KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2015/038

Gündem No : 9

Karar Tarihi : 17.06.2015

Karar No : 2015/UM.II-1665

Şikayetçi:

Fehmi Baklacı / Deniz Klor İçmesuyu Dezenfeksiyonu Klor, Klor Cihazları İlaç Ve Temz.Mad.

İhaleyi Yapan Daire:

Kahramanmaraş Su Ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İçme Suyu Yatırımlar Dairesi Başkanlığı

Başvuru Tarih ve Sayısı:

28.05.2015 / 45411

Başvuruya Konu İhale:

2015/38951 İhale Kayıt Numaralı "Sıvı Ve Gaz Klor" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Fehmi BAKLACI,

İskenderun Yolu Üzeri Özat Sanayi Sitesi 4. Cadde No: 10 Güzelburç/Antakya/ HATAY

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanlığı Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İçme Suyu Yatırımlar Dairesi Başkanlığı,

Yavuz Selim Mahallesi Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı No: 62 46100 KAHRAMANMARAŞ

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/38951İhale Kayıt Numaralı “Sıvı ve Gaz Klor” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanlığı Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İçme Suyu Yatırımlar Dairesi Başkanlığı tarafından 30.04.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sıvı ve Gaz Klor” ihalesine ilişkin olarak Fehmi Baklacı’nın 13.05.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.05.2015 tarih ve 45411 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/1408 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif zarfı kapsamında sunmuş olduğu ve yetkili satıcı olduğunu gösterir belgede apostil tasdik şerhinin bulunmadığı, yetkili satıcılık belgesi, belgelerin sunuluş şekline uygun sunulmayan söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

2) Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde teklif edilecek gaz klorun TS EN 937:2010, sıvı klorun ise TS EN 901 standardına uygun olması gerektiğinin belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif etmiş olduğu ürünün bu standartlara uygun olduğuna ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı,

3) İhale üzerinde bırakılan istekli Amanos Klor ve Arıt. Sis. Taah. ve Dan. Tic. Ltd. Şti. adına İlyas Özer’in ihaleye katılıp teklif zarfını idareye teslim ettiği, söz konusu şahsın şirket adına teklif vermeye yetkili olduğu gösterir imza sirküsü, vekâletname gibi bir belgenin sunulmadığı,

4) İhale üzerinde bırakılan istekli Amanos Klor ve Arıt. Sis. Taah. ve Dan. Tic. Ltd. Şti.nin teklif etmiş olduğu bedelin aşırı düşük olduğu, İran’dan nakledilecek ürüne ait nakliye giderleri de dikkate alındığında teklif edilen bedelin maliyeti karşılamasının imkânsız olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata uygun olmadığı,

5) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif etmiş olduğu ürünlerin idarenin istemiş olduğu standartlara uygun olmadığı, ürünlerin uygunluğuna ilişkin olarak idarece herhangi bir analiz talebinde bulunulmadığı, idareye ait laboratuvarlarda ürünlerin uygunluğunun test edilmesini mümkün olmadığı, ürün testlerinin TSE laboratuvarlarında yapılması halinde sonuçların ancak aylar sonra temin edilebileceği, standartlara uygun olmayan gaz klorun kullanılması halinde halk sağlığının ciddi anlamda tehlikeye gireceği, ayrıca ihale dokümanında ürünün teslim tarihinin tebligattan itibaren 7 gün olarak belirlendiği, ihalenin İran menşeli ürünü teklif eden Amanos Klor ve Arıt. Sis. Taah. ve Dan. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılması halinde ürünün tanklara dolumunun yapılması, İran’dan nakliyenin gerçekleştirilmesi, gerekli testlerin yapılması gibi süreçler dikkate alındığında ürün tedarikinde ciddi sıkıntıların yaşanabileceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kısmi teklife açık ve iki kısımdan oluşan incelemeye konu ihaleye 3 istekli tarafından teklif sunulduğu, isteklilerden Irmak Kimya San. ve Turz. Nak. Tar. Ür. Geri Dön. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, teklif edilen ürünün teknik özelliklerini gösterir belgelerin sunulmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Amanos Klor ve Arıt. Sis. Taah. ve Dan. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı ve başvuru sahibi Fehmi Baklacı’nın teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.2. İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını belgelendirmesi gerekir. Bu çerçevede istekli aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerden kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunabilir:

a) İstekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,

b) İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler,

c) İstekli Türkiye'de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi…” düzenlemesine yer verilmiş, aynı maddede belgelerin sunuluş şekline ilişkin hükümler detaylı bir şekilde belirtilmiş ve maddenin “Tasdik işleminden muaf tutulan resmi niteliği bulunmayan belgeler” kısmında ise herhangi bir belge adına yer verilmemiştir.

Aktarılan düzenleme uyarınca ihale üzerinde bırakılan istekli Amanos Klor ve Arıt. Sis. Taah. ve Dan. Tic. Ltd. Şti. tarafından, Kimia Chlor Kabodan Kimyasal Üretim Şirketi tarafından kendi adına düzenlenmiş, Ankara 11. Noterliği tarafından Farsça’dan tercümesi yapılmış yetkili satış temsil belgesi ile tercümenin eki olan Fars dilindeki belgenin sunulduğu, söz konusu belgeler üzerindeki noter onayları dışında Adana Hukuk İşleri Müdürlüğünün onayının bulunduğu, bu onayda belgeler üzerinde yer alan resmi mührün ve imzanın Ankara 11. Noterliğine ait olduğunun beyan edildiği görülmüştür.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler… Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler…

(2) Noter onaylı belgelerin, aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez.

…

(4) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

b)Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler, “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.

c) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.

ç) “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir.

…

f) İdare tasdik işleminden muaf tuttuğu resmi niteliği bulunmayan belgeleri ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtir.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Yönetmelik hükmündeki apostil tasdik şerhine ilişkin düzenleme, yabancı isteklilerin sunmuş olduğu belgelere ilişkin değil, yabancı ülkelerde düzenlenen ve Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’nde belirtilen bütün belgelere yönelik bir düzenleme olduğu, ayrıca apostil tasdik şerhi, yabancı bir ülkede düzenlenmiş belgelerde yer alması zorunlu bir onay olarak değil, tasdik işlemine ihtiyaç duyulan belgelerin Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaf tutulabilmesi için tanınmış bir imkân olarak anılan Yönetmelik hükmünde düzenlendiği anlaşılmaktadır.

İtirazen şikâyete konu yetkili satıcılık belgesinin düzenlendiği ülke olan İran, Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’ne taraf bir ülke olmadığı gibi bir şirketin başka bir şirket adına düzenlemiş olduğu söz konusu yetki belgesi Sözleşmenin 1’nci maddesinde kapsamında sayılan bir resmi belge niteliğine de haiz olmadığından, yetki belgesinin apostil tasdik şerhini taşımamasının olağan olduğu, söz konusu belgenin bir şekilde apostil tasdik şerhi taşıması halinde dahi aktarılan Yönetmelik hükmünde belirtilen diğer tasdik işlemlerinden bu belgenin muaf olmasının mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

Ancak aktarılan İdari Şartname maddesinde, tasdik işleminden muaf tutulan ve resmi niteliği bulunmayan herhangi bir belge ismine yer verilmediği dikkate alındığında İran menşeli bir şirket tarafından düzenlenen yetki belgesi üzerinde, aktarılan Yönetmelik hükmünde belirtildiği üzere İran’daki Türkiye Konsolosluğu veya sırasıyla İran’ın Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri bakanlığı tarafından yapılması gereken bir tasdik işlemi bulunması gerekirken, sunulan belge üzerinde belirtilen şekilde bir tasdik işlemi bulunmadığı göz önünde bulundurulduğunda bahse konu belgenin, belgelerin sunuluş şekline uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca ihale üzerinde bırakılan isteklice teklif zarfı kapsamında sunulan ve Fars dillinde düzenlenmiş yetki belgesinin, Ankara 11. Noterliği tarafından yapılan tercümenin eki olduğu, tercümenin ve tercümenin eki olan Farsça belgenin üzerindeki notere ait “aslına uygundur” şerhlerinin, Farsça asıl belgeye ilişkin değil, Ankara 11. Noterliği tarafından yapılan tercüme ve eki belgeye ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Bu çerçevede noter tarafından yapılan tercüme ve tercümenin eki olan belge dışında, ayrıca asıl belgenin veya aslı yerine ihale tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretinin ya da aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıyan noter onaylı suretinin de teklif zarfı kapsamında sunulması gerekirken, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından asıl belgenin veya yukarıda belirtildiği şekilde onaylı suretlerinin sunulmadığı görüldüğünden, bu yönü itibariyle de yetki belgesinin belgelerin sunuluş şekline uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yetki belgesinin aktarılan Yönetmelik hükmüne uygun olmadığı anlaşıldığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin 1’nci maddesinde “Gaz klor TS EN 937:2010, sıvı klor ise, TS EN 901 de tarif edilen fiziksel ve kimyasal özellikleri haiz olacaktır.” düzenlemesine yer verilmiş, İdari Şartname’nin ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterlerini içeren 7’nci maddesinde ise teklif edilen ürünlerin TS EN 937:2010 ve TS EN 901 standartlarına uygunluğu hususu yeterlik kriteri olarak düzenlenmemiş ve bu hususa ilişkin herhangi bir belgenin teklif zarfı kapsamında sunulması talep edilmemiştir.

Bu çerçevede, kendisi ile sözleşme imzalanan yüklenicinin temin ile zorunlu olduğu ürünün Teknik Şartname’nin anılan maddesinde yer alan standartlara uygun olmasının zorunluluk arz ettiği ve bu hususun muayene kabul aşamasında idarece kontrolünün sağlanmasının mevzuatın gereği olduğu, ancak yüklenicinin temin edeceği ürüne yönelik bu yükümlülük ihale dokümanında yeterlik kriteri olarak düzenlenmediğinden, belirtilen belgelerin teklif zarfı kapsamında sunulmamış olmasının isteklilerin tekliflerinin bu nedenle değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe oluşturamayacağı anlaşılmış, bu itibarla başvuru sahibinin incelemeye konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri…”düzenlemesine yer verilmiştir.

İhale işlem dosyası kapsamında idarece gönderilen belgelerden, ihale üzerinde bırakılan istekli Amanos Klor ve Arıt. Sis. Taah. ve Dan. Tic. Ltd. Şti.nin teklif mektubunun İlyas Özer tarafından imzalandığı ve teklif zarfı kapsamında sunulan imza sirkülerinden söz konusu şahsın, şirketi müdürü sıfatıyla şirketi münferiden temsile yetkili olduğu görülmüş, bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Birinci iddia kapsamında yapılan inceleme neticesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu yetki belgesinin uygun olmadığı tespitiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varıldığından bu aşama itibariyle ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük olup olmadığına yönelik kararın ihalenin sonuçlandırılması bakımından önem arz etmediği anlaşılmakla beraber, iddianın karşılanması bakımından bu husustaki gerekli tespitlere aşağıda yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’nci maddesi ve Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 58’nci maddesindeki hükümlere paralel olarak İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu, verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden, teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

33.2. İhale komisyonu tarafından;

a) İmalat sürecinin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen malın özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak, aşırı düşük teklifler değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

33.3. İhale komisyonu tarafından, aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde, sinir değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalara ilişkin olarak Kamu İhale Kurumu tarafından düzenleme yapılmış ise bu düzenlemelerde yer alan kriterler esas alınacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Bahse konu ihaleye mal alımı olarak çıkıldığı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesine ilişkin kriterlerin ayrıntılı belirlenmediği,

idarelerin aşırı düşük tekliflerin tespit edilmesi ve değerlendirilmesinde 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi ve anılan Yönetmelik’in 58’inci maddesinde belirtilen sınırlar içerisinde takdir yetkisinin bulunduğu dikkate alındığında,

ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifini aşırı düşük teklif olarak değerlendirmeyerek aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasının anılan Yönetmelik hükmüne aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Kurumunun görevleri 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinde düzenlenmiş olup, bu görevlerin arasında “İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak” bulunmaktadır.

İncelemeye konu iddiada itirazen şikâyete konu edilen hususların, ilgili ihalenin sözleşmesinin uygulanması aşamasına ilişkin olduğu tespit edilmiştir. Bu itibarla 4734 sayılı Kanun uyarınca sözleşmenin uygulanması aşaması ile ilgili olarak Kamu İhale Kurumunun inceleme görev ve yetkisi bulunmadığından söz konusu iddianın görev yönünden reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yetki belgesinin aktarılan Yönetmelik hükmüne uygun olmadığı anlaşıldığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi