KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2015/013
Gündem No : 14
Karar Tarihi : 18.02.2015
Karar No : 2015/UH.II-559
Şikayetçi:
Baha Taş.Tur.İnş.Tem.Hiz. Ve Tic.Ltd.Şti. - Erdoğan Taş.Ot.İşl.Nak.Oto Kir.Yunus Erdoğan
İhaleyi Yapan Daire:
Bölge Müdürlüğü-22.Bölge Trabzon Diğer Özel Bütçeli Kuruluşlar Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
08.01.2015 / 941
Başvuruya Konu İhale:
2014/138707 İhale Kayıt Numaralı "Personel Taşıması" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Baha Taş. Tur. İnş. Tem. Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. - Erdoğan Taş. Ot. İşl. Nak. Oto Kir. (Yunus Erdoğan) İş Ortaklığı,
İskenderpaşa Mah. Dervişoğlu Çıkmaz Sok. Bayraktarlar İş Merkezi Kat:3 No:57 Ortahisar/TRABZON
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 22.Bölge Müdürlüğü,
DSİ 22.Bölge Müdürlüğü 61220 TRABZON
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/138707İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 22.Bölge Müdürlüğü tarafından 04.12.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıması” ihalesine ilişkin olarak Baha Taş. Tur. İnş. Tem. Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. - Erdoğan Taş. Ot. İşl. Nak. Oto Kir. Yunus Erdoğan’ın 23.12.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.12.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.01.2015 tarih ve 941 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.01.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusundabulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/93 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhaleye katılan isteklilerin teklif dosyasında sundukları “özel iş deneyim belgesinin geçersiz olduğu”, belge ile ilgili faturaların Vergi Usul Kanunu’na uygun olmadığı ve belgelerin sunuluş şekline uygun sunulmadığından değerlendirmeye alınmaması gerektiği, sunulan faturaların toplamının sözleşme tutarını karşılamadığı, sözleşme ve faturaların noter, YMMM veya SMMM tarafından onaylanmadığı, sözleşmenin damga vergisi ile karar pulunun ödenmediği,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun şekilde yapılmadığından geçersiz olduğu; zira isteklinin sunduğu fiyat tekliflerinin teklif sahibi olan firmaların kendi mali müşavirleri tarafından imzalanmadığı, imzaların isteklinin mali müşavirine ait olduğu; amortisman, yakıt tüketimi, araç kaskosu, araç sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ferdi kaza koltuk sigortalarına ilişkin açıklayıcı belgelendirme yapıldığının kontrol edilmesi gerektiği ve her çeşit araç için bu giderleri gösterir belgelerin sunulduğunun kontrol edilmesi gerektiği; araçların amortisman giderlerini kanıtlayıcı fatura, satış sözleşmesi ya da kasko bedellerini gösterir belgelerin açıklamaya eklenmiş olması gerektiği; her çeşit aracın yakıt tüketimini gösterir belgenin sunulduğunun kontrol edilmesi gerektiği; bakım-onarım giderlerine ilişkin belgelendirmenin kontrol edilmesi gerektiği; araçların tiplerine göre farklılık gösteren MTV bedelinin internet vergi dairesi üzerinden kontrol edilmesi gerektiği ve sözleşme giderlerinin oranlarına uygun şekilde hesaplanıp teklife dahil edildiğinin kontrol edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İnceleme konusu ihalenin Devlet Su İşleri 22.Bölge Müdürlüğü tarafından 04.12.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Personel Taşıması” işi olduğu anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 30'den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu kurum ve kuruluşlarının veya özel sektörün personel taşıması işi ve okulların öğrenci taşımacılığı benzer iş olarak kabul edilecektir…” düzenlemesi,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “…
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz…” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde belirttiği üzere “…teklif dosyasında sunulan özel iş deneyim belgesinin geçersiz olduğu…” ifadelerinden ihaleye teklif veren isteklilerden özel sektöre bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen işlerden elde edilen sözleşme ve faturaları sunarak iş deneyimini tevsik eden isteklilerin kastedildiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda anılan iddia kapsamında iş deneyim belgesinin mevzuata uygun olmadığı iddiasının hangi isteklilere yönelik olduğu açıkça belirtilmediğinden idareye yapılan şikâyet başvurusunda da ifade edildiği üzere “…özel iş bitirme kullanan firmaların…” ifadesinden hareketle özel sektöre bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin sözleşme ve buna ilişkin faturaları sunan isteklilerin iş deneyimini tevsike yönelik belgeler üzerinden inceleme yapılmıştır.
