KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2013/002

Gündem No : 36

Karar Tarihi : 07.01.2013

Karar No : 2013/UH.I-79

Şikayetçi:

Kemal Sosyal Hizmetler Tic. ve Ltd. Şti., CİNNAH CAD. GELİBOLU SOK. NO : 6/17 ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Saray Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon Ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü , Osmangazı Mah. Turgut Özal Bulvarı 162/ ANKARA

Başvuru tarih ve sayısı:

07.12.2012 / 40497

Başvuruya konu ihale:

2012/143681 İhale Kayıt Numaralı "Saray Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon Ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 2013 Yılı 12 Aylık Personel Çalıştırılmasına Dayalı Özel Temizlik, Kaloriferci Ve Teknisyen Yrd." İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Saray Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğütarafından 19.11.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Saray Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 2013 Yılı 12 Aylık Personel Çalıştırılmasına Dayalı Özel Temizlik, Kaloriferci ve Teknisyen Yrd.” ihalesine ilişkin olarak Kemal Sosyal Hizmetler Tic. ve Ltd. Şti.nin 04.12.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.12.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.12.2012 tarih ve 40497 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.11.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2012/4617 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ve teklifleri aşırı düşük olan diğer isteklilerin aşırı düşük teklif savunmalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi” başlıklı 45’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı, teklifleri aşırı düşük olan istekliler tarafından teklif fiyatını düşürmek ve avantaj sağlamak için iş kalemlerinin miktarlarının düşürülmesi yoluna gidildiği, analiz girdilerindeki miktarlarla oynama yapıldığı ve miktarlarda azaltma yoluna gitmek suretiyle analiz fiyatlarının düşürüldüğü, analizlerdeki kâr oranlarının çok düşük alındığı, bu kâr oranların sözleşme giderlerini karşılamadığı, toplam kâr oranı incelendiğinde bunun daha net olarak görüleceği, analizlerdeki işçilik ücretlerinin ihale tarihinde belirlenen asgari ücretin altında alındığı, analiz girdilerinin bir kısmının kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatlarından düşük alındığı halde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine uygun belgelendirme yapılmadığı, idarenin metrajları ile ihale üzerinde bırakılan şirketin ve teklifleri aşırı düşük olan diğer isteklilerin tekliflerinde yer alan metrajlar arasında makul sayılamayacak farklar olduğu, sunulan hesap cetvelleri incelendiğinde, ihalenin Öz Selimoğulları Elekt. Bilg.İnş. Tem. Nakl. Köm. Gıda Teks. Kırt. Taah. Turz. Petr. San. İth. İhr. Ltd. Şti.- Mir-ba inş. Teks. Tem. Su Dol. ve Pak. Pers. Çev. Düz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak girişimi üzerinde bırakılmasının mevzuat hükümlerine aykırılığı açıkça görüleceği, sunulan proforma faturaların ihale mevzuatına uygun olarak hazırlanmadığı, proforma faturalara meslek mensubu tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen ibarelerin yazılmadığı ve bu faturaların son vergi beyanname dönemine ait olmadığı, isteklilerin sunmuş oldukları proformalar için; meslek mensubu tarafından düzenlenen tutanaklar ile (O-5, O-6, O-7 ve O-8) proforma faturalar ve meslek mensubu tarafından tutulan defter arasında inceleme yapıldığında uyumsuzluk olduğunun görüleceği bununla birlikte Kurumca aynı zamanda proforma faturaları düzenleyen kişinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin aradığı şekilde SMMM olup olmadığının, oda kaydının bulunup bulunmadığının ve imza yetkisinin de olup olmadığının araştırılması gerektiği, bu hususlarda kurumca yeniden inceleme ve değerlendirme yapıldığında, ihalenin, teklifi aşırı düşük olan ve aşırı düşük savunması da Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerine açıkça aykırı olan şirket üzerinde kalmasının usul ve yasaya aykırı aynı zamanda kamunun da zararına olduğunun görüleceği, idarenin şikâyet başvurusu üzerine sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarını tekrar değerlendirmesinin uygun olmadığı, bir yıl önceki ihalede verilen aşırı düşük teklif açıklamaları ile ihale üzerinde bırakılan şirketin açıklamalarının karşılaştırılmasının her ihalenin farklı nitelik taşıması nedeniyle uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

Başvuruya konu ihaleye ait idari şartnamenin “Teklif Fiyata Dahil Giderler” başlıklı 25 inci maddesinde;

“25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

25.3.1.1.İşçi Ücreti:

Hizmet alımı yoluyla temizlik işinde çalışan 65 (altmışbeş) kişiye brüt asgari ücretin % 30 fazlası ödenecektir.

Hizmet alımı yoluyla kalorifer tesisatının işletilmesi ve kalorifer yakma işinde çalışan 3 (üç) kişiye brüt asgari ücretin % 30 fazlası ödenecektir.

Hizmet alımı yoluyla teknik hizmetler işinde çalışan ustalık belgeli ilkokul, ilköğretim, ortaokul, ortaöğretim, lise ve dengi okul meslek lisesi mezunu 10 (on) teknisyen yardımcısına ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %40 (yüzde kırk) fazlası ücret ödenecektir.

25.3.1.2. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma ücreti:

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak toplam 913,5 (dokuzyüzonüçbuçuk) gün için;

Temizlik işinde çalışan 50 (elli) kişiye çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.

Kalorifer tesisatının işletilmesi ve kalorifer yakma işinde çalışan 3 (üç) kişiye çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.

Teknik hizmetler işinde çalışan ilkokul, ilköğretim, ortaokul, ortaöğretim, lise ve meslek lisesi mezunu 10 (on) teknisyen yardımcısına, çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.

25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:

25.3.2.1. Yemek giderleri:

Hizmet alımı personelinin yemeği, mesaisine denk gelen öğünlerde idarece ayni olarak verilecek olup, bu gider için istekli tarafından ayrıca maliyet hesabı yapılmayacaktır.

25.3.2.2. Yol giderleri:

Ayni olarak karşılanacak olan Yol giderleri firma tarafından karşılanacak olup Yüklenici firma bunun için kurumdan hiçbir şey talep etmeyecektir. Tüm Giderler yüklenici firmaya aittir. -Yüklenici firma istisnasız bütün çalışanlarını hangi güzergahta olursa olsun ulaşım imkanından yararlandırmak zorundadır.

25.3.2.3. Giyecek giderleri:

Hizmet alımı personeline aşağıda cinsi ve miktarı yazılı olan giyecek ayni olarak verilecektir.

1 - iş önlüğü (temizlik elemanlarına): 1 adet yazlık -1 adet kışlık

2 - iş tulumu kaloriferciler ve teknisyen yardımcıları için için 2 adet

3 - eldiven kaloriferciler ve teknisyen yardımcıları için 2 adet

4 - çizme kaloriferciler ve teknisyen yardımcıları için 2 adet

5 - ayakkabı (temizlik, kaloriferciler ve teknisyen yardımcıları için) 1 adet (termo taban tse ye uygun)

6 -terlik (temizlik elemanlarına): 1 adet yazlık - 1 adet kışlık

25.3.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

%2” düzenlemesine yer verilmiştir.

İhaleye 9 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca kârsız yaklaşık maliyetin altında kalan 5 isteklinin de aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu,Kontan Temizlik Hiz. Teks. Gıda Tar. Taş. İnş. Taah. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. – Yeşil-İl Tem. Gıda. Otom. İnş. Taah. Med. Yem. Taş. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmediği, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülen dört istekliden Öz Selimoğulları Elekt. Bilg. İnş. Tem. Nakl. Köm. Gıda Teks. Kırt. Taah. Turz. Petr. San. İth. İhr. Ltd.Şti. - Mir-Ba İnşaat Tekstil Temizlik Su Dolumu ve Paketleme Personel ve Çevre Düzenleme San. Tic. Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’ne ihalenin bırakıldığı, Sercan Temizlik Yemek ve Otomasyon Hizmetleri İnşaat ve Turizm Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı beşinci teklif olduğu anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin ve teklifleri aşırı düşük olan diğer isteklilerin aşırı düşük teklif savunmalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi” başlıklı 45’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı, teklifleri aşırı düşük olan istekliler tarafından teklif fiyatını düşürmek ve avantaj sağlamak için iş kalemlerinin miktarlarının düşürülmesi yoluna gidildiği, analiz girdilerindeki miktarlarla oynama yapıldığı ve miktarlarda azaltma yoluna gitmek suretiyle analiz fiyatlarının düşürüldüğü, analizlerdeki kâr oranlarının çok düşük alındığı, bu kâr oranlarının sözleşme giderlerini karşılamadığı, toplam kâr oranı incelendiğinde bunun daha net olarak görüleceği, analizlerdeki işçilik ücretlerinin ihale tarihinde belirlenen asgari ücretin altında alındığı, analiz girdilerinin bir kısmının kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatlarından düşük alındığı halde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine uygun belgelendirme yapılmadığı, idarenin metrajları ile ihale üzerinde bırakılan şirketin ve teklifleri aşırı düşük olan diğer isteklilerin tekliflerinde yer alan metrajlar arasında makul sayılamayacak farklar olduğu, sunulan hesap cetvelleri incelendiğinde, ihalenin Öz Selimoğulları Elekt. Bilg.İnş. Tem. Nakl. Köm. Gıda Teks. Kırt. Taah. Turz. Petr. San. İth. İhr. Ltd. Şti.- Mir-ba inş. Teks. Tem. Su Dol. ve Pak. Pers. Çev. Düz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak girişimi üzerinde bırakılmasının mevzuat hükümlerine aykırılığı açıkça görüleceği iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede teklifleri aşırı düşük olan isteklilerin ihale konusu hizmet alımı işinde birim fiyat teklif cetvelindeki miktarları esas alarak aşırı düşük teklif açıklamalarını yaptığı, dolayısıyla iş kalemlerinin miktarlarında azaltmaya gidilmediği, diğer taraftan başvuru kapsamında Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi” başlıklı 45’inci maddesi ile analiz ve hesap cetveli ile ilgili öne sürülen iddiaların 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatı gereğince yapım işlerine özgü iddialar olduğu, başvuru konusu ihalenin bir hizmet alımı işi olduğu göz önüne alındığında söz konusu iddiaların başvuru konusu ihalede herhangi bir incelemeyi gerektirecek mahiyette olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin ve teklifleri aşırı düşük olan diğer istekliler tarafından sunulan proforma faturaların ihale mevzuatına uygun olarak hazırlanmadığı, proforma faturalara meslek mensubu tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen ibarelerin yazılmadığı ve bu faturaların son vergi beyanname dönemine ait olmadığı, isteklilerin sunmuş oldukları proformalar için; meslek mensubu tarafından düzenlenen tutanaklar ile (O-5, O-6, O-7 ve O-8) proforma faturalar ve meslek mensubu tarafından tutulan defter arasında inceleme yapıldığında uyumsuzluk olduğunun görüleceği bununla birlikte Kurumca aynı zamanda proforma faturaları düzenleyen kişinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin aradığı şekilde SMMM olup olmadığı, oda kaydının bulunup bulunmadığının ve imza yetkisinin de olup olmadığının araştırılması gerektiği iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede;

4734 sayılı Kanun’un aşırı düşük teklifler başlıklı 38’inci maddesine göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, sunulan açıklamaların verilen hizmetin ekonomik olması, teklif sahibinin hizmetin temini işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen hizmet işinin özgünlüğü çerçevesinde değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır. Benzer düzenlemeler Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde de bulunmaktadır.Bu hususa ilişkin uygulamanın somutlaştırılması amacıyla da Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet Alımı İhalelerinde Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde bir takım açıklamalarda bulunulmuş ve söz konusu açıklamalarda, hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sahiplerince yapılan açıklamaların hangi kıstaslar esas alınarak değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin detaylara yer verilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;

a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,

b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,

altında olamaz.

Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;

a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,

b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,

altında olamaz.

Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.

(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.

Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.

Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.

İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.

İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.

…

Yukarıda belirtilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.” açıklamaları yer almaktadır.

Anılan Tebliğ açıklamaları uyarınca; istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında proforma fatura veya fiyat teklifinin sunulması halinde, fatura veya teklifte yer alan birim fiyatlara dayanak teşkil eden ve faturayı düzenleyen gerçek veya tüzel kişi ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensupları tarafından maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının düzenlenmesi gerektiği de ifade edilmekte ancak,

O-7 nolu tutanak hariç anılan tutanakların veya meslek mensubu faaliyet belgesinin de proforma fatura ve fiyat teklifi ekinde sunulmasına ilişkin bir zorunluluk getirilmemekte ve faturada yer alan verilerden hareketle, idareler tarafından gerekli görülmesi halinde ilgili tutanakların istenebileceği ifade edilmektedir.

İnceleme konusu ihalede idarece gerek aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ile isteklilerden maliyet/satış tutarı tespit tutanakları istenilmediği gibi aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında da maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının ilgili meslek mensuplarından istenilmediği anlaşılmıştır. Ancak, bazı isteklilerin açıklama kapsamında proforma fatura, fiyat teklifi ile tutanak sunduğu, bir kısmının ise sadece proforma fatura ve fiyat teklifi sunduğu görülmüştür. Başvuru sahibinin iddiasının açıklamada bulunan isteklilerin proforma fatura ve fiyat teklifleri üzerinden değerlendirilmesi gerekmektedir.

Proforma faturaların ihale mevzuatına uygun olarak hazırlanmadığı, proforma faturalara meslek mensubu tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen ibarelerin yazılmadığı iddiası ile bağlantılı olarak aşırı düşük teklif açıklamaları sunan isteklilerin sundukları proforma fatura ve fiyat teklifleri incelendiğinde;

İhale üzerinde bırakılan istekli Öz Selimoğulları Elekt.Bilg. İnş. Tem. Nakl. Köm. Gıda Teks. Kırt. Taah. Turz. Petr. San. İth. İhr. Ltd.Şti. - Mir-Ba İnşaat Tekstil Temizlik Su Dolumu ve Paketleme Personel ve Çevre Düzenleme San. Tic. Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin yol giderini tevsik için Cihat Bayram’dan (Minibüs İşletmecisi) alınmış fiyat teklifi sunduğu, fiyat teklifinin fiyat teklifini düzenleyen firmanın temsilcisi tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, serbest muhasebeci mali müşavir imzalı ve kaşeli söz konusu fiyat teklifinin satışa dayalı hazırlandığı, fiyat teklifinin üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.5’inci maddesinde yer alan“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yerine“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki beyan bulunduğu, söz konusu sunulan fiyat teklifinin beyan kısmında “Birim fiyatın” yerine “Birim satış tutarının” yazılmasının esasa etkili olmadığı değerlendirilmekle birlikte giyim giderini tevsik için Bey-San Tekstil İnş. Petrol Ürünleri. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nden alınmış proforma fatura incelendiğinde İdari Şartname’nin 25.3.2.3’üncü maddesinde istenen 65 adet kışlık, 65 adet yazlık olmak üzere toplam 130 adet terlik yerine 65 adet terlik üzerinden açıklama sunulduğu tespit edildiğinden giyim giderinin mevzuata uygun olarak açıklanmadığı anlaşılmıştır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Sercan Temizlik Yemek ve Otomasyon Hizmetleri İnşaat ve Turizm Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketinin giyim giderini tevsik için Semiha Kayalar’dan (Tekstil Ürünleri Toptan Satışı İş Kıyafetleri İş Güvenliği Kıyafetleri Ayakkabı Ticareti) alınmış proforma fatura sunduğu, söz konusu proforma fatura üzerinde serbest muhasebeci mali müşavirin imzası ve kaşesi ile;“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki beyanının bulunduğu, söz konusu proforma faturanın ayrıca proforma faturayı düzenleyen firmanın temsilcisi tarafından da kaşelendiği ve imzalandığı, sunulan proforma faturanın şekil açısından Kamu İhale Genel Tebliğinde yer verilen kriterlere uygun olduğu, yol giderinitevsik için Bölükküçük Turizm Otomotiv Taşımacılık İnş. Tic. Ltd. Şti.nden alınmış üç adet fiyat teklifi sunduğu, söz konusu serbest muhasebeci mali müşavir imzalı ve kaşeli fiyat tekliflerinin maliyete dayalı olduğu, fiyat tekliflerinin üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.5’inci maddesinde yer alan“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yerine“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki beyan bulunduğu, fiyat tekliflerinin şekli açısından Kamu İhale Genel Tebliğinde yer verilen kriterlere uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Genç Aslan Temizlik İlaçlama İnşaat Turizm Reklamcılık Nakliyat ve Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi - U-B Sosyal Hizmetler Ziraat Turizm İnşaat Temizlik Bilgisayar Medikal Ticaret Limited Şirketi Ortak Girişimi’nin İrem Grup Teks. Ltd. Şti.nden alınmış proforma fatura sunduğu, söz konusu proforma faturalar üzerinde serbest muhasebeci mali müşavirin imzası ve kaşesi ile;“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki beyanının bulunduğu, söz konusu proforma faturaların ayrıca proforma faturayı düzenleyen firmanın temsilcisi tarafından da kaşelendiği ve imzalandığı, sunulan proforma faturanın şekil açısından Kamu İhale Genel Tebliğinde yer verilen kriterlere uygun olduğu, yol giderinitevsik için Dadaklar Turizm Nak.Gıda İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti.nden fiyat teklifi sunduğu, söz konusu serbest muhasebeci mali müşavir imzalı ve kaşeli fiyat tekliflerinin maliyete dayalı olduğu, fiyat teklifnin üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.5’inci maddesinde yer alan“Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yerine“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlık ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki beyan bulunduğu, fiyat tekliflerinin şekli açısından Kamu İhale Genel Tebliğinde yer verilen kriterlere uygun olmadığı bu nedenle açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Modern Kimya Kimyevi Mad. Temz. Taah. ve Tic .Ltd. Şti.nin giyim giderini tevsik için Satı Gümüş’ten (İş Dünyası İş Elbiseleri) alınmış proforma fatura sunduğu, söz konusu proforma fatura üzerinde serbest muhasebeci mali müşavirin imzası ve kaşesi ile;“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki beyanının bulunduğu, söz konusu proforma faturanın ayrıca proforma faturayı düzenleyen firmanın temsilcisi tarafından da kaşelendiği ve imzalandığı, sunulan proforma faturanın şekil açısından Kamu İhale Genel Tebliğinde yer verilen kriterlere uygun olduğu, yol gideri tevsik için Erdoğmuşlar Turizm Sey.Nak.San.ve Tic.Ltd.Şti.nden alınmış fiyat teklifi sunduğu, fiyat teklifinin üzerinde serbest muhasebeci mali müşavir beyanı, imza ve kaşesinin yer almadığı, bu nedenle açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

İdare tarafından şikayet başvurusuna verilen cevapta iddia edilenin aksine sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesi ve geçen yılki ihaleye ilişkin görüşlere yer verilmesinin başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru hakkını kullanması engellemediği anlaşıldığından esasa etkili bir aykırılık olarak değerlendirilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Öz Selimoğulları Elekt.Bilg. İnş. Tem. Nakl. Köm. Gıda Teks. Kırt. Taah. Turz. Petr. San. İth. İhr. Ltd.Şti. - Mir-Ba İnşaat Tekstil Temizlik Su Dolumu ve Paketleme Personel ve Çevre Düzenleme San. Tic. Paz. İth. İhr. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Sercan Temizlik Yemek ve Otomasyon Hizmetleri İnşaat ve Turizm Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi, Genç Aslan Temizlik İlaçlama İnşaat Turizm Reklamcılık Nakliyat ve Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi - U-B Sosyal Hizmetler Ziraat Turizm İnşaat Temizlik Bilgisayar Medikal Ticaret Limited Şirketi Ortak Girişimi ve Modern Kimya Kimyevi Mad. Temz. Taah. ve Tic .Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi