Toplantı No : 2011/068

Gündem No : 73

Karar Tarihi : 17.10.2011

Karar No : 2011/UH.III-3498

Şikayetçi:

Yetkin Tem. Taş. Yem. Hiz. ÖzelGüv. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti., Erciş Yolu Üzeri s.s. Doğu Toptancılar Sitesi B Blok No : 2 VAN

İhaleyi yapan idare:

Milli Eğitim Bakanlığı Gürpınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Kıgzı Mahallesı Cumhurıyet Caddesı,Hükümet Konagı 2 VAN

Başvuru tarih ve sayısı:

22.09.2011 / 42303

Başvuruya konu ihale:

2011/117352 İhale Kayıt Numaralı "25 Yerleşim Biriminden 6 Yerleşim Birimine Gelen Taşıma Kapsamındaki 1157 İlköğretim Öğrencisine Öğlen Yemeği Verilmesi İşi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

13.10.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.H.[3165].(0075)./2011-38Esayılı Esas İnceleme Raporunda;

Gürpınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğütarafından 26.08.2011tarihinde açık ihale usulüile yapılan “25 Yerleşim Biriminden 6 Yerleşim Birimine Gelen Taşıma Kapsamındaki 1157 İlköğretim Öğrencisine Öğlen Yemeği Verilmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Yetkin Tem. Taş. Yem. Hiz. Özel Güv. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.’nin 14.09.2011tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 15.09.2011tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 22.09.2011tarih ve 42303sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.09.2011tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; başvuruya konu ihalede, idarece, sadece en düşük teklifi veren isteklinin teklifine ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı ve ihalenin bir sonraki teklif üzerine bırakılarak sonuçlandırıldığı, oysa aşırı düşük teklif veren diğer isteklilerin tekliflerine ilişkin de aşırı düşük teklif sorgulaması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

Yapılan incelemede, başvuruya konu ihaleye 8 isteklinin katıldığı, 2 isteklinin teklifindeki eksiklikler nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, en düşük teklifi veren istekinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği, 05.09.2011 tarihli yazı ile teklifin bileşenlerine ilişkin açıklama istendiği, söz konusu isteklinin verilen sürede açıklama sunmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli teklif olarak belirlenen diğer tekliflerden en düşük teklif sahibi üzerinde ihalenin bırakıldığı tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin, “2011-2012 Eğitim Öğretim yılında Taşımalı İlköğretim Uygulaması kapsamında 25 Yerleşim Biriminden 6 Yerleşim Birimine Gelen Taşıma Kapsamındaki 1157 İlköğretim Öğrencisine Öğlen Yemeği Verilmesi İşi” olduğu, idarece, yaklaşık maliyetin hesabında, bir öğün yemek fiyatının, “Milli Eğitim Bakanlığı Pansiyon Gelir- Gider Cetvelinin Hazırlanmasına İlişin Açıklamalar”da 2698 sayılı Okul Pansiyonları Kanununun 20 nci maddesi gereğince ücretli yemek yiyen öğrenci ve personelden tahsil edilecek miktar olarak belirlenmiş olan K.D.V. Dahil 2,46 TL’nin K.D.V. hariç tutarı olduğu anlaşılmıştır.

Söz konusu ihalede ihale üzerinde bırakılan isteklinin bir öğün için teklif ettiği fiyatın 1,54 TL, itirazen şikayet başvurusunda bulunan firmanın bir öğün için teklif ettiği fiyatın 1,80 TL olduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.4 üncü maddesinde;

“İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.” şeklindeki açıklamalar yer almaktadır.

İdarece gerçekleştirilen işlemler yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı, bu durumda kar hariç yaklaşık maliyetin altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmesine gerek olmadığı anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, söz konusu ihaleye verilen teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet göz önüne alındığında, idarece en düşük teklife ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması ve bu istekli tarafından açıklama sunulmaması üzerine, ihalenin geçerli en düşük teklif üzerine bırakılarak ihalenin sonuçlandırılmış olmasının mevzuata uygun olmadığı, başvuruya konu ihalede, geçerli tekliflerden, en yüksek teklifi veren Tad-San İm. İnş. Tic. San. Ltd. Şti’nin teklifi dışındaki diğer tüm tekliflere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği ve başvuru sahibinin iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, tekliflerin alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Kazım ÖZKAN

Başkan V.

II. Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ali KAYA

Kurul Üyesi Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi

Hakan GÜNAL

Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Karşı Oy:

KARŞI OY

Başvuru sahibinin dilekçesinde; başvuruya konu ihalede idarece sadece en düşük teklifi veren isteklinin teklifine ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı ve ihalenin bir sonraki teklif üzerine bırakılarak sonuçlandırıldığı, oysa aşırı düşük teklif veren diğer isteklilerin tekliflerine ilişkin de aşırı düşük teklif sorgulaması gerektiği iddia edilmektedir.

İncelemeye konu ihale; 25 Yerleşim Biriminden 6 Yerleşim Birimine Gelen Taşıma Kapsamındaki 1157 İlköğretim Öğrencisine Öğlen Yemeği Verilmesi işi olup,idarece yaklaşık maliyetin Milli Eğitim Bakanlığı Pansiyon Gelir-Gider Cetvelinin Hazırlanmasına ilişkin Açıklamalar esas alınarak toplam 474.208,00 TL olarak belirlendiği, bahse konu ihaleye 8 isteklinin teklif verdiği, inceleme konusu ihalede 266.572,80 TL teklif bedeli sunan Erencan Kardeşler Tem. İnş. Ltd. Şti.’den aşırı düşük açıklama istenildiği ancak bu isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediğinden değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin geçerli en düşük teklifi sunana Can Gül Ak. İnş. Taah. Ltd. Şti.’nin üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibi isteklinin ise başvuru sahibi Yetkin Yem. Tem. Ltd. Şti.’ nin belirlendiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin“teklif fiyata dahil masraflar” ve“aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin“teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak şikayet başvuruna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, geçerli tekliflerin tamamının yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre aşırı düşük olmadığı, en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece hiçbir isteklinin teklifine ilişkin olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ihalenin karara bağlanması gerekmektedir.

Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasının objektif kriterlerinin var olmadığı düşünülmektedir.

Yukarıda açıklandığı üzere inceleme konusu ihalede aşırı düşük sorgulama yapılmaması gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul kararına katılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi