KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2011/001

Gündem No : 38

Karar Tarihi : 03.01.2011

Karar No : 2011/UH.I-40

Şikayetçi:

Boran Sosyal Hizmetler İnsan Kaynakları Temizlik İlaçlama Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti., Gürcan Mah. 785 Sok. PTT Karşısı No:8/1 DENİZLİ

İhaleyi yapan idare:

Denizli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, Gümüşler Spor Tesisleri/Şemikler Mah. DENİZLİ

Başvuru tarih ve sayısı:

14.12.2010 / 52428

Başvuruya konu ihale:

2010/527190 İhale Kayıt Numaralı "Denizli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Spor Tesisleri Temizliği ve Yemek İşleri Yapımı İçin 18 Personel Hizmet Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

24.12.2010 tarih ve I.H.38.89.0217/2011-61E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Denizli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından 23.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Denizli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Spor Tesisleri Temizliği ve Yemek İşleri Yapımı İçin 18 Personel Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Boran Sosyal Hizmetler İnsan Kaynakları Temizlik İlaçlama Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.’nin 03.12.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 10.12.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 14.12.2010 tarih ve 52428 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.12.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İhale konusu işte giyim bedeli hariç teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin 261.647,28 TL’ye tekabül ettiği, bu işçilik maliyeti ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin de teklif bedelinin aynı olduğu, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin sadece işçilik maliyetinden oluştuğu ve bu teklif bedeli üzerinden ihale dokümanında öngörülen giyim maliyetini karşılamasının mümkün olmadığı, bu doğrultuda idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılması ve giyim bedelini teklif fiyatına yansıtmayan ihale üzerinde bırakılan isteklinin telifinin reddedilmesinin gerektiği,

Ayrıca, firmalarının teklif bedelinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu, idarenin yaklaşık maliyeti firma karı ve giyim bedeli tutarlarını dikkate alarak hazırladığı ancak bu işlem yapılırken firma karının düşük tutulduğu, bu hususa ilişkin Kamu İhale Genel Tebliğinin 16.3 üncü maddesi de göz önüne alındığında, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen tekliflerinin en avantajlı teklif olarak belirlenmesi gerektiği,

2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin benzer iş kapsamında değerlendirilebilmesi için iş deneyime konu işin ayrıştırılmaya tabi tutulması ve bu doğrultuda bir değerlendirme yapılması gerekirken söz konusu belgeye konu işin doğrudan benzer iş kapsamında ele alınmasının kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği,

İddialarına yer verilmiştir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

İnceleme konusu ihalenin, Denizli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından 23.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan, “Denizli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Spor Tesisleri Temizliği ve Yemek İşleri Yapımı İçin 18 Personel (1 aşçı, 1 bulaşıkçı, 16 hizmetli) Hizmet Alımı” işi olduğu,

Birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilen ihaleye 3 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucunda bir isteklinin teklifinin yeterlik kriterlerini sağlamadığından bahisle değerlendirme dışı bırakıldığı,

Bununla birlikte, herhangi bir isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmadığı ve ihalenin de doğrudan geçerli en düşük teklifi sunmuş olan Sağlam San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,

Anlaşılmıştır.

İdari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25 inci maddesinde;

“25.1 Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince ödenecek olan her türlü vergi (KDV hariç) resim, harç, karar pulu, damga vergisi vb. gibi diğer giderlerin tümü yükleniciye aittir.

…

25.3 Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir.

25.3.1 İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

Asgari ücret üzerinden ödenecektir.

25.3.2 Yemek, Yol ve Giyecek Giderleri:

18 personele yemek ücreti olarak; 26 gün/ay x 5,60 TL ödenecektir.

18 personele yol ücreti olarak; 26 gün/ay x 2,50 TL ödenecektir

18 personele giyim bedeli ayni olarak karşılanacaktır. Teklif fiyata dahildir.

…

25.5 Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %1,5 /bir nokta beş) olarak tespit edilmiştir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Anılan şartnamenin 47 nci maddesinde fiyat farkı verileceği belirtilmiş ve 48.3 üncü maddesinde de işin süresinin 365 gün olduğu ifade edilmiştir.

Ayrıca, teknik şartnamenin temizlikte riayet edilecek hususların düzenlendiği 6 ncı maddesinin 25 inci fıkrasının (c) bendinde, çalışan personele giyim bedelinin ayni olarak karşılanacağı, bedeli firma tarafından ödenmek kaydıyla iş elbisesi alınacağı hükme bağlanmıştır.

İhale konusu hizmet işinin, kamu ihale mevzuatı anlamında personel çalıştırılmasına dayalı personel alımı niteliği taşıdığı açıktır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78.19 uncu maddesinde; personele ilişkin giyecek giderlerinin, ihale dokümanlarında hangi koşullar dahilinde düzenlenmesi gerektiğine yönelik açıklamalara yer verilmiş ve ancak süresi 3 ay ve daha az olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalelerinde, giyecek giderlerinin teklif fiyata yansıması gereken masraflar arasında değerlendirilmeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, anılan Tebliğin 30.07.2010 tarih ve 27567 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan düzenleme ile değişik 79.3 üncü maddesinde, asgari işçilik maliyeti bileşenleri arasında “ayni giyim bedeli”nin de sayıldığı ve 79.4 üncü maddesinde de personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalelerine münhasır olarak, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği yönünde bir kriter getirildiği görülmektedir.

Bu çerçevede, personel çalıştırılmasına dayalı şikayete konu ihalede, dokümanda öngörülen giyim bileşenin de isteklilerin teklif bedellerine yansıtması gereken giderler arasında yer aldığı hususunda tereddüt bulunmamaktadır.

Kural olarak, teklif fiyata dahil olması gereken giderler arasında giyim bedeli bulunmasına karşın, giyim bedeli hariç asgari işçilik maliyetini teklif eden bir isteklinin (doğal olarak kar hariç yaklaşık maliyet tutarının da altında bir teklif sunmuş olacağından) kamu ihale mevzuatı gereği aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerekmektedir.

Ancak, şikayete konu ihalede, gerek karsız yaklaşık maliyet tutarı gerek giyim hariç teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti gerekse de ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin aynı (261.647,28 TL) olduğu görülmektedir.

Bu durum da bize ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedeline, idarenin de yaklaşık maliyet hesabına giyim bedeli maliyetini dahil etmediğini göstermektedir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde, birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde, yaklaşık maliyetin hesaplanmasında birim fiyata dahil olan maliyetlerin iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenleneceği ve anılan Yönetmeliğin personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyetin hesabında dikkate alınması gereken bileşenleri ortaya koyan 10 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında, ihale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek, yol ve giyecek gibi maliyetlerin teklif fiyatına dahil edilmesinin öngörüldüğü hallerde bu maliyetlerin brüt tutarlarının da eklenerek işçilik maliyetinin bulunması gerektiği hükme bağlanmıştır.

Şu halde, idare tarafından giyim maliyeti dahil edilmeksizin tespit edilen yaklaşık maliyet tutarının kamu ihale mevzuatının bu hususa ilişkin düzenlemelerine uyarlık taşımadığı ve Kamu İhale Genel Tebliğinde yapılan değişiklik neticesinde, personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesinde bir teklifin aşırı düşük olup olmadığının tespitinin “kar hariç yaklaşık maliyet tutarı” temeline dayandırıldığı ve bu şekilde yanlış/eksik tespit edilmiş bir yaklaşık maliyet baz alınarak bir teklifin aşırı düşük olup olmadığı konusunda sağlıklı bir tespite/sonuca ulaşılabilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

Netice itibariyle, şikayete konu ihalede, idarece yaklaşık maliyet tutarı hesabına giyim maliyetinin dahil edilmemiş olmasının, kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, teknik şartnamenin 3 üncü maddesinde; temizlik işleri için yeterli miktarda araç ve gereç ile temizlik hizmetinin en iyi şekilde yapılabilmesi için gerekli toz bezi, kova, fırça ve buna benzer temizlik alet ve malzemelerin İl Müdürlüğü tarafından temin edileceği düzenlemesine yer verilmiştir.

Ancak, anılan şartnamenin “Temizlikte riayet edilecek hususlar” başlıklı 6 ncı maddesinin 10 uncu fıkrasında ise; yapılacak günlük, haftalık, aylık temizlikler ile halı yıkama için gerekli her türlü temizlik malzemesi ile araç ve gereç ihaleyi alan firma tarafından temin edilerek kullanılacağı ifade edilmiştir.

Söz konusu iki düzenleme karşılaştırıldığında, temizlik işi gerekli olan malzeme ve araçların idare tarafından mı yoksa yükleniciler tarafından mı temin edilmesi gerektiği hususunda bir belirsizliğin bulunduğu görülmektedir.

Bu belirsizliğin de isteklilerin sağlıklı bir teklif bedeli oluşturabilmelerini engelleyeceği, aşırı düşük teklif sorgulamasında isteklilerce belgelendirilmesi gereken bileşenler konusunda tereddüt oluşturacağı ve nihai olarak ihalenin sağlıklı bir şekilde neticelendirilebilme imkanını ortadan kaldıracağı anlaşıldığından, bu yönüyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bununla birlikte, ihale dokümanındaki bu çelişki/belirsizlik sebebiyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin Kamu İhale Genel Tebliğinin 16.3 üncü maddesi göz önünde bulundurularak lehine işlem tesis edilmesi gerektiği yönündeki iddiası hakkında ayrıca bir değerlendirme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanunun “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasında;“Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler..” hükmüne,

İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8 inci maddesinin onuncu fıkrasında; “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez” hükmüne,

Anılan Yönetmeliğin “İtirazen şikayet başvuruları” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında;“İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğin “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında;“İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.

Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunmanın ön koşulu idareye usulüne uygun şikayet başvurusu yapılmasıdır. Bu itibarla, başvuru sahibi tarafından söz konusu iddia ile ilgili idareye şikayet başvurusunda bulunulmadığı ve iddiaya yalnızca itirazen şikayet dilekçesinde yer verilmiş olduğu anlaşıldığından doğrudan Kuruma başvuru konusu edilen bu ek iddiaya ilişkin olarak herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

Dr. Hasan GÜL

Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

II. Başkan Hicabi ECE

Kurul Üyesi Ali KAYA

Kurul Üyesi

Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Hakan GÜNAL

Kurul Üyesi Kazım ÖZKAN

Kurul Üyesi

Adem KAMALI

Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR

Kurul Üyesi