KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2005/083

Gündem No : 24

Karar Tarihi : 14.11.2005

Karar No : 2005/UH.Z-2123

Şikayetçi :

Şen - Dem Turizm Otomotiv Taah. Tic. Ltd. Şti., Oğuzlar Mah. 48.Sok No:15/c Balgat /ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü, Konya Yolu Üzeri No: 66 Yenimahalle/ANKARA

Başvuru tarih ve sayısı:

/

Başvuruya konu ihale:

2005/104453 İhale Kayıt Numaralı “Atatürk Hava Limanı Personel Taşıma İşi” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

08.11.2005 tarih ve 08.10.11.0025/2005-15E sayılı Esas İnceleme Raporunda; Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nce 26.09.2005 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan Atatürk Hava Limanı Personel Taşıma İşi ihalesine ilişkin olarak Şen - Dem Turizm Otomotiv Taah. Tic. Ltd. Şti.’nin 07.10.2005 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 10.10.2005 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 18.10.2005 tarih ve 55905 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.10.2005 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden; İhale sürecinde yapılan ve mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu saptandığından, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline, Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri ile ihale dosyası incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

26.09.2005 tarihinde ihalesi yapılan Atatürk Havalimanı Personel Taşıma Hizmet Alımına ilişkin ihale dokümanında yer alan rekabeti azaltıcı bazı düzenlemeler nedeniyle yaptıkları şikayet başvurusunun idare tarafından reddedildiği,

1) İdari şartnamenin 7.3.1. maddesinde iş deneyim belgesi tutarının teklif bedelinin en az % 50 si oranında istenmesi,

2) İdari şartnamenin 7.3.2. maddesinde belirtilen kendi öz malı araçlarda çalıştırdığı elemanlar için son dört aya ait sigorta prim bordrosunun şart koşulması,

3) İdari şartnamenin 7.3.3.2 maddesi gereğince 6 adet midibüs ile 2 adet minibüsün kendi öz malı olma zorunluluğu,

4) İdari şartnamenin 7.3.3.3 maddesinde öngörülen midibüslerin en az 27 koltuk kapasiteli olma zorunluluğunun getirilmesi nedenleriyle ihaleye katılamadıkları, İddialarına yer verilmiştir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1 ) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 42 nci maddesinin 2 nci fıkrasında “İş deneyimi olarak, istekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’inden az ve % 50’sinden fazla olmamak üzere idarece belirlenecek bir oranda, ihale konusu hizmet veya benzer hizmetlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesinin ibrazı istenir.” hükmü yer almaktadır. İdarenin yönetmelikte tespit edilen bu oranlar içerisinde kalmak kaydıyla iş deneyimine ilişkin tutarın teklif bedeline oranını serbestçe belirleme yetkisi bulunduğundan söz konusu şikayet yerinde görülmemiştir. 2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak; İdari şartnamenin 7.3.2. maddesi “ihaleye katılacak istekliler kendi öz malı araçlarında çalıştırdığı elemanları için son dört aya ait sigorta prim bordrosunun aslı ile suretini vereceklerdir.” şeklinde düzenlenmiş ve böylelikle belgelerin asılları ile suretlerinin birlikte sunulması istenmiştir. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin Belgelerin Sunuluş Şeklini düzenleyen 37 nci maddesinde “Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler.” hükmü yer aldığından, İdari şartnamenin anılan maddesi yönetmeliğin bu hükmüne aykırılık teşkil etmektedir. Diğer taraftan, aynı düzenlemede isteklinin kendi malı olan araçlarda çalışan personel için son dört aylık prim bordrosunun istenmiş olması da, ilgili yönetmeliğin “İsteklinin Organizasyon Yapısına Ve Personel Durumuna İlişkin Belgeler” kenar başlığını taşıyan 43 üncü maddesi ile çelişmektedir. Bu madde uyarınca, yalnızca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde söz konusu hizmette çalıştırılması istenen asgari personel sayısının % 40’ını geçmemek üzere; ihale tarihinden önceki beş (5) yıl içerisinde bu hizmetlerde 120 gün kesintisiz olarak personel çalıştırıldığına dair 4 aylık sigorta prim bordrosu veya bu süreye ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi istenebilir. Öncelikle, inceleme konusu ihale, personel çalıştırılmasına değil makine ve ekipmana (taşıt aracı) dayalı olduğundan bu ihalede personele ilişkin sigorta prim bordrolarının istenmesi mümkün değildir. Ayrıca bu belgelerin istenebileceği hallerde de, idarenin çalışacak personel sayısını idari şartnamede belirlemiş olması, prim belgesi istenecek personelin bu sayının % 40’ını geçmemesi ve ihale tarihinden önceki 5 yıl içerisinde olmak kaydıyla 120 gün kesintisiz olarak personel çalıştırıldığına dair belgelerin ait olduğu zaman diliminin sınırlandırılmaması gerekmektedir. İdarece yapılan bu düzenleme, aktarılan nedenlerle tümüyle mevzuata aykırıdır.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesi ile, makine, tesis ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esası getirilmiştir.

Bu düzenleme rekabet ve fırsat eşitliği yaratmak amacıyla kural olarak makine ve ekipmanın taahhüt yoluyla temin edilmesini öngörmekte ise de, ihale konusu işin önem ve özelliği,süresi ya da kullanılacak makine ve ekipmanın sayısı, niteliği ve temin güçlüğü gibi unsurlar göz önüne alınarak isteklinin yeterliğini ölçmeye yönelik biçimde ve bu amaçla sınırlı kalmak üzere bir kısım makine, tesis ve ekipman için isteklinin kendi malı olma şartının aranmasına engel teşkil etmemektedir.

Bu durumda, İdari şartnamenin 7.3.3.2 maddesi gereğince taşıma hizmetinde kullanılacak toplam 28 araç içerisinden 6 adet midibüs ile 2 adet minibüs için kendi öz malı olma zorunluluğu getirilmesi yukarıda açıklanan nedenlerle yönetmeliğin ilgili hükmüne aykırılık taşımamaktadır.

Ancak teknik şartnamenin 4.7. maddesinde aynı konuya ilişkin olarak idari şartnameden farklı bir düzenleme yapılmış ve 7 adet midibüs ile 2 adet minibüsün isteklinin kendi malı olması şart koşulmuştur.

Bu durumda ihale dokümanının birer parçası olan idari şartname ile teknik şartnamede aynı konuya ilişkin olarak birbiriyle çelişen düzenlemeler yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik dokümanlarını oluşturan belgelerde idareler tarafından yapılan düzenlemelerin birbirine uygun olması gerektiğine ilişkin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin son fıkrasına aykırı davranıldığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4 üncü iddiasına ilişkin olarak; İdare, ihale konusu personel taşıma hizmetinde kullanılacak servis araçlarının koltuk kapasitelerini idari şartnamenin 7.3.3.3 maddesinde düzenlemiş ve bu çerçevede midibüsler için en az 27 koltuk kapasiteli olma zorunluluğu getirmiştir. Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğinin konuya ilişkin 5 inci maddesinde kamu kurum ve kuruluşlarının personel servis hizmetini ihdas etmeden önce Ulaştırma Bakanlığına başvuracakları ve bu başvuruda “kullanılacak servis aracının sayısı, modeli ve koltuk kapasitesi” nin belirtileceği öngörülmüştür. İdarece bu doğrultuda işlem tesis edilerek güzergahlarda taşınacak personel sayısına göre koltuk kapasitesinin belirlenmesi mevzuata aykırılık taşımamaktadır.

B) Şikayete konu aşama ve bu aşamayla bağlantılı işlemlerin kamu ihale mevzuatına uygunluğu yönünden incelenmesi sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır: İdari şartnamenin 7.3.3.1 maddesinde; ihaleye katılacak isteklinin kendisine ait olmayan her araç için ayrı ayrı olmak üzere bu iş süresince kiralandığını gösterir kira mukavelesi, ruhsat fotokopisi (noter tasdikli) ve aslını idareye vermesi istenmiş ve ruhsat asılları görüldükten sonra istekliye iade edileceği belirtilmiştir. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesindeki “Taahhüt edilerek temin edilecek ekipman için ise, noter onaylı taahhütname sunulması gerekir.” hükmü göz önüne alındığında, isteklilerden kendi malı olmayan araçların her biri için ayrı ayrı olmak üzere kira sözleşmesi ve araç ruhsatlarının istenmesi mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Her ne kadar Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğinin 5/II maddesinde “Taşımacılar, taşıma hizmetine talip olurken taşıma yapacakları personel servis araçlarının ruhsat ve kapasitelerine ilişkin belgeleri kiralama yapacak kamu kurum ve kuruluşuna sunarlar.” şeklinde bir düzenleme bulunmakta ise de, kamu kurum ve kuruluşları (idareler) bu hizmeti ihale yoluyla alabileceklerinden, bu düzenlemenin ihale mevzuatının ilgili hükümleri ve özellikle 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile anılan yönetmeliğin yukarıda değinilen hükmü göz önüne alınarak yorumlanması gerekmektedir. 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde idarelerin ihale sürecindeki işlem ve eylemlerinde rekabeti sağlamak, kaynakları verimli kullanmak ve ihtiyaçları uygun şartlarda ve zamanında karşılamakla sorumlu oldukları açıkça belirtilmiş ve buna paralel biçimde Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesinde de isteklilerin ihaleye teklif verme aşamasında, kendi öz malı olmayan makine ve ekipman için noter onaylı taahhütname sunarak idareye karşı tek taraflı bir yükümlülük altına girmeleri sağlanmıştır. Ancak idari şartnamedeki düzenleme bunun da ötesinde tüm isteklilerin daha teklif verme aşamasında her bir araç için ayrı ayrı kira sözleşmesi yaparak bu sözleşmelerle araçlara ait ruhsatları idareye sunmalarını zorunlu kılmaktadır. Halbuki ihale mevzuatı ile Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğinin ilgili maddesi birlikte değerlendirildiğinde, bu yönetmelik hükmü ile amaçlananın taşıma hizmetini üstlenecek kişi veya kişilerin sözleşme imzalanmadan önce piyasadan temin edecekleri araçları kiralamalarını sağlamak olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, idare tarafından diğer hususlar bölümünde bu konu düzenlenerek ihale üzerinde kalan istekliden sözleşme imzalanmadan önce söz konusu belgelerin sunulmasının istenmesi gerekirken tüm isteklilerden kira sözleşmelerinin teklifleri ile birlikte istenmesi, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Açıklanan nedenlerle; İhale sürecinde yapılan ve yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.