KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2014/027
Gündem No : 17
Karar Tarihi : 18.04.2014
Karar No : 2014/UH.II-1881
Şikayetçi:
Rota Yemekçilik Tic. A. Ş., YENİŞEHİR MAH. LİSE 2. SOK. AKTAŞ 3 APT. NO: 7/4 DİYARBAKIR
İhaleyi Yapan Daire:
Ankara 1. Bölge Kamu Hastane Birliği Genel Sekreterliği, Talatpaşa Bulvarı No: 177 Altındağ Belediyesi İçi 06230 ANKARA
Başvuru Tarih ve Sayısı:
21.03.2014 / 10139
Başvuruya Konu İhale:
2013/187964 İhale Kayıt Numaralı "Ankara 1 Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 24 Aylık Yemek Hizmeti" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Ankara 1. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 22.01.2014tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Ankara 1 Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 24 Aylık Yemek Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Rota Yemekçilik Tic. A. Ş.nin 14.03.2014tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.03.2014tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.03.2014tarih ve 10139sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.03.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/1250sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1 ) İhalenin 2’nci kısmında sundukları aşırı düşük teklif açıklamasında işçilik maliyet toplamının hatalı olduğu gerekçesiyle açıklamalarının reddedilmesinin uygun olmadığı, personel giderleri maliyet bileşenleri hesap tablosunda işçilik maliyetlerinin genel toplamında yapılan aritmetik hatanın düzeltilebilir olduğu, 2’nci ve 3’üncü kısımlarda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu, sunulan sigorta poliçesinin ihale dokümanında belirtilen şartları taşımadığı, fiyat tekliflerinde bulunan SMMM/YMM beyanlarının hatalı yazıldığı, bir takım imalat girdileri için ihale konusu işin yapılacağı yer dışından alınan proforma faturalarla açıklama yapıldığı ve nakliye bedelinin dahil olup olmadığının belirtilmediği, elektrik birim fiyatında EPDK tarafından yayımlanan tarifedeki vergi ve fonlar dikkate alınmadan maliyet hesabı yapıldığı, amortisman giderlerinin yanlış öngörüldüğü, asgari işçilik maliyetinin yanlış hesaplandığı, anılan kısımlar için farklı yemek menüleri ile açıklama yapılması gerektiği ama iki kısım için de aynı menü ile açıklama yapıldığı, “kemiksiz et” ve “alabalık” fiyatlandırmasının uygun olmadığı, ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarında kendilerinden daha düşük teklif veren isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda belirtilen nedenlerle uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülmeyen yine kendisinden daha düşük teklif veren isteklilerin açıklamalarının da belirtilen nedenlerle de mevzuata uygun olmadığı,
2) İhalenin 2’nci ve 3’ncü kısımlarında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere sunulan sözleşmenin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1 ) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Ankara 1 Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 24 Aylık Yemek Hizmeti” olarak belirtildiği görülmüştür.
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde, “25.1.Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin tümü isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.
...
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
1.Personelin aylık ödeme (maaş) bilgileri:
a.Diyetisyen için brüt asgari ücretin % 250 fazlası
b.Aşçıbaşı için brüt asgari ücretin %200 fazlası
c.Aşçıbaşı Yardımcısı için brüt asgari ücretin % 150 fazlası
d.Aşçı için brüt asgari ücretin %100 fazlası
e.Aşçı yardımcısı için brüt asgari ücretin % 50 fazlası
f.Garson, Bulaşıkçı ve Temizlikçi-Meydancı için brüt asgari ücretin % 5 fazlası ödenecektir. İstekliler de tekliflerinde garson, bulaşıkçı ve temizlikçi-meydancı için buna uygun bir ücret öngöreceklerdir.
g.İşçiye verilecek giyim-kuşam ile Teknik Şartnamede belirtilen ekipman ve her türlü giderler istekli tarafından verilen teklif fiyata dahil edilecektir.
ğ. Teknik Şartnamelerde fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günleri için öngörülmüş olup 24 ay boyunca her bir grupta toplam 29 gün, fazla çalışma yapılacaktır.
h. Her işçiye sözleşme dönemi boyunca aylık (26 iş günü x 2 toplu taşıma bileti / kişi) 52 (Elli iki) adet toplu taşıma bileti yüklenici tarafından ayni olarak verilecektir. 2. ve 3. gruplarda yer alan hastanelerde (Kazan, Kızılcahamam, Çubuk, Elmadağ) çalışacak personele yol ücreti verilmeyecek ve istekliler de bunun için tekliflerinde herhangi bir bedel öngörmeyeceklerdir.
ı. İşçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılama yükümlülüğü yükleniciye ait olup çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarının karşılanması için Sağlık Tesisinde pişirilen yemekten bedelsiz olarak faydalanma imkânı verilecektir. İstekliler tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.
i. Yüklenici çalıştıracağı işçilerin kıyafetini Teknik Şartnamelerde detayları yer aldığı üzere ayni olarak karşılamak ve giydirmekle yükümlüdür. Kıyafetler her yıl Ocak ayı başlarında kışlık ve Mayıs ayı başlarında yazlık olarak yüklenici tarafından imza karşılığı işçilere teslim edilecektir. Buna ilişkin tutanak Kontrol Teşkilatına teslim edilecektir.
j.Yüklenici, sağlık tesislerinin mutfağında meydana gelebilecek yangınlara ve pişirilecek yemeklerde meydana gelebilecek besin zehirlenmeleri nedeni ile kişilerin mağduriyetini giderebilmek ve olası tazminatları karşılayabilmek için üçüncü kişi mali sorumluluk sigortası yaptıracaktır. Sağlık tesislerinde günlük yemek hizmetinden faydalanan kişi sayısı 1. grup için 8500 kişi, 2. grup için 4700, 3. grup için 7.100 kişi olarak kabul edilecektir. Olay başına ve yıllık toplam tek limit olarak 2.000.000,00 TL üçünçü şahıs sorumluluk sigortası yaptırılacak ve ihale uhdesinde kalan yüklenici firma "Üçüncü Şahıs Sorumluluk Sigortası"na ait poliçeyi sözleşme öncesi İdare'ye verecektir.
k.İşin yapılması için gerekli malzemeler, damacana su, kullanılacak demirbaşların amortismanı, temizlik sarf malzemeleri, temizlik maddeleri, lpg, ilaçlama giderleri vs. gibi ihale dokümanında geçen ve maliyet unsuru olabilecek diğer giderler de teklif fiyata dahildir.
...
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2'dir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Her bir kısım için ayrı ayrı düzenlenen Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinde de inceleme konusu ihalenin personel, personel muayene, giyim, yol, temizlik malzemeleri ve ekipmanları, demirbaş listesi, yüklenici tarafından getirilecek ekipmanlar, turnike gideri, yemek analiz gideri, ilaçlama, elektrik, doğalgaz, su, LPG, mali sorumluluk sigortası, panelvan araç gibi maliyet bileşenlerine ilişkin düzenlemelerin yapıldığı, söz konusu Şartname’de normal yemek için 2 haftalık örnek menüye, diyet yemeği haftalık menü örneğine, 7 adet farklı ara öğün örneğine, yemek çeşitlerine göre gramaj listesine ve kullanılacak gıda maddelerinin özelliklerine yer verildiği görülmüştür.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, bahse konu ihalenin 2’nci kısmına 13 isteklinin katıldığı, söz konusu kısımda teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen 10 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 3 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği, sorgulamaya cevap veren isteklilerden Ogtim İnşaat Turizm. Med. Gıda Tem. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında çalıştırılacak personel için yemek gideri öngörmesi ve sunduğu yemek menüsünde domates-biber veya domates-salatalık gramajının eksik olması gerekçesiyle, Öz Gaziantep Lokantacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasında, LPG tüp giderinin yanlış hesaplanması ve yaka kartı giderine ilişkin olarak proforma fatura sunulmaması gerekçesiyle, Avşar Oğulları Et Ürünleri Yemek Üretim ve Dağ. Gıda Tem. San. Tic. A.Ş.nin açıklamasında, ilaçlamanın 21 günde bir yerine ayda bir yapılması esasına göre maliyetlendirilmesi gerekçesiyle, başvuru sahibi Rota Yemekçilik Tic. A. Ş.nin açıklamasında, işçilik maliyeti tablosu toplamının yanlış olması gerekçesiyle, Fesleğen Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Org. Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasında, sunduğu temizlik ve sarf malzeme giderinin ve araç yakıt giderinin eksik hesaplanması gerekçesiyle, Öksel Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.-On İlaç. Sağ. İnş. Elek. Gıda Bilgisayar İnsan Kaynakları ve San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin, teklif dosyasında sunulan sicil kayıt suretinin imzasız ve mühürsüz olması gerekçesiyle, Polimatik Temizleme San. Tic. Ltd. Şti.-Yeniçeri Temizlik Turizm İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklif fiyatının yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle, Takdir İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Doğu Yemek San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin de birim fiyat hesap cetvelinin hatalı olduğu gerekçesiyle söz konusu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin 2’nci kısmında aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan 2 istekliden Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Kahvecioğlu Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
Bahse konu ihalenin 3’ncü kısmına 14 isteklinin katıldığı, teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen 12 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 2 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği, Avşar Oğulları Et Ürünleri Yemek Üretim ve Dağ. Gıda Tem. San. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, ilaçlamanın 21 günde bir yerine ayda bir yapılması esasına göre maliyetlendirilmesi ve tavuk şinitzel fiyatının eksik hesaplanması nedeniyle normal yemek ortalama maliyetinin yanlış hesaplandığı gerekçesiyle, Özata Gıda Soğuk Hava Sosyal Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasında, ikinci hafta Pazar günü öğlen menüsünde mantarlı tavuk yerine tavuk şinitzel yazılması ve sunduğu yemek menüsünde domates-biber veya domates-salatalık gramajının eksik olması gerekçesiyle, Selina Gıda Mad. Turizm İnş. Taah. Tem. Yemekhane ve Güv. Hiz. Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasında, çalıştırılacak personel için yemek gideri öngörmesi, temizlik ve sarf malzeme giderleri için proforma fatura sunmaması ve sunduğu yemek menüsünde domates-biber veya domates-salatalık gramajının eksik olması gerekçesiyle, Öz Gaziantep Lokantacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, 8 adet proforma faturada TÜRMOB kaşesine yer vermediği ve yaka kartı giderine ilişkin olarak proforma fatura sunmadığı gerekçesiyle, Fesleğen Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Org. Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, 3’üncü kısım için ayrı bir menü örneğine yer vermediği gerekçesiyle, Aydeniz Yemek Tem. Güv. Teks. Bilişim Med. ve Sağ. Hiz. Ltd. Şti.nin açıklamasında, çalıştırılacak personel için yemek gideri öngörmesi ve karışık kış salatası birim maliyetinin eksik hesaplanması nedeniyle normal yemek ortalama maliyetinin yanlış hesaplandığı gerekçesiyle, Öksel Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.-On İlaç. Sağ. İnş. Elek. Gıda Bilgisayar İnsan Kaynakları ve San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklif dosyasında sunulan sicil kayıt suretinin imzasız ve mühürsüz olması gerekçesiyle, Baytekin İnşaat Temizlik Gıda Yemek Üretim Nak. Güv. ve Bilgisayar Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif fiyatının yaklaşık maliyetin üzerinde olması gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin 3’üncü kısmında aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan 4 istekliden Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, başvuru sahibi Rota Yemekçilik Tic. A. Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde;
“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde ise “79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.”açıklaması,
Anılan Tebliğ’in 79.4.2.24’üncü maddesinde de “Yemek hizmet alımı ihalelerinde, çalıştırılacak personelin giyim gideri ile su, tuz, baharat, peçete ve masa örtüsü giderleri için yapılacak açıklamalara ilişkin olarak isteklilerden belge sunmaları istenmeyecektir. İhale komisyonu ayrıca, bu girdiler dışındaki girdilerden de belgelendirilmesine gerek bulunmayanları tespit edebilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
Anılan Kanun hükmü ve Tebliğ açıklaması birlikte değerlendirildiğinde; ihale komisyonunca tekliflerin 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirilmesinin ardından aşırı düşük tekliflerin ve bu tekliflerde önemli olan bileşenlerin belirlenmesinin zorunlu olduğu ve teklifinin aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili açıklama istenmesi gerektiği hususunun açık ve tereddüde yer vermeyecek bir şekilde hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.
Bunun yanında, belirtilen Kanun ve Tebliğ açıklamaları doğrultusunda teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden, inceleme konusu ihalede olduğu gibi teklifin tamamı üzerinden ya da ihale dokümanında belirtilen tüm maliyet kalemleri üzerinden değil, sadece yaklaşık maliyet içerisinde ve tekliflerde maliyet açısından önemli bir yer tutması itibariyle teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler belirtilmek suretiyle açıklama istenilmesi gerekmektedir.
Yemek ihalelerinde maliyeti etkileyen birbirinden bağımsız birçok girdinin bulunması ve girdi maliyetlerindeki yaşanan belirsizlikler aşırı düşük teklif açıklamasının hazırlanması ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde,
ihalenin asıl konusu ve yaklaşık maliyetinin büyüklüğü de dikkate alınarak, açıklama istenilecek-açıklama istenilmeyecek maliyet bileşenlerinin, tablo halinde, somut ve açık bir şekilde belirlenmesini zorunlu hale getirmekte, bu durum, eşit muamele ilkesi gereğince aşırı düşük teklif sorgulamasının tüm istekiler için eşit koşullarda yapılması ve sunulan açıklamaların objektif kriterlere göre değerlendirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
İdarece 2’nci kısımda teklifi aşırı düşük olarak belirlenen 10 istekliye, 3’üncü kısımda da 12 istekliye gönderilen 31.01.2014 tarihli ve 4796 sayılı aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında, tekliflerin aşırı düşük olduğu belirtilerek, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi gereğince önemli önemsiz ayrımı yapılmadan birçok maliyet bileşenine ilişkin açıklama istenildiği, söz konusu yazıda isteklilerin tekliflerinde açıklık getirmesi gereken hususların işçilik maliyeti unsurları, Teknik Şartname’deki örnek menülerin öğün maliyet tablosu, öğün maliyetine etki eden ve birim fiyatı oluşturan ihale dokümanındaki bütün maliyet unsurları, sözleşme giderleri ve kâr olarak belirtildiği, yazı ekinde kısımlar bazında personel giderleri maliyet bileşenleri tablosuna yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısından, isteklilerden birim fiyatlarını oluşturan ihale dokümanında belirtilen tüm maliyet kalemleri üzerinden tekliflerinin tamamının açıklanmasının istenildiği anlaşılmaktadır.
Teklifi aşırı düşük olarak belirlenen istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarından örnek verilmek suretiyle bu durumu özetlemek gerekirse, ihalenin 2’nci kısmında Öz Gaziantep Lokantacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri arasında personelin yaka kartı maliyetine ilişkin olarak proforma fatura sunmaması gösterilmişken 2’nci ve 3’üncü kalemlerde açıklaması uygun görülen Kahvecioğlu Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından personel yaka kartı giderine ilişkin olarak maliyet öngörülmediği gibi, ayrıca bir belgelendirme yapılmamıştır. Aynı şekilde, 2’nci ve 3’üncü kısımlarda açıklaması uygun görülen Kahvecioğlu Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından açıklamasında araçların araçların şoför, amortisman, vergi ve muayene giderlerine ilişkin olarak herhangi bir maliyet öngörülmediği tespit edilmişken yine aynı kısımlarda açıklaması uygun görülen Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında araçların söz konusu giderlerine ilişkin olarak maliyet öngörülmüş, belgelendirme yapılmıştır. Ancak adı geçen istekli tarafından araçlar için eksik amortisman ayrılmıştır. Diğer taraftan, Teknik Şartname’de yemek taşıma işinde kullanılacak panelvan araçların taşıma merkezlerine göre günlük toplam gidiş-dönüş taşıma mesafelerine yer verilmiştir. İncelenen aşırı düşük teklif açıklamalarında kimi istekliler tarafından ihale dokümanında 1 öğün için belirtilen günlük gidiş-dönüş taşıma mesafeleri hesaba katılarak araçların yakıt giderleri hesaplanmışken, kimi istekliler tarafından da 1 öğün için belirtilen günlük gidiş-dönüş taşıma mesafelerinin, günde 3 öğün yemek taşınacağı varsayımıyla 3 ile çarpılarak taşıma mesafesinin hesaplandığı tespit edilmiştir. Bu itibarla sadece bir örnek vermek gerekirse aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, araçların günlük taşıma mesafelerinin de tereddüde mahal vermeyecek şekilde net olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Bunun yanında, aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında, örnek menülere yer verilmemiş olup, söz konusu yazıda Teknik Şartname’de yer alan 2 haftalık menü örneğine, 1 haftalık diyet menü örneğine ve 7 adet ara öğün örneğine atıfta bulunulmuştur. Teknik Şartname’de 1 haftalık diyet menü örneğinde yemek çeşitleri içerisinde “bonfile” yer almasına karşın aynı Şartname’de yer alan yemeklerin gramaj tablosunda “bonfile”nin yer almadığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede, 1 haftalık diyet menü örneğinde yer alan adı geçen yemek çeşidinin gramaj listesinde yer alan yemeklerden biriyle değiştirilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, inceleme konusu ihalede, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında, öğün maliyetine etki eden ve birim fiyatı oluşturan ihale dokümanındaki bütün maliyet unsurlarına ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yerine, yaklaşık maliyette ve teklifte, en önemli maliyet bileşenlerinin açıkça belirlenmesi, sorgulama yazısı ekine, 2 haftalık menü örneğinin, yukarıdaki şekilde değiştirilen 1 haftalık diyet menü örneğinin ve 7 adet ara öğün örneğinin eklenmesi ve bu çerçevede daha önce sorgulamaya cevap vermeyen istekliler dahil olmak üzere aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerekmektedir.
2 ) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 20'den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
…”düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu veya özel sektörde yapılmış yemek hizmeti işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz.
…
(c) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.
(ç) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu şekilde tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer belgelerle birlikte sunulması zorunludur.
(d) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabulü gerçekleştirilen işlerde, iş deneyimini gösteren belge tutarı tam olarak dikkate alınır. Kabulü, ihale ve son başvuru tarihi ile ilk ilan veya davet tarihi arasında yapılmış olan işler de bu kapsamda değerlendirilir. Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen faturanın tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır.
(e) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.
(f) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortakların iş ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak iş deneyim tutarı hesaplanır. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyim tutarı, ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın belge tutarı esas alınarak hesaplanır.
(g) Konsorsiyum tarafından gerçekleştirilen işlerde, her bir ortak tarafından gerçekleştirilen iş kısmına yönelik tutar iş deneyim tutarı olarak kabul edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
İhalenin 2’nci ve 3’üncü kısımları üzerinde bırakılan Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyasında iş deneyimini tevsik etmek amacıyla, Karanfil Yemek-Sarmaşık Yemek-Öz Or-Sa Adi Ortaklığı ile imzalanan malzemeli yemek yapım ve dağıtım ile sonrası işine ait 10.03.2013 tarihinde imzalanan sözleşmenin sunulduğu, sözleşmede işe başlama tarihinin 11.03.2013, iş bitirme tarihinin de 03.11.2013 tarihleri olarak gösterildiği, sözleşme tutarının birim fiyatlar üzerinden belirlendiği, sözleşme ekinde SMMM onaylı işin toplam parasal tutarının 5.400.000,80 TL olduğunu gösteren fatura icmal tablosu ile yine SMMM onaylı toplam değeri 5.400.000,80 TL olan ve sözleşme konusu işin süresi içerisinde düzenlenen 35 adet fatura örneğinin sunulduğu, bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti.nin kendi adresinde personel çalıştırdığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenen ve işin süresini kapsayan sigortalı hizmet listelerinin sunulduğu görülmüştür.
Bu çerçevede, ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımları üzerinde bırakılan Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere sunulan sözleşme ve eki belgelerin, yukarıda aktarılan ihale dokümanı ile mevzuat hükmünde öngörülen koşullara uygun olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiaları uygun bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, inceleme konusu ihalede, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında, öğün maliyetine etki eden ve birim fiyatı oluşturan ihale dokümanındaki bütün maliyet unsurlarına ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yerine, yaklaşık maliyette ve teklifte, en önemli maliyet bileşenlerinin açıkça belirlenmesi, sorgulama yazısı ekine, 2 haftalık menü örneğinin, yukarıdaki şekilde değiştirilen 1 haftalık diyet menü örneğinin ve 7 adet ara öğün örneğinin eklenmesi ve bu çerçevede daha önce sorgulamaya cevap vermeyen istekliler dahil olmak üzere aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “İhalenin 2’nci kısmında sundukları aşırı düşük teklif açıklamasında işçilik maliyet toplamının hatalı olduğu gerekçesiyle açıklamalarının reddedilmesinin uygun olmadığı, personel giderleri maliyet bileşenleri hesap tablosunda işçilik maliyetlerinin genel toplamında yapılan aritmetik hatanın düzeltilebilir olduğu, 2’nci ve 3’üncü kısımlarda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu, sunulan sigorta poliçesinin ihale dokümanında belirtilen şartları taşımadığı, fiyat tekliflerinde bulunan SMMM/YMM beyanlarının hatalı yazıldığı, bir takım imalat girdileri için ihale konusu işin yapılacağı yer dışından alınan proforma faturalarla açıklama yapıldığı ve nakliye bedelinin dahil olup olmadığının belirtilmediği, elektrik birim fiyatında EPDK tarafından yayımlanan tarifedeki vergi ve fonlar dikkate alınmadan maliyet hesabı yapıldığı, amortisman giderlerinin yanlış öngörüldüğü, asgari işçilik maliyetinin yanlış hesaplandığı, anılan kısımlar için farklı yemek menüleri ile açıklama yapılması gerektiği ama iki kısım için de aynı menü ile açıklama yapıldığı, “kemiksiz et” ve “alabalık” fiyatlandırmasının uygun olmadığı, ihalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarında kendilerinden daha düşük teklif veren isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda belirtilen nedenlerle uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülmeyen yine kendisinden daha düşük teklif veren isteklilerin açıklamalarının da belirtilen nedenlerle de mevzuata uygun olmadığı” şeklinde belirtilen birinci iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca “Düzeltici işlem belirlenmesine”karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin birinci iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Ankara Etlik Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen “Ankara 1 Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 24 Aylık Yemek Hizmeti Alımı” ihalesinin şikayete konu ikinci kısmı ve üçüncü kısmına ilişkin yaklaşık maliyetin birim fiyat esas alınarak toplam
24.469.963,62TL ve
23.558.107,75TL olarak hesaplandığı,
Bahse konu ihalede 42 adet ihale dokümanı satın alındığı, 22.01.2014tarihinde gerçekleştirilen ihalenin ikinci kısmına 13, üçüncü kısmına 14 istekli tarafından teklif verildiği,
İdarece ihalenin ikinci kısmına ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, bir isteklinin teklifinin “Sicil kayıt sureti imzasız ve mühürsüz olduğu” gerekçesiyle, bir isteklinin teklifinin “Birim fiyat hesap cetveli hatalı olduğu” gerekçesiyle ve bir isteklinin teklifinin de “teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 10 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,
İsteklinin Adı Teklif Bedeli (TL)
Fesleğen Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Organizasyon Turizm San. Tic. Ltd. Şti. 21.091.749,00
Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti. 21.902.485,00
Ogtim İnşaat Turizm. Med. Gıda Tem. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. 22.435.987,00
Vurallar Tem. Gıda ve Tük. San. Tic. Ltd. Şti. 22.818.430,00
Öz Gaziantep Lokantacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. 22.893.224,41
Avşar Oğulları Et Ürünleri Yemek Üretim ve Dağıtım Gıda Temizlik San. Tic. A.Ş. 22.919.995,45
Mak Gıda İnş. Tem Tekstil San. Tic. Ltd. Şti + Danış Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomasyon Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Ortak Girişimi 23.048.636,20
Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi 23.079.324,57
Mendika Gıda ve Yemek Paz. İnş. Sanayi ve Tic. A.Ş. 23.206.183,85
Kahvecioğlu Gıda Enerji Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi 23.402.054,73
Şeklinde verildiği, söz konusu kısımda teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen 10 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 3 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği, sorgulamaya cevap veren isteklilerden başvuru sahibi Ogtim İnşaat Turizm. Med. Gıda Tem. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamasında çalıştırılacak personel için yemek gideri öngörmesi ve sunduğu yemek menüsünde domates-biber veya domates-salatalık gramajının eksik olması gerekçesiyle, Öz Gaziantep Lokantacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamasında, LPG tüp giderinin yanlış hesaplanması ve yaka kartı giderine ilişkin olarak proforma fatura sunulmaması gerekçesiyle, Avşar Oğulları Et Ürünleri Yemek Üretim ve Dağ. Gıda Tem. San. Tic. A.Ş.’nin açıklamasında, ilaçlamanın 21 günde bir yerine ayda bir yapılması esasına göre maliyetlendirilmesi gerekçesiyle, Rota Yemekçilik Tic. A.Ş.’nin açıklamasında, işçilik maliyeti tablosu toplamının yanlış olması gerekçesiyle, Fesleğen Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Org. Turizm San. Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamasında, sunduğu temizlik ve sarf malzeme giderinin ve araç yakıt giderinin eksik hesaplanması gerekçesiyle, Öksel Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.-On İlaç. Sağ. İnş. Elek. Gıda Bilgisayar İnsan Kaynakları ve San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin, teklif dosyasında sunulan sicil kayıt suretinin imzasız ve mühürsüz olması gerekçesiyle söz konusu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin 2’nci kısmında aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan 2 istekliden Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Kahvecioğlu Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
İdarece ihalenin üçüncü kısmına ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, bir isteklinin teklifinin “Sicil kayıt sureti imzasız ve mühürsüz olduğu” gerekçesiyle ve bir isteklinin teklifinin de “teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 12 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,
İsteklinin Adı Teklif Bedeli (TL)
Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti. 19.977.160,00
Selina Gıda Maddeleri Turizm İnşaat Taahhüt Temizlik Yemekhane ve Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. 20.461.369,24
Fesleğen Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Organizasyon Turizm San. Tic. Ltd. Şti. 20.609.541,40
Özata Gıda Soğuk Hava Sosyal Hz.
San. ve Tic. Ltd. Şti. 21.665.067,20
Öz Gaziantep Lokantacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi 21.709.684,15
Rota Yemekçilik Ticaret Anonim Şirketi 21.765.094,99
Avşar Oğulları Et Ürünleri Yemek Üretim ve Dağıtım Gıda Temizlik San Tic. A.Ş. 21.844.737,83
Mendika Gıda Ve Yemek Paz. İnş. Sanayi ve Tic. A.Ş. 22.098.757,27
Mak Gıda İnş. Tem Tekstil San. Tic. Ltd. Şti + Danış Müteahhitlik Yemekçilik Temizlik Gıda Petrol Ürünleri Otomasyon Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Ortak Girişimi 22.141.450,50
Aydeniz Yemek Temizlik Güvenlik Tekstil Bilişim Medikal ve Sağlık Hizmetleri Limited Şirketi 22.352.938,07
Harput İaşe İnş. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. 22.550.924,35
Kahvecioğlu Gıda Enerji Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi 22.854.980,15
Şeklinde verildiği, bahse konu ihalenin 3’ncü kısmına 14 isteklinin katıldığı, teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen 12 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 2 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği, Avşar Oğulları Et Ürünleri Yemek Üretim ve Dağ. Gıda Tem. San. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, ilaçlamanın 21 günde bir yerine ayda bir yapılması esasına göre maliyetlendirilmesi ve tavuk şinitzel fiyatının eksik hesaplanması nedeniyle normal yemek ortalama maliyetinin yanlış hesaplandığı gerekçesiyle, Özata Gıda Soğuk Hava Sosyal Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasında, ikinci hafta Pazar günü öğlen menüsünde mantarlı tavuk yerine tavuk şinitzel yazılması ve sunduğu yemek menüsünde domates-biber veya domates-salatalık gramajının eksik olması gerekçesiyle, Selina Gıda Mad. Turizm İnş. Taah. Tem. Yemekhane ve Güv. Hiz. Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasında, çalıştırılacak personel için yemek gideri öngörmesi, temizlik ve sarf malzeme giderleri için proforma fatura sunmaması ve sunduğu yemek menüsünde domates-biber veya domates-salatalık gramajının eksik olması gerekçesiyle, Öz Gaziantep Lokantacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, 8 adet proforma faturada TÜRMOB kaşesine yer vermediği ve yaka kartı giderine ilişkin olarak proforma fatura sunmadığı gerekçesiyle, Fesleğen Temizlik Bilgisayar Yemek Gıda Org. Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, 3’üncü kısım için ayrı bir menü örneğine yer vermediği gerekçesiyle, başvuru sahibi Aydeniz Yemek Tem. Güv. Teks. Bilişim Med. ve Sağ. Hiz. Ltd. Şti.nin açıklamasında, çalıştırılacak personel için yemek gideri öngörmesi ve karışık kış salatası birim maliyetinin eksik hesaplanması nedeniyle normal yemek ortalama maliyetinin yanlış hesaplandığı gerekçesiyle, ihalenin 3’üncü kısmında aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan 4 istekliden Atisal İnş. Gıda Tem Oto Em San Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Rota Yemekçilik Tic. A. Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
Anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak, şikayet başvurusuna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarenin ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalenin ikinci ve üçüncü kısmına verilen teklif bedelleri yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında, yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündekidüşüncem ile, bu iddiaya ilişkin Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi