KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2011/007
Gündem No : 10
Karar Tarihi : 24.01.2011
Karar No : 2011/UH.III-356
Şikayetçi:
Kartem Temizlik Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., Yenişehir Mahallesi Yenişehir Caddesi Hüsamettin Apt. A Blok Kat: 1 No: 9 ŞANLIURFA
İhaleyi yapan idare:
Kültür ve Turizm Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı, Atatürk Bulvarı No:29 Opera/ANKARA
Başvuru tarih ve sayısı:
29.12.2010 / 55772
Başvuruya konu ihale:
2010/510955 İhale Kayıt Numaralı "Genel Temizlik ve İlaçlama Hizmet Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
21.01.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.H.[41.97].(0259)./2010-65E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Kültür ve Turizm Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı tarafından 05.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Genel Temizlik ve İlaçlama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Kartem Temizlik Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 14.12.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 15.12.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 29.12.2010 tarih ve 55772 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.12.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; firmalarının aşırı düşük teklif açıklamasının kabul edilmeyerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, hâlbuki firmalarının belgelere dayalı olarak ve Kamu İhale Genel Tebliğine uygun açıklama yaptığı, idarenin takdir hakkı bulunmakla birlikte, bu hakkın mutlak ve sınırsız olmadığı ve idarenin kararının hukuki dayanaktan yoksun ve kamu zararı doğuracak nitelikte olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan diğer giderler” başlıklı 25 inci maddesinde;“25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Söz konusu hizmet ile ilgili olarak ulusal bayram ve genel tatil günlerinde herhangi bir çalışma öngörülmemiştir. Gene söz konusu hizmet ile ilgili olarak personele asgari ücretin üzerinde bir ödeme ve fazla çalışma yapılması öngörülmemiştir.
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yüklenici tarafından karşılanacak yol masrafı aylık gün sayısı olarak 26 (yirmialtı) gün, yemek masrafı aylık gün sayısı olarak 22 (yirmiiki) gün esas alınacaktır.
Personelin yol gideri günlük brüt (8 TL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici, teklif fiyatına personel yol giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir. Personelin yemek gideri günlük brüt (7 TL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici, teklif fiyatına personel yemek giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir. Yüklenici, çalıştırılacak personelin giyim bedelini ayni olarak karşılayacaktır.
Giyim ile ilgili ayrıntılar söz konusu alımın teknik şartnamesinde belirtilmiştir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Söz konusu hizmet alımı ile ilgili olarak teknik şartnamede ayrıntıları belirtilen Ek 1 tablosundaki demirbaş malzemeleri teklif fiyata dâhil edilecektir…
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %1,5 (bir nokta beş) olarak tespit edilmiştir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Teknik şartnamenin “Temizlikte uyulacak kurallar” başlıklı 2 nci maddesinde;
“2.14-İşçiler, (130 Kişi) söz konusu işin ifası sırasında iş önlüğü giyeceklerdir. İş önlükleri % 65 pamuklu, % 35 polyester ve iki renkli olacaktır. İstekliler, 130 kişi için öngörülen kıyafet giderini tekliflerine dâhil edeceklerdir. Kıyafet idarece uygun görüldükten sonra kullanılacak olup, kıyafetlerinin arkalarında yüklenicinin ismi belirtilecektir.
2.33-Temizliği yapılan ihale konusu yerlerin fare, haşere ve zararlı ev böceklerinden arındırılması amacıyla ayda 2 (iki) defa ilaçlama yapılacaktır. Söz konusu ilaçlama ile ilgili 1 aylık miktar Ek 2’de 7 sıra numaralı alanda belirtilmiştir. Kullanılacak ilaçlar TSE kalite belgeli olacaktır.
2.34-İlaçlama işi Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirilecektir. Yüklenici Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesine sahip olması durumunda ilaçlama kendisi tarafından; bu izin belgesine sahip olmaması durumunda ise ilaçlamanın anılan izin belgesine sahip olanlara yaptıracaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İşin yürütülmesi esnasında kullanılacak aylık 38 kalem sarf malzemesi ile yılda bir kez getirilmesi istenen 19 kalem sarf malzemelerinin listeleri teknik şartnamenin “Genel Temizlik ve İlaçlama Hizmetinde Kullanılacak Temizlik Sarfiyat Malzemeleri ve Ekipmanları” başlıklı 5 inci maddesinde belirtilmiştir.
İhale dokümanındaki düzenlemelerde, istihdam edilecek personele aylık 26 gün üzerinden kişi başı günlük brüt 8,00 TL yol bedeli ve aylık 22 gün üzerinden kişi başı günlük brüt 7,00 TL yemek bedeli verileceği öngörülmüştür. Yine idari şartnamede çalışacak 130 işçinin asgari ücret alacağı ve iş süresince fazla çalışmanın söz konusu olmadığı dile getirilmiştir. Bu bilgiler ışığında % 3 sözleşme ve genel giderler dahil ve giyim gideri hariç asgari işçilik maliyeti KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden 2.188.602,00 TL olarak hesaplanmıştır.
Başvuru sahibi istekli de, teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini % 3 sözleşme ve genel giderler dahil ve giyim giderleri hariç olmak üzere toplam 2.188.602,00 TL olarak hesaplamıştır. Başvuru sahibi isteklinin giyim giderlerini ise proforma fatura sunarak açıkladığı tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliğinde aşırı düşük teklif açıklamalarının proforma fatura yoluyla açıklama yapılmasına ilişkin olarak;
“79.4.2.4.Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklaması bulunmaktadır.
Başvuru sahibi isteklinin, aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim giderlerini tevsik etmek için sunduğu proforma faturanın Tahiroğulları Güvenlik İş Elbiseleri tarafından düzenlendiği ve SMMM tarafından onaylandığı ve proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesinde öngörülen“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı tespit edilmiştir. Proforma faturada bir iş önlüğü için 5,00 TL teklif edilmiş olup, 130 adet iş önlüğünün toplam tutarı olan 650,00 TL’ye % 3 sözleşme ve genel giderler eklendiğinde 669,50 TL’ye ulaşılmaktadır. Başvuru sahibi firma aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında proforma faturaya ek olarak maliyet/satış tespit tutanağını da sunmuş olup, bu tutanakta iş önlüğünün proforma faturayı düzenleyen firmaya birim maliyeti 3,95 TL olarak hesaplanmıştır.
Başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yılda bir kez verilmesi öngörülen ekipmanların yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 9 uncu kalemindeki “benzin çim biçme makinesi için” ile listenin 18 inci kalemindeki “8 Adet bahçe fıskiyesi” dışında kalan diğer 17 kalem malzeme için SH Tekstil Makine Sağ. Hiz. Bil. İlaç. Tem. İnş. Gıda İn. Kay. Taah. Tic. San. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesinde öngörülen“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı tespit edilmiştir. Başvuru sahibi firma proforma faturaya ek olarak maliyet/satış tespit tutanağını da sunmuş olup, bu tutanaktaki malzemelerin proforma faturayı düzenleyen firmaya birim maliyetinin, proforma faturada teklif edilen tutarın altında olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi isteklinin yılda bir kez verilmesi öngörülen malzemelerin yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 9 uncu kalemindeki “benzin çim biçme makinesi için” için 04.11.2010 tarihi için Petrol Ofisi A.Ş.’nin internet sitesi üzerinden yaptığı sorgulama çıktısını ve hesaplama tablosunu sunduğu anlaşılmıştır. Sorgulama çıktısında incelendiğinde Ankara ve ilçelerinde 97 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı en yüksek KDV hariç 3,18 TL olarak görülmektedir. Başvuru sahibi istekli ise yaptığı hesaplamada birim fiyatı 3,80 olarak kabul ederek 120 litre benzin tutarını KDV hariç toplam 456,00 TL olarak hesaplayarak teklif fiyata dahil etmiştir.
Başvuru sahibi isteklinin yılda bir kez verilmesi öngörülen malzemelerin yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 18 inci kalemindeki “8 Adet bahçe fıskiyesi” için ise Serena Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesinde öngörülen“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı tespit edilmiştir. Bu proforma faturada bahçe fıskiyesinin yanı sıra aylık sarf malzemelerini içeren teknik şartnameye ekli listenin 10 uncu kalemindeki “fotoselli kağıt havlu rulo 21 cm'lik”, 26 ncı kalemindeki “cam silme lastiği”, 31 inci kalemindeki “fare yapıştırıcı” ve 34 üncü kalemindeki “fotoselli kağıt havlu rulo 25 cm'lik” malzemelerinin de yer aldığı tespit edilmiştir. Başvuru sahibi firma proforma faturaya ek olarak maliyet/satış tespit tutanağını da sunmuş olup, bu tutanaktaki beş kalem malzemenin proforma faturayı düzenleyen firmaya birim maliyetinin, proforma faturada teklif edilen tutarın altında olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi isteklinin, Serena Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen proforma faturada sayılan 4 adet aylık sarf malzemesinin dışında kalan her ay kullanılacak malzemelere ilişkin teknik şartnamenin ekindeki listedeki 34 kalem malzeme için ise yine SH Tekstil Makine Sağ. Hiz. Bil. İlaç. Tem. İnş. Gıda İn. Kay. Taah. Tic. San. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesinde öngörülen“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı tespit edilmiştir. Başvuru sahibi firma proforma faturaya ek olarak maliyet/satış tespit tutanağını da sunmuş olup, bu tutanaktaki malzemelerin proforma faturayı düzenleyen firmaya birim maliyetinin, proforma faturada teklif edilen tutarın altında olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapmış olduğu hesaplama aşağıdaki gibidir:
Sıra No Teklif Açıklama Tablosu Tutar (TL)
1 Toplam İşçilik Maliyeti (Yol, Yemek, % 3 Söz. Gid. Dahil) 2.188.602,00
2 Toplam Giyim Bedeli (İş Önlüğü) 650,00
3 Giyim Bedelinin % 3’ü 19,50
4 Toplam Ekipman Bedeli (Yıllık) 2.961,00
5 Temizlik Sarf Malzemesi (12 Aylık Toplam) 76.776,00
6 Firma karı 95,50
Genel Toplam (KDV Hariç) 2.269.104,00
Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, başvuru sahibi istekli yol, yemek giderleri ile % 3 sözleşme giderleri dahil asgari işçilik maliyetini KİK İşçilik Hesaplama Modülünü kullanarak toplam 2.188.602,00 TL olarak hesaplamış ve bunu teklif fiyata dahil etmiştir. Bunun dışında giyim giderleri için proforma fatura ile açıklama yapılmış olup, giyim bedeline % 3 sözleşme ve genel giderleri de dâhil etmiştir. Yıllık kullanılacak ekipman ve aylık sarf malzemesi giderleri için ise yine proforma faturalar ile açıklama yapılmıştır. Dolayısıyla yukarıda anılan giderlere ilişkin başvuru sahibi istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının belgelere dayalı olarak ve Kamu İhale Genel Tebliğinde öngörülen esaslara uygun olarak yapıldığı tespit edilmekle birlikte, teknik şartnamede öngörülen ilaçlama hizmeti için, teklif fiyatı içerisinde herhangi bir bedelin öngörülmediği anlaşılmıştır. Sadece teknik şartnamenin ekindeki listedeki aylık sarf malzemelerinin 7 nci kaleminde yer alan haşeret ilacı, proforma fatura sunarak açıklanmış, ancak ilaçlama işini gerçekleştirecek personele ilişkin işçilik giderleri için herhangi bir açıklama yapılmamıştır. İlaçlamanın firma tarafından yapılacağı düşünüldüğünde ise, başvuru sahibi isteklinin buna ilişkin yetki belgesini sunması gerekmekte iken, başvuru sahibi isteklinin gerek teklifi ekinde ve gerekse aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunduğu belgeler arasında buna ilişkin herhangi bir belgeye rastlanmamıştır.
Söz konusu ihaleye ilişkin idari şartnamenin 25 inci maddesinde belirtilen giderler dâhilinde ilaçlama yer almamaktadır.
Söz konusu işte ilaçlama yapılacağına ilişkin düzenleme ise, teknik şartnamenin 2 nci maddesinde yer almaktadır. İdarenin yaklaşık maliyet hesabında da buna ilişkin herhangi bir gider öngörülmemiştir.
Ancak, ilaçlama işine ilişkin giderler eğer önemli bir maliyet unsuru oluşturuyor ise bu giderin de aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında belgelendirilerek açıklanması gerekmektedir.
Bu nedenle, ihale konusu işin 7 farklı binada gerçekleştirileceği göz önüne alındığında, ilaçlama giderinin önemli bir maliyet kalemi olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
İhale üzerinde bırakılan Enpak Tem. İnş. Elk. Med. San. Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamalarıyla ilgili olarak;
İhale üzerinde bırakılan istekli, teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini % 3 sözleşme ve genel giderler dahil ve giyim giderleri hariç olmak üzere toplam 2.188.602,00 TL olarak hesaplamıştır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin giyim giderlerini ise Ek-O.7 kodlu maliyet/satış tespit tutanağı sunarak açıkladığı tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.12 nci maddesinde;“İsteklinin açıklamalarını kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara dayandırması durumunda ihale konusu işte kullanılması öngörülen mala ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) sunulacaktır. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olamaz.
İsteklinin satışlar üzerinden açıklama yapabilmesi için malın ticareti ile iştigal ediyor olması; maliyete dayalı açıklama yapabilmesi için ise, son geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alış yapmış olması gerekmektedir.
İsteklinin son geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) sunmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.” açıklaması bulunmaktadır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin, aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim giderlerini tevsik etmek için sunduğu Ek-O.7 kodlu maliyet/satış tespit tutanağının SMMM tarafından onaylandığı ve TÜRMOB kaşesini taşıdığı tespit edilmiştir. Tutanakta bir iş önlüğü için 20,00 TL bedel öngörülmüş olup, 130 adet iş önlüğünün toplam tutarı olan 2.600,00 TL’ye % 3 sözleşme ve genel giderler eklendiğinde 2.678,00 TL’ye ulaşılmaktadır ve bu tutar da teklif fiyata dahil edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında aylık sarf edilecek malzemelerin yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 7 nci kalemindeki “haşeret ilacı”, 24 üncü kalemindeki “çelik parlatıcı sprey”, 25 inci kalemindeki “elektrik süpürgesi torbası” 28 inci kalemindeki “cam peluşu”, 31 inci kalemindeki “fare yapıştırıcı” ve 38 inci kalemindeki çalı süpürgesi ve sapı” dışında kalan diğer 32 kalem malzeme ile yılda bir kez verilmesi öngörülen ekipmanların yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 8 inci kalemindeki “lavabo fırçası”, 9 uncu kalemindeki “benzin çim biçme makinesi için”, 10 uncu kalemindeki “kaya tuzu (buzlanma için)”, 14 üncü kalemindeki “boy çizmesi”, 16 ncı kalemindeki “hortum 60 metrelik”, 17 nci kalemindeki “çim makası”, 18 inci kalemindeki “bahçe fıskiyesi”, 19 uncu kalemindeki “yelpaze bahçe için” dışında kalan diğer 11 kalem malzeme için Esatem Tem. Hiz. Turz. El. Elk. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı ve altında“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımızdan onaylanan maliyet tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı tespit edilmiştir. Bu ibarenin Kamu İhale Genel Tebliğinde öngörüldüğü şekilde yazılmış olmamasının yanı sıra proforma fatura ile birlikte sunulan maliyet/satış tespit tutanağındaki malların ticari mallar hesabında olduğu ve aslında maliyete dayalı açıklama yapıldığı tespit edilmiş, ancak proforma faturadaki “katı el sabunu” ve “küçük boy çöp poşeti” ne ilişkin tutarların, maliyet satış tespit tutanağındaki fiyatların altında olduğu anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında aylık sarf edilecek malzemelerin yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 24 üncü kalemindeki “çelik parlatıcı sprey”, 25 inci kalemindeki “elektrik süpürgesi torbası”, 28 inci kalemindeki “cam peluşu” ve yılda bir kez verilmesi öngörülen ekipmanların yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 8 inci kalemindeki “lavabo fırçası” için Turkuaz Tem. Mak. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı ve altında;“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlığı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı tespit edilmiştir. Ancak bu ibare, satış tutarları üzerinden açıklama yapıldığında yazılması gereken ibare olup, firmanın sunduğu satış tutarı tespit tutanağı başlıklı belgede hesaplamaların ticari mallar hesabı üzerinden yapıldığı, dolayısıyla maliyete yönelik açıklama yapıldığı anlaşılmıştır. Ancak bu aykırılık tutanaktaki birim maliyet fiyatlarının, proforma faturadaki birim teklif tutarlarının altında olması nedeniyle esasa etkili görülmemiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında aylık sarf edilecek malzemelerin yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 7 nci kalemindeki “haşeret ilacı”, 31 inci kalemindeki “fare yapıştırıcı” ve 38 inci kalemindeki “çalı süpürgesi ve sapı” ile yılda bir kez verilmesi öngörülen ekipmanların yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 10 uncu kalemindeki “kaya tuzu (buzlanma için)”, 14 üncü kalemindeki “boy çizmesi”, 16 ncı kalemindeki “hortum 60 metrelik”, 17 nci kalemindeki “çim makası”, 18 inci kalemindeki “bahçe fıskiyesi”, 19 uncu kalemindeki “yelpaze bahçe için” için Türkmen Temizlik ve Kırtasiye tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı ve altında;“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlığı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı tespit edilmiştir. Ancak bu ibare, satış tutarları üzerinden açıklama yapıldığında yazılması gereken ibare olup, firmanın sunduğu satış tutarı tespit tutanağı başlıklı belgede hesaplamaların ticari mallar hesabı üzerinden yapıldığı, dolayısıyla maliyete yönelik açıklama yapıldığı anlaşılmıştır. Ancak bu aykırılık tutanaktaki birim maliyet fiyatlarının, proforma faturadaki birim teklif tutarlarının altında olması nedeniyle esasa etkili görülmemiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin yılda bir kez verilmesi öngörülen malzemelerin yer aldığı teknik şartnameye ekli listenin 9 uncu kalemindeki “benzin çim biçme makinesi için” için 04.11.2010 tarihi için EPDK’nin internet sitesi üzerinden yaptığı sorgulama çıktısını sunduğu anlaşılmıştır. Sorgulama çıktısı incelendiğinde 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı vergiler dahil 3,73875 TL olarak görülmektedir. İhale üzerinde bırakılan istekli ise yaptığı hesaplamada birim fiyatı 3,74 olarak kabul ederek 120 litre benzin tutarını toplam 448,80 TL olarak hesaplayarak teklif fiyata dahil etmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin ilaçlama işi için sunduğu fiyat teklifi incelendiğinde, bu belgenin Gezgin İlaç. Tem. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlendiği ve SMMM tarafından onaylandığı ve bu fiyat teklifinin TÜRMOB kaşesini taşıdığı anlaşılmıştır. Ancak altında Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.5 inci maddesinde belirtilen meslek mensubu beyanının yer almadığı anlaşılmıştır. Ayrıca bu fiyat teklifinin ekinde sunulan Ek-O.6 kod numaralı maliyet/satış tespit tutanağında ilaçlama işinin maliyeti hesaplanırken hata yapıldığı, normalde belirtilen verilere göre birim ilaçlama maliyetinin (1.260,00 + 120,00=) 1.380,00 TL olması gerekirken, bu tutarın yapılan yanlışlık sonucu 1.360,00 TL olarak hesaplandığı ve fiyat teklifinin de bu yanlış tutar üzerinden hesaplama yapılarak (1.360,00 TL x 12 Ay= 16.320,00 TL) oluşturulduğu anlaşılmıştır.
Öte yandan istekli tarafından sunulan maliyet/satış tespit tutanağında ilaçlama maliyetinin birim tutarına ulaşılmaktadır. Ancak on iki aylık iş süresince ayda iki kez ilaçlama yapılacağı düşünüldüğünde birim maliyet tutarının yirmi dört ile çarpılması gerektiği açıktır (1.360,00 TL x 24 Kez= 32.640,00 TL). İsteklinin sunduğu fiyat teklifinde ise birim maliyet tutarı on iki ile çarpılarak hesaplama yapılmıştır. Dolayısıyla bu karışıklığın önüne geçilebilmesi için isteklinin sunduğu maliyet/satış tespit tutanağında ilaçlama maliyetinin aylık olarak hesaplanmış olması gerekmekte iken sunulan tutanak üzerinde yapılan incelemede hesaplamanın ilaçlama birim maliyeti üzerinden yapıldığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapmış olduğu hesaplama aşağıdaki gibidir:
Sıra No Teklif Açıklama Tablosu Tutar (TL)
1 Asgari İşçilik Maliyeti Toplamı
(Yol, Yemek, Giyim ve % 3 Sözleşme Giderleri Dahil) 2.191.280,00
2 Aylık sarfiyat ve yıllık malzeme gideri 141.900,10
3 İlaçlama hizmet bedeli 16.320,00
4 Genel giderler ve firma karı 6.040,00
Genel Toplam 2.355.540,10
Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, ihale üzerinde bırakılan istekli yol, yemek ve giyim giderleri ile % 3 sözleşme giderleri dahil asgari işçilik maliyetini KİK İşçilik Hesaplama Modülünü kullanarak toplam 2.191.280,00 TL olarak hesaplamış ve bunu teklif fiyata dahil etmiştir. Yıllık kullanılacak ekipman ve aylık sarf malzemesi giderleri için ise proforma faturalar ile açıklama yapılmıştır. Ancak yukarıda değinildiği üzere Esatem Tem. Hiz. Turz. El. Elk. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen proforma faturanın gerekli şartları taşımaması, proforma faturadaki katı el sabunu ve küçük boy çöp poşetine ilişkin tutarların, maliyet satış tespit tutanağındaki fiyatların altında olduğu ve ilaçlama giderine ilişkin fiyat teklifinde ve bu teklifin ekinde sunulan Ek-O.6 kod numaralı maliyet/satış tespit tutanağında hesaplamaların yanlış yapıldığı ve dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan firmanın aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
İkinci en avantajlı teklif sahibi Modern Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamalarıyla ilgili olarak;
İstekli, teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini % 3 sözleşme ve genel giderler dahil ve giyim giderleri hariç olmak üzere toplam 2.188.602,00 TL olarak hesaplamıştır. İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin giyim giderlerini ise proforma fatura sunarak açıkladığı tespit edilmiştir.
İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin, aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim giderlerini tevsik etmek için sunduğu proforma faturanın İş Dünyası İş Elbiseleri tarafından düzenlendiği ve SMMM tarafından onaylandığı ve proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinde öngörülen“Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı ve proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı tespit edilmiştir. Proforma fatura da bir iş önlüğü için 8,50 TL teklif edilmiş olup, 130 adet iş önlüğünün toplam tutarı olan 1.105,00 TL’ye % 3 sözleşme ve genel giderler eklendiğinde 1.138,15 TL’ye ulaşılmaktadır. İkinci en avantajlı teklif sahibi istekli aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında proforma faturaya ek olarak maliyet/satış tespit tutanağını da sunmuş olup, bu tutanakta iş önlüğünün proforma faturayı düzenleyen firmaya birim maliyeti 8,14 TL olarak hesaplanmıştır.
İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yılda bir kez verilmesi öngörülen ekipmanlar ve aylık sarf malzemelerinin yer aldığı teknik şartnameye ekli listelerde yer alan malzemeler için Derviş Deterjan Kimya San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve SMMM tarafından onaylanan bir proforma fatura sunduğu ve bu proforma faturanın TÜRMOB kaşesini taşıdığı ancak proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.4 üncü maddesinde belirtilen meslek mensubu beyanının yer almadığı tespit edilmiştir. İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin bu proforma faturaya ilişkin olarak maliyet/satış tespit tutanağını da sunmadığı anlaşılmıştır.
İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin ilaçlama işi için sunduğu üzerinde proforma fatura yazan ancak fiyat teklifi niteliğinde olan belgenin M&C İlaçlama firması tarafından düzenlendiği, SMMM tarafından onaylandığı ve TÜRMOB kaşesini taşıdığı anlaşılmıştır. Ancak fiyat teklifinin altında Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.5 inci maddesinde belirtilen meslek mensubu beyanının yer almadığı tespit edilmiştir. İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin bu belgeye ek olarak tedarikçiden alınan proforma faturayla yapılan açıklamalarda kullanılması öngörülen Ek-O.5 kodlu maliyet/satış tespit tutanağını sunduğu anlaşılmıştır. Yine bu belgede teklife konu malın/hizmetin ne olduğunun açık olmadığı ve belgede ağırlıklı ortalama birim maliyetin hesaplanmadığı tespit edilmiştir.
İkinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapmış olduğu hesaplama aşağıdaki gibidir:
Sıra No Teklif Açıklama Tablosu Tutar (TL)
1 İşçilik Giderleri (% 3 Sözleşme Giderleri Dahil) 2.188.602,00
2 Toplam Giyim Giderleri (% 3 Sözleşme Giderleri Dahil) 1.138,15
3 Malzeme ve Ekipman Giderleri 129.477,50
4 İlaçlama Hizmet Alımı 36.600,00
5 Firma Karı, İşletme Giderleri ve Genel Giderler 1.352,35
Genel Toplam 2.357.170,00
Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, ikinci en avantajlı teklif sahibi istekli yol, yemek giderleri ile % 3 sözleşme giderleri dahil asgari işçilik maliyetini KİK İşçilik Hesaplama Modülünü kullanarak toplam 2.188.602,00 TL olarak hesaplamış ve bunu teklif fiyata dahil etmiştir. Bunun dışında giyim giderleri için proforma fatura ile açıklama yapılmış olup, giyim bedeline % 3 sözleşme ve genel giderleri de dâhil etmiştir. Yıllık kullanılacak ekipman ve aylık sarf malzemesi giderleri için ise yine proforma fatura sunulmuştur. Ancak bu proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.4 üncü maddesinde belirtilen şartları taşımadığı tespit edilmiştir. İlaçlama Hizmet bedeli için ise sunulan proforma faturanın aslında fiyat teklifi niteliğinde olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.5 inci maddesinde belirtilen şartları taşımadığı, ayrıca buna ilişkin sunulan Ek-O.5 kodlu maliyet/satış tespit tutanağında teklife konu malın/hizmetin ne olduğunun açık olmadığı ve belgede ağırlıklı ortalama birim maliyetin hesaplanmadığı anlaşıldığından ikinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Enpak Tem. İnş. Elk. Med. San. Tic. Ltd. Şti. ile Modern Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Dr. Hasan GÜL
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
II. Başkan Hicabi ECE
Kurul Üyesi Ali KAYA
Kurul Üyesi
Bahattin IŞIK
Kurul Üyesi Hakan GÜNAL
Kurul Üyesi Kazım ÖZKAN
Kurul Üyesi
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi