KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2012/066

Gündem No : 100

Karar Tarihi : 14.11.2012

Karar No : 2012/UH.II-4347

Şikayetçi:

Onural Turizm Taşımacılk San. Ve Tic. Ltd. Şti., FARABİ SK. NO : 3/3 ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü(Dhmi) Esenboğa Hava Limanı Başmüdürlüğü, Dhmı Esenboga Havalımanı Basmüdürlügü Esenboga 06970 ANKARA

Başvuru tarih ve sayısı:

18.10.2012 / 34943

Başvuruya konu ihale:

2012/103250 İhale Kayıt Numaralı ""Dhmi Esenboğa Havalimanı Başmüdürlüğü 2013-2014 Yılları Personel Taşıma İşi"" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) Esenboğa Hava Limanı Başmüdürlüğütarafından 17.09.2012tarihinde açık ihale usulüile yapılan “"DHMİ Esenboğa Havalimanı Başmüdürlüğü 2013-2014 Yılları Personel Taşıma İşi"” ihalesine ilişkin olarak Onural Turizm Taşımacılk San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 05.10.2012tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.10.2012tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.10.2012tarih ve 34943sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.10.2012tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2012/3848sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu kararında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin, yaklaşık maliyetin altında ve birbirine yakın teklif veren istekliler arasında daha düşük olduğunun tespit edildiği, ancak ihale konusu iş kapsamında fiyat farkı ödeneceği ve yaklaşık maliyetin tespitinde esas alınan fiyatların en düşüğü göz önünde bulundurularak anılan isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmadığı, bu iki gerekçesinin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, idarenin 4734 sayılı Kanun'un 38'inci maddesine göre işlem yapması gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

Başvuruya konu ihalenin 01.01.2013 - 31.12.2014 tarihleri arasında idare personelinin 14 adet minibüs ile 19.425 sefer, 17 adet midibüs ile 12.458 sefer ve 9 adet otobüs ile 5933 sefer yaparak, belirtilen semt ve mahallerden, idarece tayin ve tespit edilen zamanlarda olmak üzere normal mesaiye getirilmesi ve mesai sonrası ikamet ettikleri semt ve mahallere geri götürülmesi ile aynı araçlardan ihtiyaç kadarı ile yine idarece tayin ve tespit edilen zamanlarda olmak üzere nöbetçi personelin iş yerine getirilip götürülmesi işine ilişkin olduğu,

İdarece yaklaşık maliyeti belirlemek üzere, Ankara Ticaret Odası ile Ankara Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası’ndan ihale konusu işe ilişkin birim fiyatların bildirilmesi istenilmiştir.

Ankara Ticaret Odası tarafından personel taşınması işine ilişkin iki farklı tarife bilgisinin gönderildiği, araçların cinsine göre ayrı ayrı belirlenen günlük kira bedelinin bildirildiği tarife üzerinden yapılan hesaplamaya göre yaklaşık maliyetin 7.876.575,00.-TL, 1 kilometre mesafe için belirlenen birim fiyatın bildirildiği tarife dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda da yaklaşık maliyetin 8.986.343,86.-TL olduğu tespit edilmiştir.

Ankara Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası tarafından bildirilen ihale konusu işte kullanılacak araçların cinsine göre belirlenen kalkış ücretleri ve kilometre başına düşen ücret dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre ise ihale konu işin maliyetinin 10.703.191,70.-TL olarak belirlendiği görülmüştür. Ankara Ticaret Odasınca bildirilen her iki tarifeye göre hesaplanan yaklaşık maliyet ile Ankara Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası tarafından gönderilen yazıda yer alan bilgiler doğrultusunda hesaplanan maliyetin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle yaklaşık maliyetin 9.188.703,52.-TL olarak belirlendiği görülmüştür.

İhale komisyonu kararında, bir isteklinin yaklaşık maliyetin üzerinde teklif sunduğu, 3 isteklinin birbirine yakın teklif fiyatı ile, Tuna Taş. Turz. İnş. Tic. Ltd. Şti.nin ise birbirine yakın teklif veren 3 istekliden daha düşük bir teklif fiyatı ile ihaleye katıldığı şeklindeki tespitlere yer verildiği görülmüştür.

Ayrıca, ihale komisyonu kararında, ihale üzerinde bırakılan Tuna Taş. Turz. İnş. Tic. Ltd. Şti.nin6.416.372,00.-TL tutarındaki teklifinin, idare tarafından yaklaşık maliyet tespitinde esas alınan Ankara Ticaret Odası (personel servisi günlük kiralama gidiş-dönüş) 1 nolu tarifesine göre hesaplanan 7.876.575,00.-TL ile mukayese edildiği, ihale konusu iş için fiyat farkı ödeneceği hususu da göz önünde bulundurularak, söz konusu teklifin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmediği ifade edilmiştir.

Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde tekliflerin değerlendirilmesinin ardından, ihale komisyonunun diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği ve bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterlerin esas alınması gerektiği, Kurumun aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkili olduğuhüküm altına alınmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Aşırı düşük teklifler başlıklı 59’uncu maddesinde,

“(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

(2) İhale komisyonu;

a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.

(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.

(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıya aktarılan Kanun ve yönetmelik hükümlerinden anlaşılacağı üzere, idarenin teklifler fiyatlarını, yaklaşık maliyet veya diğer teklifler ile mukayese ederek aşırı düşük teklifleri belirlenmesi gerektiği, yaklaşık maliyetin belirlenmesinde esas alınan fiyatlardan yalnızca bir tanesine dayanılarak, teklif fiyatın aşırı düşük olup olmadığı noktasında bir değerlendirme yapılamasının mümkün olmadığı, ayrıca sözleşmenin uygulanması aşamasında fiyat farkı hesaplanacak olmasının da, aşırı düşük tekliflerin tespiti için veri kabul edilemeyeceği anlaşılmıştır.

Kurum tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri belirlenmiş değildir. Ancak Kamu İhale Kurul Kararlarıyla yerleşik uygulama, kârsız yaklaşık maliyet tutarının altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması yönündedir.

İdarece hazırlanan yaklaşık maliyet cetvelinde, belirlenen yüklenici kârının tutarı veya oranına yer verilmediği görülmüştür. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında,

“Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.”düzenlemesi yer almaktadır.

Buna göre yaklaşık maliyetin % 20 kâr içerdiği varsayılarak, kârsız yaklaşık maliyet (9.188.703,52/1,20=7.657.252,93.-TL) 7.657.252,93.-TL olarak tespit edilmiştir.

Yapılan tespit ve değerlendirmeler neticesinde, yaklaşık maliyetin tespitinde yararlanılan Ankara Ticaret Odası tarifelerinden bir tanesi ve sözleşmenin uygulanması aşamasında fiyat farkı verileceği hususu dikkate alınarak yapılan ihaleye verilen tekliflerin aşırı düşük olmadığı yönündeki ihale komisyonu tespitinin yerinde olmadığı ,

kârsız yaklaşık maliyet tutarı olan 7.657.252,93.-TL’nin altında teklif sunan Tuna Taş. Turz. İnş. Tic. Ltd. Şti., Onural Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Çağrı Tur Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifi karsız yaklaşık maliyet tutarının altında olan isteklilerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Mahmut GÜRSES

Başkan

Kazım ÖZKAN

II. Başkan Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi