KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2013/051
Gündem No : 58
Karar Tarihi : 31.07.2013
Karar No : 2013/UH.III-3155
Şikayetçi:
Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti., TEPE PRİME BUSİNESS DUMLUPINAR BULVARI NO:266 A BLOK KAT:8 NO:57 ANKARA
İhaleyi Yapan Daire:
Tapu Ve Kadastro Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü, Yukarı Dikmen Mah. 648. Cad. 53 06550 ANKARA
Başvuru Tarih ve Sayısı:
08.07.2013 / 22722
Başvuruya Konu İhale:
2013/9456 İhale Kayıt Numaralı "37 Adet Hizmet Aracı Kiralanması" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğütarafından 28.03.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “37 Adet Hizmet Aracı Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.nin 25.06.2013tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.06.2013tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.07.2013tarih ve 22722sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.07.2013tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/2505sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 03.04.2013 tarihli ilk kesinleşen ihale komisyonu kararı ile firmalarının ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği iddiası ile yaptığı itirazen şikâyet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 21.05.2013 tarihli ve 2013/UH.III-2176 sayılı kararı ile firmalarının ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, idare tarafından Kurul kararının gereğinin yerine getirilmesini teminen aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği ve sunulan açıklamaların değerlendirilmesi neticesinde firmalarının teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin de aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen diğer istekli uhdesinde bırakıldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, teklif edilen fiyat ile ihale konusu işin ihale dokümanına uygun şekilde yerine getirilebilmesinin mümkün olmadığı, fiyat teklifleri ile proforma faturaların mevzuata uygun olmadığı, sözleşme giderlerinin, araç zincirleri, yangın tüpü ve lastik maliyetleri gibi bazı maliyetlerin açıklanmadığı, firmalarının aşırı düşük teklif açıklamasının ise uygun olduğu ve gerçekçi piyasa fiyat rayiçleri baz alınarak yapıldığı, teklifinin değerlendirme dışı bırakılmaması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri 37’nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.
(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.
(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“…79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dâhil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dâhil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.
79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir.
79.4.2. İhale komisyonu tarafından yapılacak aşırı düşük teklif değerlendirmesinde aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekmektedir.
79.4.2.1. İhale komisyonu, teklifin önemli bileşenlerine ilişkin olarak;
a) Verilecek hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve hizmetlerin temininde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle aşırı düşük teklifleri değerlendirerek ihaleyi sonuçlandıracaktır.
79.4.2.2. Verilecek hizmetin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler, hizmetin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya hizmetin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; sadece bu hususların neler olduğu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul, özgünlük ya da hizmetin ekonomik olması sayesinde elde edilen maliyet avantajının da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanması gerekmektedir.
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanun’un 38‘inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
…
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
…
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğ’in 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.4.2.8. İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatının, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük olarak yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
79.4.2.9. İstekli tarafından perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarının kullanılması halinde, ilgili mala ait sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir fiyatı gösteren mağaza veya market yönetimince onaylanmış kataloğu sunması yeterlidir.
…
79.4.2.19. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin aşırı düşük teklif sorgulamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin %3 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verilecek ve teklifler değerlendirilecektir.
…
79.4.2.16. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak proforma fatura yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
…
79.5. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (79.4.2.) maddesine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları teknik şartnameye aykırı hususlar içeren veya teklif tutarı, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti ve %3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri, personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde ise asgari işçilik maliyeti ve ilgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak sözleşme giderlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir…” açıklaması bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 37 adet hizmet aracı kiralanması,
b) Miktarı ve türü: Hizmetin miktarı ve türü ekte yer almaktadır.
Bakanlık Makamı, Bakanlık Koruma Hizmetleri ve Genel Müdürlüğümüz ile bağlı birimleri hizmetlerinde kullanılacak olan, akaryakıt giderleri idaremize ait olmak üzere, ayrıntıları Teknik Şartname’de belirtilen 1 adet A Tipi (sürücülü), 2 adet B tipi, 4 adet C Tipi, 4 adet D Tipi, 25 adet E Tipi ve 1 adet F Tipi (minibüs) olmak üzere toplam 37 adet hizmet aracının kiralanması işidir...” düzenlemesi,
Aynı İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç vb. diğer giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti: İhale konusu işte çalıştırılacak olan 1 adet sürücüye en az asgari ücretin %50 fazlası üzerinden hesaplanarak ödenecek işçilik ücreti teklif fiyata dâhil edilecektir. Fiyat farkı ödemesi hesaplanmayacağından, işin süresince asgari ücrete gelecek (yıllık yaklaşık %10) artışlar göz önünde bulundurularak, işçilik maliyetine dâhil edilerek fiyat teklifi verilecektir. Sürücüye her ay için 22 gün üzerinden günlük 6 TL. brüt yemek bedeli ve 4 TL. brüt yol bedeli ödenecek, ücret bordrosunda gösterilecek ve teklif fiyata dâhil edilecektir.
Ayrıca, yüklenicinin çalıştıracağı taşıtların tamir bakım onarım, yağ, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, sigorta, muayene, vergi giderleri, MTV, egzoz gazı muayene ücretleri, kasko giderleri, tescil amaçlı her türlü masraf ve vergi vb. bütün giderler teklif fiyata dâhildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir:1,5.”düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.Araçlar, T.C. Karayolları ve Trafik mevzuatının öngördüğü şartlara ve teçhizata sahip olacaktır.
2.2. Kiralanacak araçlar, 2013 model, sıfır km olacaktır.
2.3. Kiralama süresi boyunca, zamanında yerine getirilecek yasal sorumluluklar:
2.3.1. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (zeyilname dâhil),
2.3.2. Ferdi Koltuk Sigortası,
2.3.3. Full Kasko Sigortası,
2.3.4. Motorlu Taşıtlar Vergisi (ek vergiler dâhil),
2.3.5. Muayene, periyodik bakım, olağandışı bakım onarımlar, yol yardımı (7/24 çekici, gezici servis), egzoz muayene ücreti vb. ücretler yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi ile 4.1’inci maddesinde “Araçların kiralama süresince periyodik bakım ve bakım maliyeti (yağ, filtre, yedek parça, işçilik ve vb. bütün giderler) yükleniciye ait olacaktır.
…
2.15. Araçlar anahtar teslim olarak İdaremizce kiralanacağından tescil amaçlı her türlü masraf ve vergi yüklenici tarafından karşılanacaktır.
…
2.24. Yüklenici tarafından sağlanan araçların sözleşme süresi içerisinde her 50.000 km.den sonra lastik değişimleri yapılacaktır. Lastik değiştirme sınırı (50.000 km) yazlık ve kışlık lastiklerde ayrı ayrı uygulanacaktır…” düzenlemesi ile “Arıza ve Bakım-Onarım” başlıklı 4.1’inci maddesinde “Araçların kiralama süresince periyodik bakım ve bakım maliyeti (yağ, filitre, yedek parça, işçilik ve vb. bütün giderler) yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, ihale konusu işin akaryakıt giderleri idare tarafından karşılanacak olan toplam 37 hizmet aracının kiralanması işi olduğu, 21.05.2013 tarihli ve 2013/UH.III-2176 sayılı Kurul kararı ile “Başvuru sahibinin ve ihale üzerinde bırakılan istekli olan Kaya Seyahat Tur. San. ve Dış Ltd. Şti.nin tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması” yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, söz konusu karar üzerine idare tarafından düzeltici işlem tesis edildiği, başvuru sahibinin ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, teklif fiyatı oluşturan 11 bileşenin;
“1-Asgari işçilik maliyeti,
2-Sözleşme giderleri,
3-Genel giderler,
4-2013 model 0 km araç bedeli,
5-Kiralama süresi boyunca zamanında yerine getirilecek yasal zorunluluklar,
6-Zorunlu mali mesuliyet sigortası,
7-Ferdi koltuk sigortası,
8-Full kasko sigortası,
9-Motorlu taşıtlar vergisi,
10-Muayene, periyodik bakım, olağandışı bakım onarımlar, yol yardımı, egzoz muayene ücreti vb. ücretler,
11-Araç kiralama süresince periyodik bakım ve bakım maliyeti” şeklinde belirlendiği ve 05.06.2013 tarihli yazılar ile 4-11’inci maddelerde yer alan giderler için araç tipleri bakımından ayrı ayrı olmak üzere aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği, her iki isteklinin de açıklama sunduğu,
Başvuru sahibinin açıklamasının “Sunulan bazı proforma faturalarda/fiyat tekliflerinde gerekli ibarenin, meslek mensubunun imzasının ve kaşesinin bulunmadığı, muayene, periyodik bakım, olağandışı bakım onarımlar, yol yardımı, egzoz muayene ücreti vb. giderler için hesaplanan giderlerin teklif fiyatına dâhil edilmediği, araç zincirleri ve yangın tüpünün giderini tevsik için bazı firmaların web sayfasından alınan internet çıktılarının sunulduğu, bu çıktıların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.9’uncu maddesinde belirtilen şartları taşımadığı ve mağaza/market yönetimince onaylanmış olmadığı, sadece kışlık lastikler üzerinden değişim yapılacağı düşünülerek lastik bedellerinin kışlık fiyatlar üzerinden hesaplandığı, alınan bazı fiyat tekliflerinin KDV dâhil olduğu, fiyat tekliflerindeki tutarların teklif fiyatlarına farklı yansıtıldığı” gerekçeleri ile uygun bulunmadığı, Kaya Seyahat Turz. San. Dış. Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasının ise yeterli görülerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
“Açıklama istenilen maliyet bileşenleri” esas alınarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklama ve açıklamaya ilişkin tevsik edici belgeler incelenmiş olup bir açıklama yazısının, genel icmal listesinin, çalıştırılacak 1 işçinin işçilik maliyetini tevsik amacıyla giyim gideri dâhil KİK işçilik hesaplama modülü çıktısının sunulduğu, işçilik için öngörülen bedelin asgari işçilik maliyetini karşıladığı, giyim için öngörülen gideri tevsik etmek üzere Ay-Me End. Tem. Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan 06.06.2013 tarihli bir proforma faturanın sunulduğu, bu faturanın SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı, söz konusu belgelendirmenin mevzuata uygun olduğu,
Teklif edilen fiyatın %3’ü oranında sözleşme giderleri ve genel gider öngörüldüğü,
Motorlu taşıtlar vergisi için öngörülen maliyeti tevsik etmek üzere, Maliye Bakanlığı motorlu taşıtlar vergisi hesaplama modülü çıktılarının sunulduğu,
Araç muayene ve egzoz gazı emisyon ölçüm giderlerini tevsik için TÜVTÜRK tarafından yayımlanan 2013 yılı fiyat listelerinin sunulduğu,
Zorunlu mali mesuliyet sigortası, ferdi koltuk sigortası ve full kasko sigortası için öngörülen gideri tevsik etmek üzere Işık Grup Sigorta Aracılık Hizm. Ltd. Şti.nden alınan bir proforma faturanın sunulduğu, bu faturanın SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı, ancak süreye ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı, isteklinin söz konusu fiyatları 12 aylık olarak kabul edip araç başına ayrı ayrı maliyet hesabı yaptığı, işin süresini dikkate alınarak 2’nci ve 3’üncü yıl için de %10 artış öngörmek suretiyle sigorta giderlerini hesapladığı görülmüştür.
Araçların maliyetini tevsik için Asil Motorlu Araçlar Akaryakıt San. Tic. Ltd. Şti.nden ve Akbak Turizm San. Tic. A.Ş.den alınan 2 proforma faturanın sunulduğu, söz konusu faturaların YMM ve SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı tespit edilmiştir. Ancak açıklama yazısı ve genel icmal tablosu incelendiğinde, sadece amortisman giderlerinin teklif fiyata dâhil edildiği anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde “İstekliler işin yapılabilmesi için gerekli görülen 1 adet A Tipi (sürücülü), 2 adet B Tipi, 4 adet C Tipi, 4 adet D Tipi, 25 adet E Tipi ve 1 adet F Tipi (minibüs) olmak üzere toplam 37 adet hizmet aracını, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41. maddesine uygun olarak temin edecektir. Bu kapsamda; teklif edilen araçların isteklinin kendi malı olma şartı aranmaz…” düzenlemesi yer almaktadır.
Araçlarla ilgili amortisman gideri öngörülebilmesi için araçların isteklinin kendi malı olması ve bu durumun da ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da YMM raporu veya SMMM raporu ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Söz konusu istekli tarafından araçların kendi malı olduğu yönünde tevsik edici belge sunulmadığı görülmüş olup kendi malı olmayan araçlar için yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında araçların temin edilme bedeli dikkate alınmayarak sadece amortisman bedelinin esas alınmasının yerinde olmadığı, bu nedenle araçların maliyeti için yapılan açıklamanın uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bununla birlikte, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 320’nci maddesinde yer alan “…Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir…” hükmü gereğince faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflerin bu amaçla kullanacakları binek otomobillerde kıst amortisman yerine tam amortisman uygulaması gerekmektedir. Ancak söz konusu istekli tarafından araçların proforma faturalarda belirtilen değerleri üzerinden yapılan amortisman hesabı incelendiğinde, ilk 2 yıl için tam (12 ay), 3’üncü yıl için ise kıst hesaplama (8 ay) yapıldığı görülmüş olup amortisman maliyetinin de teklif bedeline eksik yansıtıldığı tespit edilmiştir.
Araç kiralama süresince “periyodik bakım ve bakım maliyetini” tevsik için E tipi araç dışındaki diğer araçlar için Aydoğanlar Motorlu Arç. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan bir fiyat teklifinin, fiyatların kapsadığı malzemelerin ve bunların fiyatlarının ayrı ayrı ayrı gösterildiği “bakım paketi teklif formları”nın sunulduğu, fiyat teklifinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, ancak söz konusu ibarenin proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda kullanılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı hallerde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılması gerektiği anlaşılmıştır.
E tipi araçlar için 20.000 km, 40.000 km ve 60.000 km’lik ayrı ayrı olmak üzere Akbak Turizm San. Tic. A.Ş.den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, bu fiyat tekliflerinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, ancak söz konusu ibarenin proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda kullanılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı hallerde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılması gerektiği anlaşılmıştır.
Yapılan tespitler neticesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından sunulan açıklama ve açıklamaya ilişkin tevsik edici belgeler de incelenmiş olup genel hesap icmalinin, her bir araç için maliyet hesaplama tablolarının, çalıştırılacak 1 işçinin işçilik maliyetini tevsik amacıyla KİK işçilik hesaplama modülü çıktısının sunulduğu, işçilik için öngörülen bedelin asgari işçilik maliyetine eşit olduğu, sözleşme ve genel giderlerin de ayrıca hesaplandığı,
Motorlu taşıtlar vergisi için öngörülen maliyeti tevsik etmek üzere, Maliye Bakanlığı motorlu taşıtlar vergisi hesaplama modülü çıktılarının sunulduğu,
Araç muayene ve egzoz gazı emisyon ölçüm giderlerini tevsik için TÜVTÜRK tarafından yayımlanan 2013 yılı fiyat listelerinin sunulduğu, ancak B tipi araçların maliyetine muayene ücretinin dâhil edilmediği, bununla birlikte C tipi araçların muayene ücretinin toplam 637,20 TL olduğu, ancak teklif fiyatına 637,00 TL olarak eksik yansıtıldığı,
Kasko ve trafik sigortası için öngörülen gideri tevsik etmek üzere “fiyat teklifi” adı altında Ankuva Sigorta ve Aracılık Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan poliçe fiyat bilgilerinin sunulduğu, her tip araç için araç sayısı üzerinden ayrı ayrı olmak üzere fiyat bilgilerinin belirtildiği, ancak süreye ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı, isteklinin söz konusu fiyatları 12 aylık olarak kabul edip her yıl için aynı tutarları esas alarak hesaplama yaptığı görülmüştür.
A, B, C ve F tipi araçların maliyetini tevsik için Doğuş Oto Pazarlama ve Tic. A.Ş.den alınan proforma faturaların sunulduğu, ancak söz konusu faturaların YMM/SMMM tarafından onaylı olmadığı ve üzerlerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin de yer almadığı, yapılan belgelendirmenin mevzuata uygun olmadığı,
D tipi araçların maliyetini tevsik için Tur Oto Pazarlama Tic. A.Ş.den alınan bir proforma faturanın sunulduğu, söz konusu faturanın YMM tarafından onaylı olduğu, ancak üzerindeki ibarenin “Birim satış tutarı, 2013 yılında model araç satışı yapılmadığından defter ve belgelere dayanılarak tespit edilememiştir. Ancak aracı ithal eden firmanın internet sitesinden 10.06.2013 günü ilan edilmiş fiyatlara uygun olduğu, bu fiyatın %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde olduğu, söz konusu belgelendirmenin mevzuata uygun olmadığı,
E tipi araçların maliyetini tevsik için Akbak Turizm San. Tic. A.Ş.den alınan bir proforma faturanın sunulduğu, bu faturanın SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı, söz konusu belgelendirmenin mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.
Genel hesap icmali ve her bir araç için maliyet hesaplama tabloları incelendiğinde, söz konusu araçların sadece amortisman maliyetinin teklif fiyata dâhil edildiği, amortisman hesapları için de YMM onaylı bir raporun sunulduğu görülmüştür. Söz konusu istekli tarafından araçların kendi malı olduğu yönünde tevsik edici belge sunulmadığı görülmüş olup kendi malı olmayan araçlar için yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında araçların temin edilme bedeli dikkate alınmayarak sadece amortisman bedelinin esas alınmasının yerinde olmadığı, bu nedenle araçların maliyeti için yapılan açıklamanın uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Araç kiralama süresince “periyodik bakım ve bakım maliyetini” tevsik amacıyla;
A ve B tipi araçlar için 15.000 km’lik olmak üzere Doğuş Oto Pazarlama ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, ancak söz konusu fiyat tekliflerinin YMM/SMMM tarafından onaylı olmadığı ve üzerlerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin de yer almadığı, yapılan belgelendirmelerin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
C tipi araçlar için 10.000 km, 30.000 km, 60.000 km ve 120.000 km’lik ayrı ayrı olmak üzere Vospa Otomotiv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, bu fiyat tekliflerinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, ancak söz konusu ibarenin proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda kullanılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı hallerde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılması gerektiği anlaşılmıştır. Bununla birlikte, söz konusu fiyatların KDV dâhil olarak alındığı ve toplamının 13.970,56 TL olduğu, ancak teklif fiyatına 14.00,00 TL olarak yansıtıldığı tespit edilmiş ise de teklif fiyatına yansıtılan tutarın tevsik edici belgelerdeki KDV hariç tutarlardan daha düşük olmaması gerektiği dikkate alındığında, teklif edilen fiyatın fiyat tekliflerindeki toplam tutardan fazla olması hususu, esasa etkili bulunmamıştır.
D tipi araçlar için Tur Oto Pazarlama Tic. A.Ş.den alınan bir proforma faturanın sunulduğu, söz konusu faturanın YMM tarafından onaylı olduğu, ancak üzerindeki ibarenin “Proforma faturada yer alan bakım maliyeti, firmanın söz konusu aracın 200.000 km kadar olan toplam bakım maliyetlerini kapsamaktadır. Söz konusu bakım maliyeti, firma liste fiyatına uygun olup %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde olduğu, söz konusu belgelendirmenin mevzuata uygun olmadığı,
E tipi araçlar için 20.000 km, 40.000 km, 60.000 km, 80.000 km, 100.000 km,120.000 km,140.000 km, 160.000 km ve 180.000 km’lik ayrı ayrı olmak üzere Akbak Turizm San. Tic. A.Ş.den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, bu fiyat tekliflerinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, ancak söz konusu ibarenin proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda kullanılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı hallerde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılması gerektiği anlaşılmıştır. Bununla birlikte, söz konusu fiyatların KDV dâhil olarak alındığı ve teklif fiyatına aynı şekilde yansıtıldığı tespit edilmiş ise de teklif fiyatına yansıtılan tutarın tevsik edici belgelerdeki KDV hariç tutarlardan daha düşük olmaması gerektiği dikkate alındığında, teklif edilen fiyatın fiyat tekliflerindeki toplam tutara eşit olması hususu esasa etkili bulunmamıştır.
F tipi araç için 20.000 km, 40.000 km ve 120.000 km’lik ayrı ayrı olmak üzere Vospa Otomotiv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu, bu fiyat tekliflerinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, ancak söz konusu ibarenin proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda kullanılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı hallerde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılması gerektiği anlaşılmıştır. Bununla birlikte, söz konusu fiyatların KDV dâhil olarak alındığı ve toplamının 2.401,31 TL olduğu, ancak teklif fiyatına 2.400,00 TL olarak yansıtıldığı tespit edilmiş ise de KDV hariç fiyatın 2.035,01 TL olduğu ve isteklinin teklif fiyatına yansıttığı fiyatın bu tutardan fazla olduğu görüldüğünden söz konusu husus esasa etkili bulunmamıştır.
Tüm tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının da mevzuata uygun olmadığı anlaşılmış olup idare tarafından anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata aykırılığın bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşıldığından bu aşamada geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
KARŞI OY
İnceleme konusu ihalede;
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde özetle; “03.04.2013 tarihli ilk kesinleşen ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği iddiası ile yaptığı itirazen şikâyet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 21.05.2013 tarihli ve 2013/UH.III-2176 sayılı kararı ile kendisinin ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, idare tarafından Kurul kararının gereğinin yerine getirilmesini teminen aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği ve sunulan açıklamaların değerlendirilmesi neticesinde kendi teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin de aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen diğer istekli uhdesinde bırakıldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, teklif edilen fiyat ile ihale konusu işin ihale dokümanına uygun şekilde yerine getirilebilmesinin mümkün olmadığı, fiyat teklifleri ile proforma faturaların mevzuata uygun olmadığı, sözleşme giderlerinin, araç zincirleri, yangın tüpü ve lastik maliyetleri gibi bazı maliyetlerin açıklanmadığı, kendi aşırı düşük teklif açıklamasının ise uygun olduğu ve gerçekçi piyasa fiyat rayiçleri baz alınarak yapıldığı, teklifinin değerlendirme dışı bırakılmaması gerektiği”şeklinde belirtilen iddiasına yönelik olarak Kurul çoğunluğunca verilen kararda, “başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşıldığından bu aşamada geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile ihalenin iptali gerekmektedir.” şeklindeki gerekçe üzerinden “ihalenin iptaline” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Uyuşmazlığa ilişkinihale konusu işin akaryakıt giderleri idare tarafından karşılanacak olan toplam 37 hizmet aracının kiralanması işi olduğu, 21.05.2013 tarihli ve 2013/UH.III-2176 sayılı Kurul kararı ile “Başvuru sahibinin ve ihale üzerinde bırakılan istekli olan Kaya Seyahat Tur. San. ve Dış Ltd. Şti.nin tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması” yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, söz konusu karar üzerine idare tarafından düzeltici işlem tesis edilerek başvuru sahibinin ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu ve her iki isteklinin de açıklama sunduğu,
Başvuru sahibinin açıklamasının “Sunulan bazı proforma faturalarda/fiyat tekliflerinde gerekli ibarenin, meslek mensubunun imzasının ve kaşesinin bulunmadığı, muayene, periyodik bakım, olağandışı bakım onarımlar, yol yardımı, egzoz muayene ücreti vb. giderler için hesaplanan giderlerin teklif fiyatına dâhil edilmediği, araç zincirleri ve yangın tüpünün giderini tevsik için bazı firmaların web sayfasından alınan internet çıktılarının sunulduğu, bu çıktıların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.9’uncu maddesinde belirtilen şartları taşımadığı ve mağaza/market yönetimince onaylanmış olmadığı, sadece kışlık lastikler üzerinden değişim yapılacağı düşünülerek lastik bedellerinin kışlık fiyatlar üzerinden hesaplandığı, alınan bazı fiyat tekliflerinin KDV dâhil olduğu, fiyat tekliflerindeki tutarların teklif fiyatlarına farklı yansıtıldığı” gerekçeleri ile idarece uygun bulunmadığı, Kaya Seyahat Turz. San. Dış. Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamasının ise yeterli görülerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin bulunmadığı,
Anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklama ve açıklamaya ilişkin tevsik edici belgelerin “açıklama istenilen maliyet bileşenleri” esas alınması ile incelenmesi sonucunda;
Bir açıklama yazısının, genel icmal listesinin, çalıştırılacak 1 işçinin işçilik maliyetini tevsik amacıyla giyim gideri dâhil KİK işçilik hesaplama modülü çıktısının sunulduğu, işçilik için öngörülen bedelin asgari işçilik maliyetini karşıladığı, giyim için öngörülen gideri tevsik etmek üzere Ay-Me End. Tem. Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan 06.06.2013 tarihli bir proforma faturanın sunulduğu, bu faturanın SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı, söz konusu belgelendirmenin mevzuata uygun olduğu,
Teklif edilen fiyatın %3’ü oranında sözleşme giderleri ve genel gider öngörüldüğü,
Motorlu taşıtlar vergisi için öngörülen maliyeti tevsik etmek üzere, Maliye Bakanlığı motorlu taşıtlar vergisi hesaplama modülü çıktılarının sunulduğu,
Araç muayene ve egzoz gazı emisyon ölçüm giderlerini tevsik için TÜVTÜRK tarafından yayımlanan 2013 yılı fiyat listelerinin sunulduğu,
Zorunlu mali mesuliyet sigortası, ferdi koltuk sigortası ve full kasko sigortası için öngörülen gideri tevsik etmek üzere Işık Grup Sigorta Aracılık Hizm. Ltd. Şti.’nden alınan bir proforma faturanın sunulduğu, bu faturanın SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı, ancak süreye ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı, isteklinin söz konusu fiyatları 12 aylık olarak kabul edip araç başına ayrı ayrı maliyet hesabı yaptığı, işin süresini dikkate alınarak 2’nci ve 3’üncü yıl için de %10 artış öngörmek suretiyle sigorta giderlerini hesapladığı,
Araçların maliyetini tevsik için Asil Motorlu Araçlar Akaryakıt San. Tic. Ltd. Şti.’nden ve Akbak Turizm San. Tic. A.Ş.’den alınan 2 proforma faturanın sunulduğu, söz konusu faturaların YMM ve SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerlerinde mevzuat gereğince bulunması zorunlu ibarenin yer aldığı, ancak açıklama yazısı ve genel icmal tablosu incelendiğinde, sadece amortisman giderlerinin teklif fiyata dahil edildiği,
Anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığına ilişkin Kurul karar gerekçesi, “Araçlarla ilgili amortisman gideri öngörülebilmesi için araçların isteklinin kendi malı olması ve bu durumun da ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da YMM raporu veya SMMM raporu ile tevsik edilmesi gerekmektedir. Söz konusu istekli tarafından araçların kendi malı olduğu yönünde tevsik edici belge sunulmadığı görülmüş olup kendi malı olmayan araçlar için yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında araçların temin edilme bedeli dikkate alınmayarak sadece amortisman bedelinin esas alınmasının yerinde olmadığı, bu nedenle araçların maliyeti için yapılan açıklamanın uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.” şeklinde belirtilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından sunulan açıklama ve açıklamaya ilişkin tevsik edici belgelerin incelenmesi sonucunda,
Genel hesap icmalinin, her bir araç için maliyet hesaplama tablolarının, çalıştırılacak 1 işçinin işçilik maliyetini tevsik amacıyla KİK işçilik hesaplama modülü çıktısının sunulduğu, işçilik için öngörülen bedelin asgari işçilik maliyetine eşit olduğu, sözleşme ve genel giderlerin de ayrıca hesaplandığı,
Motorlu taşıtlar vergisi için öngörülen maliyeti tevsik etmek üzere, Maliye Bakanlığı motorlu taşıtlar vergisi hesaplama modülü çıktılarının sunulduğu,
Araç muayene ve egzoz gazı emisyon ölçüm giderlerini tevsik için TÜVTÜRK tarafından yayımlanan 2013 yılı fiyat listelerinin sunulduğu, ancak B tipi araçların maliyetine muayene ücretinin dahil edilmediği, bununla birlikte C tipi araçların muayene ücretinin toplam 637,20 TL olduğu, ancak teklif fiyatına 637,00 TL olarak eksik yansıtıldığı,
Kasko ve trafik sigortası için öngörülen gideri tevsik etmek üzere “fiyat teklifi” adı altında Ankuva Sigorta ve Aracılık Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan poliçe fiyat bilgilerinin sunulduğu, her tip araç için araç sayısı üzerinden ayrı ayrı olmak üzere fiyat bilgilerinin belirtildiği, ancak süreye ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı, isteklinin söz konusu fiyatları 12 aylık olarak kabul edip her yıl için aynı tutarları esas alarak hesaplama yaptığı,
Anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığına ilişkin Kurul karar gerekçesi, “Genel hesap icmali ve her bir araç için maliyet hesaplama tabloları incelendiğinde, söz konusu araçların sadece amortisman maliyetinin teklif fiyata dahil edildiği, amortisman hesapları için de YMM onaylı bir raporun sunulduğu görülmüştür. Söz konusu istekli tarafından araçların kendi malı olduğu yönünde tevsik edici belge sunulmadığı görülmüş olup kendi malı olmayan araçlar için yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında araçların temin edilme bedeli dikkate alınmayarak sadece amortisman bedelinin esas alınmasının yerinde olmadığı, bu nedenle araçların maliyeti için yapılan açıklamanın uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.” şeklinde belirtilmiştir.
Araca ilişkin belge tevsikinin kira yöntemi yada kendi malı olarak mevzuatta yer aldığı, bunların dışında bir alternatifin olmadığı, normal koşullarda her isteklinin ihaleyi kazanabilmek amacı ile teklif verdiği ve ihaleyi kazandıktan sonra da bu araçları satın alacağı kurgusuna dayanılarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi malı olmayan araçlara ilişkin, araç bedelleri hesaba katılmaksızın fiyat teklifindeki bedelin araç analizine katılarak amortisman hesabı yapılarak araçtan gelen saatlik maliyete ulaşıldığı, hayatın olağan akışı içinde piyasanın bu yönde çalıştığının bilindiğinin açık olduğundan ihale üzerinde bırakılan istekli ile başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında belirtilen amortisman hesabının kabul edilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, ihale üzerinde bırakılan istekli ile başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda aktarılan gerekçelere göre mevzuata uygun olduğu değerlendirildiğinden, bu yönde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, bu hususa ilişkin Kurul çoğunluğunca verilen “ihalenin iptaline” niteliğindeki karar gerekçesine katılmıyorum.
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
KISMEN FARKLI GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde; “03.04.2013 tarihli ilk kesinleşen ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği iddiası ile yaptığı itirazen şikâyet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 21.05.2013 tarihli ve 2013/UH.III-2176 sayılı kararı ile kendisinin ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, idare tarafından Kurul kararının gereğinin yerine getirilmesini teminen aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği ve sunulan açıklamaların değerlendirilmesi neticesinde kendi teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin de aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen diğer istekli uhdesinde bırakıldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, teklif edilen fiyat ile ihale konusu işin ihale dokümanına uygun şekilde yerine getirilebilmesinin mümkün olmadığı, fiyat teklifleri ile proforma faturaların mevzuata uygun olmadığı, sözleşme giderlerinin, araç zincirleri, yangın tüpü ve lastik maliyetleri gibi bazı maliyetlerin açıklanmadığı, kendi aşırı düşük teklif açıklamasının ise uygun olduğu ve gerçekçi piyasa fiyat rayiçleri baz alınarak yapıldığı, teklifinin değerlendirme dışı bırakılmaması gerektiği” şeklinde dile getirdiği iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca “iptaline” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre;
Yapılan incelemede, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında teklif fiyatı oluşturan 11 bileşenin;
“1-Asgari işçilik maliyeti,
2-Sözleşme giderleri,
3-Genel giderler,
4-2013 model 0 km araç bedeli,
5-Kiralama süresi boyunca zamanında yerine getirilecek yasal zorunluluklar,
6-Zorunlu mali mesuliyet sigortası,
7-Ferdi koltuk sigortası,
8-Full kasko sigortası,
9-Motorlu taşıtlar vergisi,
10-Muayene, periyodik bakım, olağandışı bakım onarımlar, yol yardımı, egzoz muayene ücreti vb. ücretler,
11-Araç kiralama süresince periyodik bakım ve bakım maliyeti” şeklinde belirlendiği ve 05.06.2013 tarihli yazılar ile 4-11’inci maddelerde yer alan giderler için araç tipleri bakımından ayrı ayrı olmak üzere aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği görülmüştür. her iki isteklinin de açıklama sunduğu,
Başvuru sahibinin açıklamasının “Sunulan bazı proforma faturalarda/fiyat tekliflerinde gerekli ibarenin, meslek mensubunun imzasının ve kaşesinin bulunmadığı, muayene, periyodik bakım, olağandışı bakım onarımlar, yol yardımı, egzoz muayene ücreti vb. giderler için hesaplanan giderlerin teklif fiyatına dâhil edilmediği, araç zincirleri ve yangın tüpünün giderini tevsik için bazı firmaların web sayfasından alınan internet çıktılarının sunulduğu, bu çıktıların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.9’uncu maddesinde belirtilen şartları taşımadığı ve mağaza/market yönetimince onaylanmış olmadığı, sadece kışlık lastikler üzerinden değişim yapılacağı düşünülerek lastik bedellerinin kışlık fiyatlar üzerinden hesaplandığı, alınan bazı fiyat tekliflerinin KDV dâhil olduğu, fiyat tekliflerindeki tutarların teklif fiyatlarına farklı yansıtıldığı” gerekçeleri ile uygun bulunmadığı, Kaya Seyahat Turz. San. Dış. Tic. Ltd. Şti.nin açıklamasının ise yeterli görülerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan -Kaya Seyahat Turz. San. Dış. Tic. Ltd. Şti.nin teklifine ilişkin sunmuş olduğu açıklamalar incelendiğinde;
Araç kiralama süresince “periyodik bakım ve bakım maliyetini” tevsik için; E tipi araç dışındaki diğer araçlar için Aydoğanlar Motorlu Arç. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan bir fiyat teklifinin, fiyatların kapsadığı malzemelerin ve bunların fiyatlarının ayrı ayrı ayrı gösterildiği “bakım paketi teklif formları”nın sunulduğu, fiyat teklifinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı görülmüştür.
Ancak, söz konusu ibarenin proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda kullanılabileceği, fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı hallerde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılması gerektiği gerekçesiyle idarece açıklamanın uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Araçların periyodik bakım ve bakım gibi giderlerinin daha çok servis hizmeti niteliğinde ortaya çıkması ihtimale dayalı giderler olduğundan, isteklinin bu giderler için fiyat teklifi alması veya araçların amortisman gideri hususunda belgeye dayalı bir açıklama yapması işin niteliği gereği mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenle; araçların periyodik bakım ve bakım giderleri bakımından mevzuata uygun açıklama yapılmadığı gerekçesiyle aşırı düşük açıklamasının uygun bulunmamasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Aynı şekilde başvuru sahibinin teklifine ilişkin sunmuş olduğu açıklamalar incelendiğinde;
Araç kiralama süresince “periyodik bakım ve bakım maliyetini” tevsik amacıyla; A ve B tipi araçlar için 15.000 km’lik olmak üzere Doğuş Oto Pazarlama ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu görülmüştür.
Yukarıda açıklanan gerekçe ile başvuru sahibinin aşırı düşük açıklamasının da araçların periyodik bakım ve bakım giderleri bakımından mevzuata uygun açıklama yapılmadığı gerekçesiyle uygun bulunmamasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, aşırı düşük açıklaması kapsamında servis, periyodik bakım-onarım giderlerine ilişkin yapmış olduğu açıklama yerinde olduğundan, kararda, bu hususun başvuru sahibi ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasının uygun bulunmaması gerekçeleri arasında yer almaması gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul çoğunluğunun “düzeltici işlem belirlenmesine” yönündeki kararına katılıyorum.
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi