KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2010/039

Gündem No : 14

Karar Tarihi : 31.05.2010

Karar No : 2010/UH.I-1514

Şikayetçi :

Bayındır Temizlik Güvenlik İnşaat Turizm Gıda Ticaret Ltd. Şti., Tabaklar Mahallesi Güzey Sokak No:8/A 14100 BOLU

İhaleyi yapan idare:

Ankara Emniyet Müdürlüğü, Konya Devlet Yolu Üzeri 06330 İskitler-Yenimahalle/ANKARA

Başvuru tarih ve sayısı:

12.05.2010 / 11256

Başvuruya konu ihale:

2010/20864 İhale Kayıt Numaralı "Genel Temizlik Hizmeti Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

27.05.2010 tarih ve I.H.13.26.0085/2010-25E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Ankara Emniyet Müdürlüğü tarafından 31.03.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Genel Temizlik Hizmeti Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Bayındır Temizlik Güvenlik İnşaat Turizm Gıda Ticaret Ltd. Şti.’nin 28.04.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 03.05.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 12.05.2010 tarih ve 11256 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.05.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; Ankara Emniyet Müdürlüğü tarafından “Genel Temizlik Hizmet Alımı İşi” nin 31.03.2010 tarihinde ihale edildiği,

1) Söz konusu ihaleye ilişkin kesinleşen ihale kararı bildirim yazısında, ihalenin ZC İnş. Güv. Tur. Gıda San. ve Tic Ltd. Şti. ile Çınar Tur. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Adalı Güv. Opt. Tem. İnş. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin de ekonomik açıdan ikinci avantajlı teklif sahibi olduğunun bildirildiği, ihale komisyonunca açıklanmış olan yaklaşık maliyetin altında teklif veren isteklilerin Kamu İhale Kanunun 38 inci maddesi ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 59 uncu maddesine göre değerlendirme yapılarak ihalenin sonuçlandırılması gerekirken, idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata aykırı olduğu, bu iki firmaya ilave olarak Temsan Tem. Ltd. Şti, Modern Kimya Ltd. Şti., Karahan Grup Ltd. Şti., Kortem Ltd. Şti. ile Şan Telekom. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Anadolu Medikal Ltd. Şti.’nin de kar hariç yaklaşık maliyetin altında kaldığı ve sorgulanması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinden asgari işçilik maliyeti çıkarıldığında, geriye kalan 100.563,00 TL ile ihale dokümanında istenmiş olan kıyafet bedelinin, temizlik firmasına tahsis edilecek olan büronun elektrik ve su ücretinin, personel ve şartnamedeki yapılacak olan işlerin kontrolünde görev alacak olan 113 personel harici firma temsilcisi ve şeflerinin maliyetinin, teklif edilecek fiyatlarda malzeme listesine dahil edilmeyen evsel atıkların ayrıştırılarak büyük boy sarı poşetlere konularak depolanması maliyetinin, yılda 12 sefer ilaçlanması yapılacak olan 85.475 m2 alanın ilaçlama maliyetinin ve ihale dokümanında istenmiş olan ekipman ve malzemelerin maliyetinin karşılanmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, söz konusu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması ve yapılan sorgulamanın Kamu İhale genel Tebliğinin 79 uncu maddesine göre değerlendirilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif sorgulamasında açıklamalar proforma faturalara dayanılarak yapılıyor ise, ürünün kimyasal bileşenlerinin belirtildiği üretim raporunun beraberinde istenmesi, stok tespit raporu ile belgelendirme yapılıyor ise, yine marka ve üretici raporunun da sunulması gerektiği, bu hususlar dikkate alınarak ihalenin aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılarak sonuçlandırılması gerektiği,

2) İhale komisyonunca teklif birim fiyat cetvelinde isteklilerin aritmetik hata yapıp yapmadıkları hususunun kontrolü yapılmadan ihalenin sonuçlandırıldığı,

3) Söz konusu ihalede idari şartnamenin 7.4.2 nci maddesinde istenen bilanço ve eşdeğer belgeler başlıklı maddesinde istenen ve isteklilerce sunulan bilanço ve eşdeğer belgelerinin mevzuata uygun şekilde incelenmediği,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak;

Şikayet konusu husus ile ilgili olarak idareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında iddia konusu husus ile ilgili detay bir değerlendirme yapılmamış, yapılan inceleme neticesinde ihale sonucunu etkileyecek herhangi bir hata ya da eksikliğin bulunmadığı ifade edilmiştir.

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemenin idarece oluşturulan raportör heyeti tarafında değerlendirildiği ve inceleme hakkında 03.05.2010 tarihli rapor hazırlandığı tespit edilmiştir. Söz konusu raportör raporunda, ihale komisyonu tarafından komisyon kararı alınmadan önce 4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesi gereğince geçerli teklifler üzerinden aşırı düşük teklif sınır değerinin hesaplandığı ve ihalede en düşük teklif veren firmanın hesaplanan sınır değerin üzerinde teklif vermiş olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla ilgili firmaya aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerek olmamasına rağmen, ilgili firmadan konu ile ilgili açıklama istenildiği, verilen cevabi açıklamada teklif edilen fiyatın KİK işçilik hesaplama modülünde yapılan hesaplama sonucunda çıkan fiyattan fazla olduğu, ihale kapsamında istenen temizlik malzemeleri ve iş elbiselerini temin edeceğine dair alınmış proforma faturaları, ilaçlama işlemlerini yapacak olan firma ile yapılmış sözleşmeleri ile SMMM tarafından onaylı temizlik işlerinde kullanılacak makine, teçhizat ve ekipmanın demirbaş kayıtlarında olduğu verilen yazılı açıklama eklerinde görüldüğü, dolayısıyla sunulan açıklamaların uygun ve yeterli görüldüğü ifade edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun“Aşırı düşük teklifler”başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 59 uncu maddesinde; “(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

(2) İhale komisyonu;

a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.

(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.

(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” hükmü,

Yer almaktadır.

Ayrıca bu hususa ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliğinin“Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde;

79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olan hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;

İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar üzerinden işçilik hesaplama modülü kullanılarak % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır. % 3 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler, toplam asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplanmayacaktır.

79.2. Personel çalışmasına dayalı hizmetlerde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderler genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.

79.3. Asgari işçilik maliyeti;

i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret,

ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,

iii- İşveren sigorta prim tutarından oluşmaktadır.

79.4. İhale komisyonu tarafından, asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri karşılayan tekliflerin malzeme ve diğer maliyet kalemleri dikkate alınmak suretiyle değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre idarece belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecek, istekliler tarafından yapılan açıklamalara ilişkin belgeler değerlendirilerek karar verilecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlere yer verilmesi gerekmektedir.

79.5. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir. Bu çerçevede ihale komisyonu tarafından aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekmektedir.

79.5.1. İstekliler tarafından proforma faturalarla açıklama yapılması durumunda; proforma faturada proforma fatura içeriği mala ilişkin olarak mükellefin son geçici vergi beyanname döneminde tespit edilen birim ortalama maliyet belirtilecek ve proforma faturaya, ilgili malın son geçici vergi beyanname dönemine ait bir alış ve bir satış faturası örneği eklenerek tasdik anlaşması yapılan YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM’ ye onaylatılmış olması zorunludur. Proforma fatura veren imalatçı ise; proforma fatura ekinde, ilgili mala ilişkin imalatçının son geçici vergi beyanname döneminde çıkartılan birim maliyet cetveli verilecektir. Sunulan birim maliyet cetveli, mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylanmış olacaktır.

79.5.2. İsteklilerce yapılan açıklamalarda teklifin bir bölümünü oluşturan iş kısımlarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde; söz konusu fiyat tekliflerinin ekinde, Vergi Usul Kanununa göre tutulması zorunlu olan yasal defter ve belgelere uygunluğu YMM veya SMMM tarafından onaylanmış maliyet tespit raporunun sunulması zorunludur. Söz konusu maliyet tespit raporunda, fiyat teklifi verilen işle ilgili varsa malların birim ortalama maliyetleri ile işçilik maliyetleri belirtilmelidir. Fiyat teklifinin kapsamında sadece mal bulunuyor ise; maliyet tespit raporu yerine, piyasadan alınan mallara ilişkin olarak (79.5.1) maddesinde belirtildiği şekilde proforma faturaların, fiyat teklifi veren kişinin üretici olması durumunda ise, son geçici vergi beyanname döneminde çıkartılan ilgili malın birim maliyet cetvelinin sunulması zorunludur.

79.5.3. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda; söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır.

79.5.4. İsteklinin açıklamalarını kendi ürettiği mallara dayandırması durumunda; mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylı, son geçici vergi beyanname dönemine ait üretim konusu mala ilişkin maliyet tespit raporunun sunulması zorunludur. Maliyet tespit raporunda üretilen mala ilişkin birim maliyetlerin gösterilmesi gerekmektedir.

79.5.5. İstekliler tarafından yapılan açıklamada, malın stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda; Vergi Usul Kanununun 182 nci maddesi gereğince tutulması gereken envanter defterinin ilgili malzeme veya mala ilişkin kısmının mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylı örneğinin veya mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından hazırlanan ve onaylanan ilgili malzeme veya mala ilişkin stok tespit raporunun sunulması zorunludur. Stok tespit raporunda mükellefin yasal defter ve belgelerine uygun ilgili malzeme veya mala ilişkin birim maliyetlerin gösterilmesi zorunludur.

79.5.6. Verilecek hizmetin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; hizmetin verilme yöntemi ve kullanılacak teknolojinin, hizmet işinde sağlayacağı maliyet avantajının belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.

79.5.7. Seçilen teknik çözümler, hizmetin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya hizmetin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; sadece bu hususların neler olduğu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajının da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.

79.5.8. Yapılan açıklamalarda, son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin belgelendirme yapılamaması durumunda; belgelendirmede bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınabilir.

79.5.9. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderler toplamını karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

79.6. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; malzeme ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin sözleşme giderinin de % 3 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler içinde yer aldığı kabul edildiğinden, malzeme ve diğer maliyet kalemleri için ayrıca sözleşme gideri hesaplanmayacaktır.

79.7. % 3 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler, sadece aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin olduğundan, bu sözleşme giderleri ve genel giderler idarece hazırlanan teklif mektubu eki cetvelde ayrı bir birim fiyat kalemi olarak öngörülmeyecektir. İhale sonuçlandırıldıktan sonra ihale üzerinde kalan isteklinin ödeyeceği ihale kararı damga vergisi, sözleşme damga vergisi ile diğer sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanacaktır.

79.8. Temizlik hizmet alımlarında amortismana tabi olmayan kova, fırça, paspas, bez, süpürge, faraş, cam sileceği gibi malzemeler, temizlik malzemesi olarak kabul edilecek ve aşırı düşük teklif sorgulamasına verilen cevapta bu malzemeler için öngörülen bedellerin maliyetlerini tevsik eden belgeler sunulacaktır.

79.14. Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde Kurumca, ilgililerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan “işçilik hesaplama modülü”ne (www.kik.gov.tr) adresinden ulaşılabilecektir.” yönünde açıklama bulunmaktadır.

İdari şartnamenin 2 nci maddesinde, ihale konusu işin, 12 ay süreli 113 kişi ile 63 mahal hizmet binasının genel temizlik hizmeti işi olduğu, 47 nci maddesinde, personel çalıştırmasına dayalı iş için asgari ücret ve sigorta primi alt sınır artışından kaynaklanan farkın yükleniciye ödeneceği ve 48 inci maddesinde ise, işin süresinin 365 gün olduğu belirtilmiştir.

İdari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olacak masraflar” başlıklı 25 inci maddesinde;

“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç vb. giderleri teklife dahil edilecektir.

25.2. 25.1 inci maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan giderler aşağıda belirtilmiştir.

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

a) Hizmet işinde çalıştırılacak 113 personele aylık brüt asgari ücret verilecektir.

b) İhale konusu hizmetin gerçekleştirilmesi için çalıştırılacak personelin sayısı 113 ve haftalık çalışma 45 saat olacaktır.

c) Fazla mesai yaptırılmayacaktır.

d) Ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri personel çalıştırılmayacaktır.

25.3.2. Yemek, yol ve giyecek

a) Personele aylık 22 gün üzerinden yemek gideri günlük asgari (3,94 TL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici teklif fiyatına personel giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir.

b) Personele yol gideri her bir personele aylık 26 gün üzerinden asgari (7,40 TL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici teklif fiyatına personel giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir.

c) Giyecekler teknik şartnamede belirtilen özelliklerde olmak kaydıyla yılda bir defada ayni olarak verilecektir.

Bu giderlerin tümü teklif fiyata dahildir.

25.3.3. Malzeme giderleri: İhale konusu işte kullanılacak makine ekipman ile sarf malzemeler vs. giderleri teklif fiyata dahildir.

25.3.4. Diğer giderler: Yüklenici teknik şartnamede belirtilen şekilde gerekli görülen zamanlarda (85.475 m²hizmet binasını ayda bir olmak üzere yılda 12 defa) temizliği yaptırılan hizmet binalarını haşerelere karşı ilaçlayacaktır. Bu giderler ile idari şartnamenin 54.7 nci maddesinde belirtilen oranlarda elektrik ve su giderleri teklif fiyata dahildir.

Bu giderlerin tümü teklif fiyatına dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde idare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Personelin kısa vadeli sigorta kolları prim oranları % 1,5 olarak tespit edilmiştir.” düzenlemesi,

Teknik şartnamenin ekinde hizmet binalarında çalışacak temizlik işçilerinin iş önlüklerinin % 50 pamuk, % 50 polyester kumaştan iş önlüğü ve pantolon olacağı belirtilmiş, özellikleri tarif edilmiştir.

Yine teknik şartnamenin ekinde temizlik işinde kullanılacak temizlik sarf malzemeleri ve demirbaşların miktarları ile temizlik makine ve ekipmanları liste halinde sıralanmıştır.

Söz konusu düzenlemeler doğrultusunda yapılan hesaplama neticesinde ayni giyim gideri hariç, nakdi ödenecek yemek ve yol gideri ve % 3 sözleşme gideri dahil asgari işçilik maliyeti 1.707.841,32 TL’dir.

Kesinleşen ihale kararında, ihale komisyonunca teklifler değerlendirilirken geçerli olduğu belirlenen tekliflerin esas alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin hesaplandığı, ancak hesaplanan sınır değerin altında teklif olmadığının tespit edildiği ifade edilmiştir.

Kuruma gönderilen ihale dosyasında yer alan belge ve bilgilerden ihale komisyonunca aşırı düşük teklif sınır değeri hesaplanırken Kamu İhale Genel Tebliğinin 45 inci maddesinde yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin tespit edilmesi ve sorgulamasına ilişkin olarak uyulması gereken esaslar ve hesaplamanın dikkate alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin 1.784.126,13 TL olarak hesaplandığı, ihalede hesaplanan sınır değerin altında teklif bulunmadığının tespit edildiği, buna rağmen en düşük teklif sahibi ZC İnş. Güv. Tur. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Çınar Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Adalı Güv. Op. Tem. İnş. Mob. Gıd. San.ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklif bileşenlerine ilişkin açıklamaları sunmasının 07.04.2010 tarihli yazı ile istendiği belirlenmiştir. İdarenin 07.04.2010 tarihli yazısı incelendiğinde, ZC İnş. Güv. Tur. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Çınar Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Adalı Güv. Op. Tem. İnş. Mob. Gıd. San.ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlenmiş olduğu ve 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca tekliflerinin detayına ilişkin açıklamaları Kamu İhale Genel Tebliğinin 79 uncu maddesine uygun şekilde sunmaları gerektiğinin belirtilmediği, tekliflerinin bileşenlerinin ve bahse konu işi nasıl ve ne şekilde yapacaklarını dayanakları ile birlikte açıklamalarının istendiği, bu haliyle anılan yazının aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenmesi yazısı değil, daha ziyade 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 37 nci maddesi kapsamındaki tekliflerle ilgili açıklama istenmesi yazısı niteliğinde olduğu belirlenmiştir.

İdarenin tekliflerle ilgili açıklama isteme yazısı üzerine ZC İnş. Güv. Tur. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Çınar Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifleri ile ilgili istenilen belge ve bilgileri 09.04.2010 tarihli yazı ekinde sunduğu, sunulan açıklamaların değerlendirilmesi sonucunda açıklamaların kabul edilerek ihalenin anılan iş ortaklığı üzerinde bırakıldığı belirlenmiştir. Adalı Güv. Op. Tem. İnş. Mob. Gıd. San.ve Tic. Ltd. Şti. ise herhangi bir açıklama sunmamıştır. Bu durumda anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekirken, idarece anılan isteklinin ekonomik açıdan ikinci avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi mevzuata aykırı bulunmuştur.

Hizmet Alımı İhalelerinde aşırı düşük teklif değerlendirmesinde sınır değerin belirlenmesi konusunda mevzuatta herhangi bir yöntem belirlenmemiştir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin 45 inci maddesinde açıklanan esaslar yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük teklif sınır değerin tespitine ilişkin açıklamalardır.

Hizmet alımı ihalelerinde ise, idarelerin 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların tespit edilmesi gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında kar hariç yaklaşık maliyetin altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması kabul edilebilir bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir.

Bu yaklaşımla, söz konusu ihalede kar hariç yaklaşık maliyetin 1.985.828,85 TL olduğu belirlenmiştir.

Dolayısıyla karsız yaklaşık maliyetin altında teklif verdiği belirlenen geçerli tekliflerin 4734 sayılı Kanununun 38 inci maddesi gereğince ve Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak;

Şikayet konusu husus ile ilgili olarak idareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin başvuruyu reddettiği, şikayet başvurusu üzerine oluşturulan raportör raporunda da şikayet üzerine teklif birim cetvellerinin incelendiği ve herhangi bir aritmetik hataya rastlanmadığı ifade edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Tekliflerin Değerlendirilmesi”başlıklı 37 nci maddesinin ikinci fıkrasında;“ Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükümleri bulunmaktadır.

İddia konusu husus ile ilgili olarak, ihalede teklif sunan 13 isteklinin teklif birim fiyat cetvelleri tek tek incelenmiş, aritmetik hata bulunup bulunmadığı kontrol edilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda, isteklilerin bazılarına ilişkin teklif mektuplarında aritmetik hata tespit edilmiştir. Ancak, yapılan hatanın genellikle teklif birim fiyat cetvelinde üçüncü iş kalemi olan 63 mahal 85.475 m² lik alanın ayda bir, yılda 12 defa ilaçlama iş kaleminden kaynaklandığı anlaşılmıştır. İhale dokümanında, idari şartnamede ve teknik şartnamede 85.475 m² lik alanın ayda bir yılda 12 defa ilaçlanacağı belirtildiği halde, isteklilere ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat cetvelinde bu iş kaleminin miktarı 84.475 m²olarak belirtilmiştir. Dolayısıyla isteklilerin teklif birim fiyat cetvellerini hazırlarken bazı isteklilerin (ZC İnş. Güv. Tur. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Çınar Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Şahin Grup Tem. Ür. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. ile Kortem İnş. Taah. Teks. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.) ihale dokümanı kapsamında belirtilen doğru olan 85.475 m² üzerinden birim fiyat cetvellerini hazırladığı, bazı isteklilerin idarenin birim fiyat cetvelinde belirttiği 84.475 m² üzerinden hesaplama yaptığı, bazı isteklilerin ay ve m²bazında birim fiyat sunarken, bazı isteklilerin toplam m²ve ay bazında (Adalı Güv. Op. Tem. İnş. Mob. Gıd. San.ve Tic. Ltd. Şti., Rakser Endüs. Tem. İnş. Tur. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. ile Karlık Tar. Yat. Oto Kir. Tem. ve Servis Hiz. A.Ş. İş Ortaklığı) teklif verdiği, Modern Kimya Mad. Tem. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ise kişi ve ay bazında teklif verdiği görülmüştür. İhale komisyonunca tüm birim fiyat cetvellerinin kabul edildiği belirlenmiştir. İhale komisyonunca değerlendirme yapılırken toplam m² ve ay üzerinden teklif veren isteklilerin o kaleme ilişkin teklifi hesaplanırken toplam m² üzerinden teklif verdiği anlaşıldığından, tekrar m² ile çarpım işlemi yapılmamıştır. Ayrıca Şahin Grup Tem. Ür. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. ile Kortem İnş. Taah. Teks. Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklif birim fiyat cetvelinde bu kalemde yazdığı m²ve birim fiyatların dikkate alınarak hesaplama yapıldığında aritmetik hata oluştuğu, bu hatanın da ihale komisyonunca tespit edilmediği belirlenmiştir.

Sonuç olarak, idarece ihale dokümanında ilaçlama iş kalemi için yapılan düzenlemede ilaçlanacak alana ilişkin m² miktarının birim fiyat cetvelinde sehven yanlış yazılmış olması nedeniyle isteklilerin bu kaleme ilişkin tereddüte düştüğü ve eşit şartlarda rekabet ortamının kalmadığı anlaşılmıştır. Bu haliyle ihalenin sağlıklı sonuçlandırılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından, ihalenin bu nedenle iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak;

Şikayet konusu husus ile ilgili olarak idareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idarenin başvuruyu reddettiği, şikayet başvurusu üzerine oluşturulan raportör raporunda da isteklilerin bilanço ve eşdeğer belgelerinde hata olmadığı ifade edilmiştir.

İhaleye ilişkin idari şartnamenin “ Bilanço ve eşdeğer belgeler” başlıklı 7.4.2 nci maddesinde;“ İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait,

a) Yıl sonu bilançosunun ve bilançonun gerekli görülen bölümleri

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgeler

(a) ve (b) bendinde sayılan belgelerden kriterleri karşılamak koşuluyla birinin sunulması yeterlidir.

İsteklinin;

a) Cari oranının (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,50 olması

b) Öz kaynak oranının (özkaynak/toplam aktif) en az 0,10 olması,

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklar oranının 0,75’den küçük olması yeterlik kriterleridir. Ve bu üç kriter birlikte aranır.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Serbest meslek erbabının vereceği, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir. Bu durumda, yukarıda bilançolar veya gerekli görülen bölümler üzerinden hesaplanacak oranlar aranmaz.

Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve Hizmet Alımları İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 35 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek kazanç defteri özetine ilişkin sekizinci fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli görülen bölümlerini ya da bunlara eşdeğer belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. Bu düzenleme serbest meslek kazanç defteri özeti içinde geçerlidir.” düzenlemeleri bulunmaktadır.

Şikayet konusu husus ile ilgili olarak istekliler tarafından sunulan bilanço ve eşdeğer belgelerin incelenmesi sonucunda, isteklilerin idari şartnamenin 7.4.2 nci maddesinde istenen kriterleri sağladığı anlaşılmıştır. İhale komisyonunca sunulan bilanço ve eşdeğer belgelerin detaylı olarak incelendiği ve tutanaklara bağlandığı görülmüştür. Açıklanan nedenlerle bu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Karşı Oy:

KARŞI OY

Kurul çoğunluğu, “…idarece ihale dokümanında ilaçlama iş kalemi için yapılan düzenlemede ilaçlanacak alana ilişkin m² miktarının birim fiyat cetvelinde sehven yanlış yazılmış olması nedeniyle isteklilerin bu kaleme ilişkin tereddüte düştüğü ve eşit şartlarda rekabet ortamının kalmadığı anlaşılmıştır. Bu haliyle ihalenin sağlıklı sonuçlandırılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından, ihalenin bu nedenle iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.” ifadeleriyle ihalenin iptaline karar vermiştir.

İdari şartnamede ve teknik şartnamede ilaçlama yapılacak alan 85.475 m² olarak belirlenmiş ve bu alanın ayda bir olmak üzere yılda toplam 12 defa ilaçlanacağı belirtilmiş olup, birim fiyat cetvelinin 3 sıra nolu iş kalemi ise;

Sıra No İş kaleminin adı ve kısa açıklaması Birimi Miktarı Teklif edilen Birim Fiyat Tutarı

İşçi sayısı/Birim Miktarı Ay/Gün/Saat

3 İlaçlama (63 mahal 85.475 m² ayda 1 yılda 12 defa) m² 84.475*1 12 Ay

şeklinde düzenlenmiştir.

İhale dokümanının bir bütün olduğu, isteklilerin teklif mektuplarında ihale dokümanını tamamen okunup kabul ettiklerini belirttikleri, idari ve teknik şartnamedeki düzenlemeler ile birim fiyat teklif cetvelinin “iş kaleminin adı ve kısa açıklaması” sütununun“İlaçlama (63 mahal 85.475 m² ayda 1 yılda 12 defa)” şeklinde doldurulduğu ve basiretli tacir sıfatına haiz isteklilerin ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ile ihale konusu işi dikkate alarak teklif fiyatlarını oluşturacakları, tereddüte düştükleri konularda idareden bilgi talebinde bulunabilecekleri hususları göz önüne alındığında; ilaçlama yapılacak alanın yine birim fiyat teklif cetvelinde sehven 84.475 m² olarak belirlenmesinin iptal nedeni olamayacağı kanaatindeyim.

Açıklanan nedenlerle, Kurulun diğer konulardaki tespitlerine katılarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendine göre “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki görüşüm ile, Kurul Çoğunluğunun “ihalenin iptaline”kararına katılmıyorum.

Ali KAYA

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Ankara Emniyet Müdürlüğü tarafından 31.03.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Genel Temizlik Hizmeti Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Bayındır Temizlik Güvenlik İnşaat Turizm Gıda Ticaret Ltd. Şti.’nin 28.04.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 03.05.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 12.05.2010 tarih ve 11256 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.05.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinde;“ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday, istekli ve istekli olabileceklerin anılan Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabileceği” hüküm altına alınmış, şikayet ve itirazen şikayet başvurusu, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu bir idari başvuru yolu olarak öngörülmüştür.

İhalelere Yönelik Başvurular hakkında Yönetmeliğin“Başvuru Ehliyeti” başlıklı 5 inci maddesinde; “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,

hakkında başvuruda bulunabilir.” hükmü bulunmaktadır.

Anılan Kanunda idareye şikayet ve Kuruma itirazen şikayet başvurularının, ihale süreci içerisindeki idari işlem veya eylemlerle hakkı muhtel olan aday, istekli ve istekli olabileceklerle sınırlı biçimde öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Bu haliyle idareye şikayet ve Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunabilmesi için öncelikle;

1) Aday, istekli veya istekli olabilecek sıfatını haiz olunması,

2) Başvuru sahibinin idarenin hukuka aykırı bir işlem veya eyleminden dolayı bir hak kaybına veya zarara uğraması veya zarara uğramasının muhtemel olması,

gerekmektedir.

Sonuç itibariyle, idareye şikayet, Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilmesi için aday, istekli ve istekli olabileceklerin, hukuken korunması gerekli bir hakkının veya menfaatinin olması gerekmektedir.

Söz konusu ihalede geçerli olan teklifler en düşük fiyattan itibaren sıralandığında; başvuru sahibince verilen 2.255.258,90 TL’lık teklifin onuncu sırada yer aldığı, en yüksek fiyatlı tekliflerden biri olduğu belirlenmiştir. Kar hariç yaklaşık maliyeti 1.985.828,85 TL olan söz konusu ihalede bu bedelin altında teklif verdiği belirlenen ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gereken yedi isteklinin dışında aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmayacak olan başvuru sahibinden daha düşük teklif veren iki adet geçerli teklif sahibi bulunduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu ihalede idarenin hukuka aykırı bir işlem veya eyleminden dolayı bir hak kaybına veya zarara uğraması veya zarara uğramasının muhtemel olmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda belirtilen gerekçelerle, başvuru sahibinin başvuru ehliyetini haiz olmadığı anlaşıldığından, inceleme konusu ihalede; 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun ehliyet yönünden reddedilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;“Başvurunun reddi”ne karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle“ihalenin iptali” yönündeki karara katılmıyoruz.

Hicabi ECE Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Kurul Üyesi