KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2010/033
Gündem No : 31
Karar Tarihi : 11.05.2010
Karar No : 2010/UH.III-1335
Şikayetçi
:
Tüm Pa Tem. Hiz. Tur. Tic. Paz. Ltd. Şti. ve Şeka Sos. Hiz. Tem. İnş. Bil. Yem. Ür. Hiz. Taah. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Cevizlidere Mah. 7 Sok. Demirler Palmiye İş Merk. No: 4/4 Balgat Çankaya/ANKARA
İhaleyi yapan idare:
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü, Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Kurupelit Kampüsü Atakum / SAMSUN
Başvuru tarih ve sayısı:
13.04.2010 / 8697
Başvuruya konu ihale:
2010/2132 İhale Kayıt Numaralı "01.04.2010-31.12.2011 Tarihleri Arası Hastane Temizlik Hizmeti" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
03.05.2010 tarih ve III.H.10.23.0257/2010-18E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından 24.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “01.04.2010-31.12.2011 Tarihleri Arası Hastane Temizlik Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Tüm Pa Tem. Hiz. Tur. Tic. Paz. Ltd. Şti. ve Şeka Sos. Hiz. Tem. İnş. Bil. Yem. Ür. Hiz. Taah. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 31.03.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 05.04.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 13.04.2010 tarih ve 8697 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.04.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
1) 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
2) İhale üzerinde bırakılan istekli lehine avantaj sağlanması adına şikayete konu ihalede gizlilik ilkesinin ihlal edilip edilmediği ve başvuru sahibinin makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin sunmuş olduğu belgelerde, diğer isteklilerin sunmuş olduğu belgelerden farklı olarak detaylı inceleme yapılmış olmasının “eşit muamele” ilkesine aykırılık teşkil edip etmediği hususlarının incelenmek üzere üst idare olan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına bildirimde bulunulmasına,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
1) İdari şartnamenin 7.5.2 nci maddesinde düzenleme konusu yapılan ve isteklinin kendi malı olması şartı aranan makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgelerin sunulduğu, ancak gerekli makine parkurunun yeterli olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, makine, teçhizat ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması şartının yeterlik kriteri olarak öngörülmesi halinde cins, sayı ve teknik özellik gibi hususlara idari şartnamede yer verilmesi gerektiği, idari şartnamede böyle bir belirleme yapılmamış olmasından dolayı, mevzuata aykırı söz konusu düzenleme gerekçe gösterilerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı,
2) Teklif mektubu kapsamında sunmuş oldukları Ticaret Sicil Gazetesinin, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu belgenin “aslı idarece görülmüştür” şeklinde onaylı örneğinin teklifleri kapsamında idareye sunulduğu ve bu hususun ilk oturumda “Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağı” ile kayıt altına alındığı, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata uyarlık bulunmadığı,
İddialarına yer verilmiştir.
A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesinde;“(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.
(3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.
(4) İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Konsorsiyumda, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler, her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak, ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir…” hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmelik hükmünden; makine, teçhizat ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması şartının aranmamasının esas olduğu, ancak idarenin gerekli görmesi halinde kendi malı olma şartının bir yeterlik kriteri olarak ihale dokümanında düzenlenebileceği anlaşılmaktadır.
İdari şartnamenin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5 inci maddesinde;“… 7.5.2 Teknik şartnameye göre bulundurulması gereken makinaların ihale tarihi itibari ile 5 (beş) yaşından büyük olmaması gerekir. en geç işin başlama tarihinde hizmet verilecek yerde bulundurulacaktır. Bu makine ve ekipmanların isteklinin kendi malı olma şartı aranmaktadır.
İsteklinin kendi malı olan makine, tesis ve ekipman; fatura, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ile veya yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.
Geçici ithalle getirilmiş veya 10.06.1985 tarihli 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre edinilmiş ekipmanda, kira sözleşmesi eklemek ve ihalenin ilk ilan tarihine kadarki kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.
İş ortaklıklarına pilot veya diğer ortaklara ait makine ve ekipman, ortaklık oranına bakılmaksızın tam olarak değerlendirilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu düzenlemeden; makine, teçhizat ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması gerektiğinin belirtildiği ve bu malzemelerin nelerden ibaret olduğunun teknik şartnamede yer verildiğinin ifade edildiği anlaşılmaktadır.
Anılan idari şartname maddesine paralel nitelikteki bir düzenlemeye ihale ilanının “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 4.3.2 nci maddesinde yer verildiği görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9 uncu maddesinde;“9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir…” açıklaması yer almaktadır.
Anılan Tebliğ açıklaması uyarınca, yeterlik kriteri olarak öngörülmesi halinde isteklinin kendi malı olması istenen makine, teçhizat ve ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine idari şartnamede yer verilmesi gerektiği açıktır.
İdari şartnamenin yukarıda yer verilen 7.5.2 nci maddesinde, isteklinin kendi malı olması istenen makine, teçhizat ve ekipmanın, cins, sayı, nitelik ve teknik özelliklerine yer verilmemiş olmakla birlikte, temin edilmesi istenen makine, teçhizat ve ekipmanın sayı, nitelik ve özelliklerine atıf yapmak suretiyle teknik şartnamede yer verildiğinin söz konusu maddede belirtildiği ve teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde, isteklinin kendi malı olması istenen makine, teçhizat ve ekipmanın cins ve sayılarına (44 madde halinde) yer verildiği, “Temizlikte kullanılacak malzeme özellikleri ve teçhizat ile ilgili sair hükümler” başlıklı 4 üncü maddesinde de, makine, teçhizat ve ekipmanın teknik özelliklerinin düzenlendiği görülmüştür.
Şikayete konu idari şartname maddesinde, makine teçhizat ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması şartına ilişkin düzenlemenin tereddüt doğuracak nitelikte olmadığı, ihale konusu işte kullanılacak makine, teçhizat ve ekipmana teknik şartnamede yer verildiğinin açık bir şekilde ifade edildiği, makine, teçhizat ve ekipmanın cins, sayı ve teknik özelliklerin neler olduğunun teknik şartnamede net bir şekilde düzenlendiği tespit edilmiştir.
Bu çerçevede; ihale dokümanının bir bütün olduğu ve dokümanda yer alan düzenlemelerin tereddüde mahal bırakmayacak düzeyde açık olduğu göz önünde bulundurulduğunda, isteklinin kendi malı olması istenen makine, teçhizat ve ekipmana idari şartnamede değil de teknik şartnamede yer verilmiş olmasının mevzuata aykırı olmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin olarak, idari şartname ve teknik şartnamede yer alan düzenlemelere, ihale dokümanına itiraz kapsamında idareye şikayet başvurusunun yapıldığı, bu başvuruların idare tarafından uygun görülmediği ve idarenin vermiş olduğu kararlar üzerine herhangi bir istekli tarafından Kuruma itirazen şikayet başvurusunun yapılmadığı görülmüştür.
- Başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakılması işlemine ilişkin olarak yapılan incelemede;
Pilot ortak Tümpa Tem. Hizm. Tic. Ltd. Şti. ve özel ortak Şeka Sos. Hizm. Ltd. Şti. tarafından ayrı ayrı, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin rapor sunulduğu ve bu raporların serbest muhasebeci mali müşavirler tarafından onaylandığı görülmüştür.
Sunulan raporlarda yer alan makine, teçhizat ve ekipmanların, teknik şartnamenin “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde yer alan malzeme ve ekipmanlarla karşılaştırılması sonucunda, bazı malzemelerin eksik olduğu tespit edilerek, 16.03.2010 tarihli ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibi ortak girişimin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde, anılan teknik şartname maddesinde yer alan makine, teçhizat ve ekipmanlardan bir kısmına, başvuru sahibi ortak girişimin sunmuş olduğu raporlarda yer verilmediği, örneğin; 7 sıra numaralı “Islak Kurum vakum makineleri”, 28 sıra numaralı “Çim biçme makinesi”, 29 sıra numaralı “Çit budama makinesi”, 35 sıra numaralı “Güvenlik kemeri”, 36 sıra numaralı “Uyarı ikaz levhası”, 37 sıra numaralı “Trigger-sıvı püskürtme gereci”, 39 sıra numaralı “Kaba alan çalı süpürgesi”, 43 sıra numaralı “Çöp toplama aparatı”, 44 sıra numaralı “Dal ve budama makinesi” gibi makine, teçhizat ve ekipmanların raporda yer almadığı, isteklinin kendi malı olması istenen malzemelerin tamamının anılan raporda bulunmaması gerekçesiyle idarece tesis edilen başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31 inci maddesinde;“(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir…” hükmü yer almaktadır.
İdari şartnamenin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7 nci maddesinde de, anılan Yönetmelik hükmüne paralel bir düzenlemenin yer aldığı görülmüştür.
Anılan Yönetmelik ve idari şartname maddesinden, istenen belgelerin aslı yerine, ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini isteklilerin teklifleri kapsamında sunulabileceği anlaşılmaktadır.
16.03.2010 tarihli ihale komisyonu kararında, Ticaret Sicil Gazetelerinin fotokopi suretlerinin teklif mektubu kapsamında sunulduğu gerekçesiyle başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığının belirtildiği, şikayet dilekçesine idare tarafından verilen cevabi yazıda, şikayetçinin iddiasının yerinde bulunmamasının gerekçesi olarak da, Ticaret Sicil Gazetelerinin suret fotokopilerinin idareye sunulduğu ve bu suretlerin üzerinde “aslı idarece görülmüştür” kaşesinin bulunmasının gösterildiği anlaşılmıştır.
Pilot ortak Tümpa Tem. Hizm. Tic. Ltd. Şti.’ne ait 25.03.1996 tarih ve 4004 sayılı, 11.02.2009 tarih ve 7247 sayılı, 11.05.2009 tarih ve 7308 sayılı, 27.10.2009 tarih ve 7426 sayılı, Ticaret Sicil Gazeteleri ile özel ortak Şeka Sos. Hizm. Ltd. Şti.’ne ait 26.12.2002 tarih ve 5705 sayılı, 09.01.2006 tarih ve 6740 sayılı, 28.04.2009 tarih ve 7300 sayılı, 05.03.2010 tarih ve 7263 sayılı Ticaret Sicil Gazetelerinin teklif mektubu kapsamında idareye sunulduğu görülmüştür.
İdareye sunulan Ticaret Sicil Gazetelerinin fotokopi olduğu anlaşılmakla beraber her sayfası üzerinde “aslı idarece görülmüştür” kaşesinin bulunduğu ve tamamının idare yetkilisi Necmi Çolak tarafından imzalandığı tespit edilmiştir.
Teklif mektubu kapsamında sunulan Ticaret Sicil Gazetelerinin üzerinde “aslı idarece görülmüştür” kaşesi bulunduğundan, ihale tarihinden önce fotokopi suretlerinin asılları ile beraber idareye ibraz edildiği ve idare tarafından, belgelerin asılları görülerek suretlerinin üzerine “aslı idarece görülmüştür kaşesinin vurulduğunun kabulü gerektiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu, incelenen gerekçe ile başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
1) Başvuru sahibi dışındaki diğer istekliler tarafından teklif mektubu kapsamında sunulan Ticaret Sicil Gazetelerine ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Özer-Ay Tem. Peyz. Hizm. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif mektubu kapsamında sunulan 02.07.2009 tarih ve 7345 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinin fotokopi olduğu görülmekle beraber üzerinde “aslı idarece görülmüştür” kaşesinin bulunduğu ve idare yetkilisi Necmi Çolak tarafından imzalandığı görülmüştür.
Başvuru sahibinin ikinci iddiasının incelenmesi kapsamında yapılan açıklamalar çerçevesinde adı geçen isteklinin teklifinin, incelenen gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata uyarlık bulunmamakla birlikte, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgelerin sunulmadığı gerekçesiyle adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma nedeninin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibi dışındaki diğer istekliler tarafından sunulan makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgelerin incelenmesi neticesinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
a - İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin olarak serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylı rapor sunulduğu, söz konusu raporda, çeşitli cins ve sayılarda 143 kalem malzemenin bulunduğu görülmüştür.
Teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde; 24, 25 ve 26 sıra numaralarında üç farklı ölçüde “teleskop” istendiği ve aynı maddede bu teleskopların uzunluk ve parça sayılarına yer verildiği görülmüştür.
Anılan teknik şartname maddesinde, 24 sıra numarasında 2 parça olmak üzere her biri 3 metrelik toplam 6 metre uzunluğunda 3 adet; 25 sıra numarasında 2 parça olmak üzere her biri 1,5 metrelik toplam 3 metre uzunluğunda 4 adet ve 26 sıra numarasında 2 parça olmak üzere her biri 0,6 metrelik toplam 1,20 metre uzunluğunda 3 adet malzemenin isteklinin kendi malı olmasının istendiği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan rapor incelendiğinde, 122 sıra numarasında, 2 metre uzunluğunda 3 adet; 133 sıra numarasında, 6 metre uzunluğunda 5 adet ve 134 sıra numarasında 3 metre uzunluğunda 5 adet teleskopun isteklinin demirbaşına kayıtlı olduğu, bu malzemelerin, teknik şartnamenin anılan maddesinde yer alan 24 ve 25 sıra numaralı malzemelere karşılık geldiği ancak 26 sıra numarasında istenen ve yukarıda belirtilen 2 parçadan ibaret, her parçası 0,6 metrelik toplam 1,20 metre uzunluğunda teleskopun, isteklinin demirbaş kaydında yer almadığı anlaşılmıştır.
Teknik şartnamede, farkı ölçülerde ancak aynı cins malzemenin ayrı sıra numaraları ve farklı adetlerde istenmiş olması, ancak hizmetin gerekliliği ile açıklanabilir. Gerek idarenin farklı uzunluktaki malzemeleri, ayrı cins gibi değerlendirerek düzenleme yapmış olması gerekse de elverişli kullanımın gerekleri açısından, daha uzun ölçülerdeki teleskopların daha kısa ölçülerdeki teleskoplar yerine ikame edilemeyeceği veya tersinin mümkün olamayacağı göz önüne alındığında, idarenin gerekli gördüğü malzeme ile aynı özelliklere sahip malzemenin, demirbaşına kayıtlı olduğunun istekli tarafından kanıtlanması gerekmektedir.
Bu bağlamda, demirbaşa ilişkin raporun 122 sıra numarasında yer alan 2 metre uzunluğunda teleskopun, idarenin istemiş olduğu 2 parçalı ve 1.20 metre uzunluğunda malzeme ile aynı nitelikte olmadığının açık olduğu, yapılan düzenlemenin niteliği de göz önünde bulundurulduğunda, isteklinin demirbaşına kayıtlı malzemenin idarenin istemiş olduğu malzeme yerine ikame edilmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, anılan teknik şartname maddesinin ilk altı sırasında; “Tip I, Tip II, Tip III, Tip IV, Tip V ve Tip VI” şeklinde, her tip için farklı adetlerde kat otomatı (Combimat) istendiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin idareye sunmuş olduğu makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin rapor incelendiğinde; 19, 22, 23, 26, 29, 30, 31, 32, 47, 54, 71, 77, 78, 79, 88, 89, 95, 96, 99, 100 ve 101 sıra numaralarında; “Sert zemin otomatı”, “Mini otomat”, “Sert zemin yıkama otomatı”, “Combimat”, “Yer yıkama makinesi”, “Yer yıkama otomatı”, “Temizlik makinesi” gibi çeşitli isimlerde ve sayılarda makinelerin yer aldığı görülmüş, ancak bu makinelerin, idarenin 6 tip halinde belirlediği kat otomatlarının hangisine karşılık geldiği ve her bir makinenin, belirlenen adet açısından istenen malzemeyi karşılayıp karşılayamadığı anlaşılamamıştır.
Malzeme, teçhizat ve ekipmanın isteklinin kendi malı olmasının yeterlik kriteri olarak öngörülmesi hallerinde ve özellikle fazla sayıda malzemenin istendiği durumlarda, bütün istekliler açısından eşit bir muamelenin yapılabilmesinin sağlanması açısından, idareye sunulacak kanıtlayıcı tutanak, rapor ve belgelerin, idarenin istediği makine, teçhizat ve ekipmanın göz önünde bulundurularak hazırlanması gerekmekte, cins ve niteliği açık olmayan yüzlerce malzemeden oluşan demirbaş veya amortisman defterinin rapor olarak sunulması da bütün istekliler açısından eşit değerlendirmeyi etkilemekte, bazen de imkansız kılmaktadır.
Sonuç olarak, idarece istenen makine, teçhizat ve ekipmanın tamamının isteklinin demirbaş raporunda yer almadığı tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli olan Tümpa Tem. Hizm. Tic. Ltd. Şti. - Şeka Sos. Hizm. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
b - İdari şartnamenin 7.5.2 nci maddesi uyarınca, teknik şartnamenin “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde yer verilen makine, teçhizat ve ekipmanın, isteklinin kendi malı olması ve isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve ekipmanın; fatura, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ile veya yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilmesi ve bu belgelerin teklif mektubu kapsamında idareye sunulması gerekmektedir.
Seven İnş. Tem. Turz. Tic. A.Ş. tarafından, 2005, 2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarına ait alımları gösteren, Alfa Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti. tarafından onaylı, “aslı idarece görülmüştür” kaşeli demirbaş listesinin idareye sunulduğu, ancak söz konusu demirbaş listesinin adı geçen istekliye ait olduğuna ilişkin belge üzerinde veya ekinde herhangi bir ibare, kaşe veya emarenin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Sunulmuş olan belgenin yeminli mali müşavir raporu olarak kabul edilebilmesi için, listede yer alan makine, teçhizat ve ekipmanların, isteklinin demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna ilişkin bir ibare veya söz konusu belgenin üzerinde veya ekinde, raporun adı geçen istekliye ait olduğunu ortaya koyacak bir bilgiye yer verilmesi gerektiğinden, adı geçen istekli tarafından sunulan belgenin, geçerli ve yeterli bir belge olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
Kaldı ki, isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik şartnamede yer verilen makine, teçhizat ve ekipmanın tamamının yeminli mali müşavir raporunda yer almadığı tespit edilmiştir.
Örneğin teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde 29 uncu sırada yer alan “Çit budama makinesi”, 31 inci sırada yer alan “Buhar makinesi”, 32 nci sırada yer alan “Transpalet”, 34 üncü sırada yer alan “Mıknatıslı cam silme aparatı”, 35 inci sırada bulunan “Güvenlik kemeri”, 36 ncı sırada bulunan “Uyarı-ikaz levhası”, 37 nci sırada bulunan “Trigger-sıvı püskürtme gereci”, 38 inci sırada bulunan “Kaba alan fırçası”, 39 uncu sırada bulunan “Kaba alan çalı süpürgesi”, 40 ıncı sırada bulunan “Alüminyum sap (en az 120 cm)”, 41 inci sırada bulunan “Cam kovası (en az 15-en fazla 35 litre)”, 42 nci sırada bulunan “Cam silme aparatı”, 43 üncü sırada bulunan “Çöp toplama aparatı (150 cm)”, 44 üncü sırada bulunan “Dal ve ağaç budama makinesi” gibi makine, teçhizat ve ekipmanların adı geçen isteklinin demirbaş listesine kayıtlı olmadığı ve kayıtlı olmayan malzemelere ilişkin fatura sunulmadığı görülmüştür.
Yapılan tespit ve değerlendirmeler ışığında, Seven İnş. Tem. Turz. Tic. A.Ş. tarafından sunulan yeminli mali müşavir onaylı demirbaş listesi mevzuata uygun olmadığından, adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
c - İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, Vurallar Tem. Teks. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait amortisman defterinin, Diyarbakır 5 nci noterliği tarafından 23686 numara ile onaylı örneğinin idareye sunulduğu görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesi ve idari şartnamenin 7.5.2 nci maddesi uyarınca, isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve ekipmanın, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğunun noter tespit tutanağı ile veya yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, söz konusu amortisman defterinin noter tarafından “aslının aynıdır” şeklinde onaylı örneğinin noter tespit tutanağı mahiyetinde olmadığı anlaşıldığından, bu belgenin geçerli ve yeterli bir belge olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
Kaldı ki, isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik şartnamede yer verilen makine, teçhizat ve ekipmanın tamamının amortisman defterinde kayıtlı olmadığı tespit edilmiştir.
Örneğin teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde 28 inci sırada yer alan “Çim biçme makinesi”, 29 uncu sırada yer alan “Çit budama makinesi”, 30 uncu sırada yer alan “Motorlu sırt tırpanı”, 31 inci sırada yer alan “Buhar makinesi”, 32 nci sırada yer alan “Transpalet”, 33 üncü sırada yer alan “Açılır kapanır merdiven (6 basamaklı)” gibi makine, teçhizat ve ekipmanların amortisman defterine kayıtlı olmadığı ve kayıtlı olmayan malzemelere ilişkin fatura sunulmadığı görülmüştür.
Yapılan tespit ve değerlendirmeler ışığında, Vurallar Tem. Teks. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan amortisman defterinin noter onaylı suretinin yeterli görülmeyerek adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
d - Makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin olarak, Piripak End. Tem. Org. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, “aslı idarece görülmüştür” onaylı demirbaş defterinin fotokopisinin (19 sayfa) idareye sunulduğu ve söz konusu belgelerde 261 cins malzemenin kaydının yer aldığı tespit edilmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesi ve idari şartnamenin 7.5.2 nci maddesi uyarınca, isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve ekipmanın, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğunun noter tespit tutanağı ile veya yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, söz konusu demirbaş defterinin “aslı idarece görülmüştür” kaşeli noter onaylı suretinin, noter tespit tutanağı veya yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu mahiyetinde olmadığı anlaşıldığından, bu belgenin geçerli ve yeterli bir belge olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
Kaldı ki, isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik şartnamede yer verilen makine, teçhizat ve ekipmanın tamamının amortisman defterinde kayıtlı olmadığı görülmüştür.
Örneğin teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinde 29 uncu sırada yer alan “Çit budama makinesi”, 32 nci sırada bulunan “Transpalet”, 35 inci sırada bulunan “Güvenlik kemeri”, 37 nci sırada bulunan “Trigger-sıvı püskürtme aracı”, 38 inci sırada bulunan “Kaba alan çalı süpürgesi”, 43 üncü sırada bulunan “Çöp toplam aparatı” gibi makine, teçhizat ve ekipmanların demirbaş defterine kayıtlı olmadığı ve kayıtlı olmayan malzemelere ilişkin fatura sunulmadığı,
Söz konusu teknik şartname maddesinin 36 ncı sırada bulunan “Uyarı-ikaz levhası” malzemesinden 110 adet istendiği, ancak adı geçen isteklinin demirbaş defterinin 206 ve 258 inci sıralarında kaydı yapılan malzemeden toplam 30 adet bulunduğu,
Teknik şartnamenin anılan maddesinin 12 (770 litre), 13 (770 litre), 14 (400 litre), 15 (240 litre), 16 (360 litre), ve 17 inci (204 litre) sıralarında çeşitli sayılarda ve özelliklerde çöp arabası istendiği, ancak demirbaş defterinde muhtelif sıra numaralarında kaydı yapılan çöp konteynırlarının kapasitelerinin kilogram cinsinden olduğu, dolayısıyla isteklinin defterinde kaydı bulunan malzemelerin, idarenin istediği malzemeler olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin sağlıklı bir şekilde yapılmasının mümkün olmadığı,
Anlaşılmıştır.
Yapılan tespit ve değerlendirmeler ışığında, Piripak End. Tem. Org. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan demirbaş defteri yeterli olmadığından, adı geçen isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
3) İdari şartnamenin makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin, “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5 inci maddesi ve teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinin mevzuata uygunluğu açısından yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme neticesinde, isteklinin kendi malı olması istenen makine, teçhizat ve ekipmanın cins ve sayılarına idari şartnamede değil, teknik şartnamede yer verilmiş olması hususunun mevzuata aykırı olmadığı belirtilmiştir.
Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesinde, makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır.
İhale dokümanında, demirbaş niteliğinde olmayan, piyasadan kolayca temin edilebilecek, birçok malzemeye ilişkin olarak (çöp toplam aparatı, cam kovası, kaba alan fırçası, sıvı püskürtme gereci, alüminyum sap, kaba alan çalı süpürgesi gibi) isteklinin kendi malı olması şartının yeterlik kriteri olarak düzenlendiği görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin anılan maddesine aykırı olduğu anlaşılan söz konusu düzenlemeye, ihale dokümanına itiraz kapsamında bir şikayet ve itirazen şikayet başvurusunun yapılmamış olduğu anlaşılmakla beraber, söz konusu düzenlemenin, tekliflerin değerlendirilmesini de etkilediği ve 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde sayılan rekabet ilkesinin şikayete konu ihalede açısından gerçekleşmesine engel teşkil ettiği anlaşılmıştır.
Nitekim makine teçhizat ve ekipmana ilişkin düzenleme dolayısıyla, ihaleye teklif veren 4 isteklinin, istenen belgeleri sunamaması veya eksik sunması dolayısıyla tekliflerinin idare tarafından değerlendirme dışı bırakıldığı, yapılan inceleme neticesinde de, teklifleri idare tarafından geçerli sayılan 4 isteklinin makine teçhizat ve ekipmana ilişkin belgelerinin yetersiz, eksik veya geçersiz olması gerekçeleri ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varıldığından geçerli teklifin kalmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca, Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinin 8 inci fıkrasında, temizlik hizmet alımlarında amortismana tabi olmayan kova, fırça, paspas, bez, süpürge, faraş, cam sileceği gibi malzemelerin temizlik malzemesi olarak kabul edilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Temizlik malzemelerinin de yaklaşık maliyet hesabında idarece dikkate alınması ve isteklilerin teklif fiyatlarında bu malzemeler için belli bir bedel öngörmeleri gerektiği hususunda tereddüt bulunmamaktadır.
Ancak, teknik şartnamenin anılan maddesinde yer alan “Sıvı püskürtme gereci”, “Kaba alan fırçası”, “Kaba alan çalı süpürgesi”, “Cam kovası”, “Cam silme aparatı” gibi amortismana tabi olmayan malzemelerin idare tarafından temizlik malzemesi olarak değerlendirilmediği ve bu malzemelerin isteklinin kendi malı olmasının yeterlik kriteri olarak düzenlendiği,
bu hususta idareye şikayet başvurusu yapılmış olduğu halde idare tarafından dikkate alınmayarak başvurunun reddedildiği tespit edilmiştir.
Belirtilen hususa ilişkin olarak ihale dokümanına itirazen şikayet kapsamında Kuruma bir başvuru yapılmadığı görülmüş olmakla birlikte, söz konusu düzenlemenin bu yönü itibari ile de, mevzuata aykırılık teşkil ettiği ve tekliflerin sağlıklı bir şekilde ve rekabet ilkesini sağlar surette değerlendirilmesini imkansız kıldığı görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde geçerli teklif kalmadığından ihalenin iptalinin gerektiği, söz konusu ihale açısından rekabeti ilkesinin oluşmasını engelleyen ve geçerli teklif kalmamasına neden olan makine, ekipman ve teçhizata ilişkin düzenlemenin, hizmetin gereklerine ve mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, şikayet konu ihalenin ilanının Kamu İhale Bülteninde 20.01.2010 tarihinde yapıldığı, makine teçhizat ve ekipmanın cins ve sayılarına ihale ilanında değil teknik şartnamede yer verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale dokümanının 11.02.2010 tarihinde satın alındığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin demirbaşının yer aldığı rapor incelendiğinde, ihale ilanı yapılmadan ve ihale dokümanı satın alınmadan, 04.11.2009 tarihinden sonra demirbaşa kaydı yapılan birçok malzemenin, idarece istenen ve ihale dokümanında isteklinin kendi malı olması istenen malzemeler olduğu tespit edilmiştir.
Teknik şartnamenin II nci bölümünün “Makine parkı” başlıklı 3 üncü maddesinin 40 ıncı sırasında 20 adet “Alüminyum sap-(en az 120 cm)” istendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin demirbaş kaydının 120 nci sırasında 20 adet “Alüminyum sap-en az 120 cm” malzemesinin 07.12.2009 tarihinde satın alındığı, idarenin “en az 120 cm” şeklinde bir alt sınır belirlemiş olmasının, teklif edilecek malzemenin en az 120 cm olması anlamına geldiği ve olağan olduğu, ancak satın alınmış olan bir malzemenin boyutu belirli olduğu halde, doküman satın almadan önce ve ihale ilanı yapılmadan, malzemenin tam da idarenin belirtmiş olduğu şekilde demirbaş kaydının yapıldığı ve sayı olarak da idarenin istemiş olduğu sayıda alındığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin demirbaş kaydının 116 ncı sırasında 20 adet “Kar temizleme küreği”, 117 nci sırasında 1 adet “Açılır kapanır merdiven-6 basamaklı”, 106 ve 118 inci sıralarında toplam 10 adet “Güvenlik kemeri”, 104 üncü sırasında 2 adet “Transpalet”, 108 inci sırasında 1 adet “Buhar makinesi” ve 113 üncü sırasında 4 adet “770 litrelik turuncu tıbbi atık sembollü büyük sıvı sızdırmaz çöp arabası” makine, teçhizat ve ekipmanlarının yer aldığı ve bunların demirbaşa kaydının ihale ilan tarihinden önce 07.12.2009 tarihinde yapıldığı, söz konusu malzemelerin, teknik şartnamenin anılan maddesinin sırasıyla 27, 33, 35, 32, 31 ve 17 inci sıralarında yer alan aynı sayı, isim ve özelliklerde malzemeler olduğu anlaşılmıştır.
İhale konusu hizmetin, 01.05.2008-31.12.2009 tarihleri arasında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yürütüldüğü ve 01.04.2010-31.05.2010 tarihleri arasında gerçekleştirilecek hizmete ilişkin ihalenin pazarlık usulüyle 19.03.2010 tarihinde yine adı geçen istekli üzerinde bırakıldığı da göz önüne alındığında, söz konusu ihalede ihale dokümanının oluşturulması safhasında gizlilik ilkesi ihlal edilerek, ihale üzerinde bırakılan istekli lehine avantaj sağlanıp sağlanmadığı ve ihale üzerinde bırakılan istekliden daha avantajlı fiyat teklifi veren başvuru sahibine ait makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgelerinde diğer isteklilerden farklı olarak detaylı inceleme yapılmış olması hususunun 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yer alan “eşit muamele” ilkesine aykırılık teşkil edip etmediğinin ihaleyi yapan idarenin üst idaresince incelenmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak; geçerli teklif bulunmayan ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
1) Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
2) İhale üzerinde bırakılan istekli lehine avantaj sağlanması adına şikayete konu ihalede gizlilik ilkesinin ihlal edilip edilmediği ve başvuru sahibinin makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin sunmuş olduğu belgelerde, diğer isteklilerin sunmuş olduğu belgelerden farklı olarak detaylı inceleme yapılmış olmasının “eşit muamele” ilkesine aykırılık teşkil edip etmediği hususlarının incelenmek üzere üst idare olan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına bildirimde bulunulmasına,
Oybirliği ile karar verildi.
Dr. Hasan GÜL
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
II. Başkan Hicabi ECE
Kurul Üyesi Ali KAYA
Kurul Üyesi
Bahattin IŞIK
Kurul Üyesi Hakan GÜNAL
Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR
Kurul Üyesi
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi