KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2008/51

Gündem No : 92

Karar Tarihi : 19.08.2008

Karar No : 2008/UH.Z-3482

Şikayetçi :

Piramit Makine İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., Sümer 1 Sok. No:16/15 0644 Kızılay ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Adana Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, Cemalpaşa Mah. 2 Sok. No:18 01120 Seyhan/ADANA

Başvuru tarih ve sayısı:

14.07.2008 / 19722

Başvuruya konu ihale:

2008/51965 İhale Kayıt Numaralı “Kanalizasyon Bakım Onarım, Küçük Ölçekli Yapım ve Temizleme İşi İçin İşçi Çalıştırılması” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

15.08.2008 tarih ve 08.19.75.0025/2008-27E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Adana Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nce 19.06.2008 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Kanalizasyon Bakım Onarım, Küçük Ölçekli Yapım ve Temizleme İşi İçin İşçi Çalıştırılması” ihalesine ilişkin olarak Piramit Makine İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 19.06.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 08.07.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 14.07.2008 tarih ve 19722 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.07.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdari şartnamenin teklif fiyata dahil masraflar başlıklı 26 ncı maddesinde genel tatil günlerindeki çalışmalara yer verilmemiş olmasına rağmen birim fiyat teklif mektubunda aksine düzenleme yapıldığı,

2) İdari şartnamenin teklif fiyata dahil masraflar başlıklı 26 ncı maddesinde yer verilmemiş olmasına rağmen teknik şartnamede ihale konusu işe ilişkin bazı maliyet kalemlerine yer verildiği,

3) İdari şartnamenin “diğer hususlar” başlığı altında yer alan“ …çalışılan her gün için 2 biniş Belkart ücreti aylık olarak ödenecektir” şeklindeki düzenlemeye rağmen yol bedelinin günlük brüt tutarının belirtilmediği,

4) İdari ve teknik şartnamede iki adet pikap ve vidanjörün yakıt giderinin istekli tarafından karşılanacağı belirtilmiş olmasına rağmen bu giderin hesaplanabilmesi açısından araçların katedeceği mesafenin ya da en azından çalışma saatlerinin belirlenmesi gerekirken ihale dokümanında bu hususlara ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı,

5) İdari şartnamenin 7.4 üncü maddesindeki “kanalizasyon ve yağmur suyu şebekeleri kanal temizliği, bakım onarım, tamirat ve boru döşeme işçiliği işleri benzer iş olarak kabul edilecektir” düzenlemesine yer verildiği, bu tanımlamanın rekabeti daraltıcı nitelikte olduğu,

iddialarına yer verilmiştir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;

İhale konusu hizmet alımına ait idari şartnamenin 26.3 üncü maddesinde;“Teklif edilecek olan asgari baz ücret; İhale dokümanı içerisinde sunulan ve işçilik hesaplama modülünde hesaplanan asgari işçilik maliyetinden az olmayacaktır.

Personel ücret hesabında; Vasıfız İşçi; Şenör; Özürlü; Hükümlü Ücretinde Asgari Ücret; Topograf, Beko Operatörü, Şoför; Bilgisayar İşletmeni; Güvenlik Ekibi Asgari Ücretin %25Fazlası,Tekniker de Asgari Ücretin % 50 Fazlası ve Mühendis de Asgari Ücretin %100 Fazlası alınarak hesaplama yapılacaktır.

Fazla mesailer hesaplanırken; cumartesi günleri saat mesaileri için asgari saatlik ücretin 1,50 katı; Pazar, Dini ve milli bayramlar; yılbaşı günleri için asgari ücretin 2,00 katı alınarak hesap yapılacaktır” düzenlemesine yer verilmiştir.

İdarece hazırlanan ve ihale dokümanı içerisinde isteklilere verilen birim fiyat teklif cetvelinde ise; hafta içi, cumartesi günü, yılbaşı ve milli bayramlar, Ramazan ve Kurban bayramları ile Pazar günleri kaç kişinin kaç saat çalışma yapacağı hususları belirtilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün“Tekliflerin Alınması ve Değerlendirilmesi” başlıklı XIII. maddesinin“Aşırı Düşük Teklif Değerlendirmesi” başlıklı (H) alt maddesinin“Hizmet Alımı İhalelerinde” başlıklı (b) bendinde;“Asgari işçilik maliyeti; brüt asgari ücret ile idari şartnamede öngörülen yemek, yol ve giyim bedeli ile işveren sigorta prim tutarından oluşmaktadır. Asgari ücretin üzerinde ödeme öngörülen işlerde brüt asgari ücret yerine öngörülen bu fazla tutar yazılacaktır. Resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, idari şartnamede yapılan belirlemeye göre brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin fazlası üzerinden belirlenecektir” düzenlemesi,

4857 sayılı İş Kanununun 46 ncı maddesinde;“Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir.Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir”,

47 nci maddesinde;“Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir” hükümleri yer almaktadır.

Birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde çalıştırılacak personelin bir kısmının hafta içindeki 45 saatlik çalışmaya ek olarak yıl boyunca cumartesi günleri 5 saat fazla çalışma yapacağı, ayrıca Pazar günleri de çalışacakları öngörülmüştür. Bu durum yukarıda anılan hafta tatiline ilişkin Kanun maddesine aykırılık teşkil etmekte; ayrıca, idari şartnamenin 26.3 üncü maddesinde vasıflı personelin ücreti, brüt asgari ücretin üzerinde belirlendiğinden, fazla çalışma ve genel tatil ücretinin bu ücret üzerinden tespit edilmesi gerekirken yine aynı maddede asgari ücret esas alınarak hesaplama yapılacağının belirtilmesi hem 4857 sayılı Kanunun fazla çalışma ve genel tatil ücretine ilişkin hükümlerine hem de yukarıda yer verilen Tebliğ düzenlemesine aykırılık taşımaktadır.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;

İdari şartnamenin 26 ncı maddesinde çalıştırılacak personelin ünvanı ile bu personele verilecek ücrete ilişkin düzenlemeler yapılmış, personelin sayısı ve özelliklerine teknik şartname ile birim fiyat teklif cetvelinde yer verilmiştir. Ayrıca teknik şartnamenin 3 üncü maddesinde en az 2003 model 2 adet çift kabinli pikap çalıştırılacağı belirtilmiştir. Bu durumda, idari şartnamenin 26 ncı maddesi eksik düzenlenmişse de, ihale dokümanının bir bütün olduğu dikkate alındığında, teknik şartname ile birim fiyat teklif cetvelindeki düzenlemelerin idari şartname ile çelişmediği, aksine onu tamamlayıcı bir nitelik taşıdığı anlaşıldığından şikayetçinin bu iddiası yerinde görülmemiştir.

3) Başvuru sahibinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak;

Teknik şartnamenin 4 üncü maddesinde“Çalışılan her gün için 2 biniş Belkart ücreti aylık olarak ödenecektir” ifadesine yer verilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün“XIII- Tekliflerin Alınması ve Değerlendirilmesi” başlıklı maddesinin konuya ilişkin“G. Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif Fiyata Dahil Olacak Masraflar” alt maddesinde;“…Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen hizmet alımı ihalelerinin idari şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceğinin yazılacağı, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceğinin açıkça belirtileceği” düzenlenmiştir. Bu çerçevede, teknik şartnamenin 4 üncü maddesinde yer alan düzenlemeden nakdi bir ödemenin yapılacağı anlaşılmakla birlikte, Tebliğ hükmüne aykırı olarak idari şartname yerine teknik şartnamede düzenleme yapılmış, yol bedelinin brüt tutarı ile ayda kaç gün ödeneceği yazılmamış, ayrıca bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği de açıkça belirtilmemiştir. Ancak idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinde yol bedelinin ayrı bir iş kalemi olarak öngörüldüğü, birimi ve miktarına yer verildiği, ayrıca 2 biniş Belkart ücretinin Adana Büyükşehir Belediyesince ilan edilmek suretiyle duyurulduğu, bu nedenle söz konusu tutarın belirlenmesinde istekliler açısından herhangi bir tereddütün oluşmayacağı sonucuna varıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

4) Başvuru sahibinin dördüncü iddiasına ilişkin olarak;

Teknik şartnamenin 3 üncü maddesinde en az 2003 model 2 adet çift kabinli pikap çalıştırılacağı belirtilmiş, İdari şartnamenin“Diğer Hususlar” başlıklı VI. Bölümünde ise;“Pikapların yakıt dahil tüm masrafları veya yasal tüm sorumlulukları yükleniciye aittir” ve“İşçilerin çalışmalarında kullanacağı Kanal temizleme aracı ve Vidanjör gibi tüm makine ekipmanı ASKİ tarafından karşılanacaktır” düzenlemelerine yer verilmiştir. Bu düzenlemeler doğrultusunda idarenin 2003 ve daha üst model 2 adet çift kabinli pikap istediği ve bu araçlara ait akaryakıt ve diğer giderlerin de yükleniciye ait olduğu anlaşılmaktadır.

İhale konusu işin süresinin bir yıl, konusunun ise ASKİ’nin sorumluluk alanı içerisinde olan kanalizasyon hatlarının, muayene bacalarının ve yağmursuyu ızgaralarının temizlenmesi, kanalizasyonları tıkanmış mesken, kurum ve kuruluşların akarlarının sağlanması, kanalizasyon tesislerinde meydana gelen çeşitli tahribatın tamir ve tadilatının yapılması, asfalt çalışmaları nedeni ile kapanmış ızgaraların bulunması, kanalizasyon hatlarının ve fosseptiklerin çekilmesi, vakumlanması, yağmurlu günlerde ızgaraların by-passların açık ve genel anlamda tüm kanal şebeke ağının çalışır vaziyette tutulması olduğu dikkate alındığında, ihale dokümanında araçların akaryakıt giderine ilişkin objektif kriterlere göre bir belirleme yapmanın mümkün olmadığı, bu çerçevede isteklilerin ihale konusu işin kapsamını göz önüne alarak tekliflerini oluşturmaları gerektiği değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiası uygun bulunmamıştır.

5) Başvuru sahibinin beşinci iddiasına ilişkin olarak;

İdari şartnamenin 7.4 üncü maddesinde;“kanalizasyon ve yağmur suyu şebekeleri kanal temizliği, bakım onarım, tamirat ve boru döşeme işçiliği işlerinin benzer iş olarak kabul edileceği” belirtilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 42 inci maddesinde;“İş deneyimi olarak, istekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’inden az ve % 50’sinden fazla olmamak üzere idarece belirlenecek bir oranda, ihale konusu hizmet veya benzer hizmetlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesinin ibrazı istenir. İş deneyiminde değerlendirilecek benzer işler; ihale konusu hizmet veya hizmetin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan hizmetlerdir. Tanımlarda belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul edileceği ilgili idarece tespit edilerek ihale veya ön yeterlik dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilan veya davet belgelerinde belirtilir” hükmü bulunmaktadır.

İhale konusu işin kapsamı ve çalıştırılacak personelin nitelik bakımından çeşitliliği (2 yıl deneyimli 1 İnşaat Mühendisi, 2 yıl deneyimli 1 İnşaat Teknikeri, 4857 sayılı Kanunun 30.Maddesi gereği 2 özürlü ve 1 hükümlü ile 65 vasıfsız işçi, Total Station ve Nivo kullanabilen tecrübeli 1 topograf, 1 şenör (miracı), ehliyetli 4 Beko (JCB) operatörü (en az 5 yıl çalışma bonservis belgeli ), C sınıfı ehliyetli 4 şoför şehir içi ve şehirler arası ağır vasıta kullanma tecrübeli (en az 5 yıl çalışma bonservis belgeli), 2 bilgisayar işletmeni (bilgisayar sertifikalı), 2 güvenlik ekibi ve 1 şoför dahil toplam 85 kişi ) göz önüne alındığında, idari şartnamede yapılan benzer iş tanımının sonunda kullanılan“işleri” ibaresinin tanımın içerisinde yer alan her bir işin ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edileceği anlamına geldiği ve ayrıca tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında hiçbir isteklinin teklifinin bu nedenle değerlendirme dışı bırakılmadığı da anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 20 nci maddesi yönünden yapılan inceleme soncunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

g) Dokümana süresinde itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuş ise ilgili dokümanın Kanun ve ilgili mevzuatına uygun olup olmadığı yönünden yapılan incelemede;

İhale konusu işe ait idari şartnamenin “Diğer Hususlar” başlıklı VI. Bölümünün 4 üncü maddesinde; “Yüklenici tarafından işçilere 500 gr/kişi yoğurt karşılığı sözleşmedeki bedeli işçilere her ay maaşları ile birlikte ödeneceği” belirtilmektedir. Bu düzenleme ile yemek bedeli olarak kabul edilmesi gereken yoğurt bedelinin nakdi ödeneceği öngörülmüş, ancak bu bedelin günlük brüt tutarı ile ayda kaç gün ödeneceği belirtilmemiştir. Bu nedenle söz konusu düzenleme, Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün “XIII- Tekliflerin Alınması ve Değerlendirilmesi” başlığının konuya ilişkin “G. Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif Fiyata Dahil Olacak Masraflar” alt maddesinde yer alan;“…Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen hizmet alımı ihalelerinin idari şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceğinin yazılacağı, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceğinin açıkça belirtileceği” şeklindeki hükme aykırılık teşkil etmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale işlemleri ile ihale kararının iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince ihale işlemleri ve ihale kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.