KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2010/003

Gündem No : 12

Karar Tarihi : 11.01.2010

Karar No : 2010/UH.II-61

Şikayetçi:

Murat Ateş Gübre San. ve Tic. Ltd. Şti., -||hacı Yusuf Mescit Mahallesi|gürhanlar Sokak|37|||karatay|konya

İhaleyi yapan idare:

Kadınhanı Belediye Başkanlığı, İstiklal Mah. İstanbul Cad. No:28 Kadınhanı/KONYA

Başvuru tarih ve sayısı:

21.12.2009 / 25129

Başvuruya konu ihale:

2009/149424 İhale Kayıt Numaralı "Fen İşleri İşçilik Hizmet Alımı İşi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

30.12.2009 tarih ve II.H.27.98.0264/2009-17E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Kadınhanı Belediye Başkanlığı tarafından 02.12.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Fen İşleri İşçilik Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Murat Ateş Gübre San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 14.12.2009 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 17.12.2009 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 21.12.2009 tarih ve 25129 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.12.2009 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

1) 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

2) Mevzuata aykırı bir şekilde başvuru sahibi adına düzenlenen "yüklenici iş durum belgesi”nin iptal edilmesi hususunun Kurum tarafından belgeyi tanzim eden Sarayönü Belediye Başkanlığı’na bildirilmesine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif fiyatının asgari işçilik maliyetinin altında olduğu, bu iddia ile idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, şikayet üzerine idarece verilen cevapta teklif dosyası kapsamına sundukları iş deneyim belgesinin mevzuata aykırı olduğu gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldıkları,

2) İdari şartnamede yeterlilik belgesi olarak istenilen ihale konusu alım ile herhangi bir ilgisi olmayan insan kaynakları hizmet yeterlik (TS 12993) belgesinin katılımı daraltarak rekabeti engellediği,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

İncelemeye konu ihalede, 10.12.2009 tarihli ihale komisyon kararı ile Seçkin Tem. İnş Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibinin ise ikinci en avantajlı teklif olarak belirlendiği, bunun üzerine başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin asgari işçilik maliyetini karşılamadığı iddiasıyla 14.12.2009 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, ihale komisyonunca, söz konusu iddiaya ilişkin olarak verilen cevapta; komisyonca, ihale sürecinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilerek açıklama istenildiği, anılan isteklice yapılan açıklamanın kamu ihale mevzuatına uygun olduğunun anlaşıldığı ve teklif fiyatının asgari işçilik maliyetinin üstünde olduğunun tespit edildiği ifade edilerek söz konusu iddianın reddedildiği görülmüştür.

İdari şartnamenin 2.1 inci maddesinin (a) bendinde ihale konusu hizmetin adının ;“Fen işleri işçilik hizmet alımı işi”, (b) bendinde miktarı ve türünün;“5 vasıflı şoför ve 15 vasıfsız işçi ile belediyeye ait makine ve malzeme ile yol bakım, onarım, kanalizasyon ve tretuvar döşenmesi asfalt üretim işçiliği hizmet alımı işi” olarak belirtildiği görülmüştür.

İdari şartnamenin teklif fiyata dahil olan giderlerin düzenlenmiş olduğu 25.3 üncü maddesinde;“25.3.1.İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti: Bu iş bünyesinde çalıştırılacak 5 vasıflı şoföre asgari ücretten %10 fazlısı, 15 vasıfsız personele asgari ücret üzerinden ödeme yapılacaktır. Bu iş bünyesinde işçilere sözleşme süresi içerisinde 4857 Sayılı İş Kanununun 63 maddesi hükümleri çerçevesinde haftalık çalışma süresi 45 saattir. Ancak 4857 Sayılı îş Kanununun 41. maddesi gereği idarece işin niteliği gereği haftalık 45 saat dışında toplam 20 personel için (270 x20)= 5.400 saat fazla mesai yaptırılacaktır. Yine 4857 Sayılı İş Kanunun 47. maddesi gereği ulusal bayram, gene! tatil ve hafta tatili günlerinde sözleşme süresi içerisinde 20 personel (14,5 x 20)= 290 ilave gün çalıştırılacaktır.

25.3.2.Yemek, yol ve giyecek gibi giderler: Bu iş bünyesinde çalıştırılacak 20 personele;a) Günlük brüt 7,67-TL olmak üzere ayda 26 günlük yemek ücreti ödenecektir. Bu giderler nakdi olarak ödenecek ve bordroda gösterilecektir. Bu bedeller teklif fiyata dahildir.

25.3.3.Giyecek giderleri: Bu iş bünyesinde çalıştırılacak personeller için işin teknik şartnamesinde miktarları ve özellikleri belirtilen giysiler ayni olarak ödenecektir.20 adet personele birer takım yazlık ve kışlık iş elbiseleri ile birer çift yazlık ve kışlık iş ayakkabısı verilecektir.

Yukarıda sayılan giysiler yanında teknik şartnamede detayları belirtilen, elbiseler yüklenici tarafından karşılanacak olup bu giyecek giderleri ayni olarak personele verilecektir. Bu bedeller teklif fiyata dahildir.

25.3.4. Diğer giderler:Teknik şartnamede belirtilen işin yapım ve yürütülmesi ile ilgili olarak çalışma ve iş programları ile ilgili tüm giderler teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. 2008/14173 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile "Kısa Vadeli Sigorta Kollan Pirim Tarifesi" gereğince Pirim Nispeti: % 2,50 ( Yüzde ikibuçuk ) oranında uygulanacaktır. Yüklenicinin % 2,50 aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenip düzenlemediğini kontrol edilerek hak ediş ödemelerini yapılacaktır.” düzenlemesi,

Aynı şartnamenin 48.3 üncü maddesinde;“İşin süresi 01.01.2010 tarihi ile 31.12.2010 tarihleri arasında 365 (üçyüzaltmışbeş) gündür.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapılan incelemede, idari şartnamede teklif fiyata dahil olduğu belirtilen giyim giderine ilişkin teknik şartnamede herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı görülmüştür.

İdarece ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif cetvelinin;

Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Fiyat

(TL) Tutarı

(TL)

İşçi sayısı Ay/Gün/Saat

1 İşçi Ay 15 12

2 İşçi artık gün Gün 15 5

3 Şoför Ay 5 12

4 Şoför artık gün Gün 5 5

5 Fazla mesai Saat … 5400

6 İlave gün çalışması Gün … 290

7 Yemek bedeli Adet … 6.240

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Şeklinde düzenlendiği görülmüştür.

İhale konusu işte, işçilerin, şoför ve vasıfsız personel olmak üzere iki farklı unvan grubunda istihdam edileceği, şoför olarak çalıştırılacak işçilere asgari ücretin %10 fazlası, vasıfsız personele asgari ücret üzerinden ücret ödeneceği belirtilmiştir.

İdarece, ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, 5 numaralı iş kaleminin “fazla mesaiye”, 6 numaralı iş kalemin “ilave gün çalışması” adıyla Ulusal bayram ve genel tatil günleri’ne, 2 ve 4 numaralı iş kalemlerinin “artık güne”, ayrıldığı görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde;“…78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.

……

78.12. İdari şartnamede, işin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden ve/veya bitiş tarihinin ayın son gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işlerde, işin başlangıç ayına ait kişi başına asgari işçilik maliyeti; başlangıç tarihinden ayın son gününe kadarki gün sayısı ve işin bitiş tarihinden bir önceki ayın son gününe kadarki gün sayısı dikkate alınarak hesaplanacaktır. Kalan aylara ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanacak ve bu iki tutar toplanarak işin tamamına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı bulunacaktır. Ancak başlangıç tarihi, ayın 2 nci günü ve işin başlangıç ayının gün sayısı 31 olan işlerde, işin başlangıç tarihi ayın ilk gününden farklı olmakla birlikte başlangıç tarihi ile ayın son günü arasında 30 günlük bir süre kaldığından, işin başlangıç ayına ait asgari işçilik maliyeti için ayrı bir hesaplama yapılmayacak, işçilik hesaplama modülünde 30 gün üzerinden hesaplama yapıldığından başlangıç ayı için ayrı bir işlem gerekmeyecektir.

78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26 gün olarak hesaplama yapılacaktır.

……

78.22. Birim fiyat teklif cetvellerinde işçilik maliyeti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalar ve malzeme gideri ile brüt asgari ücretin üzerinde ücret öngörülen personel varsa bunlara ilişkin maliyetlerin ayrı ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi gerekmektedir. Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılabilecektir. Bu durumda, “birim” sütununa ay veya gün yazılacak, işçi” sayısı sütunu ise boş bırakılacaktır. İdareler, her bir malzeme için ayrı satır da açabilecektir. Söz konusu malzemeler için ayrı satır açılması halinde “birim” sütununa adet, kg, lt. m, kutu, paket vb. yazılacak, “işçi” sayısı sütunu boş bırakılacak ve miktar kısmına işin toplam süresi boyunca kullanılacak toplam adet, kg, lt. m, kutu, paket vb. her bir ölçü birimi için rakam yazılacaktır…” açıklaması,

Anılan Tebliğin 79.3 inci maddesinde;“ Asgari işçilik maliyeti;

i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret,

ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,

iii- İşveren sigorta prim tutarından oluşmaktadır.” açıklaması,

Aynı Tebliğinde ekinde yer alan tip birim fiyat teklif cetvelinin 2 numaralı dipnotunda; “Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülen tüm personel için belirlenen toplam gün sayısı. İdareler bu satırı düzenlerken birim sütununa “gün” ibaresini yazacak, işçi sayısı sütununu boş bırakacak ve ay/gün/saat sütununa çalışılacak toplam tatil günü süresini yazacaktır. Farklı ücret grupları için ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma öngörülüyorsa her biri için ayrı satır açılacaktır.” açıklaması,

3 numaralı dipnotunda;“Tüm personel için öngörülen toplam fazla çalışma saati. İdareler bu satırı düzenlerken birim sütununa “saat” ibaresini yazacak, işçi sayısı sütununu boş bırakacak ve ay/gün/saat sütununa toplam fazla çalışma saatini yazacaktır. Farklı ücret grupları için fazla çalışma öngörülüyorsa her biri için ayrı satır açılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen tebliğ açıklamalarından anlaşılacağı üzere, isteklilerce tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulması, idarelerce tekliflerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesini teminen, birim fiyat cetvelinin anılan Tebliğ hükümlerine uygun olarak, idari şartnamede belirlenen teklif fiyata dahil giderler esas alınarak anlaşılır bir biçimde düzenlenmesi gerekmektedir. İhale konusu işte farklı ücret grubunda bulunan personelin fazla mesai yapması ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyorsa, her bir ücret grubu için ayrı ayrı satır açılması gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, işçilik maliyeti içerisinde, işçi ücretleri ile işçilere verilen yemek, yol ve giyim gideri yer almaktadır.

Dolayısıyla birim fiyat teklif cetvellerinde, işçilik kalemi içerisine, ücretin yanı sıra yemek, yol ve giyim gideri dahil edilerek teklif verilmesi gerektiğinden, idarelerce yemek, yol ve giyim gideri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmaması gerekmektedir.

İncelemeye konu ihalede, birim fiyat teklif cetvelinin 7 numaralı satırının mevzuata aykırı bir şekilde yemek bedeline ayrıldığı görülmüştür.

Bahse konu ihalede, 5 adet şoför, 15 vasıfsız işçi olmak üzere iki farklı ücret grubunda toplam 20 adet personel istihdam edileceği, her personelin 270 saat mesai yapacağı ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde 14,5 gün çalışacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, isteklilerce tekliflerin sağlıklı bir şekilde verilmesi, idarelerce verilen tekliflerin değerlendirilmesini teminen, birim fiyat teklif cetvelinde farklı ücret ödenmesi düşünülen şoför ve vasıfsız işçiye, söz konusu iş kalemleri için ayrı ayrı satır açılması gerekmektedir. Ancak, ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde; sadece 5 numaralı iş kaleminin fazla mesaiye ayrıldığı ve toplam fazla mesai miktarının 5400 saat olduğu, 6 numaralı iş kaleminin ilave gün çalışması” adıyla Ulusal bayram ve genel tatil günleri’ne ayrıldığı ve toplam gün sayısının 290 olarak belirtildiği görülmüştür. Söz konusu ihalede, iki farklı ücret grubu olmasına rağmen ve her iki ücret grubundaki tüm personelin fazla mesai yapacak olması, Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak olmasına rağmen, birim fiyat teklif cetvelinde fazla mesai ve Ulusal bayram ve genel tatil günleri için ikişer satır açılması gerekirken sadece birer satır açılmış olmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, birim fiyat teklif cetvelinde 2 ve 4 numaralı iş kalemlerinin artık güne ayrıldığı ve toplam miktarın 5 gün olduğu görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.12 nci maddesinde;“İdari şartnamede, işin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden ve/veya bitiş tarihinin ayın son gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işlerde, işin başlangıç ayına ait kişi başına asgari işçilik maliyeti; başlangıç tarihinden ayın son gününe kadarki gün sayısı ve işin bitiş tarihinden bir önceki ayın son gününe kadarki gün sayısı dikkate alınarak hesaplanacaktır. Kalan aylara ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanacak ve bu iki tutar toplanarak işin tamamına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı bulunacaktır…” denilerek işin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden ve/veya bitiş tarihinin ayın son gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği ihalelerde artık gün hesabının yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu işin başlangıç tarihinin 01.01.2010 ve bitiş tarihinin 31.12.2010 olduğu dikkate alındığında, işin başlangıç ve bitiş tarihinin ayın ilk ve son günü olduğu anlaşıldığından, birim fiyat teklif cetvelinde toplam 5 gün olarak belirlenen artık gün sayısının mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Ayrıca, idari şartnamede teklif fiyata dahil olduğu belirtilen giyim giderine ilişkin teknik şartnamede herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı, yaklaşık maliyet bileşenleri arasında giyim giderinin bulunmadığı ve aşırı düşük teklif olarak değerlendirilen ihale üzerinde bırakılan istekliye gönderilen sorgulama yazısında, 5 ve 6 numaralı iş kalemlerine ilişkin açıklama yapılmasının istenildiği, isteklice yapılan açıklamada sadece bu iş kalemlerine ilişkin açıklama yapıldığı görülmüştür. İdari şartnamede, giyim giderinin teklif fiyata dahil olduğu belirtilmesine rağmen, bu hususta teknik şartnamede düzenleme yapılmadığı ve aşırı düşük sorgulama yazısında önemli bir bileşen kabul edilmediği, ayrıca bu giderin isteklilerce teklif fiyata dahil edilip edilmediği anlaşılamamaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında;, birim fiyat teklif cetvelinin hatalı düzenlendiği, hatalı olarak düzenlenen anılan belge ile tekliflerin sağlıklı bir şekilde oluşturulmasının ve değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, keza, idari şartnamenin 24 inci maddesi esas alınarak yapılan asgari işçilik maliyeti hesabında; giyim hariç %3 sözleşme gideri dahil asgari işçilik maliyeti 315.644,1 TL’ye karşılık geldiği anlaşılmasına rağmen, birim fiyat teklif cetveli esas alınarak asgari işçilik maliyet hesabı yapılamadığı, isteklilerce her ne kadar idari şartnamede yer alan düzenlemeler esas alınarak teklif verilmesi gerekirken, tekliflerin birim fiyat teklif cetveli ile somutlaşarak, iş kalemleri itibari ile netleştiği ve değerlendirmenin de iş kalemleri itibari ile birim fiyat teklif cetveli üzerinden yapıldığı dikkate alındığında, kümülatif hesaplanabilen asgari işçilik maliyetinin birim fiyat teklif cetveline yer alan iş kalemleri itibari oluşturulamadığından ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, başvuru sahibinin idareye şikayet başvurusunda bulunması müteakip, ihale komisyonunca teklif dosyası kapsamına sunduğu iş deneyim belgesi üzerinden incelemede bulunularak söz konusu belgenin mevzuata aykırı olduğu gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından sunulan iş deneyim belgesinin Sarayönü Belediye Başkanlığı tarafından “20 işçi ile bayındırlık işçilik hizmet alımı” işi kapsamında “yüklenici iş bitirme belgesi” adıyla düzenlendiği görülmüştür. Söz konusu belge incelendiğinde; belgeye esas işin sözleşme tarihinin 13.01.2009, ilk sözleşme bedelinin 241.719,58 TL, gerçekleştirilen iş tutarı ile belge tutarının 185.502,98 TL, işin kabul tarihinin 26.11.2009 TL olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, açıklama bölümünde,“15.01.2009-31.10.2009” tarihine kadar 185.502,98 TL KDV hariç her türlü fiyat farkı olan ve hak ediş yapılan tutardır.” açıklaması yapılmıştır.

İhale komisyonunca başvuru sahibi tarafından sunulan iş deneyim belgesine ilişkin olarak araştırma yapmak üzere, anılan belgeyi tanzim eden idareye şikayet tarihinden bir gün sonra olan 15.12.2009 tarihinde başvuruda bulunularak söz konusu belgeye dayanak teşkil eden hizmete ilişkin bilgi istenildiği, söz konusu iş deneyim belgesinin tanzim eden idarece gönderilen 16.12.2009 tarihli yazıda, iş deneyim belgesine esas işin halen devam etmekte bir iş olduğu, işin başlangıç tarihinin 15.01.2009, bitiş tarihinin 31.12.2009 olduğu ifade edildiği, bunun üzerine ihale komisyonunca, söz konusu iş deneyim belgesinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırı olduğu gerekçesiyle 17.12.2009 tarihli karar ile başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak herhangi bir teklifin belirlenmediği anlaşılmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39 uncu maddesinde yer alan; (1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerindeki deneyimi gösteren belgelerin,

c) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgelerin,

ç) Devam eden yapımla ilgili hizmet işlerinde; ilk sözleşme bedelinin kusursuz olarak tamamlanması ve ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşması şartıyla; kusursuz olarak gerçekleştirilen ya da ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen veya yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgelerin,”

d) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri ve son on beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerine ilişkin deneyimi gösteren belgelerin, istenilmesi zorunludur…” hükmü dikkate alındığında, yapım ile ilgili hizmet işleri dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde “iş deneyimini göstermek amacıyla” sadece “yüklenici iş bitirme” belgesinin sunulabileceği hüküm altına alınmıştır.

Bahse konu istekli tarafından sunulan belge başlığının her ne kadar “yüklenici iş bitirme” olduğu görülse de, gerek söz konusu belge içeriğinde yer alan bilgilerden, gerekse belgeyi tanzim eden idare tarafından 16.12.2009 tarihli yazı ile gönderilen bilgilerden anlaşılacağı üzere, söz konusu belgenin “iş durum” belgesi olduğu aşikârdır. Dolayısıyla, anılan istekli tarafından iş deneyi belgesini tevsik etmek üzere sunulan belgenin mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından, ihale komisyonunca başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, Sarayönü Belediye Başkanlığı tarafından mevzuata aykırı bir şekilde başvuru sahibi adına düzenlenen “yüklenici iş bitirme belgesi” başlıklı “yüklenici iş durum belgesi”nin iptal edilmek üzere belgeyi tanzim eden idareye gönderilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55 inci maddesinin 1 inci, 2 nci ve 4 üncü fıkralarında;

“Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5 inci maddesinde;“(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

…

c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,

hakkında başvuruda bulunabilir…” hükmü,

6 ncı maddesinin 2 nci fıkrasında; “Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “İtirazen şikayet başvuruları” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise;“İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğin “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında;“İdareye şikayet başvurusunda bulunulmadan veya idareye yapılan şikayet başvurusu hakkında idarece bir karar alınmadan ve on günlük karar verme süresi beklenilmeden doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde, Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince bu başvurular ilgili idareye gönderilir. Ayrıca, başvuru sahibine de bilgi verilir. İdareye yapılan şikayet başvurusundan farklı bir konu ile Kuruma yapılan başvurularda şikayet süresinin henüz dolmadığı hallerde, itirazen şikayet konusuna ilişkin idarenin cevabının alınmamış olması nedeniyle bu başvurular da ilgili idareye gönderilir. İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması,

Yer almaktadır.

Anılan iddia ile ilgili idareye şikayet başvurusunun olmadığı, doğrudan Kuruma başvuru yapıldığı anlaşıldığından bu iddiaya ilişkin olarak başvurunun reddedilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, söz konusu iddianın ihale dokümanına yönelik olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri dikkate alındığında; başvuru sahibinin ihaleye teklif verdikten sonra ihale dokümanına yönelik başvuruda bulunduğu dolayısıyla başvuru ehliyetini haiz olmadığı, ayrıca anılan Kanun ve Yönetmelik hükmü uyarınca ihale tarihinden önceki üç iş günü içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığı görüldüğünden söz konusu iddianın ayrıca ehliyet ve süre yönünden de reddedilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, idarece ihale onay belgesi ekinde yer alan yaklaşık maliyetin hesap cetvelinde, yaklaşık maliyet bedelinin 381.105,48 TL olarak hesaplandığı, ancak ihale onay belgesinde yaklaşık maliyet bedelinin 428.547,42 TL olduğu belirtilmiştir. Yaklaşık maliyet hesap cetveli ile ihale onay belgesi arasındaki farkın nerden kaynaklandığı belli olmamakla birlikte, idarece bu hususta yaklaşık maliyet hesap cetvelinde veya ihale onay belgesinde herhangi bir düzeltme yapılmadığı, dolayısıyla ihale onay belgesinde yer alan yaklaşık maliyetin dayanağının bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1) 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

2) Mevzuata aykırı bir şekilde başvuru sahibi adına düzenlenen "yüklenici iş durum belgesi”nin iptal edilmesi hususunun Kurum tarafından belgeyi tanzim eden Sarayönü Belediye Başkanlığı’na bildirilmesine,

Oybirliği ile karar verildi.