RESMİ GAZETE SAYISI: RESMİ GAZETE TARİHİ:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2008/13

Gündem No : 91

Karar Tarihi : 03.03.2008

Karar No : 2008/UH.Z-1098

Şikayetçi:

Koç Endüstriyel Temizlik Genel Hizmetler Ltd. Şti., Kızılay Cad. Saim Tosun İşhanı Kat 1 D 2 Ceyhan / ADANA

İhaleyi yapan idare:

Botaş Dörtyol İşletme Müdürlüğü, Yeniyurt Mevkii E5 Karayolu Üzeri No: 5 Dörtyol / HATAY

Başvuru tarih ve sayısı:

28.01.2008 / 2937

Başvuruya konu ihale:

2007/191868 İhale Kayıt Numaralı “Park Bahçe ve Temizlik Hizmetleri” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

15.02.2008 tarih ve 08.03.79.G015/2008-13E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Botaş Dörtyol İşletme Müdürlüğü’nce 28.12.2007 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Park Bahçe ve Temizlik Hizmetleri” ihalesine ilişkin olarak Koç Endüstriyel Temizlik Genel Hizmetler Ltd. Şti.’nin 16.01.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 18.01.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 28.01.2008 tarih ve 2937 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.01.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

İhale üzerinde bırakılan firmanın sunduğu iş deneyim belgesinin hizmet işine değil, yapım işine ait olduğu, bu firmanın ihale dışı bırakılması gerektiği, iddia edilmektedir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

İdari Şartnamenin 2 nci maddesinde ihale konusu hizmetin adı; “Park, bahçe ve temizlik hizmetleri” olarak,

İhale İlanının 2 nci maddesinde ise ihale konusu hizmetin niteliği, türü ve miktarı; “Açık, kapalı alan, misafirhane, oda, cam-camekan, büro demirbaş malzeme, halı-halıflex, tuvalet, banyo, lavabo temizliği, ağaçların yan dallarının budanması, malzeme yükleme, indirme, bindirme, istif, çim çiçek sulanması, ot tırpalanması, ormanlık alanların traktörle sürülmesi, odun kesilmesi, ağaç ve çiçek diplerinin çapalanması gibi işleri kapsayan 38 adet iş kalemi” olarak gösterilmiş, ayrıca ilanın 9 uncu maddesinde, tekliflerin toplam bedel üzerindenteklif birim fiyat şeklinde verileceği belirtilmiştir.

İdare tarafından söz konusu iş için kaç adet personel çalıştırılacağı öngörülmemiş, yaklaşık maliyet 38 adet iş kalemi üzerinden hesaplanmıştır.

İdari Şartnamenin 49.2 maddesinde; söz konusu işin süresi, 01.01.2008 ile 31.12.2008 tarihleri arasında belirlenmiştir.

İdari Şartnamenin 7.3.2 maddesinde; “İsteklinin son beş yıl içinde yurt içinde ve yurt dışında kamu veya özel sektörde sözleşme bedelinin en az % 70’ i oranında gerçekleştirdiği veya % 50’ si oranında denetlediği veya yönettiği idarece kusursuz kabul edilen ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili deneyimini gösteren belge” istenilmiştir. Anılan Şartnamenin 7.4 maddesinde ise; “Benzer iş olarak aşağıdaki işler belirtilmiştir: Çevre düzenleme, peyzaj ve temizlik işleri.” denilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 1 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre, anılan Yönetmelik ekleriyle bir bütündür. Buradan hareketle, idare tarafından sunulması istenen İş Deneyim Belgesinin, Yönetmelik ekinde yer alan “Standart Form-KİK032.0/H” adlı forma uygun olması gerekmektedir. Oysa, ihale üzerinde bırakılan firmanın sunmuş olduğu İş Deneyim Belgesinde, “4) Hizmetin Tanımı” başlığının bulunmadığı, söz konusu ihalenin konusunun hizmet alımı olmasına rağmen, “4) Uygulanan Yapı Tekniği” başlığının bulunduğu ve başlığın karşısında uygulanan tekniğin “Çevre Düzenlemesi ve Peyzaj Yapım İşi” olarak açıklandığı, bu düzenlemenin de Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan “Standart Form-KİK032.0/Y” adlı forma uygun olarak düzenlenmiş bir İş Deneyim Belgesi olduğu sonucuna varılarak, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.

B- İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 20 nci maddesi yönünden incelenmesi sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

1) İdari Şartnamenin 7.2.1 maddesinde; “Vergi ve sosyal güvenlik prim borcu olmaması yeterlilik kabul edilen belgeler olarak değerlendirilecektir.” denilmektedir. İhale ilanında ise böyle bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları” başlıklı 10 uncu maddesinin son fıkrasında “Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü yer almaktadır. Buna göre, isteklilerden vergi ve sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair taahhütname istenebilecektir. Bu taahhütname Standart Form-KİK027/H’ de öngörülmüştür. Dolayısıyla, idare tarafından taahhütname olarak istenebilecek bu belgelerin yeterlik kriteri olarak istenmesinin yerinde olmadığı tespit edilmiştir.

2) İdari Şartnamenin 36 ncı maddesinde; “Bu ihalede tekliflerin değerlendirilmesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin değerlendirilmesi esnasında idare tarafından tespit edilen yaklaşık maliyete yakınlığı fiyat dışı unsur olarak göz önünde bulundurulacaktır.” denilmektedir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Ekonomik Açıdan En Avantajlı Teklif” başlıklı 69 uncu maddesinde; “Hizmet alımı ihalelerinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde en düşük fiyatın uygulanması esastır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece en düşük fiyat esasına göre belirlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda idareler, ihale konusu hizmetin özelliklerini de dikkate alarak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışı unsurları dikkate alarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifi belirler.

İdareler ihale konusu hizmetin gereklerini de dikkate alarak yukarıda belirtilen unsurlardan başka unsurları da ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde dikkate alabilirler.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, idari şartnamede fiyat dışı unsurların öncelikle parasal değerleri, bu mümkün değil ise nispi ağırlıkları belirlenir.” hükmü yer almaktadır.

Söz konusu ihalede, idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak kabul edilen istekli, en düşük teklifi veren istekli olup, İdari Şartnamenin yukarıda anılan maddesinde öngörülmüş olduğu gibi yaklaşık maliyete yakın olan teklif, ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirilmemiştir. Dolayısıyla, idare tarafından en avantajlı teklifin değerlendirilmesinde en düşük fiyatın uygulanması yerine; fiyat dışı unsur olma niteliğine haiz olmadığı tespit edilen, ayrıca parasal değeri veya nispi ağırlığı da belirtilmeyerek nasıl bir değerlendirmenin yapılacağı anlaşılamayan yaklaşık maliyete yakınlığın fiyat dışı unsur olarak değerlendirmesinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte bir aykırılık olduğu anlaşılmıştır.

3) İdari Şartnamenin 36.3 maddesinde; “…birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde dikkate alınacak fiyat dışı unsurlar: 7.3.1. maddede belirtilen tek sözleşmeye ilişkin iş bitirme oranı dikkate alınacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aynı Fiyatın Teklif Edilmesi” başlıklı 71 inci maddesinde; “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin en düşük fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğunun anlaşıldığı durumlarda ihale komisyonu, bu isteklilerce sunulan iş deneyim belgelerinin tutarlarını, iş ortaklığında ise hisse oranına bakılmaksızın pilot ortağın iş deneyim tutarını tam olarak dikkate almak suretiyle değerlendirme yaparak ekonomik açıdan en avantajlı teklifi belirler ve ihaleyi sonuçlandırır. İş deneyim belgesi istenmeyen hallerde fiyat dışı unsur idarelerce belirlenir.” hükmü yer almaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nde de aynı düzenlemeye yer verilmiştir.

Yukarıda anılan İdari Şartname düzenlemesi ile Yönetmelik hükmü bir arada değerlendirildiğinde, idare tarafından, iş deneyim belgesi tutarının yerine iş bitirme oranının değerlendirmeye esas alınmasının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

4) İhale İlanının 4.2.1 maddesinde; “Teklif edilen bedelin % 5’ inden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenecek tutarda bankalar nezdindeki kullanılmamış nakit kredisi veya kullanılmamış teminat mektubu kredisini ya da serbest mevduatını gösterir yerli veya yabancı bankalardan alınacak belgeler” istenecek belgeler arasında sayılmıştır. Oysa, İdari Şartnamede bu belgelerin isteneceğine dair bir düzenleme yer almamaktadır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhale İlanlarında Bulunması Zorunlu Hususlar” başlıklı 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının ilk cümlesinde yer alan; “İhale dokümanında belirtilmeyen hususlara ilanlarda yer verilemez” hükmü karşısında idarece ilanda bulunan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

5) İdari Şartname ve İhale İlanında ihaleye katılacak isteklilerden “ISO-EN 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi” ve “ISO-EN 9001 Kalite Belgesi” istenmiştir.

Hizmet Alımları İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Kalite ve Standart ile kapasiteye ilişkin belgeler” başlıklı 45 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında; “İdare, ihale konusu hizmet alımının niteliğini göz önünde bulundurarak ihale dokümanında; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, personel belgelendirilmesi, hizmet yeri yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliliğine ilişkin düzenleme yapabilir.

Kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi ve personel belgelendirilmesine ilişkin belge ve sertifikaların, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Bu teyit yazısının ilk ilan/davet tarihinin veya ihale/son başvuru tarihinin içerisinde bulunduğu yılda alınmış olması zorunludur. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.” hükmü bulunmaktadır.

Diğer taraftan başvuru sahibinin sunmuş olduğu teklif dosyasında, Çevre Yönetim Sistem Belgesinin yetkili belgelendirme kuruluşu tarafından verildiğine ve geçerliliğini sürdürdüğünün Türk Akreditasyon Kurumundan alınmış olduğuna dair teyit belgesine rastlanmamıştır. Ayrıca, ihale üzerinde bırakılan isteklinin de yukarıda anılan ISO-EN 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi ve idarece istenen ISO-EN 9001 Kalite Belgesinin, Türk Akreditasyon Kurumundan alınmış teyit belgelerinin bulunmaması sebebiyle, istekliden bu eksikliği tamamlamasının istenmiş olduğu anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, ihale konusu işin konusu göz önüne alındığında, iş, idareye ait park ve bahçelerde gerçekleşeceğinden, isteklilerden “ISO-EN 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi” istenmesinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte bir aykırılık olduğu anlaşılmıştır.

6) İdari Şartnamenin7.3.2 maddesinin ve ihale ilanının 4.3.1 maddesinin İş Deneyim Belgesi ile ilgili düzenlemelerinde; “İsteklinin son beş yıl içinde yurt içinde ve yurt dışında kamu veya özel sektörde sözleşme bedelinin en az % 70’ i oranında gerçekleştirdiği veya % 50’ si oranında denetlediği veya yönettiği idarece kusursuz kabul edilen ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili deneyimini gösteren belge” nin İş Deneyim Belgesi olarak isteneceği öngörülmüştür.

Hizmet Alımı Uygulama Yönetmeliği’ nin “İş Deneyim Belgeleri” başlıklı 42 nci maddesinin 2 nci fıkrasında; “İş deneyimi olarak, istekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’inden az ve % 50’sinden fazla olmamak üzere idarece belirlenecek bir oranda, ihale konusu hizmet veya benzer hizmetlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesinin ibrazı istenir.” hükmü bulunmaktadır.

Gerek İdari Şartnamede gerek ihale ilanında yukarıda anılan Yönetmelik hükmü uyarınca bir düzenlemeye yer verilmemiş olduğu, bu durumun da, isteklilerin sunmuş olduğu İş Deneyim Belgelerinin belge tutarlarının öngörülecek oranı sağlayıp sağlamadıklarına dair bir belirleme yapılamamasına yol açacağı, söz konusu aykırılığın düzeltici işlemle giderilemeyecek bir aykırılık olduğu anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale işlemleri ile ihale kararının iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.