KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2010/025

Gündem No : 55

Karar Tarihi : 06.04.2010

Karar No : 2010/UH.II-1007

Şikayetçi:

Cerenler Turizm Personel Bilgi İşlem Temz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti., Gençosman Mahallesi Yolcu Sokak No.67/8 Güngören/İSTANBUL

İhaleyi yapan idare:

Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Tıbbiye Caddesi No:1 Üsküdar/İSTANBUL

Başvuru tarih ve sayısı:

19.03.2010 / 6275

Başvuruya konu ihale:

2010/7051 İhale Kayıt Numaralı "Malzemeli Yemek Pişirme,kahvaltı Hazırlama,dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İhalesi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

01.04.2010 tarih ve II.H.07.48.0229/2010-14E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Baştabipliği tarafından 09.03.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Malzemeli Yemek Pişirme, Kahvaltı Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İhalesi”ne ilişkin olarak Cerenler Turizm Personel Bilgi İşlem Temz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin 03.03.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 05.03.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 19.03.2010 tarih ve 6275 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.03.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdari şartnamenin 25.3.2 nci maddesinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin çalıştıracağı 92 personelin yemek ihtiyaçlarının hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak karşılanacağına yönelik düzenlemenin kamu zararına yol açacağı, firmaya böyle bir ödemenin yapılmaması, firmanın söz konusu gideri öğün giderine yansıtması ve düzenlemenin daha açık olarak yapılması gerektiği,

2) İdari şartnamenin 25.3.1 inci maddesinde, çalışacak personel sayısının 92 kişi olduğu ve bu 92 kişiye brüt asgari ücretin ödeneceği düzenlemesinin yapıldığı, ancak yine idari şartnamede çalıştırılacak 92 kişinin içerisinde diyet uzmanı veya gıda mühendisi, aşçıbaşı, aşçı ve aşçı yardımcısı gibi vasıflı personellerin bulunmasının gerektiğinin belirtildiği dikkate alındığında, söz konusu vasıflı elemanların asgari ücretle çalıştırılmasının mümkün olmadığı ve hayatın olağan akışına aykırı olduğu,

3) İhale dokümanında ve birim fiyat teklif cetvelinde, ihale edilen öğün sayısının belirlendiği, ancak teknik şartnamede belirlenen öğünler dışında ara öğün ifadesine de yer verildiği, bahsi geçen ara öğünlerin ihale edilen öğün sayısı ve çeşitleri arasında belirtilmediği, ücretinin ne olacağı, nasıl ödeneceği ve ödenip ödenmeyeceğine ilişkin belirleme yapılmadığı, söz konusu eksikliğin tekliflerini hazırlamada tereddüde neden olduğu,

4) Sözleşme tasarısından işe ait herhangi bir sigorta yapılmasının istenilmediği anlaşılmasına rağmen, teknik şartnamenin 25 inci maddesinde, her türlü besin zehirlenmelerinden müteahhit firmanın sorumlu olduğu belirtilmek suretiyle besin zehirlenmesi halinde meydana gelecek tazminat sorumluluğunun yüklenici firmaya yüklendiği, söz konusu düzenlemelerin çelişkili ve mevzuata aykırı olduğu,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari şartnamenin 2 nci maddesinde ihale konusu işin adının, “Malzemeli Yemek Pişirme, Kahvaltı Hazırlama, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İhalesi”; miktarı ve türünün, “1.557.840 kişi ya da öğün” olarak belirlendiği, anılan şartnamenin 48.3 üncü maddesinde ise işin 01.04.2010 tarihinde başlayacağı, 31.03.2011 tarihinde sona ereceği ve işin süresinin 12 ay (365 takvim günü) olduğu görülmüştür.

Şikayet konusuna ilişkin olarak idari şartnamenin 25.3 üncü maddesinde;“Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

Her ne kadar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olmasa da; işin özelliğinden dolayı hizmet veren personel mesaisini sürekli olarak kurumda geçireceğinden aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti: Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı ihalesinde toplam personel sayısı 92 (doksaniki) kişidir. İşin süresi 12 ay olup, 365 (üçyüzaltmışbeş) takvim günüdür.

Personel için (92 Kişi) brüt asgari ücret ödenecek olup, teklif fiyata dahildir.

İhale süresince 14,5 gün resmi ve dini bayram tatili bulunmaktadır. Bu günlerde teknik şartnamede belirtildiği üzere toplam 30 kişi görev yapacaktır. Bu personel için toplam 435 mesai günü 4857 sayılı İş Kanununun 47. Maddesi uyarınca ücret hesaplanacaktır.

25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri: İşçilerin yemek ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkanı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.

Ayrıca personelin yol ve giyecek gibi giderleri teklif fiyata dahildir.

Çalışan tüm personelin aylık yol bedeli ayni olarak karşılanacak olup, her çalışana aylık akbil olarak verilecektir. İstekliler maliyet hesaplamalarında İETT Müdürlüğünün ücret tarifesi üzerinden KDV hariç olan tutarı göz önüne alacaklardır.

Personele giyecek teknik şartnamede belirtildiği şekilde ayni olarak yüklenici tarafından verilecektir.

25.3.3. Malzeme giderleri: İhale konusu işte kullanılacak olan ve teknik şartnamede belirtilen malzemeler teklif fiyata dahildir.

25.3.4. Diğer giderler: Teknik şartnamede yer alan diğer giderler de teklif fiyata dahildir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik şartnamenin ilk paragrafında ise,“… Aşağıda belirtilen normal öğünlere personel, hasta, hasta refakatçısı, taşeron şirket çalışanı dahildir. Diyet öğünlerine diyetli personel ve hastalar dahildir. Personel, hasta ve refakatçılarına her öğün için üç kap yemek verilir. Diyet hastalarına ise dört çeşit yemek verilir. Ayrıca hastanenin hizmet satın aldığı taşeron şirketlerin personellerine de yemek verilir. Aşağıda belirtilen kişi ya da öğün sayıları dışarıdan hizmet alımı yöntemiyle temin edilen elemanları da kapsamaktadır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Bu çerçevede, idari şartnamenin 25.3.2 nci maddesinde, yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması için bir bedel ödenmeyeceği, söz konusu bedelin karşılığı olarak çalıştırılacak 92 işçinin yemek ihtiyaçlarının hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak karşılanacağı ve isteklilerin tekliflerinde işçilerin yemek giderlerine ilişkin bir bedel öngörmeyecekleri açıkça belirtildiği, idari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlığı altında yer alacak giderlerin neler olduğunu belirleme yetkisinin idarenin takdir ve sorumluluğunda olduğu dikkate alındığında, söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari şartnamenin yukarıya aktarılan 25.3 üncü maddesinde, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, ancak işin özelliğinden dolayı ve hizmet veren personel mesaisini sürekli olarak kurumda geçireceğinden düzenlemelerin yapıldığı belirtilmiştir.

Anılan şartnamenin 25.3.1 inci maddesinde, 92 personel için brüt asgari ücret ödeneceği ve teklif fiyata dahil olduğu belirtilmiştir.

İdari şartnamenin“Personel durumuna ilişkin belgeler” başlıklı 7.5.3 üncü maddesinde ise çalıştırılacak 92 kişinin hangi nitelikte personelden oluştuğu belirtilmemekle birlikte anılan maddede çalıştırılacak personelin nitelik ve sayısına ilişkin olarak teknik şartnameye atıfta bulunulmuştur. Teknik şartnamenin“Hizmetin ifa yeri” ile“İşçilerin nitelikleri” bölümünden ise ihale konusu işte, şirket üretim-personel müdürü olarak 1 adet şirket diyet uzmanı veya gıda mühendisi ve muhtelif sayılarda aşçıbaşı, aşçı, bulaşıkçı ile temizlikçi çalıştırılacağı anlaşılmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet” başlıklı 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında;“Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliğinin;

78.1 inci maddesinde;“Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir.”

78.2 nci maddesinde;“Malzemeli veya malzemesiz temizlik, malzemesiz yemek, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı olup, bu tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı olan/olmayan hizmetler arasında sayılmayan işlerin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı yukarıda yer verilen tanıma göre idarelerce değerlendirilecektir.”

“78.3 üncü maddesinde;“Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.”

Açıklamaları yer almaktadır.

Bu bağlamda, incelemeye konu malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmetinin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olarak değerlendirilemeyeceği ancak, idari şartnamenin 25.3 üncü maddesinde personelin çalışma saatlerinin tamamını idarede geçireceğine ilişkin bir düzenleme yapıldığı, bu çerçevede Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olarak teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderlerine yer verildiği,

asgari ücretin üzerinde bir ücret belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu ve ihale mevzuatında vasıflı personel için asgari ücretin üzerinde ödenmesi gereken en düşük işçilik ücretine ilişkin bir sınırın da bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik şartnamenin ilk sayfasında, 12 aylık tahmini öğün sayısı ve çeşitleri; hafta içi normal ve diyet öğle yemeği, normal ve diyet akşam yemeği, normal ve diyet sabah kahvaltısı; hafta sonu yine normal ve diyet öğle yemeği, normal ve diyet akşam yemeği, normal ve diyet sabah kahvaltısı olmak üzere,

Toplam normal yemek 909.840,00 kişi ya da öğün

Toplam diyet yemeği 201.600,00 kişi ya da öğün

Toplam diyet kahvaltı 93.600,00 kişi ya da öğün

Toplam normal kahvaltı 298.800,00 kişi ya da öğün

Gece normal kahvaltı 54.000,00 kişi ya da öğün (Toplam kahvaltı 446.400,00 adet)

Şeklinde belirlenmiş olup anılan şartnamenin devamında;“Ayrıca öğünler dışında bölümlerin isteği üzerine hazırlanan iaşe tabelasında belirtilen miktar kadar, diyet hastaları için süt ve yoğurt verilecektir. Hasta hareketliliğine göre değişmekle beraber ara öğünler dahil günlük ortalama 50 kg süt ve 100 kg yoğurt bu amaçla istenmektedir.” düzenlemesi, yine teknik şartnamenin 7 nci sayfasında, “Tuzsuz normal yemek yiyen hastalara” başlığı altında,“… Hastaların öğlen ve akşam yemekleri tuzsuz olarak pişirilecektir. Hastane diyet uzmanı uygun görürse ara öğün (meyve, salata, bisküvi, süt, yoğurt, peynir, ekmek gibi) verilecektir. Tuzsuz ekmek bulundurulacaktır.” düzenlemesi, 8 inci sayfasında da “Diyet hastaları için pişirilecek öğle ve akşam yemeği” başlığı altında verilecek 4 kap yemeğin içeriği belirtildikten sonra not olarak,“Diyet hastalarına hastalığına uygun olarak öğle ve akşam yemeği 4’er kap verilir. Diyet hastalarının yemekleri hastane diyet uzmanı tarafından hazırlanan menüye göre yapılacaktır. (komposto, püre de her gün pişirilecektir.) Özel diyetleri olan hastalar ise diyet uzmanının verdiği diyete göre (şekerli, şekersiz veya tatlandırıcı ile yapılmış muhallebi, tatlandırıcılı komposto, pelte, haşlama patates, yoğurt, ayran, süt, bisküvi-diyet bisküvi v.b. gibi) istenilen cins meyve, yemek verilecektir.” açıklamasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddiasına idarece verilen cevapta özetle, teknik şartnamede yer alan ara öğün ifadesinin, diyet yemeğinin bölünerek verilmesi olduğu, öğün kap toplamını değiştirmediği, günlük tüketilen yiyeceğin miktarının açıkça belirtildiği, arada verilen süt veya yoğurdun ek bir maliyet değil diyet yemeği maliyetinin içerisinde olduğu, teknik şartnamenin 7 nci sayfasındaki, “tuzsuz normal yemek yiyen hastaların öğle ve akşam yemeği” tanımlamasının diyet yemeğinin tuzsuz normal yemek bölümünü ifade ettiği, teknik şartnamenin 7 nci sayfasındaki ara öğün ifadesinin de 4 kap diyet yemeği içerisindeki 1 kap yemeğin öğünde değil öğünler arasında verilmesi anlamına geldiği, teknik şartnamenin 8 inci sayfasında geçen ara öğün ifadesinin de aynı şekilde bir öğünde toplam 4 kap diyet yemeği içerisindeki 1 kap yemeğin öğünde değil öğünler arasında verilmesini ifade ettiği, arada verilen yiyeceğin ek bir maliyet değil, diyet yemeği maliyeti içerisinde olduğu belirtilmiştir.

Teknik şartnamede yer verilen düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; ara öğünün diyet yemeği kapsamında bulunduğunun anlaşıldığı, idarenin şikayete cevabında da anılan durumun belirtildiği, diyet yemeği kapsamında bulunan ve ihale dokümanında belirtilen toplam öğün sayısını değiştirmeyen ara öğünde verilecek gıdaların idarece belirlendiği ve ihalede teklif verilmesine engel teşkil edecek bir durumun söz konusu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

4) Başvuru sahibinin 4 üncü iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme tasarısının “İş ve işyerlerinin korunması” başlıklı 21 inci maddesinde;“21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir. İş yerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihrazat, makine ve ekipman ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenici sorumludur.

Yüklenici, kontrol teşkilatı tarafından hastanedeki kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.

İş ve işyeri ile ilgili herhangi bir sigorta türü istenmemektedir.

Yüklenici, iş sahasında ve çevresindeki bölgede kullanılan ekipmanların neden olabileceği kazalardan korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlarına öğretmelidir.

21.2 Sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitleri:

21.2.1 Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik şartnamenin “İşin niteliği, yapılma şekli ve tarafların yükümlülükleri” başlıklı 25 inci maddesinde;“Her türlü besin zehirlenmeleri ve yemek pişirme ile yemek ısıtmalarından meydana gelebilecek yangınlara karşı yüklenici firma sorumludur.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19 uncu maddesinde;“Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtilir …” düzenlemesi yer almaktadır.

Şikayete konu hizmet işinde, idarece işin niteliği göz önünde bulundurularak sigorta istenilmediği, ancak teknik şartnamede yapılacak işin doğası gereği besin zehirlenmelerinde sorumluluğun yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği, bu haliyle idarece yapılan düzenlemelerde mevzuata aykırı herhangi bir husus bulunmadığı anlaşılmış olup, iddia yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.