RESMİ GAZETE SAYISI: 26592 RESMİ GAZETE TARİHİ: 24.07.2007
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2007/025
Gündem No : 15
Karar Tarihi : 14.05.2007
Karar No : 2007/UH.Z-1622
Şikayetçi
:
Piramit Makine İnşaat San. ve Tic. Ltd.Şti.,Sümer 1 Sokak No:16/15 Kızılay ANKARA
İhaleyi yapan idare:
Mersin İl Özel İdaresi,Camii Şerif Mah. İsmet İnönü Bulvarı Anadolu Hayat Sigorta Binası Kat:3 MERSİN
Başvuru tarih ve sayısı:
24.04.2007 / 12106
Başvuruya konu ihale:
2007/13460 İhale Kayıt Numaralı “Mersin İl Özel İdaresi Merkez ve İlçelerinde Şoför, İş Makina Operatörü, Aşçı, Mimar, Mühendis ve Tekniker Çalıştırılması Hizmet Alımı” ihalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
10.05.2007 tarih ve 08.09.67.0078/2007-33E sayılı Esas İnceleme Raporunda; Mersin İl Özel İdaresi’nce 14.03.2007 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Mersin İl Özel İdaresi Merkez ve İlçelerinde Şoför, İş Makina Operatörü, Aşçı, Mimar, Mühendis ve Tekniker Çalıştırılması Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Piramit Makine İnşaat San. ve Tic. Ltd.Şti.’nin 26.03.2007 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 04.04.2007 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 24.04.2007 tarih ve 12106 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.04.2007 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;
İhale sürecinde yapılan ve mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu saptandığından, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihale dokümanının incelenmesi sonucunda söz konusu ihalede mevzuata aykırılıklar tespit edildiği;
1 ) İdarece düzenlenen idari ve teknik şartnamede kıyafetin maliyet giderini belirlemede en önemli etkenlerden biri olan kumaşın cinsi, kalitesi, elbiselerin dikiş özellikleri ve modeline yönelik düzenlemenin yapılmamasının teklifin belirlenmesinde tereddüde düşürdüğü, çünkü piyasa şartlarında kumaşın cinsine kalitesine ve dikiş özelliğinin yüksek veya düşük olması durumlarına göre kıyafetlerin bedelleri ve dolayısıyla firmalara getireceği maliyetlerin değiştiği,
2 )Teknik şartnamenin 18 inci maddesinde tehlike derecesinin %3,3 olarak belirlendiğinin beyan edildiği, tehlike derecesi işçilik maliyetinin hesaplanmasında önemli bir unsur olduğundan idari şartnamenin 26 ncı maddesinde yer verilmesi gerektiği, teknik şartnamede belirtilmesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayınlanan sigorta risk oranlarını gösterir tablo incelendiğinde %3,3’lük herhangi bir risk grubu bulunmadığının görüleceği, dolayısıyla verilen tehlike derecesinin gerçeği yansıtmadığı ve idarenin yaklaşık maliyetinin gerçekçi olmadığı,
3 )İhale dokümanında kaç operatörün ve teknik personelin araziye ne kadar süreyle çıkacağı belirtilmemiş olmasına rağmen idari şartnamenin teklif fiyata dahil masraflar başlığı altında yer alan 26.3 üncü maddesinde “Ayrıca operatör olarak çalışan personele aylık 100,00.-YTL’ye kadar, teknik personele 224,00.- YTL’ye kadar araziye çıktıkları taktirde yüklenici tarafından ödenebilecektir.” düzenlemesine yer verilmiş olmasının teklifin belirlenmesi konusunda firmalarını tereddüte düşürdüğü iddialarına yer verilmiştir.
A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;
Şikayet konusu ihalenin “Mersin İl Özel İdaresi Merkez ve ilçelerinde şoför, iş makina operatörü, aşçı, mimar, mühendis ve tekniker çalıştırılması hizmet alımı” işi olduğu, Söz konusu ihaleye ait idari şartnamenin teklif fiyata dahil olan masraflara ilişkin 26.1 inci maddesinde; “Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödenecek vergi (KDV hariç) resim, harç, ulaşım her türlü sigorta giderleri v.s masraflar teklif fiyata dahil edilerek verilecektir.”,
Aynı şartnamenin 26.3 üncü maddesinde; “Ayrıca, tüm personelin yemek, giyim ve yol giderleri ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ayrıca, operatör olarak çalışan personele aylık 100 YTL’ye kadar, teknik personele 224 YTL’ye kadar araziye çıktıkları taktirde yüklenici tarafından ödenebilecektir. Yaklaşık maliyet tespiti yapılırken asgari ücrette meydana gelecek yıllık artışlar dikkate alındığından dolayı 2007 yılının ikinci 6 aylık asgari ücret artışlarında yükleniciye fiyat farkı ödenmeyecektir. Teklif fiyata dahildir.” düzenlemelerinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif Fiyata Dahil Olacak Masraflar” başlıklı XIII/G maddesinde; “Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi ve Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartnamelerin “Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar” başlıklı maddesi çerçevesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlara uyulması gerekmektedir:…
13- Personele ilişkin giyecek giderleri, işin yapılması sırasında personelce kullanılması istenen kıyafetle ilgili olduğundan giyecek giderinin işçilere aylık veya nakdi olarak ödeneceğine dair bir düzenleme yapılmayacak, giyeceğin özellikleri ile sayısı ihale dokümanında belirtilecektir. Ancak giyecek giderleri için parasal tutar öngörülmeyecektir. Ancak süresi 3 ay ve daha az olan personel çalıştırmasına dayalı hizmet alım ihalelerinde, teklif fiyata dahil olacak masraflar arasında giyecek giderine yer verilmeyecek ve istekliler giyecek giderini tekliflerine dahil etmeyecektir…” hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu ihaleye ait idari şartnamenin "Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar" başlıklı maddesinde, giyim bedelinin ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiştir. Ancak, her bir personele sözleşme süresince verilecek giyeceğin özellikleri ve adedine ilişkin düzenleme ihale dokümanında yapılmamıştır.
"Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar" kapsamında yer alan giyecek giderinin ayni olarak karşılanacağı belirtilmekle birlikte; giyeceğin özellikleri ve sayısının ihale dokümanında belirtilmemesi yukarıda belirtilen mevzuat hükmüne aykırı bulunmuştur.
2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;
İlanda ve idari şartnamenin 2 nci maddesi (a) bendinde söz konusu ihalenin adı; “Mersin İl Özel İdaresi Merkez ve ilçelerinde şoför,iş makina operatörü,aşçı,mimar,mühendis ve tekniker çalıştırılması hizmet alımı işi” olarak belirtilmiştir.
Şikayet konusu ihaleye ait ilanın ihale konusu hizmetin niteliği ve türü ve miktarına ilişkin 2 nci maddesi (a) bendinde; “Mersin İl Özel İdaresi Merkez ve İlçe teşkilatların da bulunan makina parkındaki iş makinalarını kullanacak ve destek olacak 37 şoför,3 iş mak.op.(B) yükleyici,4 iş mak.op. (B) K.Kazıcı,7 iş mak.op. (B) Excavatör,6 iş mak.op.(B) Dozer,6 iş mak.op.(B) Greyder,6 iş mak.op.Silindir, 3 aşçı, 8 İnş.Müh.,1 Jeoloji Müh.,1 Şehir Plancısı, 1 Sanat Tarihçisi, 2 Harita Müh., 1 Mimar, 1 Harita Teknikeri olmak üzere 87 personel çalıştırılması…” düzenlemesine yer verilmiştir. Aynı düzenleme idari şartnamenin ihale konusu işe ilişkin bilgilerin düzenlendiği 2 nci maddesi (c) bendinde de yer almıştır.
Şikayet konusu ihaleye ait idari şartnamede ihale konusu işte uygulanması gereken iş kazaları ve meslek hastalıkları sigortası prim oranı belirtilmemiştir.
İhaleye ait teknik şartnamenin 18 inci maddesinde; “Yüklenici çalıştırdığı personelin iş riski ve meslek hastalığı sigorta primini %3,30 olarak yatıracaktır.”düzenlemeleri yer almıştır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif Fiyata Dahil Olacak Masraflar” başlıklı XIII/G maddesinde; “Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi ve Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartnamelerin “Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar” başlıklı maddesi çerçevesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlara uyulması gerekmektedir:
…6- Uygulanması gerekecek iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranları, idari şartnamede yazıldığı şekilde işin niteliği ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ilgili sigorta müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılacak, yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecektir...”hükmü yer almıştır.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasında yapılan incelemede; idarenin ihale konusu işte uygulanması gereken iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranının belirlenmesi amacıyla ilgili sigorta müdürlüğü ile yaptığı herhangi bir yazışmaya rastlanılmamıştır. Şikayet başvurusu üzerine alınan kararın yer aldığı idarenin 04.04.2007 tarih ve 2850 sayılı yazısında; SSK Mersin İl Müdürlüğü ile yapılan görüşmede iş riski ve meslek hastalıkları oranının sorulması üzerine idarede aynı görevi ifa eden personelden kesilen oranın uygulanması gerektiğinin belirtildiği, idarede çalışan personelden iş riski ve meslek hastalığı sigortası prim oranı olarak %3,30 kesildiğinden aynı oranın yaklaşık maliyet hesabında dikkate alındığı ve teknik şartnamenin 18 inci maddesinde belirtildiği ifade edilmiştir.
Yapılan incelemede; 07.05.2007-1478 ve 08.05.2007-1483 tarih ve sayılı Kurum yazıları ile söz konusu ihaleye ait ilan ve idari şartnamede yer alan ihale konusu işin adı, niteliği, türü ve miktarına ilişkin bilgilerin belirtilmesi suretiyle Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı SSK Mersin Sigorta İl Müdürlüğü’nden ihale konusu işte uygulanması gereken iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranının bildirilmesi istenilmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı SSK Mersin Sigorta İl Müdürlüğü’nün düzenlediği 08.05.2007 tarih ve 49366 sayılı yazıda (faks iletisi); şoför,iş makina operatörü,aşçı,mimar,mühendis ve tekniker çalıştırılması hizmet alımı işine ilişkin iş kazaları ve meslek hastalıkları prim oranının %3,5 olduğu belirtilmiştir.
İdarelerce ihale konusu işte uygulanması gereken iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranının, idari şartnamede yazıldığı şekilde işin niteliği ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ilgili sigorta müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilmesi ve yaklaşık maliyet hesabının buna göre yapılması, ayrıca yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranının idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilmesi gerekmesine karşın, idarece ihale konusu işte uygulanması gereken iş kazaları ve meslek hastalıkları sigortası prim oranının ilgili sigorta müdürlüğünden alınan bir yazı ile tespit edilmemesi ve prim oranının idari şartnamenin ilgili maddesi yerine teknik şartnamede belirtilmesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca SSK Mersin Sigorta İl Müdürlüğü tarafından ihale konusu işte uygulanması gereken iş kazaları ve meslek hastalıkları prim oranının %3,5 olduğu belirtilmesine karşın, teknik şartnamede ihale konusu işe ait iş kazaları ve meslek hastalıkları prim oranının %3,30 olduğuna ilişkin düzenleme de mevzuata uygun bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak;
İdari şartnamenin teklif fiyata dahil masrafların belirtildiği 26.3 üncü maddesinde; “Ayrıca, tüm personelin yemek, giyim ve yol giderleri ayni olarak yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ayrıca, operatör olarak çalışan personele aylık 100 YTL’ye kadar, teknik personele 224 YTL’ye kadar araziye çıktıkları taktirde yüklenici tarafından ödenebilecektir. Yaklaşık maliyet tespiti yapılırken asgari ücrette meydana gelecek yıllık artışlar dikkate alındığından dolayı 2007 yılının ikinci 6 aylık asgari ücret artışlarında yükleniciye fiyat farkı ödenmeyecektir. Teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi yer almıştır.
Söz konusu düzenleme incelendiğinde; operatör olarak çalışan personele aylık 100 YTL’ye, teknik personele 224 YTL’ye kadar araziye çıktıkları taktirde yüklenici tarafından ödeme yapılabileceği ve bunun da teklif fiyata dahil masraflar arasında bulunduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte; ihale dokümanında yer alan söz konusu düzenlemede ihale konusu işin süresi boyunca araziye ne kadar personelin ne kadar süre ile çıkacağının belirtilmemesi nedeniyle yüklenici tarafından araziye çıkacak personele yapılacak ödemenin objektif olarak hesaplanamayacağı anlaşıldığından, söz konusu belirsiz düzenlemenin istekliler açısından teklif maliyetinin belirlenmesi ve dolayısıyla teklif fiyatının oluşturulmasında tereddüt doğurucu nitelikte olduğu anlaşılmış olup, iddia yerinde bulunmuştur.
B- Şikayete konu ihalede iddia konularıyla bağlantılı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) İlanda ve ihale dokümanında yer alan düzenlemeler incelendiğinde; ihale konusu işin “Mersin İl Özel İdaresi Merkez ve ilçelerinde şoför,iş makina operatörü,aşçı,mimar,mühendis ve tekniker çalıştırılması hizmet alımı” işi olduğu,
İhale konusu işte çalıştırılacak eleman sayısının 15’i teknik (mühendis, mimar, tekniker) 72’si işçi (şoför, operatör, aşçı) olmak üzere toplam 87 olduğu, teknik şartnamenin 3 üncü maddesi gereğince söz konusu elemanların sadece idare yetkililerinin verdiği işi yapacağı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanunun
“
Tanımlar
”
başlıklı 4 üncü maddesinde hizmetin tanımı;
“
Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri ifade eder
”
olarak açıklanmıştır.
Söz konusu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde; yürütülecek hizmetin tanımının yapılmadığı, sadece alımı yapılacak personelin belirtildiği ve bu personelin idarenin vereceği işleri yapacağı anlaşılmıştır.
İhale konusu iş ihale dokümanında tanımlandığı haliyle, şoför, iş makina operatörü, aşçı, mimar, mühendis ve tekniker olarak çalıştırılmak üzere personel istihdamı-alımı niteliğinde olup, 4734 sayılı Kanunda yapılan hizmet tanımına uygun olmadığından ihale edilmek suretiyle temininin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
2)Şikayet konusu ihaleye ait idari şartnamenin işe başlama ve bitirme tarihlerine ilişkin 49.1 inci maddesinde; “Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren (Sayıştay tesciline tabi işlerde ise bu tescilin yapıldığının idare tarafından yüklenicinin kendisine veya tebligat için gösterdiği adrese tebliğinden) itibaren 10 (on) takvim günü içinde işe başlanır.”,
Aynı şartnamenin 49.2 nci maddesinde; “İşin süresi işe başlama tarihinden 31.12.2007 tarihine kadar 240 (iki yüz kırk) takvim günüdür.”,
İhaleye ait ilanın 2 nci maddesi (c) bendinde; “İşin süresi: 02.04.2007-31.12.2007 tarihine kadar (8 Ay)”,
İhaleye ait Sözleşme tasarısının 10 uncu maddesinde; “Sözleşmenin Süresi: Sözleşmenin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 02.04.2007 tarihinden 31.12.2007 tarihine kadar 240 gündür (8) aydır.”,
Sözleşme tasarısının 11.3 üncü maddesinde; “İşyeri teslim ve işe başlama tarih:02.04.2007.”düzenlemeleri yer almıştır.
Birim fiyat üzerinden teklif alınan söz konusu ihalede birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde; iş kaleminin birimi ve miktarı kısımlarının “8 ay” olarak düzenlendiği ve dolayısıyla ihale dokümanında yer alan birim fiyat teklif mektubunda tekliflerin 8 aylık süre için verilmesinin istenildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanunun 24 üncü maddesine göre işin başlangıç ve bitiş tarihinin ilanda belirtilmesi, 4735 sayılı Kanunun 7 inci maddesine göre de işin süresinin sözleşmede belirtilmiş olması zorunludur. Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin 49.2 nci maddesi 26 nolu dipnotu gereğince idarelerce işin süresinin takvim günü olarak belirlenerek bu maddeye rakam ve yazı ile yazılması gerekmektedir.
İhale konusu işe ait asgari maliyetin ve teklif maliyetinin ihale konusu işin süresi esas alınarak belirleneceği dikkate alındığında, işin süresine ilişkin olarak ilan ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelerin tereddüt doğurucu nitelikte bulunmaması gerekmektedir. Söz konusu ihalede 02.04.2007 tarihinde başladığı ve 31.12.2007 tarihinde biteceği belirtilen söz konusu işin süresinin 9 ay olması gerekirken, ihale dokümanında yer alan aynı düzenlemede işin hem 02.04.2007 tarihinde başladığı ve 31.12.2007 tarihinde biteceği hem de işin süresinin 8 ay (240 gün) olduğu belirtilmiştir.
İlan ve ihale dokümanında yer alan işin süresine ilişkin düzenlemelerin çelişkili ve tereddüt doğurucu nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle;
İhale sürecinde yapılan ve yukarıda mevzuata aykırılıkları tespit edilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu saptandığından, 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesi (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline, Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.