KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2013/066
Gündem No : 6
Karar Tarihi : 11.10.2013
Karar No : 2013/UH.II-3959
Şikayetçi:
Kırıkdağ Gıda Nakliyat İnşaat Taahhüt Tekstil Telekominikasyon Üretim San. Ve Tic. Ltd. Şti., BULAK MAH. KAYACANLAR CAD. KIRIKDAĞ İŞHANI NO:47 HAKKARİ
İhaleyi Yapan Daire:
Hakkari Şemdinli İlçe Özel İdare Müdürlüğü, Moda Mahallesi Hükümet Konağı 4. Kat 30800 HAKKARİ
Başvuru Tarih ve Sayısı:
18.09.2013 / 29612
Başvuruya Konu İhale:
2013/92986 İhale Kayıt Numaralı "Orta Öğretim Öğrenci Taşıma" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Hakkari Şemdinli İlçe Özel İdare Müdürlüğütarafından 13.08.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Orta Öğretim Öğrenci Taşıma” ihalesine ilişkin olarak Kırıkdağ Gıda Nakliyat İnşaat Taahhüt Tekstil Telekomünikasyon Üretim San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 04.09.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.09.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.09.2013 tarih ve 29612 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.09.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/3371 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin 2.400.000,00.-TL olarak belirlenen yaklaşık maliyetten % 50,50 oranında düşük olduğu, şikâyete cevap yazısında, anılan istekli tarafından işin sorunsuz bir şekilde tamamlanacağının taahhüt edildiği ve bu nedenle aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görüldüğünün belirtildiği, kamu ihale mevzuatı ile belirlenen aşırı düşük teklif sorgulama kriterleri dikkate alınmadan ihalenin sonuçlandırıldığı, İdari Şartname’de belirlenen maliyet kalemleri göz önünde bulundurulduğunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin 140 aracın giderini karşılamak için yetersiz olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Şikâyete konu ihale, 16.09.2013 - 13.06.2014 tarihleri arasında 4 taşıma merkezi, 19 köy ve bu köylere bağlı 82 mezrada, 718 kız, 1150 erkek öğrenci olmak üzere toplam 1868 orta öğretim öğrencisinin taşıma merkezleri olan Şemdinli İMKB Lisesi, Sabri Özel Anadolu Lisesi, Şemdinli İmam Hatip Lisesi, Şemdinli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, Şemdinli Kız Teknik ve Meslek Lisesi ve Derecik Çok Programlı Liselerine 140 taşıt aracı ile taşınması işine ilişkindir.
21.08.2013 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararından, ihaleye 8 isteklinin katıldığı, 6 istekliye ait teklifin,ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve/veya yeterlik kriterleri açısından uygun olmadığı tespit edilerek değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif fiyatı 1.188.000.00.-TL olan Fırat Taşımacılık Gıda Yemek Hizmetleri Temizlik Hizmetleri İnşaat Sanayii İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulduğu, adı geçen istekli tarafından 20.08.2013 tarihinde idareye ulaştırılan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülerek, Fırat Taşımacılık Gıda Yemek Hizmetleri Temizlik Hizmetleri İnşaat Sanayii İç ve Dış Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Ayrıca ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, idare ile Fırat Taşımacılık Gıda Yemek Hizmetleri Temizlik Hizmetleri İnşaat Sanayii İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi arasında 04.09.2013 tarihinde sözleşme imzalandığı görülmüştür. Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olması veya itirazen şikayet başvurusundan feragat edilmesi itirazen şikayet başvurusunun incelenmesine ve 54 üncü maddede sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmez.” hükmü gereğince, sözleşme imzalanmış olmasına karşın, itirazen şikâyete konu edilen hususlarla ilgili olarak esas incelemesine geçilmiştir.
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde tekliflerin değerlendirilmesinin ardından, ihale komisyonunun diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği ve bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterlerin esas alınması gerektiği, Kurumun aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkili olduğuhüküm altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Aşırı düşük teklifler başlıklı 59’uncu maddesinde“(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.
(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.
(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kurum tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri belirlenmiş değildir.
Ancak Kamu İhale Kurulu kararlarıyla yerleşik uygulama, kârsız yaklaşık maliyet tutarının altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulması yönündedir.
İdarece yaklaşık maliyetin 2.400.173,10.-TL olarak tespit edildiği, yaklaşık maliyet hesap cetvelinde, yüklenici kârı tutarının 366.128,10 olarak belirtildiği, buna göre kârsız yaklaşık maliyet tutarının 2.034.045,00 olduğu görülmüştür.
Teklif tutarı kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının altında olan tek geçerli teklif sahibi Fırat Taşımacılık Gıda Yemek Hizmetleri Temizlik Hizmetleri İnşaat Sanayii İç ve Dış Ticaret Limited Şirketine gönderilen 15.08.2013 tarih ve 2013/117 sayılı yazı ile, ihale konusu işin, teklif fiyatta yapmış oldukları kırım ile nasıl sağlıklı bir şekilde gerçekleştirileceğine ilişkin savunmanın 5 gün içinde idareye sunulması gerektiği bildirilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu yazıya cevaben 20.08.2013 tarihinde idareye sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında “Bahse konu 2013/92986 sayılı ihale işinde çalışacak araç sahiplerinin bir kısmı çok yakın çevremden oluşmaktadır. Ayrıca şirketimiz ve yetkilisi ilçemizde çok iyi bir ticari intiba yaratmıştır. İlçemiz küçük bir yerleşim merkezi olup bu ticari intiba halk arasında çok iyi bilinmektedir. Bu nedenlerle bu işte çalışacak araç sahipleri piyasa ücretlerinin altında bir ücret talep ederek şirketimize çalışacaklardır. Ayrıca 12.08.2013 tarihinde yapılan 2013/91609 sayılı İlk-Orta öğretim öğrenci taşıma işi ihalesi de şirketimiz taahhüdü altında kalmıştır. Her iki işin şirketimiz taahhüdü altında bulunması neticesinde kırımlı aldığımız ihaleye ait işi sağlıklı bir şekilde yapmamız için şirketimiz motive olmuş durumdadır.
Bu nedenlerden dolayı kırımla taahhüdümüz altında kalan bu işi kar sağlamazsak bile sağlıklı bir şekilde tamamlamayı taahhüt ediyoruz.”ifadelerine yer verilmiş olup, ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, aşırı düşük teklif açıklamasının başkaca herhangi bir belgeye dayandırılmadığı anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıya aktarılan 59’uncu maddesinde, ihale komisyonunca belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaların dikkate alınacağı, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilere ait tekliflerin reddedileceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.2’nci maddesinde konuya ilişkin olarak“Verilecek hizmetin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler, hizmetin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya hizmetin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; sadece bu hususların neler olduğu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul, özgünlük ya da hizmetin ekonomik olması sayesinde elde edilen maliyet avantajının da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanması gerekmektedir.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu çerçevede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işin maliyet kalemlerine ilişkin olarak herhangi bir tevsik edici belge sunulmadığı tespit edilmiş olup, anılan isteklinin sorunsuz ve sağlıklı bir şekilde sözleşmenin yürütüleceği hususundaki taahhüdünü kamu ihale mevzuatında yer alan hüküm ve düzenlemelere göre geçerli bir aşırı düşük teklif açıklaması olarak kabul etmenin mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Fırat Taşımacılık Gıda Yemek Hizmetleri Temizlik Hizmetleri İnşaat Sanayii İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’ne ait teklifin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Kazım ÖZKAN
II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi