KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2012/066

Gündem No : 85

Karar Tarihi : 14.11.2012

Karar No : 2012/UH.II-4332

Şikayetçi:

Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti., HÜKÜMET CAD. ÖZDOYURAN İŞ HANI NO:224 KAT:2 TEKİRDAĞ

İhaleyi yapan idare:

T. Denizcilik İşletmeleri A.Ş. Özelleşen Limanlar Takip İşleri Dairesi Başkanlığı, Kemankeş Cad. Kemankeş Mah. 32 34425 İSTANBUL

Başvuru tarih ve sayısı:

11.10.2012 / 34046

Başvuruya konu ihale:

2012/134461 İhale Kayıt Numaralı "22 Kişilik (2 Bayan, 20 Erkek) Silahlı Özel Güvenlik Görevlisi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. Özelleşen Limanlar Takip İşleri Dairesi Başkanlığıtarafından 25.09.2012tarihinde pazarlık usulüile yapılan “22 Kişilik (2 Bayan, 20 Erkek) Silahlı Özel Güvenlik Görevlisi” ihalesine ilişkin olarak Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.nin 04.10.2012tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.10.2012tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.10.2012tarih ve 34046sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.10.2012tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2012/3749sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale kararında hizmet içi eğitim atışı ücretinin 2010 yılı birim fiyatına göre verildiğinden bahsedildiği, ancak Emniyet Genel Müdürlüğünün 2012 yılı Genelgesi’nde söz konusu birim fiyatın 50,00 TL olduğu ve teklif açıklamalarının güncel verilere göre yapıldığı, hayatın olağan akışı içinde tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olduğu, serbest piyasa ekonomisi içerisinde firmaların giyim bedellerini daha düşük fiyatla tespit edebilecekleri, proforma faturalarının Teknik Şartname’ye uygun olduğu, yaka kartı için teklif açıklamalarında bir bedel öngörüldüğü ve teklif fiyatlarının yaka kartı bedelini içerdiği, proforma fatura veren firmanın sicil kaydının proforma fatura ekinde olmaması nedeniyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nde geçen tevsik edici belgelerin proforma faturanın ekinde mevcut olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

İhale konusu işle ilgili olarak İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde, hizmetin adı“22 kişilik (2 bayan, 20 erkek) silahlı özel güvenlik görevlisi” olarak belirlenmiştir.

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinin üçüncü fıkrasında,

“25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

Çalıştırılacak 22 kişilik silahlı özel güvenlik personeli için; 1 güvenlik amirine aylık en az brüt asgari ücretin % 100 (yüzde yüz) fazlası, 21 özel güvenlik görevlisine ise aylık en az brüt asgari ücretin %75 (yüzde yetmiş beş) fazlası ücret ödenecektir. Haftalık çalışma süresi (1 saat ara dinlenmesi hariç) 45 (kırk beş) saattir. İşin süresinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılacak günlerin toplamı 6,5 (altı buçuk) gün hesaplandığından, I güvenlik amiri için 6,5 gün, 21 güvenlik görevlisi için ise kişi başına 6,5 (altı buçuk) günden 136,5 gün olmak üzere toplam 143 gün çalışma öngörülmüş olup, ücretleri bu miktarlardan hesaplanacak ve bu günler için ilave personel çalıştırılmayacaktır. Teknik şartnamede açıklanan nedenlerle işin süresince 1 güvenlik amiri için 16 saat, 21 özel güvenlik görevlisi için ise kişi başı 16 saatten 336 saat olmak üzere toplam 352 saat fazla mesai çalışması öngörülmüş olup, ücretleri bu miktarlar üzerinden hesaplanacaktır. Belirtilen işçilik kalemleri teklif fiyata dahil olup, bunlarla ilgili çalışmalar yapıldığında (ulusal bayram ve genel tatil günleri dahil) ücretleri maaş bordrosunda gösterilmek suretiyle nakdi olarak ödenecektir.

25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:

a) Özel güvenlik görevlilerinin günlük yemek bedeli brüt 9,00 TL (Dokuz Türk Lirası) olup, aylık 26 giin üzerinden hesaplanarak ücret bordrolarında gösterilmek şartı ile nakdi olarak ödenecektir.

b) Özel güvenlik görevlilerinin günlük yol bedeli brüt 8,00 TL (Sekiz Türk Lirası) olup, aylık 26 gün üzerinden hesaplanmak suretiyle ücret bordrolarında gösterilerek nakdi olarak ödenecektir.

c) Özel güvenlik görevlilerinin Teknik Şartnamenin 8.7. maddesinde miktar ve özelliği belirtilen kışlık kıyafetleri ayni olarak karşılanacak olup, teklif fiyata dâhildir.

...

25.3.4.Diğer giderler:

a) Yıllık kapasitesi 2 milyon ton üzerinde olan Tekirdağ Liman Tesisi ile Eski İskelede çalıştırılacak 22 kişilik silahlı özel güvenlik görevlileri Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatı tablosunun 6 numaralı satırda yer alan tutarlar üzerinden sigortalanacak olup, poliçe bedeli teklif fiyata dâhildir.

b) Çalıştırılacak 22 kişilik silahlı özel güvenlik görevlilerinin teknik şartnamenin 7.1 maddesinde belirtilen yıllık Hizmetiçi Atış Eğitimleri teklif fiyata dahildir. Herhangi bir nedenle yaptırılmayan eğitimlerin ücretleri ödenmez.

c) Çalıştırılacak özel güvenlik personelinin görev esnasında kullanması için Teknik Şartnamenin 8.9. maddesinde miktarları ve özellikleri belirtilmiş (idarece verilecekler hariç) teçhizatlar ve ışığı yansıtan Reflektif Yelek bedeli teklif fiyata dâhil olup, sözleşme giderlerinden karşılanacaktır.

d) Çalıştırılacak özel güvenlik personelinin görev esnasında kullanması için Teknik Şartnamenin 5.1. maddesinde belirtilen sürekli giriş kartı bedelleri teklif fiyata dahil olup, sözleşme giderlerinden karşılanacaktır.

25.1. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

İş kazaları ve meslek hastalıkları sigorta prim oranı %1'dir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi”başlıklı 9’uncu maddesinde“İşin süresi işe başlama tarihinden itibaren 4 (Dört) aydır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek kıyafetlerle ilgili olarak ise Teknik Şartname’nin “Yemek, yol bedeli, sosyal haklar ve üniforma” başlıklı 8’inci maddesinin yedinci fıkrasında bulunan tablo aşağıdaki gibidir.

Yüklenici Tarafından Verilecek Kıyafetler Listesi (Bir Kişi İçin)

S. no Kıyafetin Cinsi Miktarı

1-Kışlık Pantolon Doku Serj % 50 Yün, %50 Polyester (Tolerans: ±
5 ) Ağırlık 270 gr/m2 (Tolerans: % ± 7)2 Adet

2-Mont (Bondik hotmelt su itici kumaş)1 Adet

3-Kaban (Bondik hotmelt su itici kumaş)1 Adet

4-V Yaka Kazak % 100 Akrilik1 Adet

5-Kışlık Gömlek Teri koton kumaş: % 45 pamuk, % 55 polyester (Tolerans: ±10)2 Adet

6-Kep (% 65 Viskon, % 35 Polyester) (Tolerans: % ± 10)1 Adet

7-Özel güvenlik armalı kışlık Bere % 100 Akrilik1 Adet

8-Kravat (Travira dokuma kumaş)1 Adet

9-Yağmurluk (su geçirmez yerli kumaş olacaktır)1 Adet

10-Kışlık Çorap (pantolon rengine uygun yünlü ve desensiz olacaktır)2 Çift

11-Kemer (hakiki deriden ve 4,5 cm genişliğinde olacaktır) (Tolerans: ± 0,5cm)1 Adet

12-Kışlık Bot (TermoTaban vidala deri)1 Çift

Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda Kamu İhale Kurumu işçilik hesaplama modülü yardımıyla yapılan hesap sonucunda başvuru konusu ihalede teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti, kıyafet gideri hariç, yol, yemek ve %3 sözleşme ve genel giderler dâhil olmak üzere 244.904,71 TL olmaktadır.

Başvuru konusu ihalede, idarece belirlenen %6 oranındaki yüklenici kârı hariç yaklaşık maliyet 256.793,51 TL’dir. Başvuru konusu ihaleye 5 istekli tarafından teklif verilmiş olup, bu isteklilerden bir tanesi belge eksikliği nedeniyle idare tarafından değerlendirme dışı bırakılmıştır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendi gereğince yapılan söz konusu ihalede, geçerli teklif sahibi diğer dört istekli idare tarafından son teklif vermeye davet edilmiş ve kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif veren üç isteklinin (Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti., Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.) teklifi, 26.09.2012 tarihli yazılarla idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmuştur.

Aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında, idarece teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası, hizmet içi eğitim atışı ile ilgili belgeler ve kıyafet giderlerine ilişkin belgeler olarak belirlenmiştir.

Yukarıda adı geçen her üç istekli de aşırı düşük teklif açıklamalarını idareye sunmuş ancak söz konusu istekliler tarafından yapılan teklif açıklamalarının hiçbiri idarece kamu ihale mevzuatına uygun bulunmamış ve mezkûr isteklilerin teklifleri idare tarafından reddedilmiştir.

Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda, başvuru sahibi Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.nin 01.10.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesi doğrultusunda aşağıdaincelenmiştir.

Buna göre, Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.nin 01.10.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, 7 sayfa açıklama yazısı, Kamu İhale Kurumu işçilik hesaplama modülü yardımıyla yapılan işçilik hesabı, giyim giderlerine ilişkin bir proforma fatura ve buna ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanağı, yaka kartına ilişkin proforma fatura ve buna ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanağı, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası teklifi, tabanca mermisine ilişkin proforma fatura ve Emniyet Genel Müdürlüğünün hizmet içi eğitim atışı hakkındaki 28.05.2010 tarih ve 99094 sayılı yazısının bir sureti mevcuttur.

Başvuru sahibinin son teklifi 248.842,71 TL’dir. Yukarıda belirtildiği üzere, başvuru konusu ihalede kıyafet gideri hariç, yol, yemek ve %3 sözleşme ve genel giderler dâhil olmak üzere teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti ise 244.904,71 TL’dir. İki tutar arasındaki fark 3.938,00 TL olmaktadır.

Başvuru sahibinin idareye sunduğu 01.10.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklama yazısında, giyim bedeli için %3 sözleşme ve genel giderler dâhil 1.880,78 TL, personel giriş yaka kartı için %3 sözleşme ve genel giderler dâhil 33,99 TL, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası için 73,16 TL teklif verildiği, hizmet içi eğitim atış bedeli için %3 sözleşme ve genel giderler dâhil 1.133,00 TL ve tabanca mermisi için %3 sözleşme ve genel giderler dâhil 577,83 teklif verildiği, firma kârı için ise 239,24 TL ayrıldığı belirtilmektedir.

Yukarıda belirtilen giderlerin toplamı 3.938,00 TL olmaktadır. Bu tutar, başvuru sahibinin teklif ettiği tutar ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti arasında oluşan farktır. Dolayısıyla başvuru sahibinin teklif ettiği tutar, yukarıda belirtilen gider kalemlerini ihtiva etmektedir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri hakkında, ihale komisyon kararında,

“Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası açıklaması ile ilgili Güneş Sigorta A.Ş. Marmara Bölge Müdürlüğü’nden aldığı proforma faturayla mevzuata ve ihale dokümanına uygun olarak yaptığı tespit edilmiştir.

Hizmet içi eğitim atış ücretini, Emniyet Genel Müdürlüğünün Hizmetiçi Eğitim Atışı Ücretlendirme Listesinin 2012 yılı fiyatlarından teklif etmesi gerekirken 2010 yılı birim fiyatlarından teklif verdiği, teklifin bu haliyle 2012 yılı fiyatlarına göre düşük olduğu tespit edilmiştir.

Giyim bedeliyle ilgili açıklaması için İstanbul Org. Sos. Hiz. Gıda Nakl. Teks. En. İnş. San. Tah. ve Tic. Ltd. Şti.’den aldığı 22.09.2012 tarihli proforma faturada Teknik Şartnamenin 8.7. maddesinde belirtilen malzeme özelliklerine göre hazırlanmadığı, proforma faturayı düzenleyen firmanın giyim alanında faaliyet gösterdiğine dair belge olmadığı, proforma fatura teklif bedelinin idarenin giyim bedeli için ilgili firmalardan teklif almak suretiyle belirlediği yaklaşık maliyet bedelinin 1/3’nün altında olduğundan, bu bedelle personelin giyim malzemelerinin İdari Şartnamede istenilen özelliklerde karşılamasının ticari hayatın olağan akışına uygun olmadığı tespit edilmiştir.

İdaremize hitaben yazdığı açıklama yazısında, çalıştırmasını öngördüğü 22 kişilik personelin giriş kartı bedeli için 33,99 TL fiyat teklif ettiği görülmüş olup, İdari Şartnamenin 25/d maddesine göre sözleşme giderlerinden karşılaması gerektiğinden İdari Şartnameye aykırı olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda açıklanan uygun olmayan nedenlerden dolayı teklifi değerlendirme dışı kalmıştır.”ifadeleri yer almaktadır.

Buna göre, başvuru sahibinin işçilik maliyet hesabı, giyim, yaka kartı, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası, hizmet içi eğitim atış bedeli, tabanca mermisi bedeli için tevsik ettiği belgeler aşağıda tek tek incelenmiştir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Kamu İhale Kurumu işçilik hesaplama modülü yardımıyla yapılan işçilik hesabında bulunan kıyafet gideri hariç toplam işçilik maliyeti, 12.346,30 TL+232.558,41 TL=244.904,71 TL’dir. Söz konusu tutarın, İdari Şartname’nin 25’inci maddesindeki düzenleme doğrultusunda doğru bir şekilde hesaplandığı görülmüştür.

Başvuru sahibince kıyafet giderini tevsik için sunulan 22.09.2012 tarihli proforma fatura İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nakl. Teks. En. İnş. San. Tah. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. adına düzenlenmiştir.

Söz konusu proforma faturada SMMM onayı bulunmaktadır ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4 numaralı maddesine göre satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda meslek mensubu tarafından yazılması gereken beyan bulunmaktadır.

Proforma fatura ekinde, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı bulunmakta ve bu tutanakta belirtilen birim fiyatlarla proforma faturada teklif edilenler uyuşmaktadır.

Giyim giderini tevsik için sunulan proforma fatura, Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 8.7 numaralı maddesindeki listede bulunan 12 kalem kıyafet çeşidine (2 adet pantolon, 1 adet mont, 1 adet kaban, 1 adet kazak, 2 adet gömlek, 1 adet kep, 1 adet bere, 1 adet kravat, 1 adet yağmurluk, 2 çift çorap, 1 adet kemer ve 1 çift bot) ilaveten bir de %3 sözleşme ve genel giderlere karşılık gelen tutardan karşılanması gereken reflektif yelek kalemini ihtiva etmektedir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirildiği ihale komisyon kararında, yukarıda aktarıldığı üzere, proforma faturanın Teknik Şartname’nin 8.7 numaralı maddesinde belirtilen malzeme özelliklerine göre hazırlanmadığı, proforma faturayı düzenleyen firmanın giyim alanında faaliyet gösterdiğine dair bir belge olmadığı, proforma faturada teklif edilen bedelin, idarenin giyim bedeli için ilgili firmalardan teklif almak suretiyle belirlediği yaklaşık maliyet bedelinin üçte birinin altında olması sebebiyle bu bedelle personelin giyim malzemelerinin İdari Şartname’de istenilen özelliklerde karşılanmasının ticari hayatın olağan akışına uygun olmadığı ifade edilmektedir.

a) Başvuru sahibinin giyim gideri için aşırı düşük teklif açıklamasında sunduğu proforma faturada bulunan reflektif yelek, Teknik Şartname’nin ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek kıyafetlerle ilgili yukarıda aktarılan “Yemek, yol bedeli, sosyal haklar ve üniforma” başlıklı 8’inci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan tabloda bulunmamaktadır. Reflektif yelek, Teknik Şartname’nin 8.9 numaralı maddesindeki teçhizatlar listesinde geçmektedir. Aynı kıyafet için İdari Şartname’nin 25.3.4 numaralı maddesinde yapılan düzenlemede, reflektif yelek bedelinin teklif fiyata dâhil olacağı ve sözleşme giderlerinden karşılanacağı düzenlenmiştir. Bu durumda, reflektif yelek giderinin %3 oranındaki sözleşme ve genel giderlerden karşılanacak olmasına rağmen istekli tarafından bu kaleme ilişkin giderin teklif fiyata dâhil edilmesi aşırı düşük teklif konumunda olan bir teklif için ancak teklif fiyatını yükselten ve firmanın kâr miktarını arttıran bir durumdur ve mevzuata aykırılık bulunmamıştır.

b) Başvuru sahibince kıyafet için sunulan proforma faturada kıyafet özelliklerinden bahsedilmemesi, idare tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeme nedenlerinden biri olarak gösterilmiştir.

Teknik Şartname’nin 8.7 numaralı maddesinde bulunan tabloda, bahse konu kıyafetlerin kumaş özellikleri vb. niteliklerine de yer verildiği görülmektedir.

Aynı maddede“Yüklenici tarafından çalıştırılacak bayan ve erkek özel güvenlik görevlilerine verilecek kışlık kıyafetler; liman tesislerinin ve diğer birimlerin deniz kenarında bulunması nedeniyle çok nemli çalışma alanlarında giyileceğinden, aşağıdaki çizelgede hizalarında gösterilen özellikleri taşıyan malzeme ve oranlarda yeni yapılmış olacak, çizelgedeki niteliklere uygun olmayan ve kullanılmış kıyafetler kesinlikle kabul edilmeyecektir. İşe başlandığı gün kıyafetlerin İdarece yapılacak el ve göz muayenesinde teknik şartnamedeki oranları tutmadığı anlaşılan kıyafetler akredite edilmiş laboratuarlara teste gönderilecek, alınan test raporundaki oranların teknik şartnamede gösterilen oranlan karşılamaması halinde yükleniciye sözleşmede belirlenen oranda ceza kesilerek, oranları karşılamayan kıyafetler yüklenici tarafından yeniden temin edilecektir. Yeniden temin edilen kıyafetlerde de İdarece yapılacak göz ve el muayenesinde teknik şartnamedeki oranları karşılamadığının anlaşılması halinde, oranları karşılamayan kıyafetlerle ilgili yapılacak testlerin raporlan olumlu çıkıncaya kadar sözleşmede belirlenen oranda cezakesilerek, yukarıdaki işlemler tekrarlanacaktır. Test işlemlerinin tüm masrafları yüklenicinin hak edişinden kesilecektir. Kıyafetler işe başlandığı gün giyilecek olup, bizzat yüklenici tarafından çalıştırılan her özel güvenlik görevlisine imza karşılığı verilecek ve bu imzalı belgeler ilk işe başlandığı gün İdareye teslim edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin sunduğu proforma faturada ise sadece kıyafetlerin isimleri bulunmakta, söz konusu kıyafetlerin niteliklerine ise yer verilmediği görülmektedir. Bahsi geçen proforma faturada,“2012/134461 İhale Kayıt No’lu 22 kişilik (2 bayan, 20 erkek) silahlı özel güvenlik görevlisi işinde kullanılacak malzemeyi aşağıdaki ücretle vereceğimizi beyan ve taahhüt ederiz.” ibaresi mevcuttur.

Bahsi geçen Teknik Şartname düzenlemesinde idarece belirlenen kıyafet özelliklerinin yüklenici tarafından karşılanmaması hâlinde uygulanacak yaptırım açık bir şekilde belirtilmiştir. Başvuru sahibi de diğer istekliler gibi bu durumu teklif mektubunun 1’inci maddesinde kabul etmiştir. Başvuru sahibince sunulan proforma faturada”başvuru konusu ihalede kullanılacak malzemenin” ilgili birim fiyatlar üzerinden karşılanacağı taahhüt edildiğinden, başvuru sahibinin sunduğu mezkûr proforma faturanın mevzuat açısından uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

c) Giyim giderine ilişkin olarak sunulan proforma fatura ile ilgili idare tarafından yapılan bir diğer tespit, proforma faturayı düzenleyen firmanın giyim alanında faaliyet gösterdiğine dair bir belge olmadığına ilişkindir.

Konuyla ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nde“79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.

(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.

(79.4.2.12.) maddesine göre düzenlenen tutanaklar ise meslek mensubu ile ihaleye katılan istekli tarafından imzalanarak kaşelenecek ve açıklama ekinde idareye sunulacaktır.

Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.

Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.

İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.

İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.”açıklaması yer almaktadır.

Söz konusu Tebliğ’de proforma faturaların, proforma faturaya konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği belirtilmekle birlikte aynı Tebliğ’de, proforma faturayı düzenleyen firmanın ilgili alanda faaliyet gösterdiğine dair bir belge sunması gerekliliğine dair bir düzenleme yoktur.

Bunun dışında, tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmesi zorunluluğu da bulunmamaktadır. Bu zorunluluk olmamasına karşın, sözü edilen tutanakların idareye sunulması hâlinde, tutanakla birlikte idareye sunulması gereken belgeler, Tebliğ’in O.5 numaralı ekinde,

“1) Mükellefe Ait İmza Sirküleri

2) Meslek Mensubuna Ait Faaliyet Belgesi (Meslek Mensubunca “Aslı Gibidir”Onaylı Sureti)” şeklinde belirtilmiştir.

Başvuru sahibinin de yukarıda belirtilen iki belgeyi maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ekinde idareye sunduğu ve proforma faturayı düzenleyen İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nakl. Teks. En. İnş. San. Tah. ve Tic. Ltd. Şti.nin imza sirküleri üzerine belgenin aslının idarece görüldüğüne ilişkin kaşenin basıldığı görülmektedir.

Ancak, proforma faturayı düzenleyen firmanın faaliyet alanı ile ilgili olarak idarece tereddüde düşülmesi durumunda, ihale komisyonu, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve çalışma esasları” başlıklı 19’uncu maddesinin altıncı fıkrasında yer alan“İhale komisyonu, teklif veya başvuru kapsamında yer alan belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri isteyebilir. Komisyon tarafından bu doğrultuda yapılan talepler, ilgililerce ivedilikle yerine getirilir.” hükmü doğrultusunda gerekli incelemeyi yapabilir.

İdarece Kuruma gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında ihale komisyonu tarafından proforma faturayı düzenleyen firmanın faaliyet alanına ilişkin bir incelemenin yapıldığına dair bir belgeye rastlanılmamıştır.

Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin internet sitesi üzerinden İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nakl. Teks. En. İnş. San. Tah. ve Tic. Ltd. Şti.nin iştigal konusunu içeren bir ilana rastlanılmamış olmakla birlikte firma unvanında geçen“Tekstil”ibaresinin faaliyet alanı için yeterli olacağı sonucuna varılmış ve idarece bu yönde yapılan işlem yerinde görülmemiştir.

d) Giyim bedeline ilişkin olarak idarece tespit edilen bir diğer husus, başvuru sahibinin giyim için teklif ettiği bedelin, idarenin giyim bedeli için ilgili firmalardan teklif almak suretiyle belirlediği yaklaşık maliyet bedelinin üçte birinin altında olması sebebiyle bu bedelle personelin giyim malzemelerinin İdari Şartname’de istenilen özelliklerde karşılanmasının ticari hayatın olağan akışına uygun olmadığıdır.

Konuyla ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.15 numaralı maddesinde,

“...İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.

İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.”açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda yapılan tespitlere göre, istekli tarafından sunulan ilgili belgelerde kamu ihale mevzuatına herhangi bir aykırılık hâli tespit edilmemiştir. Ancak, istekli tarafından sunulan proforma fatura yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, eğer proforma fatura ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağı arasında herhangi bir tutarsızlık yok ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 79.4.2.15 numaralı maddesindeki açıklamaya göre idarece yapılabilecek işlem, teklifi reddetmek değil proforma fatura ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağının mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesidir ve bu doğrultuda idare tarafından yapılan işlemin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin giyim giderini tevsik için sunduğu proforma faturada teklif edilen tutarların ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı hususunda bir değerlendirme yapılmadığından, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sebebi olarak gösterilen bu gerekçe mevzuata uygun bulunmamıştır.

e) Aşırı düşük teklif açıklamasındaki diğer proforma fatura yaka kartına ilişkindir ve bu belge ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı da bulunmaktadır. Bahsi geçen belgelerde kamu ihale mevzuatına aykırı bir durum saptanmamıştır.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının değerlendirildiği ihale komisyon kararında, yukarıda aktarıldığı üzere, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin giriş kartı bedeli için 33,99 TL fiyat teklif edildiğinin görüldüğü ve bu giderin, İdari Şartname’nin 25/d maddesine göre sözleşme giderlerinden karşılanması gerektiği anlaşıldığından istekli tarafından yaka kartı giderinin teklif fiyatına dâhil edilmesinin İdari Şartname’ye aykırı olduğunun tespit edildiği belirtilmektedir.

Reflektif yeleğe ilişkin yapılan değerlendirmede olduğu gibi yaka kartı giderinin de sözleşme giderinden karşılanacak olmasına rağmen başvuru sahibi tarafından bu kaleme ilişkin giderin teklif fiyata dâhil edilmesi aşırı düşük teklif konumunda olan bir teklif için ancak teklif fiyatını yükselten ve firmanın kâr miktarını arttıran bir durumdur ve bundan dolayı belirtilen hususta bir mevzuata aykırılık hâli görülmemiştir.

f) Aşırı düşük teklif açıklamasındaki bir diğer belge özel güvenlik mali sorumluluk sigortası teklifidir. 28.09.2012 tarihli teklif, ilgili sigorta firmasının bölge müdürlüğü tarafından onaylıdır ve teklifte bulunan teminat tutarları 27 Mart 2007 tarihli ve 26475 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatında Değişiklik Yapan Tarife ve Talimat’ın 6 numaralı satırındaki teminat tutarları ile uyumludur.

Bahsi geçen belgede herhangi bir mevzuata aykırılık tespit edilmemiştir ve bu durum ihale komisyon kararında da teyit edilmiştir.

g) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan başka bir belge tabanca mermisine ilişkin proforma faturadır. Bahsi geçen belge SMMM onaylıdır ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4 numaralı maddesine göre satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda meslek mensubu tarafından kullanılması gereken beyan bulunmaktadır. Dolayısıyla bahsi geçen belgenin kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

h) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan son belge hizmet içi eğitim atışı hakkındaki 28.05.2010 tarih ve 99094 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü yazısıdır. Söz konusu belge ekinde bulunan tabanca atışları ücretlendirme listesinin ikinci satırındaki tarife tutarı 40,00 TL’dir.

Ancak bahsi geçen yazıda, bu tutarın, idare tarafından da tespit edildiği gibi, 31.12.2010’a kadar geçerli olduğu belirtilmektedir.

Aşırı düşük teklif açıklaması yazısının 6’ncı sayfasında da, 28.05.2010 tarih ve 99094 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü yazısına atıfta bulunulmakta, buna karşın poligon sorumlusu, atış amiri, poligon görevlisi, uzman eğitici, gözetmen ve sağlık personelinin dâhil olduğu eğitim atış ücreti için 50,00 TL teklif edildiği belirtilmektedir. Söz konusu sayfada,“50,00 TLx22 kişi=1.100,00 TL. %3 sözleşme gideri 33,00 TL, %3 sözleşme gideri dahil toplam eğitim atışı bedeli 1.133,00 TL’dir.” ifadesi bulunmaktadır.

Başvuru sahibi, 28.05.2010 tarih ve 99094 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü yazısına atıfta bulunmakta ise de bahsi geçen yazıdaki tarife tutarı olan 40,00 TL yerine, Emniyet Genel Müdürlüğünün 04.01.2012 tarih ve 12373 sayılı yazısı 2 numaralı ekte bulunan poligon sorumlusu, atış amiri, poligon görevlisi, uzman eğitici, gözetmen ve sağlık personelinin dâhil olduğu eğitim atış ücreti olan 50,00 TL’yi teklifinde kullanmaktadır.

Dolayısıyla, başvuru sahibinin hizmet içi eğitim atışı için teklif ettiği tutar, Emniyet Genel Müdürlüğünün 04.01.2012 tarih ve 12373 sayılı yazısının 2 numaralı ekindeki tutarla uyumludur ve söz konusu durumda mevzuat açısından bir aykırılık görülmemiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varıldığından Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.nin iddiası yerinde görülmüş ve teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği neticesine ulaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar/hususlar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

1 ) Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin 01.10.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasıKamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesi doğrultusunda aşağıda incelenmiştir.

Buna göre, Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin 01.10.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, Emniyet Genel Müdürlüğünün hizmet için eğitim atışı ücretlerine ilişkin 04.01.2012 tarih ve 12373 sayılı yazısının bir sureti, Kamu İhale Kurumu İşçilik Hesaplama Modülü yardımıyla yapılan işçilik hesabı, giyim giderlerine ilişkin bir proforma fatura, Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası teklifi, tabanca mermisine ilişkin proforma fatura mevcuttur.

Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri hakkında, ihale komisyon kararında,

“3 Sıra No.lu İstekli Koza Güvenlik Hizmetleri San.Tic.Ltd.Şti.’nin teklifindeki önemli bileşenlerden;

Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası açıklaması ile ilgili Groupama Sigorta A.Ş. Merkez Bölge Müdürlüğü’nden aldığı proforma faturayla mevzuata ve ihale dokümanına uygun olarak yaptığı tespit edilmiştir.

Hizmetiçi Eğitim Atışı açıklaması için; Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu İstanbul Pazarlama Şubesi Müdürlüğü’nden 01.10.2012 tarih ve 604 sayılı yazı ile ücretinin 0,98 TL olduğunu belgelemiş, Flaş Elektrik-Güvenlik-Otomotiv- Madeni Yağlar-Reklam ve Temizlik Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti.’den aldığı proforma faturanın alt kısmında giyim bedeli ile ilgili sunulan O.5 tutanağında yazılması gereken paragraf yazıldığı, proforma faturayı düzenleyen firmanın bu işi yaptığına dair faaliyet izin belgesi veya ticaret sicil gazetesi bulunmadığı tespit edilmiştir.

Giyim bedeliyle ilgili açıklaması için Emiroğlu Giyim İnş.Teks.Gıda San.ve Tic. Ltd.Şti.den aldığı proforma faturada giyim malzemelerinin teslim müddetinin sipariş tarihinden itibaren 20 gün olduğu bu sürenin Teknik Şartnamenin 3.4. maddesinde işe başlama için belirtilen 5 günlük süreyi aştığı, giyim konusunda faaliyet gösterdiğine dair izin belgesi veya ticaret sicil gazetesi bulunmadığı ayrıca proforma faturayı imzalayan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin faaliyet izin belgesinin bulunmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda açıklanan uygun olmayan nedenlerden dolayı teklifi değerlendirme dışı kalmıştır.”ifadeleri yer almaktadır.

Buna göre adı geçen firmanın aşırı düşük teklif açıklamasındaki belgeler incelenmiştir.

a) Teklif açıklaması kapsamında Kamu İhale Kurumu İşçilik Hesaplama Modülü yardımıyla yapılan işçilik hesabı sonucunda bulunan tutar 244.904,71 TL’dir ve bu değer kıyafet hariç teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetidir.

Giyim gideri için sunulan 26.09.2012 tarihli proforma fatura, Emiroğlu Giyim İnş. Teks. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenmiştir. Bahsi geçen belge SMMM onaylıdır ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4 numaralı maddesine göre satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda meslek mensubu tarafından kullanılması gereken beyan bulunmaktadır. Dolayısıyla bahsi geçen belgenin şekil şartları açısından kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Proforma faturada giyim gideri için teklif edilen KDV hariç tutar 3.740,00 TL’dir. Söz konusu isteklinin giyim gideri için teklif ettiği tutar ise 3.852,20 TL’dir. Bu değer, proforma faturadaki KDV hariç tutarın %3 sözleşme ve genel giderler eklenmiş hâlidir.

Giyim gideri için teklif edilen tutarlarda da hayatın olağan akışına aykırı bir durum tespit edilmediğinden, Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin kıyafet için teklif ettiği tutarı tevsik için sunduğu proforma faturanın kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

İhale komisyon kararında, giyim bedeliyle ilgili proforma faturada, giyim malzemelerinin teslim müddetinin sipariş tarihinden itibaren 20 gün olması ve bu sürenin Teknik Şartname’nin 3.4 numaralı maddesinde işe başlama tarihi için belirtilen 5 günlük süreyi aşması aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeme sebeplerinden biri olarak gösterilmiştir.

Söz konusu proforma faturada,“Teslim müddeti sipariş tarihinden itibaren 20 gündür...”ifadesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin 3.4 numaralı maddesinde“Yüklenici; 5188 sayılı Kanun’un 5 inci maddesinin (değişik beşinci fikra: 29/3/2011­6215/1 md.) 5 inci fıkrasında yapılan değişiklikle sözleşme konusu hizmete aynı gün başlanabileceğinden, sözleşme imzalanmasından sonra sözleşmenin tasdikli bir suretini İdarenin hizmet gördüreceği yerler için aldığı özel güvenlik izni ile birlikte en geç hizmete başlandığı gün Tekirdağ Valiliğine verecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi”başlıklı 10’uncu maddesinde,

“10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 (Beş) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe başlanır. Yüklenici veya vekili ile İdare yetkilisi/yetkilileri arasında düzenlenen işyeri teslim tutanağının imzalanmasıyla yükleniciye işyeri teslimi yapılmış olur. Ancak, işyeri teslim tutanağında, işyeri tesliminin, tutanağın onaylanması halinde gerçekleşmiş olacağının belirtilmesi halinde, tutanağın onaylandığının yükleniciye tebliğ edildiği tarihte işyeri teslimi yapılmış sayılır.”düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan düzenlemelerden de görüleceği üzere şikâyet ve diğer nedenlerle ihale sürecindeki muhtemel uzamalar nedeniyle işe başlama tarihinin net olarak belirlenmesi mümkün değildir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi”başlıklı 41’inci maddesine göre kesinleşen ihale kararının bütün isteklilere tebliğ edilmesinin ardından Kanun’un 21’inci maddesinin (b) bendine göre yapılan ihalelerde beş gün geçmeden sözleşme imzalanamaz. Aynı Kanun’un“Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesine göre ise 41’inci maddedeki sürelerin bitimi ve gereken hallerde ön mali kontrolün yapılmasını ardından üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye bildirim yapılır. Bu bildirim akabinde ihale üzerinden bırakılan isteklinin on gün için sözleşme imzalaması gerekmektedir.

Başvuru konusu ihalenin bahsi geçen isteklinin üzerinde bırakılması halinde sözü edilen firmanın sipariş işlemlerine ne zaman başlayacağı ve buna paralel olarak sipariş edilen ürünleri ne zaman teslim alacağı net bir şekilde belirli olmadığı gibi bahis konusu kıyafetlerin zamanında ilgili personele dağıtılmaması hâlindeki sorumluluk da sözü geçen isteklinin üzerindedir. Yukarıda belirtilen süreler ve ilgili isteklinin ihale dokümanında belirlenen şartları teklif mektubunun 1’inci maddesinde kabul etmek suretiyle teklif verdiği dikkate alındığında, teklif edilen tutarı tevsik etme amacıyla kullanılan proforma faturadaki teslim müddetine ilişkin ibarenin idarece Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri arasında gösterilmesi kamu ihale mevzuatına uygun bulunmamıştır.

b) Aşırı düşük teklif açıklamasındaki bir diğer belge özel güvenlik mali sorumluluk sigortasına ilişkindir. 27.09.2012 tarihli teklif ilgili sigorta firmasının bölge müdürlüğü tarafından onaylıdır ve teklifte bulunan teminat tutarları 27 Mart 2007 tarihli ve 26475 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatında Değişiklik Yapan Tarife ve Talimat’ın 6 numaralı satırındaki teminat tutarları ile uyumludur. Dolayısıyla söz konusu belgede herhangi bir mevzuata aykırılık tespit edilmemiştir.

c) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan başka bir belge tabanca mermisine ilişkin proforma faturadır. 28.09.2012 tarihli proforma fatura, Flaş Elektrik Güvenlik Ekipmanları Av Malzemeleri Otomotiv Madeni Yağlar Reklam ve Temizlik Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenmiştir. Bahsi geçen belge SMMM onaylıdır ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4 numaralı maddesine göre satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda meslek mensubu tarafından kullanılması gereken beyan bulunmaktadır. Dolayısıyla bahsi geçen belgenin şekil şartları açısından kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Yukarıda da aktarıldığı üzere, söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma sebepleri arasında, bahsi geçen proforma faturayı düzenleyen firmanın bu işi yaptığına dair faaliyet izin belgesi veya Ticaret Sicili Gazetesi’nin bulunmadığının tespit edildiği ifade edilmektedir.

Ancak, daha önce de belirtildiği gibi, Kamu İhale Genel Tebliği’nde, proforma faturaların, proforma faturaya konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği belirtilmekle birlikte aynı Tebliğ’de, proforma faturayı düzenleyen firmanın ilgili alanda faaliyet gösterdiğine dair bir belge sunması gerekliliğine dair bir düzenleme yoktur.

Aynı şekilde, tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmesi zorunluluğu da yoktur. Söz konusu zorunluluk ancak idare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.15 numaralı maddesi doğrultusunda ilgili maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının sözü edilen belgeleri muhafaza etmesi gereken meslek mensubundan istenmesi hâlinde vardır. Ancak ihale işlem dosyasında bu tutanakların idarece istendiğine dair bir belgeye rastlanılmamıştır.

Ancak, yukarıda değinildiği gibi, proforma faturayı düzenleyen firmanın faaliyet alanı ile ilgili olarak idarece tereddüde düşülmesi durumunda, ihale komisyonu, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve çalışma esasları” başlıklı 19’uncu maddesinin altıncı fıkrasında yer alan“İhale komisyonu, teklif veya başvuru kapsamında yer alan belgelerin doğruluğunu teyit için gerekli gördüğü belge ve bilgileri isteyebilir. Komisyon tarafından bu doğrultuda yapılan talepler, ilgililerce ivedilikle yerine getirilir.” hükmü doğrultusunda gerekli incelemeyi yapabilir.

İdarece Kuruma gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında ihale komisyonu tarafından proforma faturayı düzenleyen firmanın faaliyet alanına ilişkin bir incelemenin yapıldığına dair bir belgeye de rastlanılmamıştır.

Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin internet sitesi üzerinden Flaş Elektrik Güvenlik Ekipmanları Av Malzemeleri Otomotiv Madeni Yağlar Reklam ve Temizlik Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkındaki görüntülenebilen beş ilan arasında iştigal konusunu içeren bir ilana rastlanılmamış olmakla birlikte firma unvanında geçen“Güvenlik ekipmanları, Av Malzemeleri” ibaresinin faaliyet alanı için yeterli olacağı sonucuna varılmış ve idarece bu yönde yapılan işlem yerinde görülmemiştir.

d) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan son belge hizmet içi eğitim atışı hakkındaki 28.05.2012 tarih ve 12373 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü yazısıdır. Söz konusu belge ekinde bulunan tabanca atışları ücretlendirme listesinin ikinci satırındaki tarife tutarı 50,00 TL’dir ve bahsi geçen isteklinin hizmet içi eğitim atışı kalemi için teklif ettiği fiyatın oluşturulmasında mezkûr yazıda belirtilen tarife tutarını kullandığı anlaşılmıştır. Bu doğrultuda, hizmet içi eğitim atışına ilişkin tutarın tevsik edilmesine kamu ihale mevzuatına aykırı bir durum tespit edilmemiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olduğu ve idarece yapılan söz konusu isteklinin teklifinin reddedilmesi işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2 )Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin 27.09.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesi doğrultusunda aşağıda incelenmiştir.

Buna göre, Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin 27.09.2012 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, 2 sayfa açıklama yazısı, Kamu İhale Kurumu İşçilik Hesaplama Modülü yardımıyla yapılan işçilik hesabı, giyim giderlerine ilişkin bir proforma fatura, hizmet için eğitim atışı ücretlerine ilişkin bir proforma fatura, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası teklifi mevcuttur.

Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri hakkında, ihale komisyon kararında,

“1 sıra No.lu İstekli Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin teklifindeki önemli bileşenlerden;

Hizmetiçi Eğitim Atışını mevzuata ve şartnamelere uygun olarak yapmıştır.

Giyim bedeliyle ilgili açıklamasını Değerli İş ve Güvenlik Elbiseleri Toptan Satış Pazarlama Serdar Değerli’den aldığı 24.09.2012 proforma faturaya basılan firmanın kaşesinde şerit daksille düzeltme yapıldığı, faturada Serbest Muhasabeci Özcan Keskin tarafından basılan kaşede şerit daksille düzeltme yapıldığı ve proforma faturayı düzenleyen firmanın giyim alanında faaliyet gösterdiğine dair belge olmadığı ve serbest muhasebeci Özcan Keskin’nin yaptığı işle ilgili faaliyet belgesinin de bulunmadığı tespit edilmiştir.

Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası açıklaması ile ilgili ERGO Sigorta Anonim Şirketi’nden aldığı proforma fatura sigorta teklifinde Hâzinenin yayınladığı Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatın 6. satırında belirtilen 8.820.000,00 TL yıllık toplam teminat tutarının olmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda açıklanan uygun olmayan nedenlerden dolayı teklifi değerlendirme dışı kalmıştır.”ifadeleri yer almaktadır.

Buna göre adı geçen firmanın aşırı düşük teklif açıklamasındaki belgeler tek tek incelenmiştir.

Teklif açıklaması kapsamında Kamu İhale Kurumu İşçilik Hesaplama Modülü yardımıyla yapılan işçilik hesabı sonucunda bulunan tutar 244.904,71 TL’dir ve bu değer kıyafet hariç teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetidir.

a) Giyim gideri için sunulan 24.09.2012 tarihli proforma fatura, Değerli İş ve Güvenlik Elbiseleri Toptan Satış Pazarlama-Serdar Değerli tarafından Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. adına düzenlenmiştir. Bahsi geçen belge SMMM onaylıdır ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4 numaralı maddesine göre satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda meslek mensubu tarafından kullanılması gereken beyan bulunmaktadır. Dolayısıyla bahsi geçen belgenin kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Proforma faturada giyim gideri için teklif edilen KDV hariç tutar 4.577,32 TL’dir. Söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bulunan “Teklif fiyat bileşenleri ile ilgili açıklama”başlıklı yazıda,“Değerli İş ve Güvenlik Elbiseleri Toptan Satış-Pazarlama’dan teklif alınmış, 4.444,32 TL teklif tutarına %3 sözleşme gideri ilave edilerek (133,32 TL) sözleşme gideri dâhil 4.577,32 TL tutarı, 208,06 TL birim fiyatla teklif cetveline aktarılmıştır.”ifadesi mevcuttur.

Adı geçen isteklinin birim fiyat teklif cetvelinin elbise giderine ilişkin 5’inci kaleminde de teklif edilen tutar proforma faturadaki tutarın aynıdır ve %3 sözleşme ve genel gider miktarının ilave edilmediği görülmektedir.

Ancak kamu ihale mevzuatına göre %3 sözleşme ve genel giderler istekli tarafından teklif edilen kıyafet gideri üzerine isteklilerce ayrıca ilave edilmesi gereken bir tutardır.

Yani proforma faturada %3 sözleşme ve genel giderler ilave edilmiş bir tutarın teklif edilmesi kamu ihale mevzuatına uygun değildir.

Dolayısıyla adı geçen firmanın aşırı düşük tekli açıklamasında giyim gideri için piyasadan alınmış olan fiyat teklifinin üzerine %3 sözleşme ve giderler ilave edilmemiş olduğu anlaşıldığından söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının bu açıdan kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

b) Bahsi geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri arasında giyim giderini tevsik için bahsi geçen istekli tarafından sunulan proforma faturayı düzenleyen firmanın kaşesinde ve belgeyi onaylayan SMMM’nin kaşesinde şerit düzeltici ile düzeltme yapıldığı gerekçe gösterilmiştir.

Konuyla ilgili olarak 30.10.2012 tarih ve 2746-18369 yazı ile ihaleyi yapan idareden proforma faturanın teklif dosyasındaki aslı talep edilmiştir.

İdarece gönderilen asıl belge 05.11.2012 tarihinde Kurum kayıtlarına alınmıştır. Bahis konusu proforma fatura üzerinde şerit düzeltici ile düzeltme yapıldığı görülmekle birlikte, proforma faturayı düzenleyen firma kaşesi ile proforma faturayı onaylayan SMMM’nin kaşesi üzerinde bir düzeltmenin yapılmadığı, söz konusu kaşelerin düzeltici şerit üzerine basıldığı ve proforma faturanın bulunduğu sayfanın ters yüzünden bakıldığında düzeltici şerit çekilen yerlerde“Tedarikçi kaşe/imza”ve“Meslek mensubu/iletişim bilgileri/kaşe/mühür/imza”ibarelerinin olduğu ve bunun dışında başka bir bilginin üzerinin kapatılmadığı hususlarının görülmesi sebebiyle belgede herhangi bir tahrifat yapılmadığı sonucuna varılmıştır. Dolayısı ile söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilme sebepleri arasında idarece öne sürülen bu gerekçe yerinde bulunmamıştır.

c) Bahsi geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri arasında giyim giderini tevsik için bahsi geçen istekli tarafından sunulan proforma faturayı düzenleyen firmanın faaliyet gösterdiğine dair belge ile proforma faturayı onaylayan serbest muhasebeci Özcan Keskin’in faaliyet belgesinin bulunmadığı sayılmıştır.

Diğer istekliler için yapılan değerlendirme de belirtildiği gibi tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmesi zorunluluğu yoktur. Söz konusu zorunluluk ancak idare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.15 numaralı maddesi doğrultusunda ilgili maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının sözü edilen belgeleri muhafaza etmesi gereken meslek mensubundan istenmesi hâlinde vardır. Maliyet/satış tutarı tespit tutanağının söz konusu meslek mensubundan talep edilmesi hâlinde, meslek mensubunun faaliyet belgesi ile proforma faturayı düzenleyen firmanın imza sirkülerinin idareye sunulması gerekmektedir.

Ancak ihale işlem dosyasında bu tutanakların idarece istendiğine dair bir belgeye rastlanılmamıştır. Dolayısıyla idarece kamu ihale mevzuatına uygun olarak hareket edilmediği görülmektedir.

Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin giyim giderini tevsik için sunduğu proforma faturada teklif edilen tutarların ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı hususunda bir değerlendirme yapılmadığından ve söz konusu proforma faturanın kamu ihale mevzuatına uygun olduğu neticesine ulaşıldığından bahsi geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilme sebepleri arasında idarece öne sürülen bu gerekçe yerinde bulunmamıştır.

d) Bahsi geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama sebepleri arasında özel güvenlik mali sorumluluk sigortasının teklifinde Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatı’nın 6’ncı satırında belirtilen 8.820.000,00 TL yıllık toplam teminat tutarının belirtilmemesi hususu bulunmaktadır.

Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin özel güvenlik mali sorumluluk sigortası giderini tevsik için sunduğu sigorta teklifinde, beş adet teminat tutarı Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatı’na uygun olmakla birlikte, toplam teminat tutarı, teminat tutarlarının olduğu bölümde belirtilmemiştir. Ancak ikinci sayfada,“Teminat poliçe süresince toplamda TL 8,820,000 limit ile sınırlıdır.”ibaresi olduğundan, toplam teminat tutarının bu ibareden anlaşıldığı sonucuna varılarak bahsi geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilme sebepleri arasında idarece öne sürülen bu gerekçe yerinde bulunmamıştır.

Ancak yukarıda da ifade edildiği gibi Çetin Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında kıyafet gideri için teklif edilen tutara %3 oranındaki sözleşme ve genel giderlere karşılık gelen tutarın eklenmemiş olduğu görüldüğünden adı geçen istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının bu açıdan kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Mezkûr isteklinin teklifinin reddedilmesi işleminde idarece öne sürülen diğer gerekçelerin kamu ihale mevzuatın uygun olmadığı sonucuna varılmakla birlikte, belirtilen nedenle sözü edilen isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiğinden, idarece bir düzeltici işlem tesis edilmesine gerek olmadığı neticesine ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. ile Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Karşı Oy:

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde dile getirdiği iddiaları hakkında Kurul çoğunluğunca, başvuru sahibinin giyim giderini tevsik için sunduğu proforma faturada teklif edilen tutarların ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı hususunda bir değerlendirme yapılmadığından, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sebebi olarak gösterilen idare karar gerekçesinin yerinde olmadığı hususları ile başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucuna göre de, istekli Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının giyim gideri için teklif edilen tutarlarda da hayatın olağan akışına aykırı bir durum tespit edilmediğinden, Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin kıyafet için teklif ettiği tutarı tevsik için sunduğu proforma faturanın kamu ihale mevzuatına uygun olduğu huşularına yönelik olarak “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasına yönelik yapılan incelemeye göre;

Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.

Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarıile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alanbilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.

Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.

İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için idarece bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.

Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesi olarak kabul edilmemesi gerekmektedir.

İncelemeye konu ihalede, idarece aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunmayarak teklifleri değerlendirme dışı bırakılan Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. ile Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin yapmış olduğu aşırı düşük açıklamaları yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında değerlendirildiğinde;

Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında incelemeye konu ihalede çalıştırılacak personele verilmesi öngörülen giyim giderinin tevsiki için; 22 adet kışlık kep için 1,00 TL birim fiyat, 22 adet kışlık bere için 1,00 TL birim fiyat, 22 adet kravat için 1,00 TL birim fiyat ve 44 çift çorap için 0,50 TL birim fiyatlar öngören İstanbul Müzayede Org. Sos. Hizm. Gıda Nak. Teks. İnş. San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 22.09.2012 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olduğu,

Diğer yandan, başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre; idarece aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak teklifi değerlendirme dışı bırakılan Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin tevsiki için; 22 adet kışlık kep için 1,00 TL birim fiyat, 22 adet kışlık bere için 1,00 TL birim fiyat, 22 adet kravat için 1,00 TL birim fiyat ve 44 çift çorap için 0,50 TL birim fiyatlar öngören Emiroğlu Giyim İnş. Teks. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 26.09.2012 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olduğu,

Değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyimine ilişkin açıklamaları kapsamında verdiği proforma faturadaki teklif fiyatlarının maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen Murat Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. ile Koza Güvenlik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin, bu gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması yönünde idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olduğu hususlarında “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, bu hususa yönelik Kurul çoğunluğunca alınan “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki karara katılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi