KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2013/041

Gündem No : 26

Karar Tarihi : 12.06.2013

Karar No : 2013/UH.II-2455

Şikayetçi:

Burcum Plastik İnşaat Turizm Temizlik Medikal Otomotiv Gıda Dağıtım Pazarlama Eğitim İnsan Kaynakları San. Ve Tic. Ltd. Şti., YEŞİLIRMAK SOK. NO:10/1 DEMİRTEPE/ ANKARA

İhaleyi Yapan Daire:

Bakım Ve Rehabilitasyon Merkezi-Şabanözü Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarlık, Yenı Mahalle Sosyal Sokak 24 18650 ÇANKIRI

Başvuru Tarih ve Sayısı:

21.05.2013 / 17638

Başvuruya Konu İhale:

2013/24898 İhale Kayıt Numaralı "2013 Yılı 7 Aylık 86 Bakım Personeli Ve 2 Koordinatörle Bakım Hizmeti" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Çankırı Şabanözü Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü tarafından 04.04.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2013 Yılı 7 Aylık 86 Bakım Personeli ve 2 Koordinatörle Bakım Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Burcum Plastik İnşaat Turizm Temizlik Medikal Otomotiv Gıda Dağıtım Pazarlama Eğitim İnsan Kaynakları San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 06.05.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.05.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.05.2013 tarih ve 17638 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.05.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2013/1906 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde kalan istekli tarafından teklif edilen bedel ile işe ilişkin giyim giderinin karşılanmasının mümkün olmadığı iddiasına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi”başlıklı 79’uncu maddesinde“79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde; İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.

79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.

…

79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci Maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.

…

79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,

…

79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;

a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,

b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,

altında olamaz.

Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.5. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (79.4.2.) maddesine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları teknik şartnameye aykırı hususlar içeren veya teklif tutarı, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri, personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde ise asgari işçilik maliyeti ve ilgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak sözleşme giderlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

…”açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde“2.1.İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 2013 YILI 7 AYLIK 86 BAKIM PERSONELİ VE 2 KOORDİNATÖRLE BAKIM HİZMETİ

b) Miktarı ve türü: Hizmetin miktarı ve türü ekte yer almaktadır. 86 Bakım Personeli ve 2 Koordinatörle bakım hizmeti, Kuruluşta korunma ve bakım altındaki kişilerin, temizlik, bakım, giyim, beslenme refakat (hastane, kamp, gezi), banyo, tuvalet vb. günlük yaşam aktivitelerinin tamamının yüklenici firma tarafından yerine getirilmesi işidir.

c) Yapılacağı yer: Çankırı Şabanözü Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde,“25.1.Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhildir.

25.2.25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3.Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

25.3.1.1. İşçi Ücreti

a)Hizmet alımı yoluyla bakım işinde çalışan ilkokul, ilköğretim, ortaokul, ortaöğretim, lise ve dengi okul mezunu (84) bakım elemanına, ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %55 (yüzde ellibeş) fazlası ücret ödenecektir.

b)Hizmet alımı yoluyla bakım işinde çalışan yüksekokul mezunu (2) bakım elemanına, ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %65 (yüzde altmışbeş) fazlası ücret ödenecektir.

c)Hizmet alımı yoluyla bakım işinde çalışan lise ve dengi okul mezunu (2) bakım koordinatörüne, ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %65 (yüzde altmışbeş) fazlası ücret ödenecektir.

25.3.1.2. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma ücreti: Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacak toplam (10,5) gün için;

a)Bakım işinde çalışan ilkokul, ilköğretim, ortaokul, ortaöğretim, lise ve dengi okul mezunu (84) bakım elemanına çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.

b)Bakım işinde çalışan yüksekokul mezunu (2) bakım elemanına çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.

c)Bakım işinde çalışan lise ve dengi okul mezunu (2) bakım koordinatörüne, çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.

25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:

a)Hizmet alımı personelinin yemeği, mesaisine denk gelen öğünlerde idarece ayni olarak verilecek olup, bu gider için istekli tarafından ayrıca maliyet hesabı yapılmayacaktır.

b)Hizmet alımı personeline aylık (26 gün) üzerinden bir gün için brüt 6.00-TL (altı Türk Lirası) nakdi yol ücreti ödenecek olup, ücret bordrosunda gösterilecektir.

c)Hizmet alımı personeline aşağıda cinsi ve miktarı yazılı olan giyecek ayni olarak verilecektir.

İŞ PANTOLONU 172 ADET
İŞ GÖMLEĞİ 86 ADET
TİŞÖRT(İŞ TİŞÖRTÜ) 172 ADET
PLASTİK ÇİZME 40 ÇİFT
BONE 86 ADET
TERLİK 172 ÇİFT
ERKEK TAKIM ELBİSE 2 ADET
BAYAN TAKIM ELBİSE 2 ADET
KRAVAT 4 ADET
ERKEK AYAKKABI 2 ÇİFT
BAYAN AYAKABI 2 ÇİFT
İŞ TULUMU 10 ADET

25.3.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.4.Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Bu iş için; iş kazaları ve meslek hastalıkları sigorta prim oranı % (1) tir.”düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin ek kısmında ise“…

Sıra NoAçıklamaBirimiİşçi SayısıAy/gün/saat

1Hizmet alımı yoluyla bakım işinde çalışan ilkokul, ilköğretim, ortaokul, ortaöğretim, lise ve dengi okul mezunu (84) bakım elemanına, ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %55 (yüzde ellibeş) fazlası ücret ödenecektir. ay84,007

2Hizmet alımı yoluyla bakım işinde çalışan yüksekokul mezunu (2) bakım elemanına, ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %65 (yüzde altmışbeş) fazlası ücret ödenecektir.ay2,007

3Hizmet alımı yoluyla bakım işinde çalışan lise ve dengi okul mezunu (2) bakım koordinatörüne, ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin %65 (yüzde altmışbeş) fazlası ücret ödenecektir. ay2,007

Sıra NoAçıklamaBirimiMiktarı

1Bakım işinde çalışan ilkokul, ilköğretim, ortaokul, ortaöğretim, lise ve dengi okul mezunu (84) bakım elemanına çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir. gün882

2Bakım işinde çalışan yüksekokul mezunu (2) bakım elemanına çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.gün21

3Bakım işinde çalışan lise ve dengi okul mezunu (2) bakım koordinatörüne, çalışılan her gün için günlük ücretine ilaveten ayrıca bir günlük ücret ödenecektir.gün21

…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye 15 isteklinin katıldığı, 2 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 7 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, 3 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasını idareye sunduğu, idarece sunulan açıklamalardan yalnızca ihale üzerinde kalan isteklinin açıklamasının uygun bulunarak ihalenin neticelendirildiği görülmüştür.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olduğu, İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, işte 7 ay süreyle toplam 88 kişinin çalıştırılacağının, söz konusu personel için idarece aylık 26 gün üzerinden günlük brüt 6,00 TL yol ücreti öngörüldüğünün ayrıca iş kapsamında giyim malzemesi verileceğinin belirtildiği görülmüş olup, söz konusu düzenlemeler doğrultusunda, ihalede teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin toplam 1.351.633,78 TLolduğu görülmüştür.

İhale üzerinde kalan isteklinin 05.04.2013 tarihli ve 343 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, anılan istekli tarafından 12.04.2013 tarihinde sunulan teklif açıklaması incelendiğinde, teklif mektubunda toplam 1.351.645,82 TL bedel teklif edildiği, aşırı düşük teklif açıklamasında, yol bedeli ve %3 sözleşme ve genel giderler dâhil işçilik ücreti için 1.351.633,78 TL bedel öngörüldüğü, anılan tutarın teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin üzerinde olduğu, %3 sözleşme ve genel giderler dâhil giyim bedeli için 7,73 TL ve firma kârı için ise 4,31 TL olmak üzere toplam 1.351.645,82 TL bedel öngörüldüğü görülmüştür.

İdari Şartname’nin teklif fiyata dâhil giderlere ilişkin 25’inci maddesinde ihale konusu işte çalışacak her bir personele verilecek giyim malzemesi için öngörülen bedelin tevsiki amacıyla 7,50 TL bedelli proforma fatura ve eki maliyet/ satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, sunulan belgelerin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak tanzim edildiği, belirtilen miktar ve birim fiyatların teklifin içeriği ile uyumlu olduğu görülmüştür.

Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; ihale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının ihale dokümanı düzenlemelerine ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak hazırlandığı ve sunulduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

İdarece, yaklaşık maliyetin hesaplanması esnasında, işçilik hesaplamasında giyim giderinin dikkate alınmasına rağmen anılan giderin tablonun ikinci bölümünde sehven tekrar hesaplamaya alındığı, bu nedenle de kârsız yaklaşık maliyet tutarının ve toplam yaklaşık maliyet tutarının olması gerekenin üzerinde belirlendiği,

ihalede teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin 1.351.633,78 TL olduğu ve idarece belirlenen kişi başı giyim giderinin 179,14 TL olduğu dikkate alındığında, ihalede kârsız yaklaşık maliyet tutarının [1.351.633,78 TL + (179,14 TL x 88 kişi x 1,03 Sözleşme ve genel giderler tutarı)] 1.367.871,03 TL olduğu,

idarece aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılan ÇMS İnşaat Temizlik Akaryakıt Otomotiv İnsan Kaynakları ve Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin, söz konusu tutardan daha yüksek bir tutar olan 1.378.930,00 TL olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4’üncü maddesi gereğince de personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği belirtildiğinden kârsız yaklaşık maliyetin üzerinde bir teklif sunan ÇMS İnşaat Temizlik Akaryakıt Otomotiv İnsan Kaynakları ve Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından, anılan isteklinin teklifin aşırı düşük teklif açıklaması sunulmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, kârsız yaklaşık maliyetin üzerinde bir teklif sunan ÇMS İnşaat Temizlik Akaryakıt Otomotiv İnsan Kaynakları ve Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd. Şti.nin teklifi tekrar değerlendirmeye alınarak tekliflerin değerlendirilmesi aşaması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre;

Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.

Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarıile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alanbilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.

Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.

İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.

Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.

İncelemeye konu ihalede;

Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Şampiyon Sos. Hizm. Çevre Temz. Dağt. Gıda Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu bilgi ve belgeler yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında değerlendirildiğinde;

Anılan istekli tarafındanaşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; 12 ayrı kalemde belirtilen iş kıyafetlerinin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 7,50 TL fiyat öngören Kahraman temizlik Tekstil-Ö. Devrim KAHRAMAN tarafından istekli adına tanzim edilen 03.04.2013 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyimine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri proforma faturadaki teklif fiyatlarının maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Şampiyon Sos. Hizm. Çevre Temz. Dağt. Gıda Tic. Ltd. Şti.’ninteklifinin belirtilen gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki düşüncem ile,Kurulca alınankararakatılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi

EK GEREKÇE

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında;Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.

Anılan düzenleme uyarınca, Kamu İhale Kurulunun 4734 ve 4735 sayılı Kanunların uygulanması konusunda genel düzenleyici işlemler yapma yetkisini haiz olduğu kuşkusuzdur.

Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.

İnceleme kapsamında karşılaşılan proforma faturalardaki ekonomik değerlerin hayatın olağan akışına uygun olup olmadığının objektif bir kriterinin olamayacağı açık ise de, olağandışılık konusundaki makul şüphe yeterlidir.

İhalenin iptal edilmiş olması ya da aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmış olması dahi giyim bedeline ilişkin olarak düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağından;

İnceleme konusu ihalede,

İhale üzerinde bırakılan Şampiyon Sosyal Hizmetler Çevre Temizlik Dağıtım Gıda Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, giyim bedelini belgelendirmek üzere sunduğu Kahraman Temizlik Tekstil – Ö. Devrim Kahraman tarafından düzenlenen proforma faturada, teknik şartnamede belirtilen iş kıyafetlerinin her birinin birim fiyatı 0,01 TL olmak üzere toplamda 7,50.-TL olduğunun belirtildiği, proforma faturadaki bilgilerde mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması kabul edildiğinden, anılan proforma faturanın ve proforma faturanın dayanağı maliyet/satış tutarı tespit tutanağının gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, anılan proforma faturayı düzenleyen Kahraman Temizlik Tekstil – Ö. Devrim Kahraman’ın bağlı olduğu Ankara Maltepe Vergi Dairesine bildirimde bulunulması,

Anılan Tebliğ gereği olduğundan, bu hususun anılan Kurul kararı gerekçeleri arasında yer alması gerektiği yönündeki düşüncemizle, karara katılıyoruz.

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi