KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2011/024
Gündem No : 9
Karar Tarihi : 21.03.2011
Karar No : 2011/UH.I-1034
Şikayetçi:
Başkan Kargo Turizm Uluslararası Taş. Pet. Ürün. Tem. Eml. Müh. Oto. Yön. Dan. Mim. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti., Bahçeyaka Mahallesi 623 Sokak No: 8/1 Döşemealtı Merkez / Antalya
İhaleyi yapan idare:
Aksu Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğü, Macun Mahallesı Perge Caddesı No: 1 07110 Merkez / Antalya
Başvuru tarih ve sayısı:
17.02.2011 / 9227
Başvuruya konu ihale:
2011/16569 İhale Kayıt Numaralı "70 Gün Personele Dayalı Hizmet Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
18.03.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.06.00.00-101.04-.H.[05.82].(0263)./2011-11E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Aksu Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından 09.02.2011 tarihinde pazarlık usulü ile yapılan “70 Gün Personele Dayalı Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Başkan Kar. Tur. Uluslararası Taş. Pet. Ürün. Tem. Eml. Müh. Oto. Yön. Dan. Mim. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin 15.02.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 15.02.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 17.02.2011 tarih ve 9227 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.02.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; birim fiyat teklif cetvelinde işin süresinin 70 gün olarak belirlenmesi nedeniyle işçi ücretlerinin de günlük tutar üzerinden belirlendiği, yuvarlamanın birim fiyat üzerinden değil toplam maliyet üzerinden yapıldığı, verilen teklifi mevzuata uygun olduğu, dolayısıyla teklifin asgari işçilik maliyetinin altında olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Primlerin ödenmesi” başlıklı 88 inci maddesinde;“…sigortalıları çalıştıran işveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da bu tutara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma öder.
…sigortalı sayılanların, her ay için otuz tam gün prim ödemesi zorunludur.” hükmü bulunmaktadır.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin “Prim ödeme gün sayısı ve günlük kazanç” başlıklı 100 üncü maddesinde;
“(1) Sigortalının aynı ay içinde birden fazla işyerinde çalışması hâlinde, o aydaki toplam prim ödeme gün sayısı 30 günü geçemez.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup bir ay içinde tam çalışan ve buna göre ücret alan sigortalının prim ödeme gün sayısı, ayın kaç gün olduğuna bakılmaksızın 30 gün üzerinden bildirilir. Ay içinde işe alınan sigortalının prim ödeme gün sayısı, işe başladığı tarih ile ayın kalan günleri kadar, işten ayrılan sigortalının prim ödeme gün sayısı ise o ayda çalıştığı gün sayısı kadar Kuruma bildirilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yaklaşık maliyet” başlıklı 10 uncu maddesinde;
“(1) Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel maliyeti, tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate alınarak hesaplanır.
(2) İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek, yol ve giyecek gibi maliyetlerin teklif fiyatına dahil edilmesinin öngörüldüğü hallerde, yukarıda yapılan hesaplamalara; yol, yemek ve giyecek gibi maliyetlerin brüt tutarları da eklenerek işçilik maliyeti bulunur. Ayrıca personele nakdi olarak ödenmesi öngörülen yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ile söz konusu yemek ve yol bedellerinin bir ayda kaç gün üzerinden verileceği idari şartnamede gösterilir.
(3) İhale konusu işin kapsamında yer alan iş kollarının iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranları, işin niteliği ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılır. Ayrıca ihale konusu işe ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranları idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilir.
(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.” hükmü bulunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 78 inci maddesinde;
“78.5. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinin birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilmesi ve ihale üzerinde bırakılan istekli ile birim fiyat sözleşme imzalanması zorunludur.
78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.
78.7. Çalıştırılacak personel sayısı üzerinden brüt asgari ücret tutarı ile brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan işveren payı dikkate alınarak yaklaşık maliyet hesaplanacaktır. İstekliler tarafından yaşlılık aylığı veya emekli aylığı bağlanmış olan personel çalıştırılacağı belirtilmiş olsa dahi işçilik hesaplama modülünde yer verilen işveren payları dikkate alınacaktır. İdarelerce yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak ücret belirlenebilir. Brüt asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası olarak belirleme yapılmayacaktır.
78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.
…
78.11. İhale konusu hizmetin iş kazası ve meslek hastalığı bakımdan gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılacak ve bu prim oranına idari şartnamenin ilgili maddesinde yer verilecektir. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yazılacak yazılarda; prim oranının doğru belirlenmesi için ihale konusu işin niteliği ihale dokümanında yapılan düzenlemeler esas alınarak ayrıntılı bir şekilde belirtilecektir. İdareler, sözleşmenin uygulanması aşamasında aylık prim ve hizmet belgelerindeki prim oranının prim tarifesine uygun olup olmadığını kontrol ederek, hakediş ödemelerini yapacaklardır.
78.12. İdari şartnamede, işin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden ve/veya bitiş tarihinin ayın son gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işlerde, işin başlangıç ayına ait kişi başına asgari işçilik maliyeti; başlangıç tarihinden ayın son gününe kadarki gün sayısı ve işin bitiş tarihinden bir önceki ayın son gününe kadarki gün sayısı dikkate alınarak hesaplanacaktır. Kalan aylara ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanacak ve bu iki tutar toplanarak işin tamamına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı bulunacaktır. Ancak başlangıç tarihi, ayın 2 nci günü ve işin başlangıç ayının gün sayısı 31 olan işlerde, işin başlangıç tarihi ayın ilk gününden farklı olmakla birlikte başlangıç tarihi ile ayın son günü arasında 30 günlük bir süre kaldığından, işin başlangıç ayına ait asgari işçilik maliyeti için ayrı bir hesaplama yapılmayacak, işçilik hesaplama modülünde 30 gün üzerinden hesaplama yapıldığından başlangıç ayı için ayrı bir işlem gerekmeyecektir.
…
78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır..” açıklamalarına yer verilmiştir.
İdari şartnamede, işin adı “70 gün personele dayalı hizmet alımı” olarak belirlenmiş, “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25 inci maddesinde; üç büro personeline asgari ücretin % 140 fazlası, beş şoföre asgari ücretin % 80 fazlası ve 18 genel temizlik ve park bahçe temizlik personeline asgari ücretin % 70 fazlası ücret ödenmesi, alınacak tüm personellerin tehlike risk prim oranının % 2,5 olarak belirlenmesi öngörülmüştür. Ayrıca, şartname ekinde yer alan tabloda, işçilerin çalışacakları toplam süre 70 gün olarak tespit edilmiş ve 49 uncu maddede sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 2 gün içinde işe başlanacağı belirtilmiştir.
Teknik şartnamede, işçilerin sigorta primlerinin 30 gün üzerinde yatırılacağı, eksik sigorta primi yatırılması halinde eksik işçi ve çalışmadığı gün sayısı asgari ücrete göre hesap edilerek yüklenicinin hak edişinden kesileceği düzenlenmiştir.
Yapılan incelemede, idare tarafından yaklaşık maliyet hazırlanırken, işçilerin alacağı ücretlerin aylık olarak hesaplandığı ve kalan on günün ücretinin kıst hesabı yapılarak bulunduğu anlaşılmıştır. Böylece işçilerin ücretleri, 2 ay 10 günlük iş süresi esas alınarak hesaplanmış olmaktadır. Diğer taraftan, isteklilere verilen birim fiyat teklif cetvelindeiş gruplarına göre üç satır açıldığı ve çalışılacak sürenin aylık ve günlük olarak değil toplam 70 gün olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Sosyal güvenlik mevzuatının anılan hükümleri gereğince, ayın başında işe başlanmaması halinde ay sonuna kadar çalışılan gün sayısı kadar, aybaşından ay sonuna kadar çalışılmışsa 30 gün üzerinden ve ay içinde işin bitmesi durumunda da o ayda çalışılan gün sayısı kadar prim ödenmesi gerekmektedir. Bu tespitten hareketle, idarenin yaklaşık maliyeti doğru hesapladığı anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, ihale dokümanında ve isteklilere verilen birim fiyat teklif cetvelinde işin süresinin 2 ay 10 gün yerine 70 gün olarak belirlenmesi ve işe başlanacak tarihin net olarak tespit edilmeyip sözleşmenin imzalandığı tarihe endekslenmesi, yıl içinde iki ayın üst üste 30 gün olmaması nedeniyle, işçilik hesaplama modülünde yapılan hesaplamanın da farklı sonuçlar vermesine neden olmaktadır.
Dolayısıyla, teklif fiyata dahil giderlerin yalnızca işçi ücretlerinden oluştuğu başvuruya konu ihalede, asgari işçilik maliyeti, tekliflerin hangi kabule göre hesaplandığına bağlı olarak değişmekte ve tekliflerin birbiriyle ve yaklaşık maliyetle karşılaştırılmasını engellemektedir.
Örneğin, 30 günlük bir ayın ortasında işe başlanması durumunda, bir sonraki ay 31 gün sürmektedir. Bu durumda, yüklenici tarafından ücretler ve prim ödemeleri 30 gün üzerinden ödenecek olmasına rağmen, idarenin birim fiyat teklif cetveline göre ödeme yapması gerekeceğinden, yükleniciye ödenecek hak ediş 31 gün üzerinden hesaplanacak ve kamu zararı oluşacaktır.
İstekliler tarafından teklif edilen fiyatlara ilişkin olarak sunulan birim fiyat teklif cetvelleri incelendiğinde; Yamanlar Tur. Mad. Ener. İth. İhr. ve Tic. Ltd. Şti., Nil Çevre Sağ. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin günlük ücretler üzerinden yuvarlama yapılarak hesaplandığı, aradaki farkın yuvarlamadan kaynaklandığı, başvuru sahibi olan Başkan Kargo Tur. Ulus. Taş. Pet. Ürün. Tem. Eml. Müh. Oto. Yön. Dan. Mim. Tar. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin teklifinin ise yalnızca üçüncü kaleminin günlük ücretler üzerinden hesaplandığı anlaşılmıştır. Diğer tekliflerin birim fiyat teklif cetveline uygun olarak hazırlandığı, günlük ücretlerin aylık ücretin 30’a bölünmesi suretiyle bulunan tutardan yüksek belirlenerek, idarenin karsız yaklaşık maliyetinin üzerinde tespit edildiği ve bu nedenle idarece geçerli teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
Sonuç olarak; idari şartnamede ve birim fiyat teklif cetvelinde çalışılacak sürenin 70 gün olarak belirlendiği, idarenin yaklaşık maliyet hesabında bu sürenin mevzuata uygun olarak 2 ay 10 gün olarak tespit edildiği, bu farklılık nedeniyle sunulan tekliflerin birbiriyle ve yaklaşık maliyetle karşılaştırılmasının mümkün olmadığı, ayrıca ihalenin birim fiyat teklif cetveli esas alınarak sonuçlandırılması halinde idare tarafından yükleniciye fazla ödeme yapılacağı, bu hususun 4734 sayılı Kanunda yer alan kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırı olduğu anlaşılmıştır. Bu itibarla, ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
Dr. Hasan GÜL
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
II. Başkan Ali KAYA
Kurul Üyesi Bahattin IŞIK
Kurul Üyesi
Kazım ÖZKAN
Kurul Üyesi Adem KAMALI
Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR
Kurul Üyesi