KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2013/041

Gündem No : 21

Karar Tarihi : 12.06.2013

Karar No : 2013/UH.II-2449

Şikayetçi:

Mca Grup Bilişim Eğitim Temizlik İnşaat Turizm Gıda Ltd. Şti., EMNİYET MAH. SİLAHTAR CAD. NO:61/1 GAZİMAHALLESİ/ ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü, Anadolu Bulvarı Üzeri ANKARA

Başvuru tarih ve sayısı:

27.05.2013 / 18263

Başvuruya konu ihale:

2013/17249 İhale Kayıt Numaralı "Tcdd. 2.Bölge Müdürlüğü Trafik Servis Müdürlüğü İşyerlerinin Ve Gar Ve İstayonları 36 İşçiyle Temizliği İşi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 21.03.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “TCDD 2. Bölge Müdürlüğü Trafik Servis Müdürlüğü İşyerlerinin ve Gar ve İstasyonların 36 İşçiyle Temizliği İşi” ihalesine ilişkin olarak Mca Grup Bilişim Eğitim Temizlik İnşaat Turizm Gıda Ltd. Şti.nin 06.05.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.05.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.05.2013 tarih ve 18263 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.05.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2013/1965 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idareye yaptıkları şikâyet başvurularına verilen cevapta, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu ve teklifinin uygun olduğu hususunun belirtildiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin 1’inci ve 2’nci kısımlar için teklif ettiği tutarlardan teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyet çıkarıldığında geriye kalan tutarların ihalenin 1’inci kısmında 92 Kuruş, 2’nci kısmında ise 52 Kuruş olduğu, söz konusu tutarlar ile Teknik Şartname’de belirtilen kıyafet, kıdem ve ihbar tazminatı giderlerinin karşılanmasının mümkün olmadığı, ihale kararının kaldırılması ve değerlendirmenin yeniden yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler”başlıklı 2’nci maddesinde,

“2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: TCDD. 2. Bölge Müdürlüğü Trafik Servis Müdürlüğü işyerlerinin ve gar ve istayonları 36 işçiyle temizliği işi

b) Miktarı ve türü: Hizmetin miktarı ve türü ekte yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Teknik şartnamesinde belirtilen işyerleri…” düzenlemesi,

“Teklif ve sözleşme türü”başlıklı 19’uncu maddesinde“19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

“Kısmi teklif verilmesi”20’nci maddesinde,

“20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Kısmi teklif verilebilecek kısımların listesi ekte belirtilmiştir.

1. kısım gar istasyon ve hizmet binalarının 23 işçiyle temizliği

2. kısım Ankara Marşandiz personel yatakhaneleri hizmet binalarının 13 işçiyle temizliği”düzenlemesi,

“Teklif fiyata dahil olan giderler”başlıklı 25’inci maddesinde,

“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ödenecek vergi KDV hariç, resim, harç ile ulaşım vb. giderleri

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

Bu işte çalıştırılacak işçiler için brüt asgari ücret üzerinden ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti teklif fiyatına dahil edilecektir

1. kısım için: ulusal resmi ve genel tatil gideri olarak 23 işçi için 23x13,5=310,5 gün fazla çalışma bedeli teklif fiyata dahildir.

2. kısım için: ulusal resmi ve genel tatil gideri olarak 13 işçi için 13x13,5 =175,5 gün fazla çalışma bedeli teklif fiyata dahildir.

25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:

Yemek bedelinin günlük brüt tutarı 6,00 TL olarak hesaplanıp, aylık gün sayısı 26 gün esas alınarak personele ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.

Yol bedelinin günlük brüt tutarı 6,00TL olarak hesaplanıp, aylık gün sayısı 26 gün esas alınarak personele ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.

Teknik şarnamelerde, belirtilen giyim bedeli teklif fiyatına dahil edecektir.

…

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

İş kazaları ve meslek hastalıkları (risk oranı) % 1,5(bir buçuk) olarak alınacaktır.”düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın“İşin süresi”başlıklı 9’uncu maddesinde ise“9.1. İşe başlama tarihi 01.04.2013; işi bitirme tarihi 31.12.2013” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı kapsamında isteklilere verilen birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki düzenlenmiştir:

Gar İstasyon ve Hizmet Binalarının 23 İşçiyle Temizliği

A1

B2

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

Birimi

İşçi sayısı

Ay/gün/saat

1

İşçilik gideri

Ay

23,00

9,000

I. Ara Toplam (K.D.V Hariç)5

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması6

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

1

Resmi tatil ve genel tatil gideri

Gün

310,500

2

Giyim giderleri (1adet yazlık 1adet kışlık)

Adet

46,000

II. Ara Toplam (K.D.V. Hariç)7

Kısım Toplam Tutarı (K.D.V Hariç)

Ankara Marşandiz Personel Yatakhaneleri Hizmet Binalarının 13 İşçiyle Temizliği

A1

B2

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

Birimi

İşçi sayısı

Ay/gün/saat

1

İşçilik gideri

Ay

13,00

9,000

I. Ara Toplam (K.D.V Hariç)5

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması6

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen4 Birim Fiyat

Tutarı

1

Resmi tatil ve genel tatil gideri

Gün

175,500

2

Giyim gideri (1adet yazlık 1 adet kışlık )

Adet

26,000

II. Ara Toplam (K.D.V. Hariç)7

Kısım Toplam Tutarı (K.D.V Hariç)

Genel Toplam

İddia konusu ile ilgili olarak ihalenin 1’inci ve 2’nci kısımlarına ilişkin Teknik Şartname’ler incelendiğinde, ihalenin “Gar istasyon ve hizmet binalarının 23 işçiyle temizliği” isimli 1’inci kısmına ait Teknik Şartname’nin “Demirbaş malzeme durumu ve yeterliliği” başlıklı 15’inci maddesinin, ihalenin “Ankara Marşandiz personel yatakhaneleri hizmet binalarının 13 işçiyle temizliği” isimli 2’nci kısmına ait Teknik Şartname’de bulunmadığı, bunun dışında her iki Teknik Şartname’nin içerik olarak “İşin konusu” başlıklı 1’inci maddeler haricinde aynı oldukları belirlenmiştir.

Her iki Teknik Şartname’nin de 4.2, 5.6, 5.14, 5.16 gibi çeşitli fıkralarında, ihale konusu işte çalıştırılacak işçilerin ücret, kıdem, ihbar, prim vs. gibi parasal haklarının ödenmesine ilişkin çeşitli düzenlemeler olduğu görülmüştür.

İhalenin “Gar istasyon ve hizmet binalarının 23 işçiyle temizliği” isimli 1’inci kısmına ait Teknik Şartname’nin “Yüklenici işçisine verilecek giyecek malzemeleri” başlıklı 17’nci maddesi ile “Teklif fiyatına dahil edilecek giderler” başlıklı 18’inci maddesinin, ihalenin “Ankara Marşandiz personel yatakhaneleri hizmet binalarının 13 işçiyle temizliği” isimli 2’nci kısmına ait Teknik Şartname’nin 16 ve 17’nci maddeleri ile aynı içeriğe sahiptir.

Buna göre, ihalenin iddia konusu her iki kısmında da, ilgili personele verilmesi öngörülen kıyafet kapsamında bir adet yazlık bir adet de kışlık iş önlüğü bulunmaktadır.

İhale komisyon kararına göre başvuru konusu ihalede oluşan durum aşağıdaki tabloda verilmiştir.

İsteklinin Adı

1. Kısım

Teklif Bedeli (TL)

2. Kısım

Teklif Bedeli (TL)

Değerlendirmeye İlişkin Açıklama

Dörtel Ltd. Şti.

346.041,79

195.588,84

İhalenin her iki kısmı üzerinde bırakılan firma

Türkay Ltd. Şti.

346.454,87

195.822,32

Aşırı düşük teklif açıklaması yapmaması sebebiyle teklifi idarece reddedilmiştir.

Kâr Hariç

Yaklaşık Maliyet

350.640,87

198.188,32

Yakoza Ltd. Şti.

357.083,40

201.829,75

Aşırı düşük teklif açıklaması yapmaması sebebiyle teklifi idarece reddedilmiştir.

Mca Ltd. Şti.

369.690,50

208.955,50

Başvuru sahibi firma_

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.”açıklaması yer almaktadır.

İdarece Kuruma gönderilen yaklaşık maliyet tespitine ilişkin belgelerden, ihalenin “Gar istasyon ve hizmet binalarının 23 işçiyle temizliği” isimli 1’inci kısmı için idarece belirlenen yüklenici kârı hariç yaklaşık maliyetin 350.640,87 TL, ihalenin “Ankara Marşandiz personel yatakhaneleri hizmet binalarının 13 işçiyle temizliği” isimli 2’nci kısmı için idarece belirlenen yüklenici kârı hariç yaklaşık maliyetin ise 198.188,32 TL olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda zikredilen yüklenici kârı hariç yaklaşık maliyet tutarlarına göre, ihalenin her iki kısmında da yalnızca Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Türkay Et Gıda Orman Ür. Tem. Kömür Tur. İnş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerekirken, idarece Kuruma gönderilen belgelerden, yukarıdaki tabloda adı geçen kâr hariç yaklaşık maliyetin üzerinde teklif veren diğer iki isteklinin de (Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Mca Grup Bilişim Eğitim Temizlik İnşaat Turizm Gıda Ltd. Şti.) aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu ve bu isteklilerden kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif veren Türkay Et Gıda Orman Ür. Tem. Kömür Tur. İnş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile kâr hariç yaklaşık maliyetin üzerinde teklif veren Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, sözü edilen firmaların aşırı düşük teklif açıklaması yapmaması sebebiyle reddedildiği belirlenmiştir.

Yukarıda aktarılan tespitler doğrultusunda giyim gideri hariç, yol ve yemek gideri ile %3 sözleşme ve genel giderler dâhil olmak üzere başvuru konusu ihalede teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin, ihalenin 1’inci kısmı için 346.040,87 TL, 2’nci kısmı için 195.588,32 TL, toplamda ise 541.629,29 TL olduğu tespit edilmiştir.

Buna göre ihalenin her iki kısmı da üzerinde bırakılan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihalenin 1’inci kısmı için teklif ettiği tutar, söz konusu kısım için teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinden çıkarıldığında geriye 346.041,79 TL-346.040,87 TL=0,92 TL, aynı firmanın ihalenin 2’nci kısmı için teklif ettiği tutar, söz konusu kısım için teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinden çıkarıldığında ise geriye 195.588,84TL-195.588,32 TL=0,52 TL kalmaktadır.

Başvuru sahibi firma, itirazen şikâyet dilekçesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin 1’inci ve 2’nci kısımlar için teklif ettiği tutarlardan teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyet çıkarıldığında geriye kalan tutarların ihalenin 1’inci kısmında 92 Kuruş, 2’nci kısmında ise 52 Kuruş olduğunu, söz konusu tutarlar ile Teknik Şartname’de belirtilen kıyafet, kıdem ve ihbar tazminatı giderlerinin karşılanmasının mümkün olmadığını ve değerlendirmenin yeniden yapılması gerektiğini iddia etmektedir.

Başvuru sahibinin bu iddiası doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenebilmesi maksadıyla başvuru konusu ihalede teklif fiyata dâhil edilmesi gereken giderlere bakıldığında, söz konusu giderler arasında, İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 25’inci maddesine göre, işçilik ücreti haricinde yol, yemek ve kıyafet gideri bulunmakta, bunun dışında herhangi bir gidere yer verilmediği görülmektedir.

Teklif fiyata dâhil olan giderlerle ilgili olarak, İdari Şartname’de belirtilen hususlara ek olarak herhangi bir gider kalemine Teknik Şatname’lerde yer verilip verilmediğinin anlaşılması amacıyla ihalenin iki kısmına ait Teknik Şartname’ler incelendiğinde, yol, yemek ve kıyafet gideri kalemlerinden başka, her iki Teknik Şartname’nin de çeşitli fıkralarında, ihale konusu işte çalıştırılacak işçilerin ücret, kıdem, ihbar, prim vs. gibi parasal haklarının ödenmesine ilişkin çeşitli düzenlemeler olduğu, bunun dışında ihalenin “Gar istasyon ve hizmet binalarının 23 işçiyle temizliği” isimli 1’inci kısmına ait Teknik Şartname’nin “Demirbaş malzeme durumu ve yeterliliği” başlıklı 15’inci maddesinde, Şartname ekinde verilen demirbaş malzeme listesindeki makine-ekipmanın yüklenici tarafından tedarik edileceğinin belirtildiği görülmüştür.

Ancak, gerek kıdem ve ihbar tazminatı, gerekse amortisman giderleri ile ilgili olarak, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde,

“79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;

İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.

79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.”açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda yer alan Tebliğ açıklaması doğrultusunda, amortisman ve kıdem tazminatı gibi giderler %3 sözleşme ve genel giderler kapsamında teklif fiyata dâhil edildiğinden aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilerin söz konusu gider kalemleri için bir açıklama yapmalarına gerek yoktur.

Bu sonuç doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan firmanın aşırı düşük teklif açıklamasında, yalnızca işçilik ücreti ile yol, yemek ve kıyafet giderlerinin açıklanması gerekmektedir.

Buna göre, ihalenin her iki kısmı da üzerinde bırakılan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması aşağıda incelenmiştir.

Söz konusu açıklama kapsamında, dokuz sayfadan oluşan bir üst yazı ve bu yazı ekinde yer alan işçilik maliyeti hesabına ilişkin belgeler ile kıyafet gideri için teklif tutarın tevsikine ilişkin proforma fatura maliyet/satış tutarı tespit tutanakları bulunmaktadır.

Açıklama kapsamında yer alan üst yazıdaki ifadelerden, ihalenin 1’inci kısmı için giyim gideri hariç teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti olan 346.040,87 TL’ye, %3 sözleşme ve genel gider dâhil olmak üzere 23 işçinin giyim gideri için öngörülen 0,47 TL’nin ve firma kârı için öngörülen 0,45 TL’nin eklendiği ve bu kısım için 346.041,79 TL teklif edildiği belirtilmektedir.

Aynı yazıda, ihalenin 2’nci kısmı için ise giyim gideri hariç teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti olan 195.588,32 TL’ye, %3 sözleşme ve genel gider dâhil olmak üzere 13 işçinin giyim gideri için öngörülen 0,27 TL’nin ve firma kârı için öngörülen 0,25 TL’nin eklendiği ve bu kısım için 195.588,84 TL teklif edildiği belirtilmektedir.

Bu doğrultuda, bahsi geçen isteklinin kıyafet gideri için teklif ettiği tutarı tevsik için sunduğu proforma faturalarda, ihalenin 1’inci ve 2’nci kısmında çalıştırılacak toplam 36 işçiye verilecek yazlık ve kışlık her bir kalem giysi için 0,01 TL teklif verildiği görülmüştür.

Mezkûr proforma faturalar ve bunların ekindeki maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarına bakıldığında, söz konusu belgelerin şekil şartları açısından Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalara uygun oldukları belirlenmiştir.

Yukarıda yapılan tespitler doğrultusunda, ihalenin her iki kısmı da üzerinde bırakılan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olduğu sonucuna varılarak başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

(A) bölümünde de belirtildiği gibi, başvuru konusu ihaleye teklif veren dört isteklinin tamamının idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, açıklama sunan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı birinci istekli, Mca Grup Bilişim Eğitim Temizlik İnşaat Turizm Gıda Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli olarak belirlendiği, açıklama sunmayan Türkay Et Gıda Orman Ür. Tem. Kömür Tur. İnş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin ise idarece reddedildiği tespit edilmiştir.

Ancak, başvuru konusu ihalenin her iki kısmında da yüklenici kârı hariç yaklaşık maliyet tutarının altında yalnızca iki isteklinin (Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Türkay Et Gıda Orman Ür. Tem. Kömür Tur. İnş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.) teklifi bulunmakta ve bu tutarın üzerinde teklif veren Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Mca Grup Bilişim Eğitim Temizlik İnşaat Turizm Gıda Ltd. Şti.nin tekliflerinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmasına gerek bulunmadığı görülmektedir.

Bu sonuca göre, aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerekmediği hâlde, teklif açıklaması yapmaması sebebiyle teklifi değerlendirme dışı bırakılan Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin yeniden değerlendirmeye alınması gerektiği ve yine aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerekmediği hâlde sorgulamaya tabi tutulan Mca Grup Bilişim Eğitim Temizlik İnşaat Turizm Gıda Ltd. Şti.nin teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygunluğu açısından incelenmesine gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.

Yukarıda yapılan tespit doğrultusunda ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi bırakılan Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti. olacağından, idarece bu yönde düzeltici işlem yoluna gidilmesi gerektiği neticesine ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Yakoza Tem. Bilg. Gıda İnş. Tarım Paz. San. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi

Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi

Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre;

Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.

Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarıile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alanbilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.

Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.

İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.

Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.

İncelemeye konu ihalede;

Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu bilgi ve belgeler yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında değerlendirildiğinde;

Anılan istekli tarafındanaşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; 2 ayrı kalemde belirtilen iş kıyafetlerinin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 0,46 TL fiyat öngören Rönesans Tes. Entg. Sos. Oto. Kir. İnş. Tur. Teks. Çevre Temz. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 04.04.2013 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyimine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri proforma faturadaki teklif fiyatlarının maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin belirtilen gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki düşüncem ile,Kurulca alınankararakatılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi

EK GEREKÇE

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında;Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.

Anılan düzenleme uyarınca, Kamu İhale Kurulunun 4734 ve 4735 sayılı Kanunların uygulanması konusunda genel düzenleyici işlemler yapma yetkisini haiz olduğu kuşkusuzdur.

Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.

İnceleme kapsamında karşılaşılan proforma faturalardaki ekonomik değerlerin hayatın olağan akışına uygun olup olmadığının objektif bir kriterinin olamayacağı açık ise de, olağandışılık konusundaki makul şüphe yeterlidir.

İhalenin iptal edilmiş olması ya da aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmış olması dahi giyim bedeline ilişkin olarak düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağından;

İnceleme konusu ihalede,

İhale üzerinde bırakılan Dörtel Sosyal Hiz. Sağ. İnş. Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, giyim bedelini belgelendirmek üzere sunduğu Rönesans Tes. Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş. Tur. Teks. Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. LŞtd. Şti. tarafından düzenlenen proforma faturada, teknik şartnamede belirtilen iş kıyafetlerinin her birinin birim fiyatı 0,01 TL olmak üzere toplamda 0,46.-TL olduğunun belirtildiği, proforma faturadaki bilgiler mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması kabul edildiğinden, anılan proforma faturanın ve proforma faturanın dayanağı maliyet/satış tutarı tespit tutanağının gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, anılan proforma faturayı düzenleyen Rönesans Tes. Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş. Tur. Teks. Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. LŞtd. Şti.nin bağlı olduğu Ankara Maltepe Vergi Dairesine bildirimde bulunulması,

Anılan Tebliğ gereği olduğundan, bu hususun anılan Kurul kararı gerekçeleri arasında yer alması gerektiği yönündeki düşüncemizle, karara katılıyoruz.

Kazım ÖZKAN

II. Başkan

Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi