Toplantı No : 2014/078

Gündem No : 12

Karar Tarihi : 26.11.2014

Karar No : 2014/UH.I-3803

Şikayetçi:

Temaş Gıda Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi

İhaleyi Yapan Daire:

Konya Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu

Başvuru Tarih ve Sayısı:

05.11.2014 / 37341

Başvuruya Konu İhale:

2014/94931 İhale Kayıt Numaralı "26 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım Ve Sonrası Hizmet Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Temaş Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,

Akçaburgaz Mah. 72. Sok. No:21 Esenyurt/İSTANBUL

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,

Hacışaban Mah. Yeni Meram Cad. No:97 Konya 42090 Meram/KONYA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2014/94931 İhale Kayıt Numaralı “26 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 15.09.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “26 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Temaş Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi nin 10.10.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.10.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.11.2014 tarih ve 37341 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.11.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2014/3238 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, kesinleşen ihale kararının taraflarına 30.09.2014 tarihinde ulaştığı, ancak ihale komisyon kararının EK-1 olarak adlandırılan ve 2 sayfa olduğu belirtilen gerekçesinin taraflarına ulaşmadığı, zaman kaybını önlemek amacıyla söz konusu komisyon kararının ilk sayfasında yer alan açıklamadan idarece İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesinde yer alan “İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesi uyarınca ihalede aşırı düşük sorgulama yapılmaksızın ihalenin en düşük teklifi sunan istekli üzerinde bırakıldığının anlaşıldığı,

Kamu İhale Kurumu tarafından yayımlanmış olan standart ihale dokümanlarında söz konusu düzenlemeye yer verilmiş olsa da 07.06.2014 tarihli ve 29023 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile değiştirilen “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yer alan açıklamada ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un 06.02.2014 tarihli ve 28918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6518 sayılı Kanunla değiştirilen “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’nci maddesinde yaklaşık maliyeti eşik değerin yarısını aşan ihaleler için idareye sorgulama yapmaksızın ihalenin en düşük teklifi sunan isteklinin üzerinde bırakılmasına ilişkin bir hükmün yer almadığı, anılan Kanun’un 06.02.2014 tarihli ve 28918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6518 sayılı Kanunla değiştirilen “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’nci maddesinde “…Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmünün yer aldığı, söz konusu Kanun metninde yer alan “…ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine…” şeklindeki ifadeden ne demek istenildiğinin anlaşılamadığı, zira Kuruma böyle bir yetkinin verildiğinin düşünülmesinin anılan Kanun’un ilk maddesinde yer alan hükme aykırı olduğu gibi fiilen aşırı düşük teklif isteme durumunun ortadan kalkacağı, söz konusu maddenin TBMM tutanaklarında yer alan gerekçesine bakıldığında sadece küçük ölçekli ihalelerde zaman kaybının önüne geçilmesi amacıyla eşik değerin yarısına kadar olan ihaleler için aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin değişiklik yapıldığı, ekte sundukları TBMM tutanaklarından anlaşılacağı üzere Kurul tarafından telafisi mümkün olmayan bir maddi hata söz konusu olduğu,

Eşik değerin yarısına ilişkin sınır dikkate alınmadığı takdirde idarece sorgulama yapılmaksızın ihalenin en düşük teklif sahibi istekli üzerinde bırakılmasının 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesinin temel gerekçesine aykırı olacağı, örneğin 20.000.000,00 TL yaklaşık maliyeti olan bir ihalenin 1,00 TL teklif veren bir isteklinin üzerinde bırakılmasının Kanun koyucunun amacına aykırı olacağı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Eşik değerler” başlıklı 8’inci maddesinde;

“Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir:

a) Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında üçyüzmilyar Türk Lirası. (Sekizyüzaltmışsekizbin dörtyüzseksenaltı Türk Lirası)

b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında beşyüzmilyar Türk Lirası. (Birmilyon dörtyüzkırkyedibin dörtyüzyetmişdokuz Türk Lirası)” hükmü,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde ise

“İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde

“(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.

(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılır. Ancak Kanunun 20 nci maddesi uyarınca belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ve niteliği gereği aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacağı Kurumca belirlenen konularda yapılacak alımlarda, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin sonuçlandırılacağının ihale ilanında ve dokümanında belirtilmesi zorunludur.

( 4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde

“79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.” açıklaması yer almaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait idari şartnamenin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin adının; “26 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” şeklinde belirlendiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin “Sınır değer”başlıklı 33’üncü maddesinde

“33.1.İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesine yer verildiği,

İhale ilanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesinde “İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden başvuruya konu ihaleye 10 teklif verildiği, Fesleğen Tem. Bilg. Yem Gıd. Org. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin İdari Şartname’nin “Geçici Teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde yer alan düzenlemeye aykırı olarak teklif edilen bedelin %3’ünden az oranda geçici teminat sunduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olan Emiroğulları Yemek Fabrikaları Gıda İnşaat Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Öncelikle, İdari Şartname’nin yukarıda anılan 33.2’inci maddesi uyarınca ihalenin açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağı açıkça belirtildiğinden, isteklilerin tekliflerinin sınır değerin altında olup olmadığına bakılmaksızın en düşük teklif sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1’ inci maddesine göre personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutarın sınır değer olarak kabul edileceği anlaşılmakta olup, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuruya konu “26 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesinde sınır değerin 15.552.538,46 TL (20.218.300,00/1,30) olduğu tespit edilmiştir. Bu çerçevede söz konusu ihalede sınır değerin altında teklif olmadığı da anlaşılmıştır.

Ayrıca, 4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan 38’inci maddesinde Kamu İhale Kurumuna ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük teklifleri tespit edilme ve değerlendirme yöntemlerini belirleme ve ihalenin açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine ilişkin düzenlemeler yapma yetkisi verilmiş olup, bu yetki çerçevesinde hazırlanan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinde idarelerce ihale dokümanında ve ilanda açıkça belirtmesi kaydıyla aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin ihalelerin sonuçlandırılmasına imkân tanınmıştır. İdarelere tanınan bu yetki tutarı ne olursa olsun tüm hizmet alımı ihaleleri için geçerli olup, bunun yanında

yaklaşık maliyeti Kanun’da öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde yine idarenin dokümanda öngörmesi kaydıyla sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerekmektedir.

Ancak, başvuruya konu ihalenin yaklaşık maliyetinin eşik değerinin üzerinde olması nedeniyle idarenin iki seçimlik hakkının bulunduğunun anlaşıldığı,

bunlardan birinin aşırı düşük teklif verdiği tespit edilen isteklilerden açıklama istenilmesi, diğerinin ise açıklama istenilmeksizin en düşük teklif sahibi istekli üzerine ihalenin bırakılması olduğu dikkate alındığında

idarece ihale ilanında ve dokümanında düzenleme yapılmak suretiyle ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan sonuçlandırılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği yönündeki iddiası yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi