KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2013/057
Gündem No : 18
Karar Tarihi : 04.09.2013
Karar No : 2013/UM.II-3462
Şikayetçi:
Saymed Tıbbi Cihazlar İth. İhr. Tic. Ve San. Ltd. Şti., KÜLTÜR MAH. YÜKSEL CAD. NO:28/11 ANKARA
İhaleyi Yapan Daire:
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Destek Hizmetleri Başkan Yardımcılığı, Sağlık Mahallesi Adnan Saygun Caddesi 55 06430 ANKARA
Başvuru Tarih ve Sayısı:
14.08.2013 / 26300
Başvuruya Konu İhale:
2013/58087 İhale Kayıt Numaralı "Su Sanitasyon Çalışmalarında Kullanılmak Üzere Klor Tableti" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Destek Hizmetleri Başkan Yardımcılığıtarafından 20.06.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Su Sanitasyon Çalışmalarında Kullanılmak Üzere Klor Tableti” ihalesine ilişkin olarak Saymed Tıbbi Cihazlar İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti. nin 25.07.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.08.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.08.2013 tarih ve 26300 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.08.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/2927 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan istekli olan Hazerhan Tıbbi ve Tek. Sis. İth. İhr. Ltd. Şti.nin birim fiyat teklif mektubunun ihale komisyonu kararına ilişkin karşı oy yazısında belirtildiği üzere standart forma uygun düzenlemediği ve bu durumun İdari Şartname’nin 23.1’inci maddesinde yer alan düzenleme ile kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, bu nedenle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedeli olan 320.950,00 TL’nin başvuru konusu ihalenin yaklaşık maliyet tutarı olan 1.102.000,00 TL’ye göre % 80 oranında düşük olduğu, kendi tekliflerinde ise bu oranın % 30’a tekabül ettiği, idarece yapılan değerlendirmenin söz konusu yaklaşık maliyet tutarı dikkate alınarak yapılması gerektiği, bu nedenle anılan istekli tarafından teklif edilen tutarın aşırı düşük teklif sorgulanması yapılmaksızın kabul edilmesinin mevzuata aykırı bulunduğu, anılan isteklinin ihale konusu malı eksik ya da kusurlu teslim edeceğinin aşikar olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1)Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu malın adının “Su Sanitasyon Çalışmalarında Kullanılmak Üzere Klor Tableti” olarak belirlendiği,
Anılan Şartname’nin 23’üncü maddesinde “23.1.Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.
23.2.Teklif mektubunda;
a)İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,
b)Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması,
c)Kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması,
ç)Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, Türkiye'de faaliyet gösteren tüzel kişilerin ise vergi kimlik numarasının belirtilmesi,
d)Teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.
23.3.Iş ortaklığı olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişiler tarafından imzalanması gerekir.
23.4.Bu madde boş bırakılmıştır.”düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 52’nci maddesinde,
“(1) Başvuru ve teklif mektupları, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır. Ancak birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerde teklif mektuplarının, birim fiyat teklif mektubu esas alınarak hazırlanması zorunludur.
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Yazılı olması.
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.
…
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.
13.04.2013 tarihli ve 28617 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4’üncü maddesinde“Aynı Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan KİK015.3/M Standart Formu “Birim Fiyat Teklif Mektubu”nun “3)İdari şartnamede alternatif teklif verilmesine izin verilmesi halleri dışında, 4734 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (d) bendi gereğince ihale konusu işe kendimiz veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermediğimizi beyan ediyoruz.” şeklindeki 3 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmış, diğer maddeler buna göre teselsül ettirilmiştir.” hükmüne yer verilmiştir.
Bahsi geçen değişiklik öncesi KİK015.3/M Standart Form Birim Fiyat Teklif Mektubunun 3’üncü maddesinde“İdari şartnamede alternatif teklif verilmesine izin verilmesi halleri dışında, 4734 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (d) bendi gereğince ihale konusu işe kendimiz veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermediğimizi beyan ediyoruz.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen birim fiyat teklif mektubu standart formunun, yukarıda yer verilen Yönetmelik değişikliği sonrası kullanılan standart form olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif mektubunun, ihale komisyonu kararına ilişkin olarak bir ihale komisyonu üyesinin karşı oy yazısında da belirtildiği üzere, standart forma uygun düzenlenmediği ve bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddia edilmektedir.
Bahsi geçen 12.07.2013 tarihli ihale komisyon kararına ilişkin olarak söz konusu karşı oy yazısında “13.04.2013 tarih 28617 sayılı Resmi Gazetede Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4.maddesinde “Aynı Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan KİK015.3/M Standart Formu “Birim Fiyat Teklif Mektubu”nun “3)İdari şartnamede alternatif teklif verilmesine izin verilmesi halleri dışında, 4734 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (d) bendi gereğince ihale konusu işe kendimiz veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermediğimizi beyan ediyoruz.” şeklindeki 3 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmış, diğer maddeler buna göre teselsül ettirilmiştir.” ifadesi yer almaktadır. Birim Fiyat Teklif Mektubunda yapılan bu değişiklik gereği, Hazerhan Tıbbi ve Teknik Sistemler İthalat İhracat Ltd. Şti. adlı isteklinin Birim Fiyat Teklif Mektubu, idari şartnamenin 23.1 maddesi “Teklif mektupları ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı sunulur” hükmü gereği tarafımdan uygun bulunmamış ve bu nedenle istekli Hazerhan Tıbbi ve Teknik Sistemler İthalat İhracat Ltd. Şti.’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına; işin geçerli tek teklif olan Saymed Tıbbi Cihazlar İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti. firmasına ihale edilmesi yönündeki kararımla çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.” şeklinde görüş bildirildiği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu incelendiğinde, 13.04.2013 tarihli ve 28617 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4’üncü maddesi ile yapılan değişiklikten önce kullanılan standart forma uygun olarak “İdari şartnamede alternatif teklif verilmesine izin verilmesi halleri dışında, 4734 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (d) bendi gereğince ihale konusu işe kendimiz veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermediğimizi beyan ediyoruz.” ibaresinin de yer aldığı görülmüştür.
Yukarıda da ifade edildiği üzere, bahsi geçen Yönetmelik değişikliğinden sonra kullanılan birim fiyat teklif mektubu standart formunda “İdari şartnamede alternatif teklif verilmesine izin verilmesi halleri dışında, 4734 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (d) bendi gereğince ihale konusu işe kendimiz veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermediğimizi beyan ediyoruz.” ibaresinin yer almadığı anlaşılmakla birlikte, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif mektubunda söz konusu ibarenin bulunmasının teklifin esasına etki edecek bir aykırılık olmadığı ve anılan isteklinin teklif mektubunun taşıması zorunlu unsurları taşıdığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2 ) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu husus ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde,
“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”hükmüne,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesinde,
“(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen malların özgünlüğü,
hususlarında, isteklinin belgelendirilmek suretiyle yaptığı yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.
(3) Aşırı düşük tekliflerin değerlendirmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.” hükmüne yer verilerek aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirmesine ilişkin temel kriterlerin yaklaşık maliyet ve teklif fiyatlarının parasal tutarı olduğu açıklanmış ve mal alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapmanın idarenin takdirinde olduğu vurgulanmıştır.
Ayrıca mal alımı ihalelerinde yapılacak aşırı düşük teklif sorgulama ve açıklamasına ilişkin olarak da hizmet alımları veya yapım işlerinin aksine,
Kurum tarafından yapılacak incelemenin esas ve usulüne ilişkin ayrıntılı kriterler de belirlenmemiştir.
Diğer yandan, bir imalat veya iş görme süreci gerektirmeyen ve bu sebeple hizmet alımı veya yapım işlerinin aksine, muayene ve kabulü henüz edim ifa edilmeye başlanmadan önce yapılan mal alımı ihalelerinde, idarelerin istediği nitelikleri karşılamayan ürünlerin idare tarafından teslim alınarak ödeme yapılmasına imkan bulunmamaktadır.
Bu çerçevede, taahhüdünü ihale dokümanına uygun olarak yerine getirmeyen yükleniciler sebebiyle işin belirlenen niteliklere aykırı şekilde gördürülmesi de mümkün değildir.
Açıklanan sebeplere, mal alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmanın idarelerin takdirinde olduğu
ve aşırı düşük teklif fiyatı ile de ihale konusu işin yapılmasına karar verilmesi halinde dahi, muayene ve kabul sürecinin edimin ifasına başlanması için bir şart olması sebebiyle idarenin kabul etmediği bir ürünün tesliminin mümkün olmadığı hususları göz önünde bulundurulduğunda,
aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ihale komisyonu kararının alınması işleminin mevzuata aykırılık teşkil etmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi