RESMİ GAZETE SAYISI: 26531 RESMİ GAZETE TARİHİ: 24.05.2007

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2007/010

Gündem No : 101

Karar Tarihi : 05.03.2007

Karar No : 2007/UH.Z-874

Şikayetçi:

Piramit Makina İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti, Sümer 1 Sokak Nu:16/15 Kızılay Çankaya/ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Eminönü Belediye Başkanlığı, Binbirdirek Mah. Piyerloti Cad. No:2 34400 Çemberlitaş Eminönü/İSTANBUL

Başvuru tarih ve sayısı:

08.02.2007 / 4513

Başvuruya konu ihale:

2006/154575 İhale Kayıt Numaralı “Belediye Başkanlıgımız ve Bağlı Birimlerin Dahili Tem Hiz Alımı” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

23.02.2007 tarih ve 08.04.53.G017/2007-11E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Eminönü Belediye Başkanlığı’nca 29.12.2006 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Belediye Başkanlığı ve Bağlı Birimlerin Dahili Temizlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Piramit Makina İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti’nin 09.01.2007 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 22.01.2007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 08.02.2007 tarih ve 4513 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.02.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden; İhale sürecinde yapılan ve mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdari Şartnamenin 26.5 inci maddesinde vasıflı temizlik personeli için iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta prim oranlarının %2, vasıflı teknik personel için %3,5 olarak belirlendiği, ancak bu tesbitin yürürlükteki mevzuata göre tehlike derecesinin işin tamamı için %3,5 olarak belirtilmesi gerektiği,

2) İdari Şartnamenin 7.3.4 üncü maddesinde “ihale konusu hizmet işi ile ilgili TSE belgesi” istendiği, ancak bu düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliğine ve Kamu İhale Kanununun 5 inci maddesine aykırı olduğu,

3) İdare tarafından teklif birim fiyat olarak ihale edilen söz konusu iş için standart formlar içerisinde verilen birim fiyat teklif cetvelinde, iş kaleminin adı ve kısa açıklaması, birimi ve miktarı hazırlanmadan mevzuata aykırı olarak bu kısmın boş bırakıldığı, bu durumun isteklilerin her birinin sunacağı birim fiyat cetvelinin farklı olmasına ve objektif değerlendirme yapılmaksızın asgari maliyeti karşılayan tekliflerin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmasına neden olabileceği, bu hususun da Kamu İhale Kanununun 5 inci maddesine aykırı olduğu

iddialarına yer verilmiştir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak;

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde yaklaşık maliyet” başlıklı 9 uncu maddesinin 3. fıkrasında;“Uygulanması gerekecek iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranları, işin niteliği ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ilgili sigorta müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılır. Ayrıca yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilir.” hükmü yer almaktadır.

Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartnamenin Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar başlıklı 26 ncı maddesinin dipnotunda;“İhale konusu işte çalışacak personel sayısının belli olduğu durumlarda, ilgili sigorta müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınmış olan iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranları 26.5 maddesi olarak maddede belirtilecektir.” şeklinde bir düzenleme bulunmaktadır. Uygulama Yönetmeliğinin ve İdari Şartnamenin yukarıda yer verilen hükümlerine paralel bir düzenleme Kamu İhale Tebliğinde de yer almaktadır. Tebliğin 1. Bölümünün XIII/G-6 numaralı maddesinde;“Uygulanması gerekecek iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranları, idari şartnamede yazıldığı şekilde işin niteliği ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ilgili sigorta müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılacak, yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecektir. …..” hükmüne yer verilmiştir.

İhale konusu işin İdari Şartnamesinin 26 ncı maddesinde teklif fiyatına dahil olan masraflar hususunda düzenleme yapılmış olup 26.5 numaralı maddede;“Vasıflı temizlik personeller için İş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta prim oranı %2, vasıflı teknik personeller için iş kazaları ile meslek hastalıkları sigorta prim oranları %3,5 dir.” kuralına yer verilmiştir. İdare tarafından yaklaşık maliyet hazırlanırken SSK Fatih Sigorta Müdürlüğü’nden alınan 05.10.2006 tarih ve 46640 sayılı yazıda; içinde cam silme olan temizlik işinin tehlike sınıfının II ve sigorta prim oranının 2 olduğu, ayrıca çalıştırılması öngörülen vasıflı teknik personelden (Su Tesisatçı, Marangoz, Boyacı, Elektrikçi) açısından tehlike sınıfının V ve sigorta prim oranının 3,5 olduğu ve vasıflı teknik personel addedilen Kaloriferci açısından tehlike sınıfının III ve sigorta prim oranının 2,5 olduğunun belirtildiği görülmüştür.

Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü Sigorta Primleri Daire Başkanlığının 07/04/2005 tarih ve Ek 16-335 sayılı“Temizlik Hizmetleri İşi İşyerlerine Uygulanacak Olan İşkolu Kodu ve Tehlike Sınıfı”nı konu alan Genelgede yer alan, 506 sayılı Kanunun 74 üncü maddesine istinaden Bakanlar Kurulunca çıkarılan İşkazaları ile Meslek Hastalıkları Sigortaları Prim Tarifesinin 3 üncü maddesindeki,

“Bir işyerinde yürütülen esas işin fer’i ve mütemmimi mahiyetinde olan bütün işlerin sigorta primlerinin, esas işin tabi tutulduğu prim haddine göre hesaplanacağı ancak, esas işin fer’i ve mütemmimi sayılan işlerin, işçilerinin birbirine karışmayacak şekilde ayrı ve bağımsız olarak yürütülmesi ve ayrı bir işyeri olarak Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamına alınmış olduğu takdirde her birinin kendi tehlike sınıfının prim haddine tabi tutulacağı” yönündeki düzenlemeye ve aynı Tarifenin 4 üncü maddesindeki,“Aynı işveren tarafından aynı işyerinde yürütülen ve mahiyetleri bakımından ayrı özellikler arzeden ve başka başka tehlike sınıflarına dahil olan bütün işlerin, işyerinde en yüksek tehlike sınıfına giren işin prim haddine tabi olacağı”, yönündeki hükümlere atfen, ihale sözleşmesi ve şartnamelerinde belirtilen sözleşme konusu işlerin birden fazla olduğunun anlaşılması durumunda;

“a-İşlerin sözleşme içindeki ağırlıkları ve nitelikleri göz önünde bulundurularak, işlerden birinin sözleşmenin asıl konusunu oluşturması, yapılması gerekli diğer işlerin ise asıl işin fer’i ve mütemmimi mahiyetinde olması (taahhüt konusu işin içinde küçük bir yer teşkil etmesi) halinde, yukarıda belirtilen Prim Tarifesinin 3 üncü maddesi gereğince işyerinin işkolu kodunun asıl işe göre belirlenmesi,

b-İşin çeşitlerinin tümünün sözleşme içinde birbirine yakın ağırlık teşkil etmesi ve her birinin ayrı ayrı sözleşmenin asıl konusunu oluşturması ve herhangi bir işin fer’i ve mütemmim mahiyetinde bulunmaması (işçilerin birbirine karışmaması, işlerin ayrı ve bağımsız olarak yürütülmemesi) halinde ise, bu defa bütün işlerin işyerinde en yüksek tehlike sınıfına giren işin prim haddine tabi olması” gerektiği belirtilmektedir.

Bütün bu düzenlemelerle birlikte şikayete konu işin kapsamı dikkate alındığında, yukarıda yer verilen genelgenin sadece“Temizlik Hizmetleri”ni konu almaması; şikayete konu işin bünyesinde temizlik hizmetleri de olmakla beraber, işin temizlik hizmetlerinin dışında teknik personel hizmeti satın alınmasını da içerdiği anlaşılmıştır.

İhale kapsamında alınan işçilik hizmetlerinden hiçbirisi tek başınasözleşmenin asıl konusunu oluşturamamakta ve sözleşme kapsamındaki hiçbir iş kısmının tek başına asıl iş sayılamaması sebebiyle prim oranının asıl işe göre belirlenemeyeceği,

diğer taraftan ihale kapsamında alınan iki ayrı işçilik hizmetlerinin tamamındaişçilerin birbirine karışmadan ayrı ve bağımsız bölümlerde işlerini yürütebilmesi mümkün olduğundan bütün işlerin, işyerinde en yüksek tehlike sınıfına giren işin prim haddine de tabi tutulamayacağı açıktır.

Yukarıda yer verilen hükümler, düzenlemeler ve değerlendirmeler sonucunda; 506 sayılı Kanunun 74 üncü maddesine istinaden Bakanlar Kurulunca çıkarılan İşkazaları ile Meslek Hastalıkları Sigortaları Prim Tarifesinin 3 üncü maddesinde yer alan, “Bir işyerinde yürütülen esas işin fer’i ve mütemmimi mahiyetinde olan bütün işlerin sigorta primlerinin, esas işin tabi tutulduğu prim haddine göre hesaplanacağı, ancak, esas işin fer’i ve mütemmimi sayılan işlerin, işçilerinin birbirine karışmayacak şekilde ayrı ve bağımsız olarak yürütülmesi ve ayrı bir işyeri olarak Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamına alınmış olduğu takdirde her birinin kendi tehlike sınıfının prim haddine tabi tutulacağı”yönündekihükümle birlikte, Fatih Sigorta Müdürlüğünün 05.10.2006 tarih ve 046640 sayılı (sigorta prim oranlarının idareye bildirildiği) yazısı bir arada değerlendirildiğinde,

Yapılacak işin nitelikleri itibarıyla; iş kısımlarında çalışacak işçilerin birbirine karışmayacak şekilde ayrı ve bağımsız bölümlerde çalışmasını gerektirdiği; diğer taraftan, Fatih Sigorta Müdürlüğünün işlerin tamamının aynı ihale kapsamında ihale edileceğini bilerek her bir iş kısmı için farklı prim oranlarını bildirdiğine ilişkin resmi yazı gereği, sigorta prim oranları farklı olan iş kısımlarının her birinin ayrı bir işyeri olarak Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamına alınabilmesinin mümkün olabileceği, bu sebeplerle, aynı ihale kapsamında ihale edilmekle birlikte, işçilerin işyerleri ve çalışma ortamları farklı olan iş kısımlarının, her birinin kendi tabi olduğu tehlike sınıfının prim haddine tabi tutulabileceği ve ilgili sigorta müdürlüğünün görüşü alınmak suretiyle idarelerce, idari şartnamelere bu yönde düzenleme konulabileceğinden ve ayrıca idare tarafından belirlenen prim oranları esas alınarak tekliflerin ihale dokümanına uygun olarak oluşturulabilmesi mümkün olduğundan prim oranlarının iş kısımlarına göre farklı farklı belirlenmesinin tek başına teklifin oluşturulmasını engelleyen bir husus olmadığı ve bu durumun teklifin verilmesini engellemediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak;

İdari Şartnamenin 7.3.5 inci maddesinde“İstekliler TSE belgesi ve Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme ve kalite kontrol kuruluşları veya Uluslar arası Akreditasyon Formu karşılıklı tanınma antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme ve kalite kontrol kuruluşları tarafından düzenlenmiş ISO 9001:2000, kalite belgelerini vermek zorundadır” düzenlemesi yer almaktadır. Aynı şekilde bu düzenlemenin İhale İlanının 4.3.4 maddesinde Kalite ve Standartlara ilişkin belgeler kısmında da yer aldığı tespit edilmiştir.

İdari şartnamenin 7.3.5 maddesinde;“İstekliler TSE belgesi ve,… vermek zorundadır” ifadesine yer verilmiştir. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 45 inci maddesinde, idarelerin kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi ve personel belgelendirilmesine ilişkin belge ve sertifikaların, TÜRKAK tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.

Bu haliyle idarece yapılan bu hususa ilişkin olarak söz konusu ISO 9001:2000 kalite belgelerinin hem bir belgelendirme kuruluşu olan TSE’den alınması hem de bunun yanı sıra Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme ve kalite kontrol kuruluşları veya Uluslar arası Akreditasyon Formu karşılıklı tanınma antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme ve kalite kontrol kuruluşları tarafından düzenlenmiş olması gerektiği şeklindeki düzenleme mevzuata aykırı olup, bu aykırılığın düzeltici işlem ile giderilmesi mümkün değildir.

İdarece başvuru sahibi firmanın yaptığı şikayet başvurusuna yönelik verdiği cevabi yazıda; söz konusu ISO 9001:2000 kalite belgelerinin sadece TSE tarafından düzenlenecek bir belge olarak istenmediği yönünde açıklama yapılmış olsa da yukarıda ifade edilen idari şartname ve ihale ilanındaki metnin istekliler açısında bu şekilde anlaşılamayacağı, zira metinde geçen ifadeden açıkça“TSE belgesi ve…” ibaresindeki düzenleme dikkate alındığında bunun böyle anlaşılamayacağı anlaşılmaktadır.

İhale ilanı ile idari şartnamedeki ifadede geçen TSE belgesi, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme ve kalite kontrol kuruluşları veya Uluslar arası Akreditasyon Formu karşılıklı tanınma antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme ve kalite kontrol kuruluşları tarafından düzenlenmiş ISO 9001:2000 kalite belgeleri haricinde olan ve yeterlik kriteri olarak belirlenen dolayısıyla isteklilerce sunulması istenen farklı bir belge olarak anlaşılması halinde ise, bu defa isteklilerden sunulması istenen TSE belgesinin niteliği belirsiz olacak ve bu belgenin neye yönelik olarak değerlendirileceği de anlaşılamayacaktır. Görüldüğü üzere anılan bu düzenlemenin her iki şekilde de farklı yorumlanması halinde bile bu düzenlemenin mevzuata aykırılığı devam etmektedir.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak;

Söz konusu ihalede ihale türünün teklif birim fiyat olarak belirlendiği ve idarece ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde; iş kaleminin adı, birimi ve miktarının boş bırakıldığı anlaşılmıştır. Birim fiyat teklif cetveli teklif mektubunun eki olup, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 6 ncı maddesi uyarınca; işin ayrıntılı özelliklerine dayalı olarak, idarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için istekliler tarafından teklif edilen birim fiyatlar ve bunların çarpımı sonucu bulunan toplam tutarları göstermek amacıyla düzenlenir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün“VIII- Ekonomik ve Mali Yeterlik ile Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Açıklamalar” başlığının“M. Hizmet Alım İhalelerinde Yeterliğe İlişkin Diğer Hususlar” alt maddesi gereğince“… 2-…Birim fiyat üzerinden teklif alınan işlerde birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde; iş kaleminin adı, birimi ve miktarının ayrıntılı olarak idare tarafından doldurulmak suretiyle, ihale dokümanına eklenmesi gerekmektedir. Birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde yüklenici karı ayrı bir iş kalemi olarak gösterilmeyecek, teklif edilen birim fiyatların kar dahil fiyatlar olduğu kabul edilecektir”. hükmüne yer verilmiştir. Ancak başvuru konusu ihalede, isteklilere verilen birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde iş kaleminin adı, birimi ve miktarının boş bırakıldığı anlaşılmış ve yukarıda anılan mevzuat hükümlerine aykırı davranıldığı tespit edilmiştir.

B- Şikayete konu ihalede iddia konularıyla bağlantılı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

İhale ilanında işin adı, 79 vasıflı Temizlik personeli 11 vasıflı Teknik personeli olmak üzere toplam 90 personelle 1 yıl boyunca temizlik hizmet alımı işi olarak belirtilmiştir. Buna göre ihale konusu işlerin toplam 90 (doksan) kişi ile gördürülmesi öngörülmüştür.

Söz konusu ihaleye ilişkin olarak İhale ilanında ve idari şartnamenin 7.4 üncü maddesinde benzer iş tanımının; “Her türlü temizlik hizmetleri benzer iş olarak kabul edilecektir” şeklinde yapıldığı anlaşılmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde ‘Benzer İş’; “İhale konusu hizmet veya hizmetin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan hizmetleri” ifade etmektedir.

4734 sayılı Kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 5 inci maddesinde; “İdarelere bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, eşit muameleyi, güvenilirliği..ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez.” hükmü bulunmaktadır.

Söz konusu ihalede yapılan benzer iş tanımında belirtilen temizlik hizmeti dışında ayrıca teknik personel hizmeti işine ait iş deneyimi olan firmaların katılımına imkan verilmediği, bu kısıtlamanın da rekabete uygun olmadığı tespit edildiğinden, anılan maddenin bu nedenle katılımı engelleyici bir düzenleme içerdiği ve dolayısıyla mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

İhale sürecinde yapılan ve yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Oyçokluğu ile karar verildi.