KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2011/029

Gündem No : 68

Karar Tarihi : 04.04.2011

Karar No : 2011/UH.III-1210

Şikayetçi:

Sis-Tem Sosyal Hizmetler Gıda Teks. San. Tic. Ltd. Şti., Fevzi Çakmak Mahallesi Yıldırım Beyazıt Cad. Çakmak Sk. No:1 K.3 D.7 Yenibosna-Bahçelievler/İstanbul

İhaleyi yapan idare:

Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Daire Başkanlığı, Yenişehir Mah. Vatan Cad. No:2 Selçuklu/Konya

Başvuru tarih ve sayısı:

14.03.2011 / 14048

Başvuruya konu ihale:

2011/9088 İhale Kayıt Numaralı "800 Kişi ile Şoförlük, Vatmanlık, Tamir ve Bakım Hizmetlerinin Yaptırılması Hizmet Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

31.03.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.H.[08.38].(0097)./2011-11E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Daire Başkanlığı tarafından 28.02.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “800 Kişi İle Şoförlük, Vatmanlık, Tamir ve Bakım Hizmetlerinin Yaptırılması Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Sis-Tem Sosyal Hizmetler Gıda Teks. San. Tic. Ltd. Şti.’nin 21.02.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 24.02.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 14.03.2011 tarih ve 14048 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.03.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25.3.3. maddesinde 1 adet pikap ve/veya binek otomobilin, tamir, bakım ve yedek parça giderleri yükleniciye ait olmak üzere 641 gün ve günlük 24 saat idarenin emrinde sözleşme süresi içinde bulundurulacağı yönünde düzenleme bulunduğu, bu iş kaleminin birim fiyat teklif cetvelinde de yer aldığı ancak ihale konusu işin sadece işçilik maliyetine dayandığı, bu nedenle teklif fiyatın gerek objektif veriler çerçevesinde tespiti ve gerekse teklifin idarece değerlendirilmesi işlemlerinin kamu ihale hukukuna uygun olarak yerine getirilmesini teminen; bakım ve tamir maliyetinin aracın kat edeceği km.’ye göre değişiklik göstereceğinin açık olduğundan hareketle aracın sözleşme süresi boyunca kat edeceği km. değerinin bildirilmesinin gerektiği, ihale dokümanında aracın çalıştırılacağı zaman diliminin öngörülmesinin teklif bedelin tespitinde yeterli olmadığı,

2) İdari şartnamedeki benzer iş tanımından; her türlü ulaşım hizmetleri ve araç tamir ve bakım hizmetlerinin yeterli bulunduğu anlaşılmakla birlikte ifadenin devamında geçen; “buna benzer işler” tanımı hususunda açıklık bulunmadığı, benzer iş tanımının açık, anlaşılabilir ve hiçbir tereddüte mahal vermeksizin belirlenmesinin yasanın temel ilkelerinin bir gereği olduğu, iş deneyim belgelerinin uygunluğu noktasında hangi kriteri esas alacağının istekliler tarafından önceden öngörülmesinin mümkün olmaması yönünden 4734 sayılı Kanuna aykırı olduğu,

3) İşçilik maliyetinin işçilik ücreti, idari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli ve işveren sigorta prim tutarından oluştuğu, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli ve işveren sigorta prim tutarının ayrı bir kalem olarak değil, işçilik maliyetine ilişkin kalem içerisinde yer alması gerektiği, idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinde ise giyim bedelinin ayrı bir iş kalemi olarak öngörüldüğü, bu düzenlemenin tekliflerin sağlıklı bir biçimde verilmesini engellediği ve sözleşme sonrası hukuki ihtilaflara yol açabileceği,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

İhale konusu işin;“800 Kişi İle Şoförlük, Vatmanlık, Tamir ve Bakım Hizmetlerinin Yaptırılması İşi” olduğu,

İdari şartnamenin 25 inci maddesinde teklif fiyata dahil giderlerin; işçilik ücreti, ayni giyim bedeli, işveren sigorta prim tutarı ve malzeme giderinden oluştuğu görülmüştür.

İdari şartnamenin malzeme giderine ilişkin 25.3.3 üncü maddesinde;“25.3.3. Malzeme giderleri:

İstekliler, şoför ve vatmanları sefer esnasında denetlemek için, yakıt ve personeli belediyeye ait tamir, bakım, yedek parça, kasko, vergi ve poliçe gibi giderleri de kendisine ait olmak üzere 2007 model ve üzeri görünümü düzgün 1 adet çift kabinli dizel pikabı ve/veya binek otomobili 641 gün ve günlük 24 saat idarenin emrine sözleşme süresi içinde kullanılmak üzere verecektir” şeklinde düzenleme yapıldığı,

Teknik şartnamenin 4.3.10 uncu maddesinde bu gidere ilişkin olarak düzenleme yapılmasındaki amacın şoför ve vatmanları sefer esnasında denetlemek olduğunun açıklandığı,

Görülmüştür.

Söz konusu malzeme giderine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinin 10 uncu satırında;

Sıra

No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen

Birim Fiyat Tutarı

10 Yakıt ve Personeli Belediyeye ait; tamir, bakım, yedek parça, kasko, vergi ve poliçe gibi giderleri de yükleniciye ait olmak üzere 2007 model ve üzeri görünümü düzgün çift kabinli dizel pikap ve/veya binek otomobil 641 gün ve günlük 24 saat Adet 1,00

Şeklinde iş kalemi oluşturulduğu görülmüştür.

Sözkonusu iş kalemi belirlenirken gerek idari şartnamenin 25 inci maddesinde gerekse birim fiyat teklif cetvelinde aracın yakıtının ve personelinin belediye tarafından karşılanacağının belirtildiği, sadece aracın tamir, bakım ve zorunlu sigorta giderlerinin yüklenici tarafından karşılanmasının öngörüldüğü, sözkonusu aracın kullanım bedelinin karşılığı olarak da istekliler tarafından parasal tutar öngörülmesinin istenildiği, dolayısıyla burada araca ilişkin yakıt ve personel gideri hariç araç kiralama işi karşılığı istekliler tarafından birim fiyat öngörüleceği, teklif edilecek birim fiyatın ise ihale konusu işin özellikleri ve aracın kullanılacağı zaman dilimi dikkate alınarak istekliler tarafından hesaplanabileceği, ihaleye teklif veren iki istekli tarafından bu iş kalemine ilişkin öngörülen birim fiyatların ve idarenin yaklaşık maliyetindeki birim fiyatın birbirine yakın oldukları da görüldüğünden, bu iş kalemine ilişkin teklif bedelinin tespitinde yeterli unsurların belirtilmediği yönündeki iddia yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari şartnamenin 7.6 ncı maddesinde;“Bu ihalede benzer iş olarak, ihale konusu hizmet veya hizmetin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan (her türlü ulaşım hizmetleri, araç tamir ve bakım hizmetleri ve buna benzer işler) ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği işler benzer iş olarak kabul edilecektir” şeklinde düzenleme yapıldığı,

Aynı düzenlemenin ihaleye ait ilanın 4.4 üncü maddesinde de yer aldığı ve ihale ilanının 27.01.2011 tarihli Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tespit edilmiştir .

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru süreleri” başlıklı 6 ncı maddesinde;“(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibinin bu iddiasının ihale dokümanının ihale ilanına yansıyan bir hükmüne ilişkin olduğu, bu nedenle ilanın yayımlanma tarihi olan 27.01.2011 tarihinden itibaren on gün içinde şikayet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 21.02.2011 tarihinde başvurulduğu anlaşıldığından, bu iddianın süre yönünden reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliğinin“Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde;“79.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;

İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden işçilik hesaplama modülü kullanılarak % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.

79.2.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.

79.3.Asgari işçilik maliyeti;

i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),

ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,

iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır…”

Anılan Tebliğin 78.22 maddesinde ise; “Birim fiyat teklif cetvellerinde işçilik maliyeti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalar ve malzeme gideri ile brüt asgari ücretin üzerinde ücret öngörülen personel varsa bunlara ilişkin maliyetlerin ayrı ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi gerekmektedir. Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılabilecektir…”şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

Anılan açıklamalardan personele dayalı hizmet alımlarında birim fiyat teklif cetvellerinde işçilik maliyeti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalar ve malzeme gideri ile brüt asgari ücretin üzerinde ücret öngörülen personel varsa bunlara ilişkin maliyetlerin ayrı ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi gerektiği, işçilik maliyetinin işçilik ücreti, idari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli ve işveren sigorta prim tutarından oluştuğu, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli ve işveren sigorta prim tutarının ayrı bir kalem olarak değil, işçilik maliyetine ilişkin kalem içerisinde yer alması gerektiği, bunların maliyeti işçi sayısına bağlı olan giderler olduğu, malzemeye ilişkin maliyetler işçi sayısına bağlı olmayan sabit giderler olduğundan birim fiyat teklif cetvelinde sadece malzeme giderinin ayrı bir kalem olarak yer almasının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

İdarece hazırlanan birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde; fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalar ve malzeme giderleri ile brüt asgari ücretin % fazlası üzerinden ücret ödenmesi öngörülen personele ilişkin maliyetlerin ayrı iş kalemleri olarak öngörüldüğü, yol ve yemek giderine ilişkin giderler ile işveren sigorta prim tutarının personele ödenecek ücret içerisinde gösterildiği, bununla birlikte giyim giderinin ayrı iş kalemi olarak düzenlendiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliğinin yukarıda yer verilen açıklamaları doğrultusunda giyim maliyetinin işçi sayısına bağlı bir maliyet kalemi olduğu, bu nedenle bu maliyet kaleminin işçilik maliyeti içerisinde gösterilmesi gerekmekte ise de; bu hususun ancak iş artışı olması durumunda önem arzedeceği, iş artışı olup olmayacağının ise ihtimale dayalı bir husus olduğu dikkate alındığında, giyim giderinin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak öngörülmesinin tek başına ihalenin iptalini gerektirecek nitelikte bir aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan; ihalede 7 adet ihale dokümanı satın alındığı ancak ihaleye 2 istekli tarafından teklif verildiği, ihalede oluşan fiyat tekliflerinin ise kârsız yaklaşık maliyetin üzerinde oldukları görüldüğünden, incelenen ihalede yeterli rekabet ortamının oluşmadığı anlaşılmış olup, 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yer verilen ilkeler doğrultusunda ihalenin iptalinin gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Dr. Hasan GÜL

Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

II. Başkan Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Kazım ÖZKAN

Kurul Üyesi

Adem KAMALI

Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Karşı Oy:

KARŞI OY

İnceleme konusu olan ihalede, başvuru sahibinin ihale dokümanının mevzuata aykırı hususlar içerdiği iddiası Kurul tarafından reddedilmekle birlikte, gerekli rekabetin oluşmadığı sonucuna varılarak ihale iptal edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5812 sayılı Kanunla değiştirilen 56’ncı maddesinin 2’nci fıkrasında, “Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler” hükmü yer almaktadır.

Bu hükme göre Kuruma verilen inceleme yetkisi, itirazen şikayet başvurusunda belirtilen konularla sınırlı olup, Kamu İhale Kanununda Kuruma, bunların dışında bir konuyu herhangi bir gerekçe ile re’sen inceleyebileceğine dair bir yetki verilmemiştir. Bu bakımdan, ihalede gerekli rekabetin oluşmadığı gerekçesi ile ihalenin iptaline yönelik bir karar verilmesi Kamu İhale Kanununun bahsedilen hükmüne açık bir aykırılık teşkil etmektedir.

Ayrıca, ihaleye konu her işin kendine has özellikleri bulunabileceğinden, sunulan teklif sayısına ve teklif edilen bedellerin yaklaşık maliyete oranına bakılarak ihalede yeterli rekabetin sağlanıp sağlanmadığına karar verilmesi, çoğu zaman objektif bir değerlendirmeye konu edilebilecek bir husus değildir. Kaldı ki iki adet teklifin verildiği ihalede verilen her iki teklif de yaklaşık maliyetin altındadır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendine göre“başvurunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki görüşüm ile “ihalenin iptaline”kararına katılmıyorum.

Dr. Hasan GÜL

Başkan