İhaleye teklif sunan isteklilerin sunduğu iş deneyim belgeleri incelendiğinde; geçerli teklif sahiplerinden sadece ihale üzerinde bırakılan istekli Trabzon V.İ.P. Tur. İnş. Taah. Nak. Haf. Tem. Hiz. Tic. Ldt. Şti. tarafından özel sektöre bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin sözleşme ve faturaların iş deneyiminin tevsiki için sunulduğu görülmüştür.
Trabzon V.İ.P. Tur. İnş. Taah. Nak. Haf. Tem. Hiz. Tic. Ldt. Şti. tarafından Ahmet Usta Gıda Yemek Hiz. Tic. Ltd. Şti. ile imzaladıkları “Personel Taşıma (Servis) Sözleşmesi” ile sözleşme süresince buna ilişkin düzenlenen 17.000,00 TL’lik 9 adet fatura ile sözleşme süresi boyunca personel çalıştırıldığına dair Sosyal Güvenlik Kurumu’nun internet sayfasından çıktısı alınan “Sigortalı Hizmet Listesi”nin sunulduğu görülmüştür. Anılan sözleşmenin son sayfasında tarafların kaşe ve imzalarının bulunduğu, buna ilişkin faturaların tamamının “servis hizmet bedeli” için düzenlendiği ve üzerlerinde SMMM kaşesi, imzası ile TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, faturaların toplam bedeli ile sözleşmede öngörülen bedelin birbiriyle uyumlu olduğu,
Faturaların toplam tutarı olan 153.000,00 TL ile teklif bedelinin %30’u olarak belirlenen iş deneyim belgesi tutarının (482.517,00 x %30 = 144.755,10 TL) karşılandığı, sözleşme konusu olan personel taşıma işinin ihale konusu iş ve benzer iş ile aynı olduğu görüldüğünden iş deneyimin tevsiki için sunulan belgelerin benzer iş tanımına da uygun olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin anılan sözleşmenin damga vergisi ile karar pulunun ödenmediğine ilişkin iddiasına yönelik olarak yapılan incelemede ise
kamu ihale mevzuata kapsamında iş deneyiminin tevsikine yönelik sunulan belgeler arasında damga vergisi ile karar pulu bedelinin ödendiğine dair belgelere yer verilmesi zorunluluğu öngörülmediğinden söz konusu isteklinin iş deneyimini mevzuata uygun tevsik ettiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdarece düzenlenen 05.12.2014 tarihli “aşırı düşük fiyat sorgulaması karar tutanağı”ndan anlaşılacağı üzere, ihalenin şikâyete konu 5’inci kısmına ilişkin aşırı düşük teklif sınırı 507.595,85 TL olarak belirlenmiş ve buna göre teklifi aşırı düşük teklif olarak değerlendirilen isteklilerden 08.12.2014 tarihli yazılar ile “işletme giderleri (amortisman, akaryakıt, bakım-onarım, lastik-yağ vb., araçların zorunlu mesuliyet sigortası, motorlu taşıt vergisi, personel (şoför) çalıştırma giderleri (SGK kesintileri dahil), sözleşme giderleri (karar pulu, sözleşme pulu) ve müteahhit kârı” olarak belirlenen önemli teklif bileşenleri kapsamında aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmaları talep edilmiştir.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İhale ve sözleşmeye ilişkin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir. Ayrıca bu iş için çalışanların 30 gün üzerinden SGK'lı olacağı ve yürürlükteki brüt asgari ücretin %40 fazlasını alacağı dikkate alınacaktır. Yüklenici çalıştıracağı her bir şoför için günlük yemek bedeli olarak brüt 9,00 TL olarak alacak ve bu bedeli 22 gün ile çarparak bir şoförün aylık brüt yemek bedelini hesaplayacaktır. Yüklenicinin çalıştıracağı şoförler için yol ve giyecek gideri öngörülmemiştir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
%2” düzenlemesi,
İşe ilişkin Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2015; işi bitirme tarihi 31.12.2015
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…
78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır…” açıklaması,
Aynı Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;
İhale konusu iş kapsamında saat ücreti karşılığında çalıştırılması öngörülen personel için 6,01 TL saat ücreti üzerinden toplam 39.377,52 TL bedel hesaplandığı görülmüş; ancak isteklinin hesaplamasının dayanağı olan aylık ücretin İdari Şartname’nin teklif fiyata dahil olan giderlerde açıkça düzenlendiği üzere çalıştırılacak personele asgari ücretin %40 fazlası üzerinden ücret ödenmesi ve günlük brüt 9,00 TL’den aylık 22 gün üzerinden yemek bedeli ödenmesine ilişkin düzenlemelerin dikkate alınmadan hesaplandığı görüldüğünden açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı,
İhale konusu işin yerine getirilmesinde kullanılacak olan 13 adet 27-33 kişilik midibüs için araç başına aylık 1.000,00 TL bedel ile yıllık toplam 156.000,00 TL öngörülmüş ve bedelin tevsiki için Ali Eyüboğlu ile 11.12.2014 tarihinde yapılan “Taşıt Kira Sözleşmesi” sunulmuştur. Anılan belge ile araçların kira bedelinin, yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edilemediği,
Araçların kullanacağı yakıtın bedelinin tevsiki için “Saylamlar Petrol İnş. Tur. ve Tic. Ltd. Şti.” tarafından düzenlenen 04.12.2014 tarihli proforma fatura sunulduğu görülmüş ve belgede yer alan “Birim satış tutarının mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin anılan Tebliğ açıklamasında yer alan ibare ile uyumlu olmadığı tespit edildiğinden açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır. Bunun yanı sıra başvuru sahibinin iddiası doğrultusunda, isteklinin açıklaması kapsamında sunduğu fiyat teklifinde yer alan SMMM kaşe ve imzasının, fiyat teklifini düzenleyen firma ile “tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu”na ait olup olmadığının araştırılması ihtiyacı hasıl olmuş ve anılan belge üzerinde imza ve kaşesi bulunan meslek mensubu Ali Tahir İshak ile yapılan yazışma sonucunda bahsi geçen kişinin değinilen proforma faturayı düzenleyen “Saylamlar Petrol İnş. Tur. ve Tic. Ltd. Şti.”nin beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu olduğuna yönelik tevsik edici nitelikte belge olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sayfası üzerinden yapılan “E-Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi Görüntüleme” sorgulamasına ilişkin çıktı elde edilmiş olup başvuru sahibinin iddiasının bu yönüyle uygun olmadığı,
Araçların yakıt tüketiminin tevsikine yönelik Armutçuoğlu Otomotiv Servis Hiz. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen “Araç Yakıt Tüketimi Tespit Raporu” sunulduğu, anılan belgede ihale konusu iş kapsamında kullanılması öngörülen 27 ve 31 kişilik “Otokar” marka midibüslerin 100 km’de ortalama 20 lt. yakıt tükettiğinin belirtildiği görülmüş olup araçların yakıt tüketimin mevzuata uygun olarak tevsik edildiği,
Bakım-onarım gideri için öngörülen bedelin tevsiki için Armutçuoğlu Otomotiv Servis Hiz. Tic. Ltd. Şti. IVECO Yetkili Servisi tarafından düzenlenen fiyat teklifi sunulduğu görülmüş olup anılan belgede Aktarılan Tebliğ açıklaması gereğince yer verilmesi gereken meslek mensubu ibaresi bulunmadığından açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı,
Lastik giderleri için öngörülen bedelin tevsikine yönelik sunulan Keleşoğlu Otomotiv San. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinde yer alan ““Birim satış tutarının mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin anılan Tebliğ açıklamasında yer alan ibare ile uyumlu olmadığı görüldüğünden açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı anlaşılmış, ayrıca anılan belge üzerinde imza ve kaşesi bulunan meslek mensubu Ali Osman Kılıç ile yapılan yazışma sonucunda bahsi geçen kişinin değinilen fiyat teklifini düzenleyen “Keleşoğlu Otomotiv San. Nak. ve Tic. Ltd. Şti.”nin beyannamelerini imzalamaya yetkili meslek mensubu olduğuna yönelik tevsik edici nitelikte bir belge gönderilmemiş olup belgeyi düzenleyen firma tarafından gönderilen “Trabzon SMMM odasına 536 sicil numarası ile kayıtlı bulunan SMMM Ali Osman Kılıç Trabzon VİP Turizm İnş. Taah. Nak. Hafr. Tem. Hiz. Tic. Ltd. Şti. firmasına vermiş olduğum 10.12.2014 tarihli teklifimi analiz yapmış ve konusunda yetkili kılınmıştır.” ifadelerinin yer aldığı bir yetki belgesi ile SMMM ve fiyat teklifini düzenleyen firma arasındaki hukuki ilişki tevsik edilemediğinden açıklamanın bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı,
MTV için öngörülen bedelin tevsiki için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sayfası üzerinden yapılan sorgulamada ihale konusu işte kullanılacak araçlara ilişkin önceki yıllarda yatırılan vergi tutarlarını gösteren belge sunulduğu ve ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda ödenen vergi tutarı üzerinden açıklama yapıldığı ve söz konusu belge ile anılan giderin yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edilemediği,
Araçların zorunlu mesuliyet sigortalarına yönelik öngörülen bedellerin tevsiki için sunulan sigorta şirketinin acentesi tarafından 22.02.2014 ile 22.02.2015 tarihleri arasına ilişkin düzenlenmiş zorunlu mali sorumluluk poliçesi ile anılan bedelin yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edilemediği,
Kasko bedelinin tevsiki için 28.08.2014 ile 28.08.2015 tarihleri arasına ilişkin sunulan genişletilmiş kasko poliçesi ile, anılan bedelin yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edilemediği,
Ferdi kaza sigorta bedeli için öngörülen bedelin tevsikine yönelik sunulan poliçe ile anılan bedelin yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edilemediği,
Sözleşme giderleri hesaplanırken 56 Seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği gereğince sözleşme bedeli üzerinden ödenmesi gereken sözleşme damga vergisi oranının % 0,948, ihale kararı damga vergisinin % 0,569 ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince ödenmesi gereken Kamu İhale Kurumu payı oranının % 0,05 olduğu görülmüştür. Bu itibarla, istekli tarafından yapılan açıklamaya bakıldığında sözleşme giderlerinin tevsikine yönelik olarak ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak şoförlere ilişkin işçilik maliyeti olarak öngörülen 39.377,52 TL’nin içinde, KİK işçilik modülü kullanılarak hesaplama yapıldığından sözleşme giderinin dahil olduğu belirtilerek anılan işçilik maliyetinin ihaleye verilen teklif tutarı olan 482.517,00 TL’den düşülmesi suretiyle, kalan tutar üzerinden % 0569 oranında karar pulu ile % 0,948 oranında damga vergisi tutarı hesaplandığı; ancak % 0,05 oranındaki paya ilişkin hesaplama yapılmadığı görüldüğünden açıklamanın bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
Başvuru sahibi istekli Baha Taş. Tur. İnş. Tem. Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. - Erdoğan Taş. Ot. İşl. Nak. Oto Kir. (Yunus Erdoğan) iş ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde;
İsteklinin ihale konusu iş kapsamında kullanmayı taahhüt ettiği 13 adet midibüsü kiralama yolu ile temin edeceğini belirttiği ve tüm araçların kira sözleşmelerini bu durumun tevsikine yönelik sunduğu görülmüş olup anılan belgeler ile araçların kira bedelinin, yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda kamu ihale mevzuatına uygun olarak tevsik edilemediği, ayrıca söz konusu kira sözleşmelerinin yukarıda yer verilen yetkili meslek mensubu ibaresi de bulunmadığından,
Anılan araçları kullanacak şoförlerin işçilik maliyetine ilişkin hesaplamada, çalıştırılacak personele asgari ücretin %40 fazlası üzerinden ücret ödenmesi ve günlük brüt 9,00 TL’den aylık 22 gün üzerinden yemek bedeli ödenmesine ilişkin İdari Şartname düzenlemelerinin dikkate alınmadan hesaplama yapıldığı görüldüğünden açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı,
Söz konusu araçların zorunlu mali sorumluluk sigortası ve kasko giderlerine ilişkin öngörülen bedellerin tevsikine yönelik sunulan poliçeler ile yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamalarına uygun bir tevsikin yapılamadığı,
Yakıt bedelinin tevsikine yönelik sunulan fiyat teklifinde yer alan “Birim satış tutarının mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet satış tutarı, tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yukarıda değinilen Tebliğ açıklamasında yer alan ibare ile uyumlu olmadığı tespit edildiğinden açıklamanın bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklaması mevzuata uygun olmayan ihale üzerinde bırakılan Trabzon V.İ.P. Tur. İnş. Taah. Nak. Haf. Tem. Hiz. Tic. Ldt. Şti. ile başvuru sahibi Baha Taş. Tur. İnş. Tem. Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. - Erdoğan Taş. Ot. İşl. Nak. Oto Kir. (Yunus Erdoğan) İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan söz konusu ihalenin şikâyete konu edilen 5’ inci kalemine ilişkin yaklaşık maliyetin 659.874,60 TL olduğu tespit edilmiş olup, buna göre 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi gereğince başvuru tarihi itibariyle şikâyet bedeli olarak yatırılması gereken tutarın 6.000,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından ise başvuru bedelinin 9.000,00 TL olarak yatırıldığı anlaşıldığından, Kurum hesaplarına fazladan yatırılan 3.000,00 TL’nin talebi halinde başvuru sahibine iadesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi