KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2015/065

Gündem No : 21

Karar Tarihi : 05.11.2015

Karar No : 2015/UH.III-2914

Şikayetçi:

Bilge Can İnşaat Nak. Tem. Taah. İşl. Gıda Mad. San. Ve Tic. Ltd. Şti.

İhaleyi Yapan Daire:

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı - Park Bahçeler Şube Müdürlüğü

Başvuru Tarih ve Sayısı:

12.10.2015 / 81991

Başvuruya Konu İhale:

2015/111762 İhale Kayıt Numaralı "Kocaeli İli Genelinde Park Ve Yeşil Alanların Bakım Ve Temizliğinin Yapım Hizmeti" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Bilge Can İnşaat Nak. Tem. Taah. İşl. Gıda Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

Seyrantepe Mah. Çelikay Cad. No: 30 D: 8 Kâğıthane/İSTANBUL

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı - Park Bahçeler Şube Müdürlüğü,

Karabaş Mahallesi Oramiral Salim Dervişoğlu Caddesi No: 80 41040 İzmit/KOCAELİ

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/111762İhale Kayıt Numaralı “Kocaeli İli Genelinde Park ve Yeşil Alanların Bakım ve Temizliğinin Yapım Hizmeti” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı - Park Bahçeler Şube Müdürlüğü tarafından 05.10.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kocaeli İli Genelinde Park ve Yeşil Alanların Bakım ve Temizliğinin Yapım Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Bilge Can İnşaat Nak. Tem. Taah. İşl. Gıda Mad. San. Ve Tic. Ltd. Şti. nin 28.09.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.10.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.10.2015 tarih ve 81991 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.10.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/2614 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale konusu iş kapsamında kullanılacak olan 691 adet iş aleti ve ekipmanın yaşlarına dair İdari Şartname ve ihale ilanında herhangi bir düzenleme bulunmamasına rağmen Teknik Şartname’nin 4.2’nci maddesinde anılan iş aletlerinin 2015 yılı faturalı olacağı şeklinde düzenleme yapıldığı, yani idarenin sıfır ekipman istediği, ancak ihale ilanı ya da İdari Şartname’de belirtilmeyen hususların Teknik Şartname’de istenemeyeceğinin kamu ihale mevzuatında açıkça belirtildiği, bu durumun ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu, isteklilerin istenen alet ve ekipmanları 2015 model olarak temin etmesinin ihalenin kendileri üzerinde bırakılıp bırakılmayacağını bilememesi nedeniyle mümkün olmadığı, ihale konusu işin kullanım ömrünü doldurmamış alet ve ekipmanla da yapılmasının mümkün olduğu ancak, bu düzenleme ile araç satın alınmasının zorunlu hale getirildiği, ihaleye katılımın daraltıldığı, fırsat eşitliğinin engellendiği, Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan kaynakların verimli kullanılması ve ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ilkelerinin ihmali anlamına geldiği, Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan Tebliğ hükümlerine aykırı ve isteklileri mağdur edici nitelikte olduğu,

2) Teknik Şartname’nin 5.15, 5.16, 5.17, 5.45, 5.46 ve 5.47’nci maddelerinin İş Kanunu ve mevzuata aykırı olduğu, raporlu işçiler ile ilgili olarak yapılan düzenlemenin 5510 Sayılı Kanuna aykırı olduğu, ihale dokümanında ihale konusu işte çalıştırılacak personelin idare tarafından onaylanması ve uygun görülmeyen personelin işten çıkarılması gerektiğinin belirtilmesi hususunun 4857 sayılı İş Kanunu’na ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 11’inci maddesine aykırı olduğu, cezai uygulama olarak hakedişten kesinti yapılacağı şeklindeki düzenlemenin hatalı olduğu,

3) Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde yer alan düzenlemenin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu, hakedişlerin ödeme sürelerinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre düzenlenmediği, hakediş ödeme süresinin 60 gün olarak düzenlenmesinin bu denli büyük bir ihalede finansman maliyetinin karşılanmasını imkânsız hale getirdiği ve ihaleye teklif vermeyi engelleyici nitelikte olduğu,

4) Dokümanda yer alan fiyat farkı düzenlemesinin hatalı olduğu, yapılan düzenlemede fiyat farkının Fiyat Farkı Kararnamesi’nin 6’ncı ve kısmen 5’inci maddesine göre verileceğinin anlaşıldığı, 5’inci maddedeki fiyat farkının uygulanıp uygulanmayacağı konusunda tereddüde düşüldüğü, 5’inci maddedeki ağırlık katsayılarında a2 katsayısına yer verilmesinin mükerrer ödemeye sebep olacağı, ağırlık oranlarının hatalı hesaplandığı, fiyat tekliflerini hazırlarken bu muğlak durum neticesinde personel giderinin 36 aylık dönem artışlarını karşılayıp karşılayamayacağının belirsiz olmasının ihaleye katılımda tereddüt oluşturduğu, kendi malı olarak istenen 3 adet araç için fiyat farkı katsayılarında hatalı düzenleme yapılarak “c” amortisman katsayısına yer verilmediği ve bu durumun fiyat farkı katsayılarının da hatalı olduğunu gösterdiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “… İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.

(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.

(3) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, işin özelliğinin gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla teknik şartname, Kanun hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına hazırlattırılabilir.

(4) Teknik şartnamede ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın kullanım kılavuzlarına yönelik düzenleme yapılabilir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Belgeler” başlıklı dördüncü bölümünün “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur…” hükmü yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Makine ve Teçhizat” başlıklı 4.2’nci maddesinde “

TANIMI BİRİMİ GEREKLİ

MİKTAR

1 TIRPAN (BELDEN VEYA SIRTTAN AŞMALI) Adet 200

2 ÇİM BİÇME MAKİNASI Adet 175

3 ÇAPA MAKİNASI Adet 50

4 BENZİNLİ KIRICI - DELİCİ Adet 25

5 ÇİM BİÇME TRAKTÖRÜ Adet 50

6 SIRTTA TAŞINIR ÜFLEME VE EMME MAKİNASI Adet 30

7 AĞAÇ KESME MOTORU Adet 30

8 ÇİT KESME MAKİNASI Adet 20

9 YÜKSEK DAL BUDAMA MAKİNASI Adet 20

10 ÇİM HAVALANDIRMA MAKİNASI Adet 12

11 ÇİM SİLİNDİR MAKİNASI (OTURMALI) Adet 12

12 İLAÇLAMA MAKİNASI Adet 12

13 ÇİM TAŞIMA ARACI Adet 12

14 AKÜLÜ ÇÖP TOPLAMA ARACI Adet 30

15 TOPRAK DELME MAKİNASI Adet 12

16 SEPETLİ TELESKOPİK VİNÇ Adet 1

…

NOT: Makine ve teçhizatlar 2015 yılı faturalı olacaktır. Kullanım ömrü biten bu alet ve makineler yenisi ile değiştirilecektir. Malzeme ve yakıt giderleri yükleniciye ait olacaktır. Yine bu tüm iş alet ve ekipmanlarının günlük kullanım süresi işçi personelinin çalışma suresi ile aynı olacaktır. Her ay idare tarafından yapılan rutin kontrollerde yüklenici firmanın düzenlediği, yüklenici kontrolü ve idare kontrolü tarafından imzalı istenilen mevcut malzeme formu hakedişe konulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesine göre işin yapılabilmesi için gerekli olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği, idarenin işin niteliğinin gerektirdiği hallerde ihale konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebileceği anlaşılmaktadır.

İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde, işin yürütülmesi aşamasında kullanılacak olan araçların isteklinin kendi malı olması şartının getirilmediği ve araçlara ilişkin yeterlik kriteri belirlenmediği, ihale konusu işte kullanılacak araçların yaş dahil teknik kriterlerine mevzuata uygun olarak ihale dokümanının bir parçası olan Teknik Şartname’de yer verildiği tespit edildiğinden başvuru sahibinin araçların yaşı ile ilgili düzenlemenin İdari Şartname'de yer almamasının mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddiası uygun görülmemiştir.

Öte yandan, ihaleyi yapan idare tarafından işin yürütülmesinde kullanılacak araç ve makinalara ilişkin teknik kriterlerin ihtiyaçlara uygun olarak belirlenmesi idarenin takdir ve sorumluluğundadır.

Bu kapsamda, idarece ihale dokümanında işin süresine ve ihale konusu hizmetin gereklerine uygun olarak teknik özellikleri belirlenen makine ve ekipmanın 2015 yılı faturalı olma şartının aranmasının idarenin takdir yetkisi kapsamında olduğu, ihale konusu işte kullanılacak olan araçların yeterlilik kriteri olarak belirlenmediği ve bu araçlara ilişkin olarak kendi malı olma şartı aranmadığı görülmüş, bu haliyle söz konusu düzenlemenin katılımı zorlaştırıcı, fırsat eşitliğini engelleyici nitelikte olmadığı ve mevzuata aykırılık taşımadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesinde; “Sekizinci fıkrada belirtilen işyerlerinde yükleniciler dışında kalan işverenler tarafından çalıştırılanlar ile bu işyerlerinin tâbi oldukları ihale mevzuatı çerçevesinde kendi nam ve hesabına sözleşme yaparak üstlendiği ihale konusu işte doğrudan kendileri çalışanlar da aynı hükümlere tâbidir. Sekizinci fıkrada belirtilen kurum, kuruluş veya ortaklıkların sermayesine katıldıkları ortaklıkların kadro veya pozisyonlarında çalışan işçilerin, ortak durumundaki kamu kurum, kuruluş veya ortaklıkların kadro veya pozisyonlarına atanma ya da bu kurum, kuruluş veya ortaklıklarda geçerli olan malî haklar ile sosyal yardımlardan yararlanma talepleri hakkında da sekizinci fıkra hükümleri uygulanır. Hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere;

a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum, kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması,

b)Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması, yönünde hükümler konulamaz.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde “İhale dokümanında günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir. İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorundadır.” açıklaması,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İdare ve Kontrol Teşkilatının itiraz hakkı” başlıklı 11’inci maddesinde “İdare ve kontrol teşkilatı, yükleniciden çalıştırılmasında veya işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu veya işyerinde çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki elemanların (teknik ve idareci personel, hizmetli, işçi ve diğerleri) ve alt yüklenicilerin iş başından veya işyerinden uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir. Yüklenici, bu talebi idare veya kontrol teşkilatı tarafından yapılacak tebligat üzerine ve verilen süre içinde yerine getirmek zorundadır. Yüklenicinin bu yükümlülüğü verilen süre içinde yerine getirmemesi halinde, söz konusu kişiler idare veya kontrol teşkilatı tarafından uzaklaştırılır veya uzaklaştırılmaları sağlanır. Uzaklaştırılmaları istenilenler, idarenin veya kontrol teşkilatının izni ve onayı alınmaksızın bir daha işlerde görev alamaz. Yüklenici, uzaklaştırılan kişilerin yerine en kısa zamanda uygun nitelikli başkalarını getirmek zorundadır.

Kontrol teşkilatı, uygun olmayan ekipman ve araçların işyerinden uzaklaştırılmasını talep hakkına sahiptir. Yüklenici, söz konusu ekipman ve araçları idare veya kontrol teşkilatınca kabul edilebilir olanlarla değiştirecektir. “ düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 5’inci maddesi “…

5.15. Yüklenici firma personellerinin işi aksatmaları durumunda, olay yüklenici firmanın yetkilisine bildirilecek, personelin uyarılması ve aksaklığın tekrarlanmaması yüklenici firma tarafından sağlanacaktır. Aksi takdirde yüklenici, idare denetiminde 4857 Sayılı İş kanununa göre aksaklığa sebep olan yüklenici personel hakkında işlem yapacaktır. Yüklenici firma değişikliği talep edilen personelin yerine 3 (üç) gün içerisinde aynı vasıfta yeni personel temin edecektir. Yüklenici firmadan hizmet alınamayan günlerin bedeli hakedişinden kesilecektir.

5.16. Personel maaşları her ayın en geç 20’sinde yüklenici firma tarafından ödenecektir.

5.17. Yüklenici firmanın işin yürütülmesi esnasında çalıştırdığı personellerin 15 (onbeş) günden fazla ücretsiz izin durumunda, ücretsiz izin aldıkları tarihten itibaren en geç 3 (üç) gün içerisinde aynı vasıfta personel getirecek olup; eksik alınan hizmet yüklenici firmanın hakedişinden kesilecektir.

...

5.45. Personelin her hangi bir sağlık sorunu nedeniyle istirahat alması halinde; istirahat raporunun SGK tarafından ödenmeyen ilk günü, idarece çalışılmış gibi sayılarak personele ödenmek üzere hak edişle birlikte ödenir. Peş peşe veya bir ay içerisinde birden fazla istirahat raporu alınması halinde raporun süresine bakılmaksızın yalnızca ilk rapor için uygulanır.

5.46. Personelin görevlendirildiği, istihdam edildiği yerin idareye yazdı olarak bildirilmesinden, iş başı yapmasından itibaren; personel özlük haklarıyla ilgili istirahat raporu, doğum-ölüm izinlerini, evlilik iznini ve istifa talebini idareden yazılı olarak talep edecek, idare de bu konularda doğrudan yüklenici ile yazışacaktır.

Ancak personelin disiplin işlemleri, yeni ilave personel talebi, işbaşı yaptırılması, iş akdi feshi, görev ücret konularında yüklenicinin, Personellerinin tek muhatabı ihale yetkilisi olan Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü’dür. Bunların dışında yapılan işlemler geçersiz sayılacak, yapılan geçersiz işlemlerin sorumluluğu da işlem sahibine ait olacaktır.

5.47. İdare herhangi bir personel hakkında, disiplinsizliği ve iş kanununa uymadığı gerekçesiyle disiplin kavuşturması isteyebilir; personel geçici veya sürekli olarak yükleniciye iade edebilir veya değiştirilmesini isteyebilir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Başvuru sahibi tarafından yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığı iddia edilmektedir.

Yapılan inceleme neticesinde idarenin yüklenici tarafından çalıştırılacak personele ilgili olarak işin aksatılması durumlarında ilgili personelin uyarılması ve bu durumun tekrarlanmamasının yüklenici tarafından sağlanacağı, aksaklığa neden olan personel hakkında yüklenici firma tarafından, idarenin denetiminde işlem yapılacağı şeklindeki düzenlemelerinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükmü uyarınca idareye verilmiş olan hakkın kullanılmasına yönelik bir düzenleme olduğu ve söz konusu düzenlemenin personeli işe almaya veya işten çıkarmaya yönelik değil, uygun olmayan personelin değiştirilmesine yönelik bir düzenleme olduğu, bahis konusu düzenlemelerin İş Kanunu’na aykırı nitelikte olmadığı, İş Kanunu’nda yer aldığı şekliyle işe alınacak ya da çıkarılacak personel ile ilgili bütün yetkiyi idareye veren nitelikte bir düzenleme olmadığı ve idareye verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesinde yapılacak denetim kapsamında idarenin yükleniciden eleman değiştirilmesini talep etme hakkının bulunduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde, ücretli yıllık izinlere mahsus olmak üzere, henüz personel sayısının planlanması aşamasında, bu izinlerin kullanımı neticesinde gerek iş akışının aksatılmasının gerekse de yüklenicinin ilave maliyetlere katlanmasının önüne geçilmesine yönelik açıklama yapılmıştır.

Bunun haricinde; hastalık izni, doğum-ölüm izinleri ya da ücretsiz izinlerin kullanımı durumunda hizmet sunucusu veya idarenin tutumunun ne olması gerektiği hususunda herhangi bir açıklama bulunmadığından,

söz konusu şartname düzenlemelerinin mevzuata aykırı olmadığı görülmüş ve başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde, bu Kanun’a göre düzenlenecek olan sözleşmelerde belirtilmesi zorunlu hususlar hükme bağlanmış olup, ödeme yeri ve şartlarının sözleşmede yer almasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde “a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :

Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.

İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.

Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.

1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;

Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci (20.) günü düzenlenir.

İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.

Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.

…

Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir. Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.” düzenlemesi,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinin 22 nolu dipnotunda “Ödeme planı ve şartları, Genel Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci Bölümünde birim fiyat / götürü bedel sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde işin niteliğine göre İdarece belirlenecektir.” açıklaması bulunmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığı ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:

Yükleniciye kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere Genel Şartnamenin birim Fiyat Sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde geçici hakediş olarak ödeme yapılacaktır. Yüklenici tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşme konusu işe ait geçici hakedişler (30) otuz günlük aralar ile Kontrol ve Yüklenici tarafından Genel Şartnamenin birim Fiyat sözleşmeler için ön görülen usul ve esaslar çerçevesinde tanzim olunur. Hakediş raporu, Yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 60 (altmış) takvim günü içinde ödeme yapılacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde; hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda tahakkuka bağlanacağı, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağı düzenlenmiştir.

Anılan Şartname’de yapılan bahse konu düzenlemede, hakedişin tahakkuka bağlanmasının otuz günlük süreyle kısıtlanmasının, bu sürelere ilişkin sözleşmede kayıt bulunmaması şartına bağlandığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartnamede belirtilen süre dışında bir süre öngörülmesi idarenin yetki ve sorumluluğundadır.

Ancak söz konusu Şartname düzenlemesinde yükleniciye yapılacak ödemenin tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde yapılması gerektiği hususunun yer aldığı, bu bağlamda anılan Şartname’de ödeme süresinin belirlenmesi hususunda idareye herhangi bir takdir yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.

Bununla birlikte, bahse konu ihaleye ait Sözleşme Tasarının 8’inci maddesinde ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sırasına göre Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin sözleşme tasarısına amir olduğu, diğer bir deyişle doküman düzenlemeleri arasında bir çelişki bulunması durumunda sözleşmenin yürütülmesi sırasında Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde yer alan düzenlemelerin öncelikle uygulanacağının açık bir biçimde ifade edildiği, dolayısıyla sözleşmenin yürütülmesi aşamasında Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin öncelikle uygulanacağı açık olup, şikâyete konu Sözleşme Tasarısının ilgili maddesinde öngörülen düzenlemenin esasa etkili bir aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.

Ayrıca, başvuru sahibinin bu iddiasına yönelik olarak idarenin cevabında da Sözleşme Tasarısı’nda bahsi geçen 60 günlük sürenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde belirlenen sürelerin, hakedişleri tahakkuka bağlama ve ödeme sürelerini kapsadığı belirtilmiştir.

Bu durumda, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi uyarınca tahakkukun 30 gün içinde bağlanması, tahakkukun bağlanmasını takip eden 30 gün içinde de ödeme yapılması hususlarının idare tarafından dikkate alınarak Sözleşme Tasarısı’nda yer verilen “Yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 60 (altmış) takvim günü içinde ödeme yapılacaktır.” şeklindeki düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde “Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü,

4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

…

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = A _n x B x ( P _n-1)

İ _n Y _n G _n M _n

P _n = [a ₁ + a ₂ —— + b ₁ —— + b ₂ —— + c ——]

İ _o Y _o G _o M _o

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),

b) B: 0,90 sabit katsayısını,

c) A _n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) P _n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a ₁, a ₂, b ₁, b ₂ ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

d) a ₁: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a ₂: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b ₁: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

g) b ₂: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

h) S _o: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli fiyatı,

ı) S _n: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli fiyatı,

i) E _o: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli ortalama fiyatı,

j) E _n: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli ortalama fiyatı,

ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenen a ₁, a ₂, b ₁, b ₂ ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a ₂, b ₁, b ₂ ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a ₁ katsayısı olarak alınır.

(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;

a) İ _o, İ _n: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,

b) Y _o, Y _n: Katı ve sıvı yakıtlar için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 23 numaralı “Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri”, 231 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 32 numaralı “Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,

c) G _o, G _n: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,

ç) M _o, M _n: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 29 numaralı “Makine ve Teçhizat b.y.s.”, 291 numaralı “Uçak, Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve Üretimi İçin Makineler”, 292 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 293 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 295 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki sayıyı,

ifade eder.

(5) Yukarıdaki endekslerden G _o ve G _n için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise G _o ve G _n endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.

(6) Elektronik haberleşme hizmeti alımı ihalelerinde kullanılacak olan E _o ve E _n fiyatlarına ilişkin olarak, her bir hizmet iş kalemi için ayrı ayrı olmak üzere, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri- Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan;

a)Telefon Görüşme Ücreti (Şehiriçi),

b)Telefon Kart Ücreti,

c) Cep Telefonu Görüşme Ücreti,

ç) İnternet Ücreti,

d)Telefon Görüşme Ücreti (Şehirlerarası),

e) Telefon Görüşme Ücreti (Milletlerarası),

f) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit Hattan Cep Telefonuna),

g)Telefon Görüşme Ücreti (Sabit),

fiyatlarından alıma konu iş kalemindeki hizmet türüne uygun olanlar idarelerce belirlenerek ihale dokümanında belirtilir.

(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b ₁, b ₂, ve c değerleri için aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir.

(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması,

Anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” açıklaması,

Yine aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.

…

(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.

…

(12) İdari şartname ile sözleşmelere, sadece 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanacağına dair hüküm konulabilir...” açıklaması yer almaktadır.

Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesine ait dipnotlarında “ 39 (1) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmesi halinde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

“46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.”

(2) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmemesi halinde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

“46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.”

40 (1) 46.1. maddesinde fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmesi halinde 46.1.1. maddesi, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak idare tarafından düzenlenecektir.

(2) 46.1. maddesinde fiyat farkı hesaplanmayacağının belirtilmesi halinde “46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1.

FİYAT FARKI ESASLARI VE HESABI

Fiyat Farkı Esasları

Fiyat farkı; söz konusu dosya kapsamında çalışacak olan işçi, lisans mezunu, önlisans mezunu, kalifiye eleman, usta bahçıvan ve engelli personel kalemleri için yürürlükteki 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6’ıncı maddesi ile yine aynı dosya kapsamında Birim Fiyat Teklif Cetvelinin 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 30, 31. kalemlerine, yine aynı Kanun’un 5’inci maddesi esasları ve bu belgenin b bendinde belirtilen hükümler doğrultusunda uygulanacaktır. Malzeme Alımı başlığı altında bulunan iş kalemlerine fiyat farkı uygulanmayacaktır.

a) Personele uygulanacak fiyat farkı;

b) (4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6.maddesi)

(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.

c) Makine -Teçhizat Kiralama Hizmeti Alımı fiyat farkı:

Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanacaktır.

F=An x B x(Pn-1)

Pn=[a1 + a2 İn/İo+b1Yn/Yo +b2Gn/Go +c Mn/Mo]

Formüllerde yer alan ;

a)F: Fiyat Farkını (TL),

b)B: 0,90 sabit katsayısını,

c) An: İlk Geçici Hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) Pn: İlk Geçici Hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ‘ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

h) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2, ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2 ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak alınır.

Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n) den;

a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti;

b) Yo,Yn: Katı ve sıvı yakıtlar için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosunun 23 numaralı Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri, 231 numaralı Kok Fırını Ürünleri, 232 numaralı Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri sütunundaki sayılardan ilgisine uygun olan birini veya birkaçını,

c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,

ç) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektöre Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 29 numaralı Makine ve Teçhizat b.y.s. 291 numaralı Uçak Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve Üretimi İçin Makineler, 292 numaralı Diğer Genel Amaçlı Makineler 293 numaralı Tarım ve Ormancılık Makineleri, 295 numaralı Diğer Özel Amaçlı Makineler sütunundaki sayıyı ifade eder.

Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise Go ve Gn endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun ÜFE Genel sütunundaki sayılar esas alınır.

İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, ve c değerleri için aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir.

Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks, yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektöre Göre Endeks Sonuçları Tablosunun Üfe Genel sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

FİYAT FARKI VERİLECEK OLAN MAKİNA-TECHİZAT KALEMLERİNE AİT FİYAT FARKI KATSAYILARI

Sıra No Tanımı

FİYAT FARKI KATSAYILARI

a1
a2
b1
b2
c
TOPLAM

16.TIRPAN ÇALIŞTIRILMASI (Belden veya sırttan asmalı)

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

17.ÇİM BİÇME MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

18.ÇAPA MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

19.ÇİM BİÇME TRAKTÖRÜ

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

20.SIRTTA TAŞINIR ÜFLEME VE EMME MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

21.AĞAÇ KESME MOTORU

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

22.ÇİT KESME MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

23.YÜKSEK DAL BUDAMA MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

24.BENZİNLİ KIRICI-DELİCİ

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

25.ÇİM HAVALANDIRMA MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

26.ÇİM SİLİNDİR MAKİNASI (OTURMALI)

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

27.İLAÇLAMA MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

30.TOPRAK DELME MAKİNASI

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30
1.00

31.SEPETLİ TELESKOPİK VİNÇ

0.05
0.05
0.50
0.10
0.30

1.00 ” düzenlemesine yer verilmiştir.

Başvuruya konu ihaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir.

A B

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması³ Miktarı

Teklif Edilen⁴ Birim Fiyat

Tutarı

Birimi İşçi sayısı Ay/gün/saat

1 İŞÇİ (Brüt asgari ücretin %23 fazlası) Ay 764 36

2 LİSANS MEZUNU(Brüt asgari ücretin %125 fazlası) Ay 31 36

3 ÖNLİSANS MEZUNU (Brüt asgari ücretin %68 fazlası) Ay 25 36

4 KALİFİYE ELEMAN (Brüt asgari ücretin %40 fazlası) Ay 137 36

5 USTA BAHÇIVAN (Brüt asgari ücretin %40 fazlası) Ay 35 36

6 ENGELLİ PERSONEL (Brüt asgari ücretin %20 fazlası) Ay 31 36

I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)

Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması⁶ Birimi Miktarı Teklif Edilen

Birim Fiyat Tutarı

1 İŞÇİ (Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma) gün 8.700

2 LİSANS(Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma) gün 652,5

3 ÖNLİSANS(Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma) gün 652,5

4 KALİFİYE ELEMAN(Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma) gün 1.305

5 USTA BAHÇIVAN(Ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma) gün 870

6 İŞÇİ(Fazla Çalışma Ücreti ) saat 320.000

7 LİSANS MEZUNU(Fazla Çalışma Ücreti ) saat 12.000

8 ÖNLİSANS MEZUNU(Fazla Çalışma Ücreti ) saat 12.000

9 KALİFİYE ELEMAN(Fazla Çalışma Ücreti ) saat 24.000

10 USTA BAHÇIVAN(Fazla Çalışma Ücreti ) saat 16.000

11 İŞÇİ(Hafta Tatili Fazla Çalışma Ücreti ) gün 4.500

12 LİSANS MEZUNU(Hafta Tatili Fazla Çalışma Ücreti ) gün 675

13 ÖNLİSANS MEZUNU(Hafta Tatili Fazla Çalışma Ücreti ) gün 675

14 KALİFİYE ELEMAN(Hafta Tatili Fazla Çalışma Ücreti ) gün 1.350

15 USTA BAHÇIVAN(Hafta Tatili Fazla Çalışma Ücreti ) gün 900

16 TIRPAN ÇALIŞTIRILMASI (Belden veya sırttan asmalı) saat 900.000

17 ÇİM BİÇME MAKİNASI saat 900.000

18 ÇAPA MAKİNASI saat 170.000

19 ÇİM BİÇME TRAKTÖRÜ saat 220.000

20 SIRTTA TAŞINIR ÜFLEME VE EMME MAKİNASI saat 110.000

21 AĞAÇ KESME MOTORU saat 90.000

22 ÇİT KESME MAKİNASI saat 55.000

23 YÜKSEK DAL BUDAMA MAKİNASI saat 55.000

24 BENZİNLİ KIRICI-DELİCİ saat 50.000

25 ÇİM HAVALANDIRMA MAKİNASI saat 20.000

26 ÇİM SİLİNDİR MAKİNASI (OTURMALI) saat 20.000

27 İLAÇLAMA MAKİNASI saat 20.000

28 ÇİM TAŞIMA ARACI ay 390

29 AKÜLÜ ÇÖP TOPLAMA ARACI ay 1.080

30 TOPRAK DELME MAKİNASI saat 20.000

31 SEPETLİ TELESKOPİK VİNÇ ay 12

32 ÇÖP POŞETİ TEMİNİ koli 15.000

33 120 LT'LİK TEKERLEKLİ ÇÖP KONTEYNERİ adet 300

34 ÇÖP TOPLAMA MAŞASI adet 300

35 EL ARABASI adet 1.200

36 KÜREK (SAPLI) adet 3.000

37 BEL KÜREĞİ (SAPLI) adet 3.000

38 KAZMA (SAPLI) adet 3.000

39 BUDAMA MAKASI adet 300

40 ÇAPA (SAPLI) adet 3.000

41 TESTERE adet 300

42 TIRMIK (SAPLI) adet 3.000

43 ÇEPİN (SAPLI) adet 3.000

44 ENDÜSTRİYEL ÇÖPÇÜ FARAŞI adet 1.500

45 ENDÜSTRİYEL ÇÖPÇÜ SÜPÜRGESİ adet 1.500

46 SERT FIRÇA adet 750

47 ÇEKİÇ SAPLI adet 150

48 DİRGEN (SAPLI) adet 300

49 THERMO BEZLİ HORTUM adet 300

50 BUDAMA TESTERESİ adet 300

51 SAP (KÜREK-BELKÜREĞİ-TIRMIK) adet 7.500

52 SAP (KAZMA) adet 3.000

53 ŞAKŞAK MAKASI adet 300

II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda doküman düzenlemeleri üzerinden yapılan incelemede, başvuruya konu ihaleye ait İdari şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda yapılan fiyat farkı düzenlemelerinin aynı olduğu görülmüştür. Personel kalemleri için yürürlükteki 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6’ncı maddesi ve birim fiyat teklif cetvelinin 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 30, 31’inci kalemlerinde yer alan makine, teçhizat için ise, yine aynı Kanun’un 5’inci maddesi esasları ve İdari Şartname ile Sözleşme Tasarısı’nın fiyat farkı esasları ve hesabı maddelerinin b bendinde belirtilen hükümler doğrultusunda fiyat farkı uygulanacağı belirtilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından dokümanda yer alan fiyat farkı düzenlemesinin hatalı olduğu, yapılan düzenlemede fiyat farkının, fiyat farkı kararnamesinin 6’ncı ve kısmen 5’inci maddesine göre verileceğinin anlaşıldığı, 5’inci maddedeki fiyat farkının uygulanıp uygulanmayacağı konusunda tereddüde düşüldüğü öne sürülmektedir.

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 46.1 ve Sözleşme Tasarısı’nın 14.1’inci maddelerinde hangi iş kalemleri için fiyat farkının nasıl hesaplanacağı hususunun açık bir şekilde belirlendiği görülmüştür. Bu nedenle bu düzenlemenin istekli olabilecekleri tereddüde düşürdüğü iddiası yerinde bulunmamıştır.

Başvuru sahibinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 5’inci maddesindeki ağırlık katsayılarında, “a2” katsayısına yer verilerek mükerrer ödeme yapılacağı, ağırlık oranlarının hatalı hesaplandığının görüldüğü, fiyat tekliflerini hazırlarken bu muğlak durum neticesinde personel giderinin 36 aylık dönem artışlarını karşılayıp karşılamayacağının belirsiz olmasının ihaleye katılımda tereddüt oluşturduğu yönündeki iddiasına yönelik olarak yapılan incelemede ise;

İş kapsamında kullanılacak olan makine ve teçhizat için yapılacak fiyat farkı hesaplamalarında kullanılacak formülün;

“F=An x B x(Pn-1)

Pn=[a1 + a2 İn/İo+b1Yn/Yo +b2Gn/Go +c Mn/Mo]” şeklinde olduğu görülmüştür.

Fiyat farkı verilecek olan 14 adet makine ve teçhizat için kullanılacak katsayıların bu 14 ekipman kalemi için aynı ve katsayıların a1=0.05, a2=0.05, b1=0.50, b2=0.10, c=0.30, TOPLAM=1.00 şeklinde belirlendiği görülmüştür.

Mevzuat gereği, fiyat farkı hesaplamasında, haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı işçiliklerde a1 katsayısının; haftalık çalışma saatinin tamamının idare içinde kullanılmadığı işlerde de a2 katsayısının kullanılması gerekmektedir. İncelenen ihalede, çalışacak personel sayısının belirlenmiş olduğu ve haftalık çalışma saatinin tamamını idarede geçireceği, iş kapsamında alımı yapılacak olan makine ve ekipmanın yine bu iş kapsamında alınacak olan personel tarafından kullanılacağı ve vardiya usulü ile çalışacak işçiliklerin bulunmadığı görüldüğünden söz konusu işçilikler ile ilgili olarak sadece a1 katsayısının belirlenmesi gerektiği, hesaplamalarda a2 katsayısının da kullanılarak fiyat farkı verilmesi durumunda mükerrer ödeme yapılmasına sebebiyet vereceği ve iddianın yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Yine başvuru sahibi tarafından, ihalede kendi malı olarak istenen 3 adet araç için fiyat farkı katsayılarında hatalı düzenleme yapılarak “c” amortisman katsayısına yer verilmediği ve bu durumun fiyat farkı katsayılarının da hatalı olduğunu gösterdiği iddia edilmektedir.

Ancak başvuruya konu ihaleye ait doküman düzenlemelerinde iş kapsamında kullanılacak araçlar için istekli olabileceklerin kendisine ait olma şartı getirilmediği tespit edildiğinden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’da ağırlık oranlarına ilişkin katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenmesi gerektiği düzenlenmiştir. Bu bağlamda yapılan inceleme neticesinde ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olduğu dolayısıyla işçilikle ilgili giderlerin yaklaşık maliyetin %70’inden fazla olduğu,

Bundan dolayı, yaklaşık maliyetin en yüksek oranlı girdisi olan işçilik giderleri için kullanılacak fiyat farkı katsayısının 0,05 olarak belirlenirken, iş kapsamında kullanılacak olan akaryakıta dair fiyat farkının 0,50 olarak belirlenmesinin de mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Dr. Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

EK GEREKÇE

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği ihale dokümanına yönelik dördüncü iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca “ihalenin iptaline” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin dördüncü iddiası hakkında Kurulca verilen karar yerinde bulunmuş olmakla birlikte başvuru sahibinin ihale dokümanına yönelik dördüncü iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı - Park Bahçeler Şube Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Kocaeli İli Genelinde Park ve Yeşil Alanların Bakım ve Temizliğinin Yapım Hizmeti” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin KİK işçilik hesaplama modülü ve piyasa fiyat araştırmaları esas alınarak toplam 144.440.344,15 TL olarak hesaplandığı,

Bahse konu ihalede (17) adet ihale dokümanı satın alındığı, 05.10.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye tek teklif verildiği,

Tekliflerin geçerlilik denetimine ilişkin ihale komisyonu tarafından yapılan incelemeye göre, ihaleye 138.167.720,00 TL bedel üzerinden tek teklif verildiği ve inceleme tarihi itibariyle ihale komisyonunca alınmış bir kararın bulunmadığı,

Anlaşılmıştır.

İhale dokümanı, yaklaşık maliyet, ihalede verilen teklif sayısı ve bedeli birlikte incelendiğinde;

İhale dokümanının mevzuata uygun olarak hazırlanmamasının rekabeti daralttığı, nitekim 17 ihale dokümanı satın alınmasına rağmen ihaleye tek teklif verilmesinin bunun göstergesi olduğu, inceleme tarihi itibariyle ihale komisyonunca alınmış bir kararın bulunmadığı ve bu teklifin de yaklaşık maliyetin % 4,34 oranında altında kaldığı hususları,

4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin 1’inci fıkrasındaki; “İdarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla” sorumlu olduğu hükmü açısından ele alındığında;

İhale 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5’inci maddesinde belirtilen ilkeler uyarınca yeterli fiyat rekabetinin sağlanamadığı ve kaynakların verimli kullanılması ilkesinin çalıştırılmadığı değerlendirildiğinden bu gerekçe de üzerinden ihalenin iptal edilmesi gerektiği ve bu gerekçenin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin dördüncü iddiası hakkında yapılan inceleme uyarınca, mevcut doküman düzenlenmesi ile satın alınan ihale dokümanı, ihale verilen teklif sayısı ve bedelleri ile hesaplanan yaklaşık maliyet bedeli bir arada değerlendirildiğinde, ihalede yeterli katılımın olmadığı, temel ilkelerden rekabet ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerinin sağlanamadığı değerlendirildiğinden, söz konusu ihaleye ilişkin olarak, anılan Kanunun 5’inci maddesinde belirtilen ilkeler uyarınca da ihalenin iptaline karar verilmesinin uygun olacağı ve bu gerekçenin de Kurulun iptal gerekçeleri içinde yer alması gerektiği yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca alınan karara katılıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi