KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2012/066
Gündem No : 119
Karar Tarihi : 14.11.2012
Karar No : 2012/UH.III-4361
Şikayetçi:
Arı Tel ve Çivi San. Tic. Ltd. Şti., DİYARBAKIR CADDESİ, KEVSER İŞ MERKEZİ KAT:2 NO:20 BATMAN
İhaleyi yapan idare:
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü (Adıyaman Bölge Müdürlüğü), Türmüz Yolu Pk:9 02040 ADIYAMAN
Başvuru tarih ve sayısı:
22.10.2012 / 35269
Başvuruya konu ihale:
2012/106854 İhale Kayıt Numaralı "Tahmil Tahliye" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü (Adıyaman Bölge Müdürlüğü)tarafından 11.09.2012tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Tahmil Tahliye” ihalesine ilişkin olarak Arı Tel ve Çivi San. Tic. Ltd. Şti.’nin 11.10.2012tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.10.2012tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.10.2012tarih ve 35269sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.10.2012tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/3883sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihaleye sunmuş oldukları teklif fiyatı ile yaklaşık maliyet arasında sadece % 4,64 oranında bir fark bulunduğundan tekliflerinin esas itibari ile aşırı düşük olmadığı, bu nedenle de aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmaması gerektiği, kaldı ki aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında ferdi kaza sigortasına ilişkin olarak sunmuş oldukları belgenin de mevzuata uygun olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve sonrasında geçerli teklif kalmadığı gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesine yönelik idarenin işleminin mevzuata uygun olmadığıiddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdari şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2'nci maddesinden işin konusunun “İkmal Başmühendisliğince yürütülen açık ve kapalı ambar alanlarındaki her türlü malzemenin yükleme, indirme, taşıma, istifleme, ambalajlama, düzenleme ve bakımı için 13 personel ile 426 gün (14 ay) süreli personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı” işi olduğu anlaşılmıştır.
Anılan Şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde; 10 tahmil tahliye işçisi için asgari ücretin %25 fazlasının ödeneceği, söz konusu işçilerin 3.696 saat fazla çalışma yapacağı, ulusal bayram ve tatil günlerinde 58 gün çalışılacağı, 3 forklift operatörü için asgari ücretin %150 fazlasının ödeneceği, söz konusu operatörlerin 1.232 saat fazla çalışma yapacağı, ulusal bayram ve tatil günlerinde 29 gün çalışılacağı, iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranının % 2,5 olarak dikkate alınacağı, çalışanlara 26 gün üzerinden hesaplanmak koşulu ile 10,00 TL/gün yemek bedeli, 2,50 TL/gün yol bedeli ödeneceği düzenlenmiş, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak ekipman ve araçların miktarı, cinsi, özellikleri vb. detayların teknik şartnamede belirtildiği ve bunların da teklif fiyat oluşturulurken dikkate alınması gerektiği, ayrıca işin süresi boyunca personele ilişkin yüklenici tarafından ferdi kaza sigortası yaptırılacağı, bu giderin de teklif fiyata dahil edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
11.09.2012 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye beş istekli katılmış olup, Öncel Petrol İnş. San. Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin iş deneyim belgesi uygun olmadığı, Yekta Tem. Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verilmediği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Arı Tel ve Çivi San. Tic. Ltd. Şti., Erişenler Gıda İnş. Tar. Nak. San. Tic. Ltd. Şti., Gözde Turz. İnş. Nak. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. & Akder Mak. İnş. Nak. Tem. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’na ait tekliflerin ise aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalede geçerli teklif kalmadığından 01.10.2012 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.
İhale komisyonu tarafından aşırı düşük tekliflerin belirlenmesi aşamasında, isteklilerin vermiş olduğu birim fiyat teklif cetvellerindeki tutarların yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan tutarlar ile kalem bazında karşılaştırıldığı, yaklaşık maliyet hesabında yer alan tutardan düşük teklif verilen kalemlerin tespit edildiği ve söz konusu kalemler ile ilgili olarak aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği görülmüştür. Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde ihale komisyonunun diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, tespit ettiği teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği düzenlenmiş,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde de
“
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Anılan mevzuat hükümleri uyarınca, aşırı düşük tekliflerin tespitinde birim fiyat teklif cetvelinde yer verilen her bir maliyet bileşeni için verilen teklif tutarlarının değil, teklif tutarının tamamının dikkate alınması gerektiği, bu itibarla maliyet bileşenleri bazında değerlendirme yapılması suretiyle başvuru sahibinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilmesine yönelik işlemin mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir. Öte yandan işin niteliği ve personele ilişkin olan giyim ve teçhizat giderleri dahil işçilik giderleri ile ferdi kaza sigortası giderinin kar hariç yaklaşık maliyet içesindeki oranın % 56,92 olduğu göz önünde bulundurulduğunda ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet niteliğinde olduğu, kâr hariç yaklaşık maliyetin 910.193,87 TL, başvuru sahibinin teklifinin ise 935.662,99 TL olduğu da dikkate alındığında, anılan Tebliğ açıklaması uyarınca başvuru sahibinin teklifinin aşırı düşük olmadığı, bu itibarla başvuru sahibinden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesine ilişkin idarenin işleminde mevzuata uyarlık bulunmadığı anlaşılmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 2'nci maddesinin dördüncü fıkrasında “Kuruma yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine Kurul tarafından başvuru sahibinin teklifinin geçerli olduğuna dair düzeltici işlem kararı verilen hallerde, idarenin ihalenin iptali kararını geri alarak düzeltici işlem kararının gereğini yerine getirmesi zorunludur. İdarenin ihalenin iptali kararını geri almaması durumunda iptal kararına karşı yapılacak başvurunun doğrudan idari yargı mercilerine yapılması gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Arı Tel ve Çivi San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınarak yukarıda yer alan Tebliğ maddesi uyarınca ihalenin iptali kararının geri alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Karşı Oy:
KARŞI OY
İncelemeye konu ihalede;
4734 sayılı Kanun’un 54. maddesinin 1. fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği; 55. maddesinin 1. fıkrasında; şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılacağı; 56. maddesinin 1. fıkrasında ise; idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55. maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği, ihalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebileceği ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabileceği hükümleri yer almaktadır.
Anılan hükümden, ihalenin idare tarafından iptali hallerinde, belirtilen sınırlı hallerde itirazen şikâyet yoluna gidilebileceği, bu hallerin de ancak şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınanlar olduğu,
Yasada iptal sebeplerine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı ve istisnasının yer almadığı anlaşılmaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde de; İsteklilerin; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabileceği, 6. maddesinin 3. fıkrasında; Kuruma itirazen şikâyet süresinin; şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün olduğu, 14. maddesinin 1.fıkrasında; idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikâyet ya da itirazen şikâyet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği, 15. maddesinin 1. fıkrasında; Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16. madde çerçevesinde inceleneceği, 16. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığı yönüyle inceleneceği, 4. fıkrasında ise; yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenleneceği, 21. maddesinin (c) bendinde ise; başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verileceği hükümlerine yer verilmiştir.
İdare tarafından, 11.09.2012 tarihinde yapılan ihalenin 01.10.2012 tarihinde (geçerli teklif kalmadığı gerekçesiyle) ihale komisyonu tarafından iptal edildiği, ihalenin iptal edilmesinden önce ihaleye ilişkin olarak idareye herhangi bir şikâyette bulunulmadığı ve iptal kararının itirazen şikâyet üzerine alınmadığı, idarece alınan ihalenin iptali kararından sonra, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu iddiasıyla, idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, anılan mevzuat hükümleri uyarınca ihalenin iptaline ilişkin hususlarda ayrık düzenleme bulunmadığından, başvuru sahibinin iddialarının da ihalenin iptaline ilişkin açılabilecek dava kapsamında incelenecek olması karşısında, şikâyet başvurusunun görev yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; incelemeye konu ihalede, başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunmadığı anlaşıldığından, işin esasının incelenmesine geçilmesine ilişkin Kurul kararına katılmıyorum.
2- İşin esası açısından ise;
Usul yönünden karara katılmamakla beraber, işin esası hakkında yapılan tespit ve değerlendirmeler sonucu verilen, “düzeltici işlem belirlenmesine” ilişkin karara katılıyorum.
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi