KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2015/039
Gündem No : 5
Karar Tarihi : 24.06.2015
Karar No : 2015/UH.I-1731
Şikayetçi:
Mes Endüstriyel Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. & Aras Hizmet Org. İnş. Tic. Ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İhaleyi Yapan Daire:
Şanlıurfa İl Sağlık Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
29.05.2015 / 46015
Başvuruya Konu İhale:
2015/36409 İhale Kayıt Numaralı "123 Kişi İle Ambulans Sürücülük Hizmeti Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ
BAŞVURU SAHİBİ:
Mes End. Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Aras Hiz. Org. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Kamberiye Mah. Harran Oteli Bitişiği Abdullatif Yetkin İş Hanı Kat: 3 No: 56 ŞANLIURFA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Şanlıurfa İl Sağlık Müdürlüğü,
Bağlarbaşı Mah. İpekyol Cad. 63050 ŞANLIURFA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/36409 İhale Kayıt Numaralı “123 Kişi İle Ambulans Sürücülük Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Şanlıurfa İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 04.05.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “123 Kişi İle Ambulans Sürücülük Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Mes End. Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Aras Hiz. Org. İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 15.05.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.05.2015 tarih ve 46015 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1428 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının pilot ortağı olan Derviş Doğan’ın idareyi yanıltmaya yönelik olarak daha sonra düzeltme amacıyla verdiği beyannameyi sunduğu, firmalarının vergi matrahı/net satışlar tutarı oranının ihale üzerinde bırakılan istekliden daha yüksek olmasına rağmen ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendikleri,
2) İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığı tarafından sunulan bilanço ve gelir tablosu verilerinin ihalede istenilen yeterlik kriterlerini sağlamadığı,
3) İhale komisyonu kararında ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığının özel ortağı olan Sögütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş bitirme belgesinde belge tutarının bulunmadığı, bunun üzerine belgeyi düzenleyen idareden iş bitirme belgesinin belge tutarının ve belgenin teyit edildiği ifadelerine yer verildiği, teklif dosyası içerisindeki belgede tutar bulunmadığı ve bu hali ile geçerli bir belge olarak kabul edilemeyeceği, ayrıca söz konusu iş deneyim belgesi tutarının araç dahil olarak hesaplandığı, iş deneyim belgesinin ayrıştırılarak personel çalıştırılan kısmın değerlendirilmesi gerektiği ve bu durumda belge tutarının yetersiz olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.
35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.
35.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen kriterler sırasıyla dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir. Buna göre, üst sırada belirtilen kritere göre eşitliğin bozulmaması durumunda sonraki kritere başvurulur…” düzenlemesi
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin eşit olması” başlıklı 63’üncü maddesinde “(1)Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından teklif edilen fiyatın en düşük fiyat olması durumunda; ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde;
a) Vergi matrahının/mali zararın net satışlar tutarına oranının büyüklüğü,
b) İsteklinin ve istekli tarafından söz konusu ihalede tüzel kişiliğinin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait iş deneyim belgesi kullanılmış ise bu ortağının, ihale ilan/davet tarihi itibariyle yüklenimlerinde bulunan ve Kanuna göre sözleşmeye bağlanmış olan hizmet işlerine ait sözleşme tutarları toplamının düşüklüğü,
c) İsteklinin korumalı iş yerine sahip olması,
ç) Faaliyet süresinin uzunluğu,
kriterleri, sırayla dikkate alınır. Buna göre, üst sırada belirtilen kritere göre eşitliğin bozulmaması durumunda sonraki kritere başvurulur” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin eşit olması” başlıklı 70’inci maddesinde “70.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde, en "avantajlı teklifin belirlenmesinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinde belirtilen kriterler sırayla dikkate alınır. Buna göre, üst sırada belirtilen kritere göre eşitliğin bozulmaması durumunda sonraki kritere geçilir. Ortak girişimler için yapılacak değerlendirmede pilot veya koordinatör ortağın durumu esas alınır.
70.1.1.Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre idare tarafından yapılacak değerlendirmede, istekliye ait ihale tarihinden önceki son gelir/kurumlar vergisi beyannamesindeki vergi matrahı/mali zarar tutarı ile bu beyanname ekindeki gelir tablosunda yer verilen net satışlar tutarına (işletme hesabı esasına göre defter tutan istekliler için beyannamede yer alan performans bilgileri tablosundaki gayrisafi hasılat tutarına) ilişkin EKAP üzerinde bulunan bilgiler esas alınır. Ancak ihale tarihinin yılın ilk dört ayında olması durumunda, değerlendirme yapılırken iki önceki yıla ait bilgiler üzerinden değerlendirme yapılır.” açıklaması yer almaktadır.
Bahse konu hususa açıklık getirmek için alınan 11.02.2015 tarihli ve 2015/DK.D-31 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında,“…İsteklilerin vergi matrahının/mali zararın net satış tutarına oranının büyüklüğü kriterinde öne geçmek amacıyla ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait vergi matrahı tutarı ile net satışlar tutarında birden fazla kez tutar değişiklikleri yaptığı, özellikle kanuni süresinden sonra verilen düzeltme beyannameleri ile yaygın olarak aynı takvim yılı/hesap dönemine ait net satış tutarlarının giderek düşürüldüğü, net satış tutarlarının çoğunlukla 0,01 TL’ye kadar düşürülmesi yöntemine başvurularak oranın aşırı derecede yüksek hesaplanmasına yol açıldığı, tutar değişikliği yapılması neticesinde aynı istekliler tarafından birçok ihalenin yüklenildiği, ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait tutarlarda birden fazla kez tutar değişiklikleri yapılmasının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler göz önünde bulundurulduğunda haksız rekabete yol açtığı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin eşit olması” başlıklı 70.1.1’inci maddesi metninde “son gelir/kurumlar vergisi beyannamesi” ifadesine yer verildiği, mükelleflerin ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içerisinde bir beyanname sunmaları halinde bu beyannamenin, kanuni süresi içerisinde düzeltme beyannamesi dâhil birden fazla beyanname sunmaları halinde ise bu beyannamelerden sonuncusunun “son gelir/kurumlar vergisi beyannamesi” olarak anlaşılması gerektiği, eşit teklif sahibi istekliler arasından ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi isteklinin belirlenmesi amacıyla isteklilerin ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içerisinde vermiş oldukları “son gelir/kurumlar vergisi beyanname” lerindeki vergi matrahı tutarı ile bu beyanname eki gelir tablosunda yer alan net satış tutarının “dikkate alınması gereken değerler” olarak kabul edilmesi, dolayısıyla kanuni süresi dolduktan sonra düzeltme beyannamesi adı altında verilen beyannamelerin ve eklerinin dikkate alınmaması gerektiği değerlendirilmektedir. Yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, eşit teklif sahibi istekliler arasından ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi isteklinin belirlenmesi amacıyla;
1) İsteklilerin ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içerisindeki “son gelir/kurumlar vergisi beyanname” lerindeki vergi matrahı tutarı ile bu beyanname eki gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının “dikkate alınması gereken değerler” olarak kabul edilmesi, dolayısıyla kanuni süresi dolduktan sonra düzeltme beyannamesi adı altında verilen beyannamelerin ve eklerinin dikkate alınmaması gerektiğine,
2) Bu kapsamda EKAP üzerinden işlem yapılabilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması aşamasına kadar idareler tarafından isteklilerin bağlı bulunduğu vergi dairesi müdürlüğünden ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait kanuni süresi içerisindeki “son gelir/kurumlar vergisi beyannamesi” nde belirlenmiş olan vergi matrahı/mali zarar tutarları ile beyanname ekindeki gelir tablosunda yer verilen net satış tutarlarının istenilmesi ve bu tutarlar dikkate alınılarak vergi matrahı/mali zararların net satış tutarlarına oranının belirlenmesi gerektiğine…” karar verilmiştir.
Söz konusu Kurul kararı akabinde bu konuda Kamu İhale Kurumu’nun resmi internet sitesi olan www.ihale.gov.tr adresinde yer alan 26.02.2015 tarihli “vergi matrahı sorgulaması” başlıklı duyuruda da “…Bu doğrultuda, Elektronik Kamu Alımları Platformunda (EKAP) yer alan “Vergi Matrahı Sorgulama” menüsünde anılan kurul Kararı çerçevesinde gerekli güncellemeler yapılmış olup, 22.02.2015 tarihi itibarıyla idareler tarafından EKAP üzerinden yapılan sorgulamaların sonucunda isteklilerin ilgili takvim yılı /hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içerisindeki son gelir/kurumlar vergisi beyannamelerindeki vergi matrahı tutarı ile bu beyanname eki gelir tablosunda yer alan net satış tutarları gösterilmeye başlanmıştır” denilmiştir.
Yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63’üncü maddesinin birinci fıkrasında ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde birden fazla istekli tarafından teklif edilen fiyatın en düşük fiyat olması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde esas alınacak olan ilk ölçütün vergi matrahının/mali zararın net satışlar tutarına oranının büyüklüğü olduğu bu büyüklüğün hesaplanmasında EKAP üzerinde yer alan bilgilerin esas alınacağı, ortak girişimler için yapılacak değerlendirmede pilot veya koordinatör ortağın durumunun esas alınacağı, 2015/DK.D-31 sayılı Kurul kararı ile isteklilerin ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içindeki son gelir/kurumlar vergisi beyannamelerindeki vergi matrahı tutarı ile bu beyanname eki gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının dikkate alınması gereken değerler olduğu, dolayısıyla kanuni süresi dolduktan sonra düzeltme beyannamesi adı altında verilen beyannamelerin ve eklerinin dikkate alınmaması gerektiği anlaşılmıştır.
Buradan hareketle EKAP üzerinde yer alan “Vergi Matrahı Sorgulama” menüsünde anılan Kurul Kararı çerçevesinde gerekli güncellemelerin yapıldığı 22.02.2015 tarihi itibarıyla isteklilerin ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içinde son gelir/kurumlar vergisi beyannamelerindeki vergi matrahı tutarı ile bu beyanname eki gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarlarının gösterilmeye başlanıldığı belirtilmiştir
İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde alınan ihale komisyonu kararında idarece eşit teklif veren 7 isteklinin vergi matrahı/mali zararın net satışlara oranının hesaplandığı, bu hesaplama uyarınca, ihale üzerinde bırakılan Derviş Doğan- Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tİc. Ltd. Şti. İş Ortaklığına ait vergi matrahı/mali zarar sorgulaması yapıldığında iki rakamın oranlanması sonucunda hesaplanan miktarın diğer isteklilerin oranından yüksek olması nedeniyle anılan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar uyarınca tekliflerin eşit olması durumunda EKAP üzerinde yer alan bilgilerin esas alınacağı belirtilmiş olduğundan, söz konusu isteklinin vergi matrahı/mali zarar durumu EKAP üzerinden incelendiğinde, idarece sorgulama yapıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi istekli tarafından ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının pilot ortağı olan Derviş Doğan’ın idareyi yanıltmaya yönelik olarak daha sonra düzeltme verdiği beyannameyi sunduğu iddia edilmekte ise de EKAP üzerinde yer alan vergi matrahı sorgulama menüsünde 2015/DK.D-31 sayılı Kurul kararı çerçevesinde gerekli güncellemeler yapıldığından ve 22.02.2015 tarihi itibarıyla EKAP üzerinden yapılan sorgulamaların sonucunda isteklilerin ilgili takvim yılı/hesap dönemine ait olarak kanuni süresi içerisindeki son gelir/kurumlar vergisi beyannamelerindeki vergi matrahı tutarı ile bu beyanname eki gelir tablosunda yer alan net satışların tutarları gösterilmeye başlandığından, başvuru sahibinin iddiası çerçevesinde anılan isteklinin pilot ortağı için EKAP üzerinden inceleme kapsamında yapılan sorgulamada, vergi matrahının 18.291.244,92 TL kurum net satışlarının ise 0,01 TL olduğu görülmüş, bu tutarların 25.02.2015 tarihinden sonra idarece yapılan sorgulamada yer alan tutarlarla uyumlu olduğu anlaşılmış olup, öte yandan anılan pilot ortağın vergi matrahı / net satışlar oranının 182.924.492,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
Bu itibarla ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının eşit fiyat teklif eden istekliler arasında en yüksek orana sahip olduğu görülmüş olup, idarece ihalenin söz konusu istekli üzerinde bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hak ediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır.
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.
(9)Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir. İkinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkralar hariç diğer fıkralarda yer alan hükümler serbest meslek kazanç defteri özeti için de uygulanır.
(10)Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek kazanç defteri özetine ilişkin dokuzuncu fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yıl sonu bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin sunulması gereklidir.
10.1.1. Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatmaları zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını veya bilançonun ilgili uygulama yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı maddesinde düzenlenen yeterlik kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları zorunludur.
10.1.2. İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatma zorunluluğu bulunmayan aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında; bilançolarını veya bilançonun yukarıda belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların yerine bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında, bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer belge olarak kabul edilmeyecektir.
10.1.3. Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formu”na uygun olarak ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir. Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür…” açıklaması,
İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde de “İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri. a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yılsonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini, b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yılsonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.
Sunulan Bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait idarece gönderilen ihale işlem dosyasında yapılan inceleme neticesinde Derviş Doğan- Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tİc. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı olan Derviş Doğan tarafından Şehitlik Vergi Dairesi Müdürlüğünce düzenlenen 16.03.2015 tarihli 2013 ve 2014 yıllarına ait ayrıntılı bilanço ve gelir tablosunun, özel ortağı olan Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Topçu meydanı Vergi Dairesi Müdürlüğünce düzenlenen 21.04.2015 tarihli 2013 ve 2014 yıllarına ait ayrıntılı bilanço ve gelir tablosunun sunulduğu,
Anılan Şartname düzenlemesi doğrultusunda ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının pilot ortağı Derviş Doğan’ın bilanço bilgilerinin incelenmesinde, cari oran, öz kaynak oranı ve kısa vadeli banka borçları/öz kaynaklar oranının ihalede sağlanması gereken oranları sağladığı, söz konusu belgelerde Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde SMMM’nin iletişim bilgileri ile birlikte imzasının var olmasının yanı sıra TÜRMOB kaşesinin de bulunduğu,
Ayrıca yine anılan iş ortaklığının özel ortağı olan Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tİc. Ltd. Şti.nin bilanço bilgileri tablosunun incelenmesinde cari oran, öz kaynak oranı ve kısa vadeli banka borçları/öz kaynaklar oranının ihalede sağlanması gereken oranları sağladığı, söz konusu belgelerde Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde SMMM’nin iletişim bilgileri ile birlikte imzasının var olmasının yanı sıra TÜRMOB kaşesinin de bulunduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin ikinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ilişkin düzenlenen İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde; “a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25'den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin benzer işe ilişkin 7.6’ncı maddesinde de “Kamu Kurum ve Kuruluşu veya Özel Sektöre ait işlerde, personele dayalı olarak gerçekleştirilen her türlü personele dayalı hizmet alımı İşleri” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 48’inci maddesinin ikinci fıkrasında “İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.” açıklaması bulunmaktadır.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının özel ortağı olan Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsiken 10.07.2013 tarihli ve 2012/68314 İKN’li “Personel ve araç çalıştırma hizmet alımı” ihalesine ilişkin Atatürk Barajı Sulama Birliği tarafından düzenlenen iş bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu belge üzerinde toplam sözleşme tutarının ve gerçekleştirilen iş tutarının 812.400,00 TL olarak belirtilmiş olmasına karşın belge tutarı bölümünde ise herhangi bir tutara yer verilmediği görülmüştür.
Bunun üzerine idare tarafından 06.05.2015 tarihli ve 949 sayılı yazı ile iş deneyim belgesini düzenleyen idareden söz konusu iş deneyim belgesinin teyit edilerek belge tutarının bildirilmesinin talep edildiği, belgeyi düzenleyen idarenin ise aynı gün 53 sayılı yazısı ile belge tutarını 812.400,00 TL olarak teyit ettiği anlaşılmıştır.
Şikâyete konu iş deneyim belgesinde gerçekleştirilen iş tutarı ve toplam sözleşme tutarının bulunduğu ve belge tutarının da gerçekleştirilen iş tutarı ile uyumlu olduğunun belgeyi düzenleyen idare tarafından teyit edildiği, öte yandan söz konusu eksikliğin istekliden kaynaklanmayan bir durum olduğu da dikkate alındığında, idarece belgeyi düzenleyen idareden belgenin ve belge tutarının teyit edilmesinde mevzuata herhangi bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan söz konusu iş deneyim belgesi tutarının araç dahil olarak hesaplandığı, iş deneyim belgesinin ayrıştırılarak personel çalıştırılan kısmın değerlendirilmesi gerektiği ve bu durumda belge tutarının yetersiz olduğu yönündeki iddiasına yönelik olarak yapılan incelemede, ihalenin 123 kişi ile ambulans sürücülük hizmeti alımı işi olduğu ve kamu kurum ve kuruluşu veya özel sektöre ait işlerde,
personele dayalı olarak gerçekleştirilen her türlü personele dayalı hizmet alımı işlerinin benzer iş olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının özel ortağı tarafından sunulan iş deneyim belgesine konu işin EKAP üzerinden temin edilen İdari Şartnamesi’nin “ihale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde işin adının “Personel ve Araç Çalıştırma Hizmet Alımı” , miktarı ve türünün ise “38 Adet Personel ve 3 Adet Araç Çalıştırma Hizmet Alımı 10 Ay” olarak belirtildiği, yine EKAP üzerinden görülen birim fiyat teklif cetvelinin,
A1 B2
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3 Miktarı
Teklif Edilen4 Birim Fiyat
Tutarı
Birimi İşçi sayısı Ay/gün/saat
1 Birlik Bakım Onarım ve Arazi Hizmetlerinde Çalıştırılmak Üzere (10 Ay) Ay 38,00 10,000
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4 Birim Fiyat Tutarı
1 4x2 Pickup Yakıt Dahil (10 Ay) Adet 2,000
2 Binek Otomobil Yakıt Dahil (10 Ay) Adet 1,000
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
şeklinde hazırlandığı,
Anılan işe ait Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak personel ve araç miktarı” başlıklı 3’üncü maddesinde ise, “…
Görevi İşçi Adet Görevi İşçi Adet
Ekskavatör Operatörü 1 Çek - Filtre Bakım Onarım ustası 4
Bekoloder operatörü 1 Sulama Şebekesi Bakım Onarım ustası 5
Elektrik Teknisyeni 1 Pompa Görevlisi 16
Elektrik Ustası 1 Filtre - Pompa Bakım Onarım Elemanı 4
Haritacı 1 Çek Bakım Onarım Elemanı 1
Pompa Bakım Onarım Ustası 3
Toplam 38
4X2 PİCKUP KİRALAMA (YAKIT DAHİL) 2 ADET
BİNEK OTOMOBİL (YAKIT DAHİL) 1 ADET
…” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Anılan iş ortaklığının özel ortağı Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından sunulan iş bitirme belgesine konu işe ait İdari Şartname, Teknik Şartname ve birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde,
iş kapsamında, personel çalıştırılmasının yanı sıra araç çalıştırılmasının da bulunduğu görülmüş olup,
şikâyete konu ihalede benzer iş tanımının her türlü personel çalıştırmasına dayalı işler olarak öngörüldüğü,
yukarıda Yönetmelik hükmü doğrultusunda belgede yer alan ancak benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin değerlendirmeye alınmayacağı dikkate alındığında idarece personel çalıştırmasına dayalı olmayan işlerin ayrıştırılması ve belgenin ayrıştırma sonucunda yeniden değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Söğütlü Tar. Teks. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile İleri İnş. Taah. Tem. Yem. İlaç İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihalede sunmuş olduğu iş deneyim belgesindeki personel çalıştırmasına dayalı olmayan işlerin ayrıştırılması, belgelerin ayrıştırma sonucunda yeniden değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi