KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2008/083
Gündem No : 86
Karar Tarihi : 29.12.2008
Karar No : 2008/UH.I-5235
Şikayetçi
:
Çakay Temizlik Komisyonculuk ve Bilg. Hizmetleri Turz. Gıda Tic. San. Ltd. Şti., Fındıkfakih Mah. Hükümet Cad. 2. Vakıf İş Merkezi No:1/101 EDİRNE
İhaleyi yapan idare:
İpsala Devlet Hastanesi Baştabipliği,Bozkurt Mah. Hastane Cad. İpsala/EDİRNE
Başvuru tarih ve sayısı:
21.11.2008 / 33468
Başvuruya konu ihale:
2008/151582 İhale Kayıt Numaralı “18 İşçi İle Malzemesiz Hastane Genel Temizliği ve Kalorifer Yakım İşi Hizmet Alımı” İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
16.12.2008 tarih ve I.H.49.05.0217/2008-27E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
İpsala Devlet Hastanesi Baştabipliği tarafından 17.10.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “18 İşçi İle Malzemesiz Hastane Genel Temizliği ve Kalorifer Yakım İşi Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Çakay Temizlik Komisyonculuk ve Bilg. Hizmetleri Turz. Gıda Tic. San. Ltd. Şti.’nin 07.11.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 11.11.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 21.11.2008 tarih ve 33468 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.11.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
1- İhale tarihinden bir gün önce işçilik hesaplama modülünde yaptığı hesaplamada işveren payının %18 olarak gösterildiği ve bu değeri %18,5 olarak değiştirme imkanı da bulunmadığından anılan değer esas alınarak firmanın teklifini hazırladığı, Kamu İhale Kurumu’nun ise bu bölümü 23.10.2008 tarihinde düzelttiği ancak geriye dönük uygulamasından dolayı firmanın mağdur olduğu ve idarenin de bu nedenle teklifinin asgari işçilik maliyetini karşılamadığını gerekçe göstererek teklifini değerlendirme dışı bırakmasının yerinde olmadığı,
2- Sosyal Güvenlik Kurumunun, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranında da düzenlemeye gittiği ve anılan oranı 0,5 oranında düşürdüğü, bu bakımdan işveren sigorta prim oranının 0,5 arttığı dikkate alındığında prim oranlarında yapılan değişikliğin teklif fiyatında herhangi bir değişikliğe yol açmayacağı,
İddialarına yer verilmiştir.
A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:
İnceleme konusu ihalenin, İpsala Devlet Hastanesi Baştabipliği tarafından 17.10.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan, 2009 yılı 18 kişi ile 12 ay (365 gün) Malzemesiz Hastane Genel Temizliği ve Kalorifer Yakım Hizmet Alımı işi olduğu anlaşılmıştır.
03.11.2008 tarihli ihale komisyon kararından, Azim Gıda Tem. Dağ. Hizm. İnş. Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti., Çakay Tem. Kom. ve Bilg. Hizm. Tur. Gıda Tic. San. Ltd. Şti., Lojistik Tem. Matb. Hizm. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Sel İnş. Taah. Elekt. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin aşırı düşük olduğu ve 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi gereği aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına karar verildiği ancak anılan isteklilerin, aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri açıklamaların, işçilik maliyet hesaplarında sigorta işveren payının %18 olarak hesaplandığı, bu durumun da asgari işçilik maliyetini karşılamadığı gerekçesiyle yeterli bulunmadığı görülmüştür.
İdarenin ise, ihale yetkilisinin 27.10.2008 tarihli onayı ile, 28.08.2008 tarih ve 26981 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Sağlık Sigortası İşlemleri Yönetmeliğine istinaden, Kamu İhale Kurulunun 23.10.2008 tarih ve 2008/DK.D-123 nolu kararı gereğince yaklaşık maliyetin yeniden değerlendirilmesine karar verdiği, bunun üzerine işveren sigorta primini %18,5 alarak yaklaşık maliyetini güncellediği anlaşılmıştır.
23.10.2008 tarih ve 2008/DK.D-123 sayılı Kurul Kararında;
“5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Prim oranları ve Devlet katkısı” başlıklı 81’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde,“Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 20´sidir. Bunun % 9´u sigortalı hissesi, % 11´i işveren hissesidir”; (f) bendinde, “Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için 82 nci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan prime esas kazancın % 12,5´idir. Bu primin % 5´i sigortalı, % 7,5´i ise işveren hissesidir. ” hükmü yer almaktadır. Genel sağlık sigortasının işleyişi ile ilgili usûl ve esaslar, 28/8/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Sağlık Sigortası İşlemleri Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Genel sağlık sigortası prim oranlarına yönelik düzenleme de, bu Yönetmeliğin 13’üncü maddesinde yer almaktadır. Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar için Yönetmeliğin bu maddesi 1/10/2008 tarihinde yürürlüğe girdiğinden, uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütlerin giderilmesi için Düzenleyici Kurul Kararı alınmasına gerek görülmüştür.
Bu çerçevede, “malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesi ” ile “genel sağlık sigortası primi işveren hissesi” toplamında meydana gelen değişiklik sebebiyle;
1) İhale/son başvuru tarihi, 1/10/2008 tarihinden önce olan hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) 1/10/2008 tarihinden önce geçerli olan işveren sigorta primi oranının (“malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesi ” ile “genel sağlık sigortası primi işveren hissesi” toplamı olan %18) esas alınması ve fiyat farkı hesaplanması öngörülen ihalelerde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar çerçevesinde fiyat farkı hesaplanması gerektiğine,
2) İhale/son başvuru tarihi, 1/10/2008 ve sonrası olan hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren geçerli olan işveren sigorta primi oranının (“malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesi ” ile “genel sağlık sigortası primi işveren hissesi” toplamı olan %18.5) esas alınması gerektiğine,
…karar verilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.
Bilindiği gibi Resmi Gazetede yayımlanması gereken yönetmelikler, Resmi Gazetede yayımlandıkları tarihte başka surette ilgililere duyurulması gereken yönetmelikler ise duyuruldukları veya ilan edildikleri tarihte yürürlüğe girer ve hukuki sonuçlarını bu andan itibaren doğurmaya başlar. Bu bağlamda, genel sağlık sigortasının işleyişi ile ilgili usul ve esasları düzenleyen Genel Sağlık İşlemleri Yönetmeliğinin 28.08.2008 tarih ve 26981 sayılı Resmi Gazetede yayımlandığı ancak hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar için, anılan yönetmeliğin genel sağlık sigortası prim oranlarını düzenleyen 13 üncü maddesinin 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe gireceği dikkate alındığında söz konusu hükmün 01.10.2008 tarihinden itibaren hukuki sonuçlarını doğurmaya başladığı açıktır.
Kamu İhale Kurumu, 23.10.2008 tarih ve 2008/DK.D-123 sayılı Kararında,“ İhale/son başvuru tarihi, 1/10/2008 ve sonrası olan hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren geçerli olan işveren sigorta primi oranının (“malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesi ” ile “genel sağlık sigortası primi işveren hissesi” toplamı olan %18.5) esas alınması gerektiği” ifadesiyle aslında bütün hukuki sonuçlarını 01.10.2008 tarihinde doğurmaya başlamış olan bir hususta tereddütlerin giderilmesi amaçlanmıştır.
Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliğinin XIII-Tekliflerin Alınması ve Değerlendirilmesi/H. Aşırı Düşük Teklif Değerlendirmesi başlıklı maddesinin hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini düzenleyen “b” kısmında;
“….Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde Kurumca, ilgililerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan "işçilik hesaplama modülü"ne www.kik.gov.tr adresinden ulaşılabilecektir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Söz konusu tebliğ düzenlemesi ile, işçilik hesaplama modülünün ilgililerle kolaylık sağlama amacıyla hazırlandığı açıkça ifade edilmiş olup Kamu İhale Kanunu ve ikincil mevzuatlarda anılan modülü kullanma zorunluluğu getiren herhangi bir düzenlemeye de yer verilmemiştir.
Dolayısıyla hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar için 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren Genel Sağlık İşlemleri Yönetmeliğinin 13 üncü maddesi uyarınca anılan tarih ve sonrası ihalelerde, isteklilerin tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dahil olmak üzere) işveren sigorta prim oranının %18,5 üzerinden hesaplanması gerekmektedir. Başvuru sahibinin 24.10.2008 tarihinde aşırı düşük sorgulamasına verdiği yazılı açıklamada, işveren sigorta primini %18 üzerinden hesapladığı ve teklifinin, teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamının altında olduğu anlaşıldığından, idarenin anılan isteklinin teklifini bu sebeple değerlendirme dışı bırakma işleminde ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:
25.10.2008 tarih ve 27035 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 16.10.2008 tarih ve 2008/DK.D-120 sayılı Kurul Kararında;
“Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Tarifesi, 29/9/2008 tarihli ve 27012 (2. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve 1/10/2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu Tarife, iş kollarının iş kazası ve meslek hastalığı bakımdan gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin prim oranlarını yeniden belirlemiştir.
Bu nedenle, ihale ilanı veya son teklif verme/son başvuru tarihi 1/10/2008 tarihinden bu Kararın Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihe kadar olan ihalelerde;
1. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine başvurulmadan iş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranının idari şartnamelerin ilgili maddesinde % 2 olarak belirlendiği temizlik hizmeti alımı ihalelerinde tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) idari şartnamede yer alan prim oranının esas alınması ve fiyat farkı hesaplanması öngörülen ihalelerde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar çerçevesinde yükleniciden fiyat farkı kesilmesi gerektiğine,
2. İş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranına ilişkin düzenlemenin, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinden alınan yazıdaki prim oranı esas alınarak yapıldığı ihalelerde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) idari şartnamede yer alan prim oranının esas alınması ve fiyat farkı hesaplanması öngörülen ihalelerde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar çerçevesinde yükleniciden fiyat farkı kesilmesi gerektiğine,
3. Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen ihalelerde ise tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) idari şartnamede yer alan prim oranının esas alınması gerektiğine,
4. İdari şartnamede iş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranının, zeyilname yapılmak suretiyle Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Tarifesi’nde yer alan prim oranına göre değiştirildiği ihalelerde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) zeyilnamede yer alan prim oranının esas alınması gerektiğine,
5. İdari şartnamede iş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranının Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Tarifesi’nde yer alan prim oranına göre düzenlendiği ihalelerde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) idari şartnamede yer alan prim oranının esas alınması gerektiğine,
6. Bu Kararın Resmî Gazete’de yayımlatılmasına,
Oybirliği ile karar verildi.” ifadelerine yer verilmiştir.
İdari şartnamenin “Fiyat Farkı Ödenmesi ve Hesaplanma Şartları” başlıklı 48 inci maddesinde;
“Fiyat farkı verilecektir. Hizmet Alımına ilişkin fiyat farkı hesabında uygulanacak esaslar 31/12/2002 tarih ve 24980 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayınlanan esaslara göre yapılacaktır” düzenlemesi yer almaktadır.
Ayrıca idarenin 10.09.2008 tarih ve 1055 sayılı yazısı ile Edirne Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden işçiler için prim nispeti ve tehlike sınıfının bildirilmesinin istendiği ve İl Müdürlüğünün 22.09.2008 tarih ve 031350 sayılı yazısı ile, iş kazaları ve meslek hastalığı prim nispetinin kaloriferci için %2,5 ve temizlik için %2 olarak bildirildiği, idarenin de gelen yazı doğrultusunda idari şartnamenin 26.5 maddesinde “Bu iş için sigorta risk oranı %2,5’tir” düzenlemesine yer verdiği görülmüştür.
İş kollarının iş kazası ve meslek hastalığı bakımdan gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin prim oranlarını yeniden belirleyen kısa vadeli sigorta kolları prim tarifesi 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiş ve bu değişikliğe ilişkin uygulamayı yönlendirmek maksadıyla 16.10.2008 tarihinde Kamu İhale Kurulu tarafından düzenleyici bir karar alınmıştır. Söz konusu kararda, ihale ilanı veya son teklif verme/son başvuru tarihi 01.10.2008 ile düzenleyici Kurul kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarih olan 25.10.2008 tarihleri arasında oluşabilecek belirsizlikler önlenmek istenmiş ve iş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranının Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinden alınan yazıdaki oran esas alınarak yapılan ihalelerde, tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde (aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi de dâhil olmak üzere) idari şartnamede yer alan prim oranının esas alınması ve fiyat farkı hesaplanması öngörülen ihalelerde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar çerçevesinde yükleniciden fiyat farkı kesilmesi gerektiği başka deyişle bu durumun ihale sürecine bir etkisinin olmayacağı sadece sözleşmenin uygulanması aşamasına ilişkin idarelere bir yükümlülük getirdiği belirtilmiştir
Her ne kadar ihaleye verilen toplam teklif tutarını etkilemese de, başvuru sahibinin sigorta prim oranının %18, risk prim oranının %2,5 alınması ile sigorta prim oranının %18,5, risk prim oranının %2 alınması arasında bir farkın olmayacağı yönündeki iddiasının bu şekilde yapılacak bir uygulamanın mevzuat gereği ödenmesi gereken söz konusu prim oranlarının ve buna bağlı olarak prim tutarlarının birinin eksik diğerinin fazla yatırılması sonucunu doğuracağı ve bu durumun da farklı iki yasal yükümlülüğünün ihlali anlamına geleceği açıktır. Kaldı ki, şikayete konu ihalede, isteklilerin işveren sigorta prim oranını %18,5, sigorta risk prim oranını ise idari şartnamede öngörülen tutar olan %2,5 (toplam %21) alarak tekliflerini hazırlamaları ve anılan değerleri esas alarak tekliflerini vermeleri gerekmektedir.
Bu çerçevede, ihale tarihi 17.10.2008 olan şikayete konu ihalede, isteklilerin tekliflerini iş kazası ve meslek hastalığı sigortası prim oranını idari şartnamede öngörülen %2,5 üzerinden vermeleri ve idare tarafından da sözleşmenin uygulanması aşamasında Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslar çerçevesinde yükleniciden fiyat farkı kesilmesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu açıdan da iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle;
4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,
Oybirliği ile karar verildi.