KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2015/047

Gündem No : 8

Karar Tarihi : 06.08.2015

Karar No : 2015/UY.II-2189

Şikayetçi:

Nas İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi

İhaleyi Yapan Daire:

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı

Başvuru Tarih ve Sayısı:

11.06.2015 / 49569

Başvuruya Konu İhale:

2015/49164 İhale Kayıt Numaralı "Ankara İl Mülki Sınırında Yol Altyapısı, Bsk Asfalt Kaplama,Sanat Yapıları,Alt-Üst Geçit Ve Köprü Yapım İşi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Nas İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi,

Havalimanı Kavşağı Egs Business Park Blokları B3 Blok K: 14 No:432 Yeşilköy Bakırköy/İSTANBUL

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı,

Emniyet Mahallesi Hipodrum Caddesi No: 5 B Blok Kat: 6 Yenimahalle/ANKARA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/49164 İhale Kayıt Numaralı “Ankara İl Mülki Sınırında Yol Altyapısı, BSK Asfalt Kaplama, Sanat Yapıları, Alt-Üst Geçit ve Köprü Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığıtarafından 12.06.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ankara İl Mülki Sınırında Yol Altyapısı, BSK Asfalt Kaplama, Sanat Yapıları, Alt-Üst Geçit ve Köprü Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Nas İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketinin 21.05.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.06.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.06.2015 tarih ve 49569 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.06.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/1542 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde “İdare sert taş (bazalt) için ocak göstermeyecektir. İstekliler Ankara İl Sınırları içerisinde sert taş (bazalt) imalatı için kullanılacak ocağa ait Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı İşletme İzin Belgesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre İzin Belgesi, Çevresel Etki Değerlendirme Belgesi, GSM belgesini, teklif ekinde vereceklerdir.” şeklinde yer alan düzenleme ile taş ocağına dair anılan belgelerin istenilmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri arasında yer alan rekabet ve eşit muamele ilkelerine aykırılık teşkil ettiği, dolayısıyla ihale konusu işin yapılmasına ilişkin olarak mevzuatı gereği alınması zorunlu olan belge şartının kaldırılarak yeni bir düzenleme yapılması gerektiği,

İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde kendi malı olması istenilen makinalara ilişkin yeterlilik kriterinin bulunduğu, ancak söz konusu maddede belirtilen makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin kendi malı olma şartının rekabeti ve kaynakların verimli kullanılmasını engellediği, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Ankara İl Mülki Sınırında Yol Altyapısı, BSK Asfalt Kaplama, Sanat Yapıları, Alt-Üst Geçit ve Köprü Yapım İşi

b) Yatırım proje no'su/kodu:37.5.06.5.7.90

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 20.847.505 Ton PMT+BSK ile 42.968.775 m3 Kazı ve Dolgu İşleri yaptırılacaktır. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Ankara İl sınırları içerisinde” düzenlemesine,

Söz konu ihaleye ilişkin İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesinde ve İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

i) İdare sert taş (bazalt) için ocak göstermeyecektir. İstekliler Ankara İl Sınırları içerisinde sert taş (bazalt) imalatı için kullanılacak ocağa ait Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı İşletme İzin Belgesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre İzin Belgesi, Çevresel Etki Değerlendirme Belgesi, GSM belgesini, teklif ekinde vereceklerdir.” düzenlemesine,

Aynı Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde “

SIRA NO AD KAPASİTE

1 Asfalt Plenti ( Ankara İl Sınırları içerisinde 3000 T/H kapasite raporlu) 4000 T/H Toplamda

2 Mekanik (PMT ) Plenti ( Ankara İl Sınırları içerisinde 1000 T/H kapasite raporlu) 2500 T/H Toplamda

3 Konkasör Tesisi ( Ankara İl Sınırları içerisinde 2500 T/H kapasite raporlu) 6500 T/H Toplamda

İstekliler kendi malı istenen asfalt plentlerinin kurulum yeri ve kapasitelerini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kapasite Raporu ile belgelendireceklerdir.

Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir ve mali müşavir raporu ile tevsik edilir.

Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.

İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır.” düzenlemesine,

Sözleşme Tasarısı’nın 9’uncu maddesinde “9.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 15 (Onbeş ) gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır.

9.2. Yüklenici taahhüdün tümünü, işyeri teslim tarihinden itibaren 1096 (bindoksanaltı) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır. Sürenin hesaplanmasında; havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alındığından, bu nedenlerle ayrıca süre uzatımı verilmez.

9.3. İşin müstakil kullanımına elverişli kısımları ve bitirme tarihleri:

İşin Kısımları Bitirme Tarihleri

Yama İmalatları ve Yeni Yol Açımları İçin 31.12.2015

Yama İmalatları ve Yeni Yol Açımları İçin 31.12.2016

Yama İmalatları ve Yeni Yol Açımları İçin 31.12.2017

9.4. Bu işyerinde havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler 0 - 0 tarihleri arasındaki 0 (0) gündür. Ancak, işin bitiminde bu devre dikkate alınmaz ve İdare Yükleniciden teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu dönemde çalışmasını isteyebilir. Zorunlu nedenlerle ertesi yıla sari hale gelen işlerde, çalışmaya uygun olmayan devre, ödenek durumuna ve imalatın cinsine göre dikkate alınır.” düzenlemesine,

Anılan Tasarı’nın 23.4’üncü maddesinde “Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren aşağıda cinsi, çeşidi, adedi ve kapasitesi belirtilen makine, teçhizat ve ekipmanı iş programına uygun olarak iş yerinde bulundurmak zorundadır.

SIRA NO AD KAPASİTE

1 Asfalt Plenti ( Ankara İl Sınırları içerisinde 3000 T/H kapasite raporlu) 4000 T/H Toplamda

2 Modifiye Plenti 10 T/H Toplamda

3 Emisyon Üretim Tesisi 10-12 T/H

4 Mekanik (PMT ) Plenti ( Ankara İl Sınırları içerisinde 1000 T/H kapasite raporlu) 2500 T/H Toplamda

5 Konkasör Tesisi ( Ankara İl Sınırları içerisinde 2500 T/H kapasite raporlu) 6500 T/H Toplamda

6 Bitüm Stok Tesisi 15000T/H (Toplamda)

7 Çelik Bandaj Silindir 20 8-10 T

8 Lastik Tekerlekli Silindir 20 8-10 T

9 Distribitör 4 12 T

10 Ekskavatör 40 200 Kw

11 Elektronik Kantar 10 80 T

12 Dozer 10 268 Kw

13 Paletli Finişer 20 6000 T/H (Toplamda)

14 Asfalt Kazıyıcı Makinesi (Trimer) 5 DC 1900-2000

15 Lastikli Loder 15 3,5 yd3

16 Mazot Tankeri (Mobil) 5 25 T (Toplamda)

17 Su Tankeri (Arazöz Mobil) 20 200T (Toplamda)

18 Taşıyıcı Kamyon 300 25-27 Ton (Max 5Yaşında )

19 Taşıyıcı Kamyon 100 14-17 Ton (Max 5Yaşında )

20 Vakumlu Ön Süpürge 5 7 m3

21 Greyder 10 136 Kw

22 Binek araç 1300 cc ve üstü 40 En Az 2013 Model ve Klimalı dizel

23 Çift Kabin Kamyonet 1600 cc ve üstü 5 En Az 2013 Model ve Klimalı dizel

…” düzenlemesine yer verilmiştir.

a) Başvuru sahibinin İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde yer alan düzenleme ile taş ocağına dair anılan belgelerin istenilmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri arasında yer alan rekabet ve eşit muamele ilkelerine aykırılık teşkil ettiği, dolayısıyla ihale konusu işin yapılmasına ilişkin olarak mevzuatı gereği alınması zorunlu olan belge şartının kaldırılarak yeni bir düzenleme yapılması gerektiğiiddiasına yönelik yapılan inceleme:

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “…(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartname uyarınca anılan Şartname’nin 7.1’inci maddesinde isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için teklifleri kapsamında sunmaları gereken belgelerin belirtilmesi gerekmekte olup, Şartname’nin 7.1.(i) maddesine ilişkin 9 no’lu dipnotta “İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler, bu bentte sayılacak, aksi halde “i) Bu bent boş bırakılmıştır” yazılacaktır.” açıklaması bulunmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve açıklamalar uyarınca, ihale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve idari şartnamede yer verilmesi ve yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere istenen belgelerin ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde ve Yönetmelik’te düzenlenen esaslar çerçevesinde belirlenmesi gerekmektedir.

İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (i) bendinde yer alan ilgili düzenleme uyarınca, ihale konusu iş kapsamında ihtiyaç duyulacak agrega malzemesinin temini için idarece taş ocağı gösterilmeyeceği, bu nedenle isteklilerden Ankara İli sınırları içerisinde bulunmak şartıyla taş ocağı gösterilmesinin ve gösterilen ocağa ait ilgili mevzuatı gereği alınması zorunlu olan belgelerin teklif ekinde sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.

Anılan düzenlemede adıgeçen belgelere yönelik yapılan inceleme neticesinde;

Sert taş (bazalt) imalatı için kullanılacak ocağa ilişkin olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından verilen İşletme İzin Belgesi’nin 15.06.1985 tarihli ve 18785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 7’nci maddesi uyarınca ocak işletilmesi için alınması zorunlu olan belgelerden olduğu,

Söz konusu ocağa ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen Çevre İzin Belgesi’nin, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 11’inci maddesine istinaden çıkartılmış olan ve 29.04.2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik’in Ek-2 listesinde “Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet veya Tesisler” arasında yer alan taş ocakları için anılan Yönetmelik’in 4’üncü maddesi uyarınca alınması zorunlu bir belge olduğu,

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesi uyarınca ilgili mevzuatı gereğince Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu gerekli olan işlerde ihaleye çıkılabilmesi için ÇED olumlu belgesinin alınmasının zorunlu olduğu, öte yandan 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 10’uncu maddesine istinaden çıkartılmış olan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’ne göre Yönetmelik ekindeki listelerde yer alan maden ocakları için “Çevresel Etki Değerlendirme Belgesinin” isteneceği,

GSM belgesine yönelik olarak ise Gayrı Sıhhi Müesseseler Yönetmeliği’nin 10.08.2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelikle ilga edildiği, aynı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 2’nci maddesinden sıhhi ve gayri sıhhi işyerleri ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin ruhsatlandırılması ve denetlenmesine dair iş ve işlemlerin bu yeni Yönetmelik ile düzenlendiği, işin niteliğine göre faaliyeti sırasında çevresinde bulunanlara biyolojik, kimyasal, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ya da doğal kaynakların kirlenmesine sebep olabilecek gayrisıhhi müesseseler kapsamında olan maden ve taş ocakları için işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenleneceği anlaşılmıştır.

Neticede, yukarıda yapılan açıklamalar bir arada değerlendirildiğinde idare tarafından İdari Şartname’nn 7.1’inci maddesinin (i) bendinde istenen söz konusu belgelerin, ihale konusu işin yerine getirilmesinde kullanılacak sert taş ocağının işletilmesi için alınması zorunlu olan ve o iş için özel olarak düzenlenen belgelerden olduğu ve bu belgelerin teklif dosyası kapsamında istenilmesinin yeterlik ölçütü olarak belirlenmesinde kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

b) Başvuru sahibinin İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde kendi malı olması istenilen makinalara ilişkin yeterlilik kriterinin bulunduğu, ancak söz konusu maddede belirtilen makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin kendi malı olma şartının rekabeti ve kaynakların verimli kullanılmasını engellediği, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği iddiasına yönelik yapılan inceleme:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmüne,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur. …” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir ve mali müşavir raporu ile tevsik edilir.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgelerin rekabeti engelleyecek şekilde belirlenmemesi gerektiği,

bu bağlamda, makine ve ekipmanın kendi malı olma şartının aranmaması esas olmakla birlikte ihale konusu işin niteliği ve kapsamına göre idarenin ihtiyacının zamanında karşılanması, isteklilerin ihale konusu yapım işi alanında etkin olarak faaliyette bulunduklarını göstermesi gibi hususlar göz önünde bulundurularak makine ve ekipmanın bir bölümünün kendi malı olma şartının idarece aranmasının mümkün olduğu,

ancak kendi malı olma şartı için tespit edilen oranın ve istenilen kriterlerin rekabeti engellemeyecek şekilde belirlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Şikâyete konu ihalede idarece gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde ihale konusu işin yaklaşık maliyet tutarının 1.919.226.788,28 TL olduğu, 24 adet ihale dokümanı satın alındığı, ihaleye 3 isteklinin katıldığı, bu isteklilerden Silahtaroğlu Yapı ve Madencilik A.Ş.nin teşekkür mektubu sunduğu; Özgün Yapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. - Onur Taahhüt Taşımacılık İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin, teklif dosyası kapsamında taş ocağına dair Çevre İzin Belgesinin sunulmadığı ve makine, tesis ve ekipmana yönelik sunulan kapasite raporunun istenilen miktarı karşılamadığı gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve şikâyete konu ihalenin 15.06.2015 tarihli ihale komisyonu kararı ile tek geçerli teklif sahibi olan Söğüt İnşaat Taahhüt Petrol Madencilik Gıda Nakliyat İç ve Dış Ticaret A.Ş.nin üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden, ihale konusu işin süresinin işyeri teslim tarihinden itibaren 1096 gün olduğu, Sözleşme Tasarısı’nın 23’üncü maddesi ile yukarıda yer verilen 23 kalem makine, teçhizat ve ekipmanın ihale konusu iş kapsamında iş yerinde bulundurmasının zorunlu tutulduğu ve İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddeleri ile söz konusu makine, teçhizat ve ekipmandan “Asfalt Plenti (toplam kapasite: 4000 T/H), Mekanik (PMT) Plenti (toplam kapasite: 2500 T/H) ve Konkasör Tesisi (toplam kapasite: 6500 T/H)” için kendi malı olmasının yeterlik kriteri olarak belirlendiği,

Ayrıca söz konusu plentler ve tesis için kendi malı olma şartına ilave olarak toplam kapasitesi 4000 t/h olan asfalt plentin 3000 t/h’lik kapasitesinin, toplam kapasitesi 2500 t/h olan mekanik plentin 1000 t/h’lik kapasitesinin ve toplam kapasitesi 6500 t/h olan konkasör tesisinin 2500 t/h’lik kapasitelik kısmının “Ankara il sınırları içerisinde” kurulu olma koşulunun bulunduğu görülmüştür.

Başvuru sahibi istekli tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunda ve Kurumumuza yapılan itirazen şikâyet başvurusunda makine ve teçhizata ilişkin istenen kendi malı olma şartının ihaleye katılımı engellediği hususu iddia konusu edilmiştir. İdareye sunulan şikâyet dilekçesinde açıkça kapasite ile ilgili bir belirleme bulunmamakla birlikte, idarenin şikâyete verdiği cevapta işin yürütülmesi esnasında isteklilerin kendi malı olması istenilen asfalt plenti, mekanik plent ve konkasör tesisinin kapasitelerine ve bu kapasitelerin bir bölümünün Ankara ili sınırları içerisinde kurulu olmasına yönelik değerlendirmelerde bulunulmuştur. Bu itibarla, bahse konu hususların birbiri ile bağlantılı konular olduğu göz önünde bulundurularak bütüncül bir bakış açısı ile itirazen şikâyet başvurusuna dair incelemenin çerçevesi, anılan makine tesis ve ekipmanın kendi malı olmasının istenilmesi, Ankara ili sınırlarında kurulu olmasının istenilmesi ve makine tesis ve ekipman için istenilen toplam kapasite miktarları olarak belirlenmiştir.

İddia kapsamında yapılan incelemeye esas teşkil etmek üzere, kendi malı olması istenilen makine, tesis ve ekipmana dair tereddüt duyulan hususlarda idareden bilgi ve belge isteme ihtiyacı duyulmuş ve söz konusu idareden 30.06.2015 tarihli ve 1333 sayılı yazı ile “İhale konusu işe ilişkin yaklaşık maliyet hesaplamasında söz konusu makine, tesis ve ekipmanların ayrı ayrı belirtilmek suretiyle hangi iş kalemlerinde kullanıldığı, anılan makine, tesis ve ekipmanların yaklaşık maliyet içerisinde ayrı ayrı belirtilmek suretiyle ne kadar miktar ve tutar teşkil ettikleri, 1096 gün olan sözleşme süresi içerisinde söz konusu makine, tesis ve ekipmanların ayrı ayrı belirtilmek suretiyle kaç gün ve günde kaç saat çalışacakları ve T/H açılımının ne anlama geldiği” hususlarında bilgi ve belgeler istenilmiştir.

İdare tarafından gönderilen 03.07.2015 tarih ve 1646-1542 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan yazıda “ …

Sıra No (A) POZ NO (B) İmalatın Adı (C) Br (D) Miktar (F)

72 KGM/6100/3-1 Plent-Miks Alttemel Yapılması (Kırılmış Ocak Taşı İle) ton 600.000

73 KGM/6100/3 Plent-Miks Temel Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) ton 3.027.144,65

74 KGM/6100/Ö1 Plent-Miks Temel Plentaltı Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) İdare Tarafından Taşınır Ve Serilir ton 400.000

75 KGM/6100/Ö2 Plent-Miks Temel Plentaltı Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) Müteahhit Tarafından Taşınır Serme İdareden ton 300.000

76 KGM/6200-Ö Asfalt Betonu Bitümlü Temel Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) (Tip-1) ton 2.505.332,64

77 KGM/6200-Ö1 Bitümlü Sıcak Temel Plent Altı Üretimi (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) Müteahhit Tarafından Taşınır Serme İdareden (Tip-1) ton 200.000

78 KGM/6200-Ö2 Bitümlü Sıcak Temel Plent Altı Üretimi (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) İdare Tarafından Taşınır ve Serilir (Tip-1) ton 200.000

79 KGM/6300-Ö Asfalt Betonu Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) ton 2.249.350,23

80 KGM/6300-Ö1 Asfalt Betonu Binder Plentaltı Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) Müteahhit Tarafından Taşınır - Serme İdareden ton 600.000

81 KGM/6300-Ö2 Asfalt Betonu Binder Plentaltı Yapılması (Kırılmış Elenmiş Ocak Taşı İle) İdare Tarafından Taşınır ve Serilir ton 1.500.000

82 KGM/6400-Ö Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) ton 702.493,47

83 KGM/6400-Ö1 Asfalt Betonu Aşınma Plent Altı Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) Müt. Tarafından Taşınır Serme İdareden ton 500.000

84 KGM/6400-Ö2 Asfalt Betonu Aşınma Plent Altı Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) İdare Tarafından Taşınır Ve Serilir ton 1.500.000

85 KGM/6401-Ö Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması (Modifiye Edilmiş Bitüm ve Sert Taş İle) ton 707.156,59

87 YFZ.10 İdare Malı Plent İle Asfalt Betonu Bitümlü Temel Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) (Tip-1) ton 250.000

88 YFZ.11 İdare Malı Plent İle Asfalt Betonu Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) ton 250.000

89 YFZ.12 İdare Malı Plent İle Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) ton 100.000

90 YFZ.13 İdare Malı Plent İle Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması Ve Serilmesi (50 M2 Ye Kadar) ton 50.000

91 YFZ.14 İdare Malı Plent İle Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması ve Serilmesi (51-100 M2 Ye Kadar) ton 50.000

92 YFZ.15 İdare Malı Plent İle Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması ve Serilmesi (101-150 M2 Ye Kadar) ton 50.000

93 YFZ.16 İdare Malı Plent İle Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması ve Serilmesi (Altyapı Kuruluşları Yatırım Kazıları Yamaları İçin-Kazı Genişliği Max.99,00-Cm, Boy Serbest.) ton 50.000

94 YFZ.17 İdare Malı Plent İle Asfalt Betonu Aşınma Plent Altı Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) İdare Tarafından Taşınır ve Serilir ton 50.000

95 YFZ.18 İdare Malı Plent İle Asfalt Betonu Aşınma Plent Altı Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) Müt. Tarafından Taşınır Serme İdareden ton 50.000

96 YFZ.19 Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması, Nakliyesi ve Serilmesi (50 M2 Ye Kadar) ton 500.000

97 YFZ.20 Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması, Nakliyesi ve Serilmesi (51-100 M2 Ye Kadar) ton 400.000

98 YFZ.21 Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması, Nakliyesi ve Serilmesi (101-150 M2 Ye Kadar) ton 350.000

99 YFZ.22 Yama İçin Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Hazırlanması ve Serilmesi (Altyapı Kuruluşları Yatırım Kazıları Yamaları İçin-Kazı Genişliği Max.99,00-Cm, Boy Serbest.) ton 350.000

100 YFZ.23 Yama Alanı 150,00 M2'den Büyük Alanlarda Küçük Finişer ile Serim Yapılması (Yama Alanın Hazırlanması Dahil) ton 200.000

101 YFZ.24 Genişliği 1,00 Mt ve 1,00 Mtden Büyük Altyapı Kuruluşlarına Ait Kazıların Küçük Finişer İle Serilmesi Sıkıştırılması (Yama Yerinin Hazırlanması) ton 200.000

Konkasör tesisi, yukarıda verilen listede (C) sütunundaki bütün imalat kalemlerinde kullanılacaktır.

Asfalt Plenti, yukarıda yer verilen listede 76. ile 101. sıra aralığındaki (76 ve 101 dahil) (C) sütunundaki imalat kalemlerinde kullanılacaktır.

Mekanik Plenti, 72. ile 75. sıra aralığındaki (72 ve 75 dahil) (C) sütunundaki imalat kalemlerinde kullanılacaktır.

Asfalt Plenti ile üretilecek malzemeler, Mekanik plenti ile üretilecek malzemeler ile konkasör tesisi ile üretilecek imalat kalemlerine ait, Karayolları Genel Müdürlüğü fiyat farkı katsayısı oranları baz alınarak hesap yapılmış olup, rapor ekinde sunulmaktadır. Bitümlü sıcak karışımlar, plentmiks temel ve plentmiks alt temel için kırılacak agrega miktarı, toplamda 17.891.477,58 tondur. Rapor incelendiğinde anlaşılabileceği gibi, İdaremiz tarafından istenilen makine parkının yaklaşık maliyete oranı, 85.680.047,59 TL/1.919.226.788,28 TL=%4,46 olduğu görülmektedir.

Asfalt Plenti:

3000 ton/saat x 8 saat x 180 gün/yıl x 3 yıl = 12.960.000,00 Ton

Mekanik Plenti:

1000 ton/saat x 8 saat x 180 gün/yıl x 3 yıl = 4.320.000,00 Ton

Konkasör tesisi:

2500 ton/saat x 8 saat x 300 gün/yıl x 3 yıl = 18.000.000,00 Ton

Yukarıda yapılan hesaplamalarda, asfalt ve plentmiks temel üretimleri bir yılda 180 gün çalışma süresi üzerinden hesap edilmiş olup, konkasörde kırılıp istif edilecek ocak taşı ise bir yılda 300 gün çalışma süresi üzerinden hesaplanmıştır.

T/H açılımı; bir saate üretilecek ton cinsinden malzeme miktarıdır. (Ton/saat)…” açıklamalarına yer verilmiştir.

İhale konusu iş kapsamında kullanılacak bitümlü sıcak karışımlar, plentmiks temel ve plentmiks alt temel için toplam 17.891.477,58 ton agregaya ihtiyaç duyulduğunun belirtildiği görülmüştür. Nitekim idarenin yukarıda aktarılan yazısında yer verilen tablo üzerinden yapılan hesaplamada bitümlü sıcak karışımlar, plentmiks temel ve plentmiks alt temel için toplam agrega miktarının 17.891.477,58 ton olduğu teyit edilmiştir.

İdarenin cevabi yazısında, ihale konusu işte kullanılacak konkasör tesisinin, yukarıdaki tabloda yer verilen bütün imalat kalemlerinde kullanılacağı belirtilmiş olup, tarafımızca yapılan hesaplamada 72 ve 101 sıra aralığındaki konkasör tesisi kullanılacak iş kalemlerine ilişkin toplam üretim miktarının 17.891.478 ton olduğu anlaşılmıştır. İdare de cevabi yazısında isteklilerin kendi malı olması istenilen konkasör tesisi kapasitesini (2500 ton/saat x 8 saat x 300 gün/yıl x 3 yıl=) 18.000.000,00 ton olarak hesaplamıştır. Ancak, idarenin 18.000.000 tonluk kapasite hesabında sadece İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde konkasör tesisi için Ankara İlinde istenilen 2500 ton/saatlik kapasiteyi esas aldığı görülmüştür. Halbuki anılan düzenlemede konkasör tesisi için istenilen toplam saatlik kapasite 6500 ton/saat olup, idarenin kapasite hesabında kullandığı rakamlar üzerinden hesaplama yapılması halinde, ihale konusu iş kapsamında idarece istenilen konkasör tesisi toplam kapasitesi üzerinden üretilecek agrega miktarı (6500 ton/saat x 8 saat x 300 gün/yıl x 3 yıl=) 46.800.000,00 ton olarak hesaplanmıştır. Bu durumda, idarece ihale konusu işi için ihtiyaç duyulan konkasör tesisi kapasitesinin 2,6 katının İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak istenildiği anlaşılmıştır.

İdarenin anılan yazısında asfalt plentinin, yukarıda aktarılan tablonun 76 ile 101 sıra aralığındaki (76 ve 101 dahil) imalat kalemlerinde kullanılacağı belirtilmiş olup tarafımızca yapılan hesaplamada 76 ve 101 sıra aralığındaki asfalt plentiyle yapılacak iş kalemlerine ilişkin toplam üretim miktarının 13.564.333 ton olduğu anlaşılmıştır. Öte yandan, ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetvelinin 87 ile 95 sıra aralığında yer alan (87 ve 95 dahil) iş kalemleri kapsamında yapılacak imalatların isteklilere ait makinelerle değil, idarenin kendi malı olan plent ile gerçekleştirileceği anlaşıldığından idare plentinin kullanılacağı söz konusu iş kalemlerinin üretim miktarlarına ilişkin kapasitenin isteklilerin kendi malı olarak istenen makinenin çalışma kapasitesinden düşülmesi gerektiği tespit edilmiştir. Bu durumda, isteklilerin kendi malı olan asfalt plentiyle yapılacak iş kalemlerine ilişkin toplam üretim miktarı 12.664.333 ton olarak hesap edilmiştir. İdare de cevabi yazısında isteklilerin kendi malı olması istenilen asfalt plenti kapasitesini (3000 ton/saat x 8 saat x 180 gün/yıl x 3 yıl=) 12.960.000,00 ton olarak hesaplamıştır. Ancak, idarenin 12.960.000 tonluk kapasite hesabında sadece İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde asfalt plenti için Ankara İlinde istenilen saatlik kapasiteyi esas aldığı ve ayrıca bir yıl içerisinde asfalt plentinin sadece 180 gün çalışacağını kabul ettiği görülmüştür. Halbuki anılan düzenlemede asfalt plenti için istenilen toplam saatlik kapasite 4000 ton/saat olup, idarenin kapasite hesabında kullandığı rakamlar üzerinden (ancak bir yılda çalışma süresi konkasör tesisi toplam kapasite hesabında esas alındığı gibi 300 gün/yıl olarak dikkate alınırsa) hesaplama yapılması halinde, ihale konusu iş kapsamında idarece istenilen asfalt plenti toplam kapasitesi üzerinden üretilecek malzeme miktarı (4000 ton/saat x 8 saat x 300 gün/yıl x 3 yıl=) 28.800.000 ton olarak hesaplanmıştır. Bu durumda, idarece ihale konusu iş için ihtiyaç duyulan asfalt plenti kapasitesinin 2,22 katının İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak istenildiği anlaşılmıştır.

Yine idarenin cevabi yazısında mekanik plentin, yukarıda aktarılan tablonun 72 ile 75 sıra aralığındaki (72 ve 75 dahil) iş kalemlerinde kullanılacağı belirtilmiş olup tarafımızca yapılan hesaplamada 72. ile 75. sıra aralığındaki asfalt plentiyle yapılacak iş kalemlerine ilişkin toplam üretim miktarının 4.327.145 ton olduğu anlaşılmıştır. İdare de cevabi yazısında isteklilerin kendi malı olması istenilen mekanik plent kapasitesini (1000 ton/saat x 8 saat x 180 gün/yıl x 3 yıl=) 4.320.000,00 ton olarak hesaplamıştır. Ancak, idare 4.320.000 tonluk kapasite hesabında sadece İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde mekanik plent için Ankara İlinde istenilen saatlik kapasiteyi esas aldığı ve ayrıca bir yıl içerisinde mekanik plentin sadece 180 gün çalışacağını kabul ettiği görülmüştür. Halbuki anılan düzenlemede mekanik plent için istenilen toplam saatlik kapasite 2500 ton/saat olup, idarenin kapasite hesabında kullandığı rakamlar üzerinden (ancak bir yılda çalışma süresi konkasör tesisi toplam kapasite hesabında esas alındığı gibi 300 gün/yıl olarak dikkate alınırsa) hesaplama yapılması halinde, ihale konusu iş kapsamında idarece istenilen mekanik plent toplam kapasitesi üzerinden üretilecek malzeme miktarı (2500 ton/saat x 8 saat x 300 gün/yıl x 3 yıl=) 18.000.000 ton olarak hesaplanmıştır. Bu durumda, idarece ihale konusu iş için ihtiyaç duyulan asfalt plenti kapasitesinin 4,16 katının İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak istenildiği anlaşılmıştır.

İdarenin anılan cevabi yazısında iddia konusu olan ve isteklilerin kendi malı olması istenilen konkasör tesisi, asfalt plenti ve mekanik plente dair kapasite hesaplamalarına dair değerlendirmelerimizi başka bir şekilde ifade etmek gerekirse; idarece asfalt plenti için 3000 ton/saat x 8 saat x 180 gün/yıl x 3 yıl üzerinden, mekanik plenti için 1000 ton/saat x 8 saat x 180 gün/yıl x 3 yıl ve konkasör tesisi için 2500 ton/saat x 8 saat x 300 gün/yıl x 3 yıl üzerinden çalışma kapasitelerinin hesaplandığı, böylece asfalt ve plentmiks temel üretimleri için bir yılda 180 gün, konkasörde kırılıp istif edilecek ocak taşı için ise bir yılda 300 gün çalışma süresinin esas alındığı, halbuki ihale dokümanında sözleşme süresinin 1096 gün ve havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günlerin 0 (sıfır) gün olarak belirlendiği, bunun dışında söz konusu makinelerin çalışma süresine ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı dikkate alındığında, idarenin özellikle yılda 180 gün çalışması öngörülen asfalt plenti ve mekanik plentin çalışacağı gün sayısına dair belirlemesinin dayanağının ihale dokümanında bulunmadığı,

Ayrıca idarece yapılan kapasite hesaplamalarında, sadece Ankara il sınırları içerisinde bulunan ve kendi malı olması istenilen makine ve tesis kapasitesinin baz alındığı göz önünde bulundurulduğunda, isteklilerin kendi malı olması istenen makine ve tesislere ilişkin saatlik toplam kapasite üzerinden hesaplama yapılmadığı, dolayısıyla İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde isteklilerin kendi malı olması istenilen makine ve tesise ilişkin toplam kapasite üzerinden ve yılda 300 gün çalışılacağı kabulü üzerinden hesaplama yapılması durumunda asfalt plenti için 28.800.000 ton, mekanik plent için 18.000.000 ton ve konkasör tesisi için 46.800.000,00 ton toplam üretim kapasitesi elde edilmiş olup idarenin ihale konusu iş için ihtiyaç duyulanın çok üzerinde makine çalışma kapasitesi istediği sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, iddia konusu olan ve idarece isteklilerin kendi malı olması istenilen konkasör tesisi, asfalt plenti ve mekanik plentin kullanılacağı iş kalemlerinin (72-101 nolu iş kalemleri) yaklaşık maliyetteki tutarları (yaklaşık 787.950.000 TL) ile ihale konusu işin yaklaşık maliyeti mukayese edildiğinde, bahse konu iş kalemlerinin yaklaşık maliyetin yaklaşık %40’ını oluşturduğu, böylece idarenin İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesindeki yeterlik kriteri ile ihale konusu işin %40’ını oluşturan imalat kalemlerinde kullanılma zorunluluğu bulunan makine ve tesislerin tamamının isteklilerin kendi malı olmasını zorunlu kıldığı sonucuna varılmıştır. Öte yandan, söz konusu makine, teçhizat ve ekipmanın piyasa fiyatları ile işletme masraflarının yüksek olduğu, bu nedenle ihale dokümanında istenilen toplam kapasitelere sahip olan tesis ve plentleri isteklilerin kendi bünyesinde bulundurma kabiliyetinin ülkemiz ekonomik koşulları ile uyuşmadığı değerlendirildiğinden, idarece söz konusu tesis ve plentler için öngörülen toplam kapasitenin tamamının isteklinin kendi malı olmasının istenilmesinin, istenilen toplam kapasitelerde tesis ve plentlerin mülkiyetine sahip olmayan, bununla birlikte Ankara ili içerisinde veya yakın mesafede komşu illerdeki kurulu tesisleri ve plentleri kiralama yolu ile idarece istenilen kapasitede tesis ve plentleri temin edebilecek veya bu tesisler ve plentlerden ürün alma yoluyla ihtiyacı karşılayabilecek imkana sahip isteklilerin ihaleye katılımını engelleyeceği açıktır.

6360 sayılı Kanun ile Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırlarının il mülki sınırlarına kadar genişletilmiştir. Bu durumda ihale konusu işin Ankara il mülki sınırları içerisinde gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır. Ayrıca, ihale konusu iş kapsamındaki bazı iş kalemlerinde mekanik ve asfalt plentlerinden malzeme taşınmasının, kamu kaynağı kullanılarak bizzat idareye ait araçlarla yapılacağı görülmektedir. Dolayısıyla, idarece isteklilerden kendi malı olması istenilen plentlerin bir kısmının Ankara İl sınırları içerisinde kurulu olmasının istenilmesi makul görülmektedir. Ancak, doküman ile istenen toplam kapasitenin büyük kısmını sağlayacak plentler için söz konusu şartın getirildiği, ayrıca kapasitenin de yukarıda belirtildiği üzere gerekenden fazla belirlendiği, Ankara’ya yakın mesafede kurulu plentlerden malzeme temininin mümkün olduğu hususları göz önünde bulundurulduğunda, plentler için istenilen toplam kapasitelerin büyük kısmının Ankara İl sınırları içerisinde kurulu olmasının istenilmesinin ihaleye katılımı engeller nitelikte olduğu değerlendirilmektedir. Gerçekten, Ankara İl merkezi dışında kalan Ankara’nın bazı ilçelerine Ankara’ya komşu illerden ulaşım mesafesinin çok daha yakın olduğu açıktır. Örneğin, Elmadağ İlçesi Kırıkkale İl merkezine Ankara İl merkezinden, Şereflikoçhisar İlçesi Kırşehir İl sınırlarına veya Aksaray İl sınırlarına Ankara İl merkezinden daha yakındır. Öte yandan, ihale konusu iş kapsamında konkasör tesisinden idareye ait araçlarla malzeme taşınmayacağı, malzeme naklinin yüklenici tarafından gerçekleştirileceği görülmektedir. Bu durumda, konkasör tesisinden malzeme nakli için idarece doğrudan kamu kaynağı kullanılmasının söz konusu olmadığından, idarenin konkasör tesisinin Ankara ili sınırlarında kurulu olması koşulunu ihale dokümanında getirmesinin yerinde olmadığı değerlendirilmektedir. Ayrıca, yukarıda mekanik ve asfalt plentler belirtilen durumun konkasör tesisi için de geçerli olduğu, bu bağlamda Ankara’ya yakın mesafede kurulu konkasör tesislerinden malzeme temininin mümkün olduğu açıktır.

İhale konusu işin niteliği ve kapsamına göre idarenin ihtiyacının zamanında karşılanması, isteklilerin ihale konusu yapım işi alanında etkin olarak faaliyette bulunduklarını göstermesi gibi kriterler göz önünde bulundurularak makine, tesis ve ekipmanın bir bölümünün kendi malı olma şartının idarece aranması mümkün ise de ihale konusu işin önemli bir kısmının gerçekleştirilmesinde kullanılacak makine, tesis ve ekipmanın tamamının isteklilerin kendi malı olmasının istenilmesinin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyeceği anlaşılmaktadır. Bu itibarla, başvuruya konu ihalede gerek ihale konusu işin %40’lık önemli bir kısmının gerçekleştirilmesinde kullanılmak zorunda olan konkasör tesisi, asfalt plenti ve mekanik plentin tamamının isteklilerin kendi malı olmasının istenildiği gerek söz konusu makine ve tesisin saatlik kapasitesinin gerçekte ihtiyaç duyulandan çok fazla istenildiği gerekse idarece gerçekte ihtiyaç duyulan kapasite tutarının neredeyse tamamının Ankara İli sınırları içerisinde kurulu olmasının istenildiği hususları birlikte dikkate alındığında, iddia konusu edilen İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinin ihaleye katılımı ve rekabeti daralttığı sonucuna varılmıştır.

Nitekim incelemeye konu ihalede 24 adet doküman satın alınmasına rağmen sadece 2 isteklinin ihaleye fiyat teklifi sunduğu, bir isteklinin teklifinin Çevre İzin Belgesinin sunulmadığı ve şikâyet konusu makinelere ilişkin sunulan kapasite raporunun istenilen miktarı karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin kalan tek geçerli teklif sahibi isteklinin uhdesinde bırakıldığı, öte yandan makine ve tesisin kendi malı olmasına yönelik düzenlemenin ihaleye katılımı kısıtladığına yönelik idareye 7 adet şikâyet başvurusunun yapıldığı görülmüştür.

Yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler doğrultusunda, her ne kadar tespit edilen hususların tek başlarına ihalenin iptalini gerektirecek nitelik ve ağırlıkta olmamakla beraber ihaleye katılıma da yansıdığı göz önüne alındığında, idarece konkasör tesisi, asfalt plenti ve mekanik plentinin saatlik kapasitelerinin gerçekte ihtiyaç duyulandan çok daha fazla belirlenerek İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde anılan makine, tesis ve ekipmanın tamamının isteklilerin kendi malı olmasının ve bahse konu makine, tesis ve ekipman için istenilen toplam kapasitenin büyük kısmının Ankara il sınırları içerisinde bulunmasının yeterlik kriteri olarak istenilmesinin ihaleye katılımı daraltarak rekabeti engellediği sonucuna varılmıştır.

Bu çerçevede, başvuruya ilişkin olarak ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden ihalenin iptali gerekmekle birlikte incelemeye konu ihale, Kurulun 06.08.2015 tarihli ve 2015/UY.II-2188 sayılı kararı ile iptal edilmesi nedeniyle başvuru hakkında karar verilmesine yer olmadığından başvurunun reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi

Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

EK GEREKÇE

Başvuru sahibinin ihale ilanına/ihale dokümanına ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca, başvuruya konu ihalenin Kurulun 06.08.2015 tarihli ve 2015/UY.II-2188 sayılı kararı ile iptal edilmesi nedeniyle başvuru hakkında karar verilmesine yer olmadığından “başvurunun reddine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin ihale ilanına/ihale dokümanına ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurulca 06.08.2015 tarihli ve 2015/UY.II-2188 sayılı kararı ihalenin iptaline ilişkin alınan karar yerinde bulunmuş olmakla birlikte, 4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere uygunluk yönünden yapılan inceleme sonucunda;

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen “Ankara İl Mülki Sınırında Yol Altyapısı, Bsk Asfalt Kaplama, Sanat Yapıları, Alt-Üst Geçit ve Köprü Yapım İşi” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin inşaat maliyeti ve nakliye toplamı kapsamında kamu kurum ve kuruluşları birim fiyatları esas alınarak 1.919.226.788,28 TL olarak hesaplandığı, ihalede (24) adet ihale dokümanı satın alınmasına rağmen, 12.06.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 3 isteklinin katıldığı, ihale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda bir isteklinin teklifinin teşekkür mektubu sunduğu, bir isteklinin teklifinin ise “Teklif dosyası kapsamında taş ocağına dair Çevre İzin Belgesinin sunulmaması ve makine tesis ve ekipmana ilişkin sunulan kapasite raporunun istenilen miktarı karşılamadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin 1.469.956.203,18 TL bedelli tek geçerli teklif kabul edilen Söğüt İnşaat Taahhüt Petrol Madencilik Gıda Nakliyat İç ve Dış Ticaret A.Ş. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Söz konusu ihaleye ilişkin yaklaşık maliyet, satın alınan doküman sayısı, verilen teklif sayısı ve ihale sonucuna ilişkin ihale komisyon kararı birlikte incelendiğinde, ihale dokümanına ilişkin “makine tesis ve ekipmana ilişkin sunulan kapasite raporu”na yönelik iddiaların Kurulca yerinde bulunması ile ihalenin bu gerekçe üzerinden iptal edildiği, dokümanındaki bu yöndeki olumsuz düzenlemeler nedeni ile bahse konu ihalede (24) adet ihale dokümanı satın alınmasına rağmen, bir teşekkür mektubu ve iki teklif verildiği, tekliflerden birinin “Teklif dosyası kapsamında taş ocağına dair Çevre İzin Belgesinin sunulmaması ve makine tesis ve ekipmana ilişkin sunulan kapasite raporunun istenilen miktarı karşılamadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması sonrasında da ihalede tek geçerli teklifin kaldığı, ihalenin de bu isteklinin üzerinde bırakılarak sonuçlandırıldığı ve bu teklifin de yaklaşık maliyetin % 23,41 oranında altında kaldığı,

Dokümandaki “makine ve tesisin kendi malı olmasına” yönelik düzenlemenin ihaleye katılımı kısıtladığına yönelik idareye 7 adet şikâyet başvurusunun yapıldığı, dokümandaki olumsuz düzenlemeler nedeni ile söz konusu ihalede 4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin 1’inci fıkrasındaki; “İdarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla” sorumlu olduğu hükmünün çalıştırılmadığından ihaleye yeterli katılımın olmadığı, dolayısıyla ihalede, rekabetin de sağlanamadığı görülmüş olduğundan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5’inci maddesinde belirtilen ilkeler uyarınca yeterli fiyat rekabeti sağlanamadığı gerekçesi üzerinden de ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği ve bu gerekçenin de Kurulun iptal kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye göre, mevcut doküman düzenlenmesi ile satın alınan ihale dokümanı, ihalede verilen teklif sayısı ve bedelleri ile hesaplanan yaklaşık maliyet bedeli bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu ihalede, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5’inci maddesinde belirtilen ilkeler uyarınca yeterli fiyat rekabeti sağlanamadığı gerekçesi üzerinden de “ihalenin iptaline” karar verilmesi ve bu hususa kararda yer verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle Kurul kararına katılıyoruz.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi