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır.
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.
Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde “birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb. yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır…”açıklamaları bulunmaktadır.
Anılan Tebliğ açıklamalarından, malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmetinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyeceği, bir hizmet personel çalıştırılmasına dayalı olmasa dahi, ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde, teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerektiği, hizmet işinde personele ayni veya nakdi olarak yemek verilmesi isteniyor ise buna dair detaylı düzenlemelere başta idari şartname olmak üzere ihale dokümanı kapsamında yer verileceği, personelin yemek ihtiyacının isteklilerce karşılanmasının öngörülmediği durumlarda ise idari şartnamelerde bu duruma ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmayacağı ve sözleşmenin uygulanması sırasında yükleniciden çalışanlara ait bu tür giderleri karşılamasının istenilmeyeceği, teklif fiyata dahil olacak giderlerin mutlaka idari şartnamede düzenleneceği, teknik şartnamede ise bu giderlerin uygulanmasına dair detaylara yer verileceği, kural olarak personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında, ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği,
bununla birlikte Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verileceği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ve yapılan açıklamalar birlikte dikkate alındığında, ihale konusu malzeme dahil yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmetler işinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işi olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işi olduğuna dair saptamasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, başvuru sahibinin (alt) iddialarına dair hukuki değerlendirmelere aşağıda yer verilmiştir.
(a) ve (d) başlıklı iddialar: İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde ulusal bayram ve genel tatil günü çalışmaları dahil işçilik ücretlerinin teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği, ancak personele verilecek ücret miktarına ve bu personelin yapacağı ulusal bayram ve genel tatil günü çalışması miktarına dair detaylara yer verilmediği görülmektedir. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü maddesinde yer alan “işçilik giderine yer verilmesi” ibaresinden işçilik giderlerine dair detaylı bilgilerin verilmesinin anlaşılmaması gerektiği, söz konusu ibare ile istekliler tarafından teklif hazırlanırken ihale konusu işin ifasında katlanılması kaçınılmaz olan işçilik giderinin göz ardı edilmesinin, diğer bir ifade ile yalnızca işin asıl unsuru olabilecek malzeme, ekipman gibi giderlerin teklif hazırlamada dikkate alınmasının önlenmesinin amaçlandığı, dolayısı ile personel çalıştırılmasına dayalı işlere mahsus olarak anılan Tebliğ’de yer verilen detaylı işçilik maliyetlerine yönelik açıklamaların aynen uygulanması zorunluluğunun ihale konusu iş için geçerli olmadığı kabul edilmiştir. Bu itibarla, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde ulusal bayram ve genel tatil günleri dahil şekilde işçilik ücretlerinin teklif fiyata dahil olacağının belirtilmesinin, anılan Tebliğ açıklamasında belirtilen hususun yerine getirilmiş olması için yeterli bir düzenleme olduğu sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
Başvuru sahibinin işçilik giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiğine dair iddiasına ilişkin olarak ise, anılan Tebliğ’in 78.22’nci maddesine göre kural olarak personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında, ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerekmekte, bununla birlikte Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verileceği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet işlerinde işçilik giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiğine dair ihale mevzuatında herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, işçilik giderlerinin hizmet işinin büyük kısmını (asgari %70’ini) oluşturduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işlerinde dahi mevzuatın idarelere işçi sayısı üzerinden teklif alınması, dolayısıyla işçilik giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunluluğu getirmediği, bu konuda takdir yetkisi verdiği dikkate alındığında, işçilik giderinin görece düşük olduğu personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet işlerinde idarelerin bahse konu takdir yetkisine evleviyetle sahip olduğu kabul edilmektedir. Neticede, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet işi olmadığı dikkate alındığında, ihale konusu hizmet işinde işçilik giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin aksine yönelik iddiası yerinde bulunmamıştır.
(b) başlıklı iddia: Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet Alımlarında Fiyat Farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması bulunmaktadır. Anılan Tebliğ açıklamasına göre, ihale konusu iş gibi personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir. Bu durumda, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde yer alan, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halleri hariç ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağına dair düzenlemenin anılan Tebliğ açıklanmasına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.
(c) başlıklı iddia: 6552 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinde, 4734 sayılı Kanun'un 62'nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatının asıl işveren durumundaki kamu kurum ve kuruluşlarınca ödeneceği hüküm altına alınmış, böylece asıl işverenin kamu kurum ve kuruluşları olduğu, personel çalıştırılan hizmet işlerinde kıdem tazminatı yükleniciler tarafından tekliflerine dahil edilecek bir gider olmaktan çıkmıştır. Ancak, ihale mevzuatında, bahse konu yasa hükmünün yürürlüğe girmesinden sonra, hizmet işlerinde çalıştırılacak personelin kıdem tazminatının idarece ödeneceğinin ihale dokümanında ayrıca belirtilmesini zorunlu kılan herhangi bir düzenleme bulunmadığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
(e) başlıklı iddia: (a) ve (d) başlıklı iddialara yönelik hukuki değerlendirme doğrultusunda, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ihale konusu hizmet işinde iddia konusu hususun personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlere münhasıran düzenlenen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına göre değerlendirilemeyeceği kabul edilmektedir. Bu itibarla, her ne kadar İdari Şartname’nin 25.3’üncü maddesinde personele ayni veya nakdi yemek verilip verilmeyeceğine dair bir düzenleme bulunmasa da, idarenin şikayet başvurusuna vermiş olduğu cevapta zikredilen Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Çalıştıracağı Personel İle İlgili Hususlar” başlıklı 5’inci maddesinin onbirinci bendinde “Yüklenici çalıştıracağı personelin yemeğini kendisi karşılayacaktır.” şeklinde yer alan düzenleme uyarınca işçilere verilecek yemek giderine katlanılması gerektiği açık olduğundan, birim fiyat teklif cetveline göre öğün şeklinde belirlenen birim fiyatlar hesaplanırken personelin ayni yemek giderinin de dikkate alınması gerekmektedir. Dolayısı ile iddia konusu hususun tekliflerin hazırlanmasına engel olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan incelemede, Teknik Şartname'nin EK-5 numaralı ve “Yemek Grupları ve Tanımlamalar” başlıklı ekinde normal kahvaltı için reçelin net 20 gr, tereyağının net 10 gr; diyet kahvaltı için reçelin net 20 gr, tereyağının net 15 gr olacağı belirtilirken, EK-4 numaralı ve “Gıda Madde ve Malzemelerinin Teknik Özellikleri” başlıklı ekinde normal veya diyet kahvaltı ayrımı yapılmadan reçelin net 30 gr, tereyağının net 15 gr olarak belirtildiği, öte yandan idarenin şikâyet başvurusuna vermiş olduğu cevapta bahsedilen, anılan Şartname’nin EK-6 numaralı “Yemek Gramajları” listesinde normal kahvaltı için reçelin 20 gr, tereyağının 15 gr olacağının belirtildiği, diyet kahvaltılıklar kısmında için anılan gıda malzemelerinin gramaj bilgilerine yer verilmediği tespit edilmiştir.
Her ne kadar iddia konusu edilen kahvaltı malzemelerinin gramajları için Teknik Şartname’nin 3 farklı yerinde farklı düzenlemeler yapıldığı görülse de, idare tarafından iddiaya verilen cevapta Teknik Şartname'nin EK-6 numaralı “Yemek Gramajları” listesinin kahvaltı bölümünde söz konusu gıda malzemelerinin gramajlarının açıkça belirtildiği hususunun istekliye bildirildiği ve istekli açısından teklif hazırlanması aşamasında bu hususa ilişkin bir engelin kalmadığı, İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesi uyarınca söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın en düşük teklif üzerinde bırakılacağının düzenlendiği ve bu durumda tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında da bu hususa ilişkin olarak idarece başvuru sahibi bakımından eşit muamele ilkesine aykırı bir değerlendirme yapılmasının söz konusu olamayacağı hususları birlikte dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiası bakımından teklif hazırlanmasına engel bir durumun bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibinin yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin (İdari Şartname'nin 46.1'inci maddesinde ihale konusu işin sözleşme uygulamasında fiyat farkı verilmeyeceğinin düzenlenmesi) düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
EK GEREKÇE
İncelenen ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan, ihale dokümanında yönelik iddialarının incelenmesi neticesinde, başvuru sahibinin 1’inci iddiasının, (b) alt maddesinde yer alan iddianın yerinde olduğu gerekçesiyle, Kurulca “ihalenin iptaline” karar verilmiştir.
Ancak, başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinin 1’inci maddesinin, (e) alt bendinde, “İdari Şartname'nin 25.3.1'inci maddesinin (e) bendinde personele yol ücreti verilmesinin öngörüldüğü, buna karşın gerek anılan maddede gerekse Teknik Şartname'de personele ayni veya nakdi yemek verilip verilmeyeceğine dair bir açıklamada bulunulmadığı, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin yemek maliyetinin nasıl karşılanacağının belirtilmemesinin 4734 sayılı Kanun'un 12'inci maddesine aykırı olduğu,” iddiası yer almaktadır.
Yapılan incelemede, ihale konusu işe ait Teknik Şartname’nin EK-3 numaralı ekinde “Çalıştırılacak Personelin Cinsi, Miktarı ve Nitelikleri” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Proje Sorumlusu (1 Kişi): Gıda Mühendisi veya Diyetisyen diplomasına sahip olacaktır.
b) Proje Sorumlusu Yardımcısı(1Kişi): Gıda Teknikerliği, Gıda veya Turizm ve Otelcilik ile ilgili en az ön lisans diploması sahibi olacaktır.
c) Aşçıbaşı (1 Kişi): Aşçılık diploması veya ustabaşı sertifikasından birine sahip olup, mesleğinde en az 3 yıl tecrübeli olacaktır.
d) Aşçı (6 Kişi): Aşçılık diplomasına veya aşçılık sertifikasına sahip ve en az 2 yıl deneyimli olacaktır.
e) Aşçı Yardımcısı (5 Kişi): Aşçılık sertifikasına sahip ve en az 1 yıl deneyimli olduğuna dair bonservisi olacaktır.
f) Garson (39 Kişi): Turizm Meslek Yüksek Okulu veya Turizm Meslek Lisesi mezunu olacak veya 1 yıl bu alanda tecrübeli olacaktır.
g) Bulaşıkçı ve Diğer (7 Kişi):En az ilkokul mezunu olmalı” düzenlemesine yer verildiği,
İdari Şartname’nin 25.3’üncü maddesinde personele ayni veya nakdi yemek verilip verilmeyeceğine dair bir düzenleme bulunmadığı, ancak Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Çalıştıracağı Personel İle İlgili Hususlar” başlıklı 5’inci maddesinin 11’inci bendinde ise, “Yüklenici çalıştıracağı personelin yemeğini kendisi karşılayacaktır.” şeklinde bir düzenlemenin yer aldığı görülmüştür.
Uyuşmazlığa konu ihale, her ne kadar personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmasa da, idarece ihale dokümanında, söz konusu hizmetin yerine getirilmesinde çalışacak personelin sayısını ve niteliklerinin belirlendiği görüldüğünden, idarece İdari Şartname ve Teknik Şartnamede yapılan düzenlemeler çerçevesinde, söz konusu personelin yemeğinin idare tarafından mı, yüklenici tarafından mı karşılanacağının belli olmadığı ve bu durumun isteklilerce tekliflerin sağlıklı hazırlanmasına engel teşkil edeceği değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu ve ihalenin iptaline ilişkin Kurul kararında bu gerekçenin de yer alması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinin 1’inci maddesinin (e) alt maddesinde yer alan iddiasının yerinde olduğu ve ihalenin iptaline ilişkin gerekçeler arasında bu hususun da yer alması gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun “ihalenin iptaline” niteliğindeki kararına katılıyorum.
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi