KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2011/078

Gündem No : 80

Karar Tarihi : 05.12.2011

Karar No : 2011/UH.II-4045

Şikayetçi :

Nimet Gıda Taş. İnş. Tem. Teks. Bilg. Dan. Pet. ve Mad. San. ve Tic.Ltd. Şti. , Turgut Özal Bulvarı Pik Dökümcüler San. Sitesi A1 Blok No: 5/2 İSTANBUL

İhaleyi yapan idare:

Sağlık Bakanlığı Müsteşarlık Evliya Çelebi Devlet Hastanesi, Evlıya Çelebı Mahallesı Okmeydanı Caddesı 5 43040 KÜTAHYA

Başvuru tarih ve sayısı:

17.11.2011 / 48835

Başvuruya konu ihale:

2011/131935 İhale Kayıt Numaralı "64 Kişi İle Yemek Pişirme Dağıtım Ve Bulaşık Yıkama Hizmetleri Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

01.12.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.07.00.00-101.04-.H.[3835].(0176)./2011-45Esayılı Esas İnceleme Raporunda;

Evliya Çelebi Devlet HastanesiBaştabipliği tarafından 12.10.2011tarihinde açık ihale usulüile yapılan “64 Kişi İle Yemek Pişirme Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Nimet Gıda Taş. İnş. Tem. Teks. Bilg. Dan. Pet. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 04.11.2011tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 04.11.2011tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 17.11.2011tarih ve 48835sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.11.2011tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;şikayete konu ihalede 7 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve ihalenin teklifi aşırı düşük teklif olan istekli üzerinde bırakıldığı, idarenin aşırı düşük tekliflerin tespitinde yaklaşık maliyetten ziyade, gerçekçi olarak verilen fiyat tekliflerini dikkate alması gerektiği, söz konusu 7 isteklinin belgeye dayalı aşırı düşük teklif açıklaması sunmasının fiilen imkânsız olduğu, sunulan açıklamaların idarece mevzuat hükümleri doğrultusunda sağlıklı incelenmeksizin ihalenin sonuçlandırıldığıiddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

Şikayete konu ihalenin, 64 personelle Kütahya Evliya Çelebi Devlet Hastanesi ve ek binasının malzeme dahil yemek pişirme, servis ve servis sonrası bulaşık yıkama işlerini kapsadığı, işin süresinin 01.01.2012 ile 31.12.2014 tarihleri arasında olduğu, 28.01.2011 tarihinde yapılan ihaleye 14 isteklinin katıldığı, ihale komisyonu tarafından 13 isteklinin teklifinin geçerli kabul edildiği, 9 istekliye ait teklifin idarece aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği ve söz konusu 9 istekliden 12.10.2011 tarihli yazılarla;

Teklifte önemli olan bileşenlere ilişkin bir belirleme yapılmaksızın, idari şartnamenin 25 inci maddesinde teklif fiyata dahil olduğu belirtilen tüm giderlere ilişkin belgeye dayalı ayrıntılı açıklama talep edildiği;

8 isteklinin teklifine dair yazılı açıklama sunduğu, ihalede 9.599.430,00.-TL bedelli en düşük teklifi veren isteklinin teklifine ilişkin açıklama sunmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği;

Sunulan diğer açıklamaların ise idarece uygun görüldüğü anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde; “78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir.

78.2. Malzemeli veya malzemesiz temizlik, malzemesiz yemek, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı olup, bu tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı olan/olmayan hizmetler arasında sayılmayan işlerin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı yukarıda yer verilen tanıma göre idarelerce değerlendirilecektir.

78.3. Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.

Anılan Tebliğ hükmünde “malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti” personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmemiştir. Bu nedenle, inceleme konusu ihalenin de personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı anlaşılmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında;

“Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükmü uyarınca, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenen tutara en fazla % 20 oranında kâr eklenebileceğinden hareketle, yaklaşık maliyet hesap cetvelinde kâr oranına ilişkin olarak ayrıca bir belirlemenin yapılmadığından başvuruya konu ihaleye ilişkin değerlendirmelerde yaklaşık maliyetin % 20 oranında kâr içerdiği kabul edilmiştir.

İnceleme konusu ihalede yaklaşık maliyetin, bölge hastanelerinin gerçekleştirdiği ihalelerde sözleşmeye bağlanan birim fiyatlar, piyasa araştırması yapılmak suretiyle ortaya çıkan birim fiyatlar ve ticaret odasından alınan birim fiyatların aritmetik ortalaması alınmak suretiyle 12.364.396,61.-TL olarak belirlendiği, yaklaşık maliyet hesabına ait belgelerde yüklenici karına ilişkin herhangi bir bilginin yer almadığı anlaşılmış olup, 12.364.396,61.-TL olan yaklaşık maliyetin % 20 kâr içerdiğinden hareketle, kârsız yaklaşık maliyet 10.303.663,84.-TL olarak hesaplanmıştır.

4734 sayılı Kanunun “ Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda belirtilen Kanun hükmünden, ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet veya diğer tekliflerle kıyaslandığında aşırı düşük olarak belirlenen tekliflerin, reddedilmeden önce aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulacağı, anılan mevzuat hükümleri uyarınca aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olarak, isteklilerden teklif bileşenleri ile ilgili açıklama talebinde bulunulacağı ve isteklilerin bu açıklamalarını belgeye dayandıracakları, aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak isteklilerce yapılan açıklamaların ihale komisyonunca değerlendirilmesi sonucunda, ihale konusu işin yapılabilmesi için yeterli görülen isteklilerin tekliflerinin kabul edileceği, bu nedenle kamu ihale mevzuatının, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi konusunda, kamu hizmetinin idari ve mali gereklerine aykırı kullanılmamak koşuluyla idareye takdir yetkisi verdiği, ancak bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı olarak gerçekleştirilen inceleme konusu ihalede;

• CANLAR Taah. Paz. İth. İhr. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.,
• HARPUT İaşe İnş. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
• YİĞİT Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
• PEGASUS Gıda Mad. Tur. Tem. Tic. Ltd. Şti.-TURKUAZ Yemekhane Tem. Güv. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
• YÜKSELEN Yemek İsmail KANSIZ-FERAH Yemekhane Tem. Nakl. İnş. Taah. Tur. Yaz. Serv. Hizm. ve Tic. Ltd. Şti.-MAVİ Yemek Üret. Tem. ve Araç Kiralama Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
• DEHA Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
• UYGAR Yemekçilik Güv. Turz. Tem. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.-TANPA Yem Ürt. Tem. İnş. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve
• OKYANUS Taah. A.Ş.’ne ait teklif fiyatlarının kâr hariç yaklaşık maliyetin üzerinde olmasına rağmen aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği anlaşılmıştır.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kâr hariç yaklaşık maliyetin üzerinde fiyat teklif eden isteklilerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmaması gerekmekte olup, anılan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı;

9.599.430,00.-TL bedel teklif eden istekliye ait teklifin ise %20 kâr hariç yaklaşık maliyetin altında olduğundan, idarece aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmasının yerinde olduğu ve söz konusu isteklinin teklifine ilişkin açıklama sunmadığı görüldüğünden, teklifin idarece değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olmadığı anlaşılmıştır.

Kaldı ki, ihalede ortaya çıkan birim fiyatlar mukayese edildiğinde, aşırı düşük teklif olarak kabul edilen isteklilerce her bir kalem için teklif edilen birim fiyatların birbirine yakın olduğu ve tekliflerin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesine ihtiyaç olmadığı sonucuna varılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifine ilişkin sunmuş olduğu açıklamalar incelendiğinde ise;

Söz konusu isteklinin, haftalık örnek menüler hazırlayarak, kullanacağı girdilerin maliyetlerini mevzuatın aradığı şekilde belgelendirmiş olduğu, aynı şekilde personel ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin sunmuş olduğu açıklamaların da usulüne uygun olarak belgelendirildiği ve toplam teklif bedeli olan 10.594.790,00.-TL bedelin oluşturulduğu dikkate alındığında, açıklamaların uygun görülerek, ihalenin CANLAR Taah. Paz. İth. İhr. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen HARPUT İaşe İnş. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifine ilişkin sunmuş olduğu açıklamalar incelendiğinde ise;

Söz konusu isteklinin, haftalık örnek menüler hazırlayarak, kullanacağı girdilerin maliyetlerini mevzuatın aradığı şekilde belgelendirmiş olduğu, aynı şekilde personel ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin sunmuş olduğu açıklamaların da usulüne uygun olarak belgelendirildiği ve toplam teklif bedeli olan 10.659.584,00.-TL bedelin oluşturulduğu dikkate alındığında, açıklamaların uygun görülmesinde, mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan;

Şikayete konu hizmet ihalesine ilişkin hazırlanan teknik şartnamede, yemek çeşitlerine, bu yemeklerin yapımında kullanılacak malzeme nitelik ve gramajlarına ve ayda kaç kez verileceğine ilişkin net belirlemelerin yapılmış olduğu görülmekle birlikte;

İdare tarafından yaklaşık maliyetin; yemek ve kahvaltı malzemelerine ilişkin çiğ girdi maliyeti, personel gideri, demirbaş ve amortisman giderleri, su, elektrik, doğalgaz/LPG giderleri, personelin sağlık giderleri, turnike kurulum giderleri, temizlik ve sarf malzeme giderleri, ilaçlama giderleri gibi maliyet bileşenleri dikkate alınarak belirlenmediği, yemek ve kahvaltı fiyatlarına ilişkin diğer bölge hastanelerinden, ticaret ve sanayi odasından alınan fiyatlar ile piyasa araştırması sonucunda elde edilen fiyatların aritmetik ortalaması esas alınarak belirlendiği, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin açıklama yazısında ayırım yapılmaksızın, giderlerin her biri için açıklama istenilmiş olmasına rağmen, yaklaşık maliyet hesap cetvelinde söz konusu giderler belirtilmediğinden, isteklilerce açıklama kapsamında söz konusu giderler için öngörülen tutarların mukayesesinin yapılmasının mümkün olmadığı, yemek ihalelerinde maliyetin büyük bir çoğunluğunu yemek ve kahvaltı malzemelerine ilişkin çiğ girdi maliyeti ile personel giderlerinin oluşturduğu, incelenen ihalede, isteklilerin aşırı düşük teklif kapsamında yapmış oldukları açıklamalarda, yemek ve kahvaltı malzemelerine ilişkin çiğ girdi maliyeti ile personel giderlerine ait öngörmüş oldukları maliyetlerin birbirine çok yakın olduğu, her ne kadar ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyetin %4’ünün altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve isteklilerce açıklamada bulunulduğu tespit edilmiş olmakla beraber, ihaleye verilen tekliflerin birbirine takip eden teklifler olduğu anlaşıldığından, bu açıdan da aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Dolayısıyla;

Şikayete konu ihalede, her ne kadar teklifi idarece aşırı düşük olarak değerlendirilen 9 istekliden, açıklama talep edilmiş, açıklama sunmayan isteklinin teklifi idare değerlendirme dışı bırakılmış ve açıklama sunan diğer 8 isteklinin açıklamaları uygun görülerek, ihale geçerli en düşük teklif üzerine bırakılmış olmakla birlikte;

Teklifine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan istekli hariç, diğer isteklilere ait tekliflerin, kâr hariç yaklaşık maliyetin altında olmadığı hususu; tekliflerin birbirine yakın teklifler olduğu hususu ile bir arada ele alındığında; yukarıda adı geçen 8 istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ihalenin sonuçlandırılabileceği, ancak idarece yapılan işlemlerin ihalenin sonucuna etkili olmadığı görülmüştür.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Kazım ÖZKAN

Başkan V.

II. Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ali KAYA

Kurul Üyesi Hakan GÜNAL

Kurul Üyesi

Adem KAMALI

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi