KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2008/049

Gündem No : 96

Karar Tarihi : 12.08.2008

Karar No : 2008/UY.Z-3383

Şikayetçi :

Binart Deco İnşaat Mimarlık Dekorasyon-Selfet AKYÜZ Mecidiyeköy Mahallesi, Hark Sokak, Fadel Apt. No:26/1 D.1 Mecidiyeköy/İSTANBUL

İhaleyi yapan idare:

Sarıyer Belediye Başkanlığı,Çayırbaşı, Bahçeköy Yolu No:94 Sarıyer/İSTANBUL

Başvuru tarih ve sayısı:

04.07.2008 / 18776

Başvuruya konu ihale:

2008/49370 İhale Kayıt Numaralı “II. Bölge Asfalt Serme ve Sıkıştırma İşi Yapım İşi” ihalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

07.08.2008 tarih ve 06.04.57.0229/2008-25E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Sarıyer Belediye Başkanlığı tarafından 12.05.2008 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “II. Bölge Asfalt Serme ve Sıkıştırma İşi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Binart Deco İnşaat Mimarlık Dekorasyon-Selfet Akyüz’ün 26.05.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 18.06.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 04.07.2008 tarih ve 18776 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.07.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdarece idari şartnamede yapılan ekonomik açıdan en avantajlı teklifin nasıl belirleneceğine ilişkin düzenlemenin ilanda yapılmamış olmasının mevzuata aykırı olduğu,

2) İhale dokümanının 500 YTL gibi yüksek bir bedelle satılmış olmasının mevzuata aykırı olduğu,

3) İhale konusu işin birim fiyat olarak ihaleye çıkarıldığı dikkate alındığında, idari şartnamenin işin yapılacağı yeri tanımlayan maddesinde sadece “Sarıyer II. Bölge” ibaresi ile yetinilmesi ve toplam sokak, cadde sayısı ve isimlerinin ayrıntılı olarak belirtilmemesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (g) bendine göre gerekli arazi ve zemin etütlerinin ihaleden önce yapılamama nedenlerine ilişkin “teklif türünün belirlenmesine ilişkin form”a ihale dokümanında yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,

4) İdari şartnamenin 7.3.1 inci maddesine göre idarece istenen tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesinin teklif bedelinin %100 oranından az olmamak üzere istenmesinin başta rekabet ilkesi olmak üzere mevzuata aykırı olduğu,

5) İdari şartnamenin 8 inci maddesine göre anılan şartnamenin 7.1 inci maddesinin (k) bendinde istenen yerli istekli olunduğuna ilişkin belgeye ihale ilanında yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,

6) Özel idari şartnamenin yüklenicinin iş süresince yeterli sayıda cep telefonu hattı ve cihazını idare emrinde bulunduracağına dair 2.4 üncü, kontrollük hizmetinde kullanılmak üzere 2008 model 1600 cc, dizel bir adet binek otoyu tüm masrafları yükleniciye ait olmak üzere idare emrinde bulunduracağına dair 2.5 inci ve özel teknik şartnamenin yüklenicinin işin süresi kapsamında kontrollük hizmetleri için idarenin uygun göreceği iki adet araç ve şoför temin edeceğine ilişkin 41 inci maddelerinin, istenen aracın son model istenmesinin işin niteliğiyle bağdaşmadığı ve cep telefonlarının sayısının belirtilmediği dikkate alındığında mevzuata aykırı olduğu,

7) İdari şartnamenin 7.3.2 nci maddesinde anahtar teknik personele ilişkin 5 yıl deneyim şartının aranması gerekirken bu hususa ihale dokümanında yer verilmediği, ayrıca anılan maddede anahtar teknik personel taahhütnamesinin de istenmesinin mevzuata aykırı olduğu,

İddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak;

İdari şartnamenin 36 ncı maddesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesine ilişkin esaslar belirlenerek ekonomik açıdan en avantajlı teklifin en düşük fiyat esasına göre belirleneceği düzenlenmiştir.

4734 sayılı Kanunun “İhale İlanlarında Bulunması Zorunlu Hususlar” başlıklı 24 üncü maddesinde, ihaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterlerin ihale ilanlarında belirtilmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.

Anılan mevzuat hükmü gereğince ihale ilanlarında bulunması zorunlu hususlar arasında ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesine ilişkin esaslar yer almadığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunun “İhale ve Ön Yeterlik Dokümanının Verilmesi” başlıklı 28 inci maddesinde;“İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. Doküman bedeli, basım maliyetini aşmayacak ve rekabeti engellemeyecek şekilde idarelerce tespit edilir.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İhale ve ön yeterlik dokümanının görülmesi ve satın alınması” başlıklı 32 nci maddesinde;“…Dokümanın basım maliyetini aşmayacak ve rekabeti engellemeyecek bir bedelle satılması zorunlu olup, bu dokümanın satış hakkı yalnız idareye aittir. Dokumanın basım maliyetinin tespitine ilişkin belge ve bilgileri içeren tutanak düzenlenerek ihale işlem dosyasında muhafaza edilir….” hükmü yer almaktadır.

Buna göre, doküman bedelinin, idarelerce rekabeti engellemeyecek şekilde belirlenmesi gerekmektedir.

İdari şartnamenin 4.1 inci maddesinin (c) bendinde;“İhale dokümanı satış bedeli (varsa vergi dahil): 500.-YTL” şeklinde düzenleme yapıldığı anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede ihale dosyası kapsamında doküman basım maliyetine ilişkin olarak düzenlenmiş herhangi bir tutanağa rastlanmadığı görülmekle birlikte, dosyanın kapsamı, işin özelliği ve yaklaşık maliyeti, başvuru sahibinin ihale dokümanı satın almış ve bu durumda ihaleye teklif verebilecek durumda olması ile başvuru sahibi dahil 7 istekli olabilecek tarafından doküman satın alındığı, ihale tarihi itibariyle başka bir yapım müteahhidi tarafından da bu nedenle ihaleye katılamadıkları gerekçesi ile yapılmış bir şikayet başvurusu da bulunmadığı dikkate alındığında, belirlenen 500.-YTL doküman bedelinin rekabeti engelleyici niteliğinin bulunmadığı değerlendirilmiş ve başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmemiştir.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak;

İncelenen ihaleye ait idari şartnamenin 20 nci maddesinde;“İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat şeklinde vereceklerdir; ihale sonucu üzerine ihale yapılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme düzenlenecektir” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan şartnamenin 2 nci maddesinde; ihale konusu işin adının, II. Bölge asfalt serme ve sıkıştırma işi; miktarı ile türünün, yapım 3500 ton asfalt serme ve sıkıştırma ve yapılacağı yerin, Sarıyer Belediyesi II. Bölge olarak belirlendiği görülmüştür.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yapım işleri ihalelerinde idarelerce uyulması zorunlu hususlar” başlıklı 5 inci maddesinin (g) bendinde; “Doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmaması gerekçesiyle teklif birim fiyat üzerinden ihaleye çıkılması durumunda bu duruma ilişkin açıklayıcı bilgi ve kanıtlayıcı belgeler; işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etüdü gerektirmesi gerekçesiyle teklif birim fiyat üzerinden ihaleye çıkılmasına karar verilen ihalelerde ise, gerekli arazi ve zemin etütlerinin ihaleden önce yapılamama nedenleri, “Teklif Türünün Belirlenmesine İlişkin Form”da (Standart Form KİK001.2/Y) belirtilir.” hükmüne yer verilmiştir.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelemesi sonucu; idare tarafından teklif türünün teklif birim fiyat olarak belirlendiği, ancak teklif türünün belirlenmesine ilişkin standart formun (KİK001.2/Y) düzenlenmediği, ayrıca ihale işlem dosyasında herhangi bir proje bulunmadığı, özel teknik şartnamede Sarıyer Belediyesi II. Bölge sınırları içindeki muhtelif mahalle ve sokaklarda sıcak asfalt kaplama yapılması, yama için sıcak asfalt alınması ve yama yapılması işlerine ait esasların belirlendiği, bununla birlikte bu imalatların nerede yapılacağına ilişkin herhangi bir belirlemenin ve/veya bilginin (uygulama projesi/kesin proje/plan/imar planı vb.) bulunmadığı ancak idari şartnamenin ikinci maddesinde yapılacak işin miktarının ton olarak belirlendiği, bu çerçevede birim fiyat teklif cetvelinde de farklı imalat kalemlerine yer verildiği ve bu imalatların miktarlarının belirtildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Genel Gerekçesi”nde; “Yapım işlerinde, idarelerce yeterli etüt ve fizibilite çalışmaları yapılmadan ön proje ile ihaleye çıkılması nedeniyle yatırım maliyetleri gerçekçi bir şekilde belirlenmediğinden, işler öngörülen bedellerin üzerinde ve daha uzun sürede tamamlanmaktadır. Bu durumun önlenmesi amacıyla, doğal afetler veya arazi ve zemin etüdü gerektirmesi nedeniyle ihale öncesinde uygulama projesi yapılamayanlar hariç, yapım işlerinin uygulama projeleri yapılarak ihale edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.” ifadesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (c) bendinde; “Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden, her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir…” hükmüne yer verilmiştir.

4734 sayılı Kanunun gerekçesi ile 62 nci maddesi birlikte değerlendirildiğinde, genel kuralın tüm yapım işleri için uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihaleye çıkılması yönünde olduğu, ancak ön proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihaleye çıkılabilmesinin ihale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi veya doğal afetler ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi ya da uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle uygulama projesi yapılamayan işler için olduğu görülmüştür.

Yukarıda yer alan hükümler ve tespitler neticesinde; incelemeye konu ihalede, ihale onay belgesinin ekinde yer alması gereken, teklif türünün belirlenmesine ilişkin standart formun bulunmaması Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yapım işleri ihalelerinde idarelerce uyulması zorunlu hususlar” başlıklı 5 inci maddesinin (g) bendine aykırılık teşkil etmekle birlikte söz konusu aykırılığın esasa etkili olmadığı, bunun yanında incelemeye konu ihalenin, asfalt kaplama ve yama yapılması işi olduğu ve imalat kalemlerine ilişkin miktarların ihale dokümanı içerisinde belirtildiği hususu göz önüne alındığında, idarenin teklif birim fiyat üzerinden ihaleye çıkmasında 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesine aykırılık oluşmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

4) Başvuru sahibinin 4 üncü iddiasına ilişkin olarak;

İdari Şartnamenin 7.3.1 inci maddesinde;"isteklinin son on beş yıl içinde yurt içinde ve yurt dışında kamu veya özel sektörde sözleşme bedelinin en az % 70´i oranında gerçekleştirdiği veya % 50´si oranında denetlediği veyahut yönettiği idarece kusursuz kabul edilen ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili deneyimini gösteren ve teklif edilen bedelin %100 oranından az olmamak üzere tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesi." isteneceği düzenlemesine yer verilmiştir.

Anılan şartnamenin 7.4 üncü maddesinde de;“Bu ihalede benzer iş olarak, Yapım İşlerinde İş Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İşlere Dair tebliğde yer alan A/VIII, A/IX, A/X VE A/XI Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir. Ancak istekliler ihale konusu işe denk sayılacak İnşaat Mühendisliği Bölümü mezunu olduğunu gösteren ilgili kuruluşlardan temin edilmiş belgeler sunabilirler” düzenlemesi yapılmıştır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği´nin "İş Deneyim Belgeleri" başlıklı 40 ınci maddesinde;"..İş deneyimi olarak, istekli tarafından teklif edilen bedelin % 50´ sinden az ve % 100´ ünden fazla olmamak üzere idarece belirlenecek bir oranda, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesi istenir..." hükmü yer almaktadır.

İdarelerin teklif bedelinin % 50´si ile % 100´ü arasında iş deneyim belgesi isteme yetkisi bulunmakla birlikte, hangi oranda iş deneyim belgesi isteneceğinin belirlenmesinde ihale konusu alanda faaliyet gösteren firmaların durumlarının dikkate alınarak ihalelerde rekabeti sağlayacak nitelik ve oranda iş deneyim belgesi istenmesi gerekmektedir.

Başvuru konusu ihaleye 6 firmanın teklif verdiği, bunlardan sadece bir tanesinin diğer eksikliklerinin yanında iş deneyim belgesinin yetersiz olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, idari şartnamede benzer iş tanımının rekabeti sağlayacak şekilde geniş tutulduğu ve işin yapım işlerine göre yaklaşık maliyeti dikkate alındığında anılan düzenlemenin mevzuata uygun olduğu değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmemiştir.

5) Başvuru sahibinin 5 inci iddiasına ilişkin olarak;

İdari şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7.1 inci maddesinin (k) bendinde;“Bu şartnamenin 8 inci veya 36.4 üncü maddelerinde istenmesi halinde ‘yerli istekli’ olunduğuna ilişkin Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen belgeler.”in isteneceği düzenlenmiştir.

Anılan şartnamenin 8 inci maddesinde;“Bu ihaleye sadece yerli istekliler katılabilir. Yabancı isteklilerle ortak girişim (iş ortaklığı veya konsorsiyum) yapan yerli istekliler bu ihaleye katılamaz.” düzenlemesi,

36.4 üncü maddesinde;“Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale ilanının 5 inci maddesinde;“İhaleye sadece yerli istekliler katılabilir. Yabancı isteklilerle ortak girişim (iş ortaklığı veya konsorsiyum) yapan yerli istekliler bu ihaleye katılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 Sayılı Kanunun 24 üncü maddesinde ilanlarda bulunması zorunlu hususların neler olduğu düzenlenmiş, maddenin (g) bendinde;“İhalenin sadece yerli isteklilere açık olup olmadığı ve yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanıp uygulanmayacağı.” hususunun yer almasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Aynı maddenin (e) bendinde ise“Uygulanacak ihale usulü, ihaleye katılabilme şartları ve istenilen belgelerin neler olduğu.” hususu zorunlu unsurlar arasında sayılmıştır.

Yapılan incelemede; yerli istekli olunduğuna dair belgelerin ihaleye katılımda yeterlik belgesi olmasına karşın ilanda belirtilmediği, ancak ilanda ihaleye yalnızca yerli isteklilerin katılabileceğinin açıkça ifade edildiği, ihale dokümanında yer verilen her hususun ilanlarda gösterilmesinin mümkün ve zorunlu olmadığı,

ihaleye teklif vermek isteyen isteklilerin doküman satın almasının mevzuat gereği bir zorunluluk olduğu, ihaleye katılımda ve tekliflerin hazırlanmasında isteklilere talimatları içeren idari şartnamelerin esas alınması gerektiği, idari şartnamede de söz konusu belgenin istendiği anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.

6) Başvuru sahibinin 6 ıncı iddiasına ilişkin olarak;

İhaleye ilişkin özel idari şartnamenin 2.4 üncü maddesinde;“Yüklenici iş süresince yeterli sayıda cep telefonunu hattı ve cihazı ile birlikte idare emrinde bulunduracaktır.” düzenlemesi,

2.5 inci maddesinde;“Yüklenici işin kesin hesabının yapılması aşamasına kadar kontrollük hizmetlerinde kullanmak üzere 2008 model 1600 cc. motor hacimli dizel bir adet binek otosunu bütün masraflar yükleniciye ait olmak şartı ile idare emrinde bulunduracaktır.” düzenlemesi,

Özel teknik şartnamenin 41 inci maddesinde ise;“Müteahhit firma işin süresi kapsamında kontrollük hizmetleri için idarenin uygun göreceği 2 adet araç ve şoför temin edecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 15 inci maddesinde sözleşmeye bağlanan her türlü yapım işlerinin, idare tarafından görevlendirilen yapı denetim görevlisinin denetimi altında, yüklenici tarafından yönetileceği ve gerçekleştirileceği, 17 nci maddesinde de yüklenicinin, yapı denetim görevlisinin işlerle ilgili her türlü çalışmaları ve gerektiğinde yatıp kalkmaları için, sözleşmesinde belirlenen şartlar altında uygun yerler, bina ve/veya barakalar hazırlayıp bedelsiz olarak idareye teslim etmek zorunda olduğu hüküm altına alınmıştır.

Anılan hükümlerde yükleniciye yapı denetim görevlilerinin işlerle ilgili her türlü çalışmaları yapmaları ve gerektiğinde yatıp kalkmaları için bedelsiz olarak bina ve/veya baraka hazırlama yükümlülüğü getirilmekle birlikte, araç temin etme yükümlülüğü getirilmemektedir.

4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, “idareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; ... ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur” hükmü yer almaktadır.

Kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını teminen, yapı denetim görevlilerinin denetim faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyduğu binek araçlarının iş bazında ayrı ayrı temin edilmesinin kaynak israfına yol açacağı, idarenin yıllık bazda gerçekleştireceği faaliyetlerin bütününü dikkate alarak benzer tüm ihtiyaçlarını hizmet alımı yoluyla karşılaması gerektiği, ayrıca ihale konusu iş kapsamında bir aracın temin edilmesinin kaynak israfına yol açtığı açık olan başvuru konusu ihalede, araçların tüm masraflarının yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmesine rağmen bu masraflar için işin koşullarına uygun olarak azami limitlerin belirlenmediği, kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere binek araç ve cep telefonu istenilmesinin hizmetin gerekleri ve yapım işinin özgün niteliğiyle bağdaşmadığı ve bu hususun sözleşmenin ifası için zorunlu bir unsur olmadığı değerlendirildiğinden idarece yapılan söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu görülmüştür.

7) Başvuru sahibinin 7 nci iddiasına ilişkin olarak;

İdari şartnamenin “İsteklinin organizasyon yapısı ve personel durumu ile kaliteye ilişkin belgeler” başlıklı 7.3.2 nci maddesinde; “ İsteklinin aşağıda gösterilen sayı ve nitelikte anahtar teknik personelin mahallinde bulunduracağına dair anahtar teknik personel listesi ile anahtar teknik personel taahhütnamesi ve tahhütname ekinde ilgililerin diploma veya meslek odası belgelerinin asıllarını veya noter tasdikli suretlerini vermesi gerekmektedir.” düzenlemesi yapılarak tablo halinde 1 adet şantiye şefi pozisyonunda inşaat mühendisi; 1 adet şantiye sorumlusu pozisyonunda inşaat mühendisi istenmiştir.

İhale ilanın 4.3.2 nci maddesinde de aynı düzenlemeye yer verilmiştir.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İsteklinin organizasyon yapısı ve personel durumu ile kaliteye ilişkin belgeler”başlıklı 41 inci maddesinde;“İsteklinin organizasyon yapısı ile ihale konusu işi yerine getirmek için idarece öngörülen sayıda ve nitelikte personel çalıştırılmasına ilişkin olarak aşağıda belirtilen belgeler istenebilir ve bunlar üzerinden asgari yeterlik kriterleri belirlenebilir.

Asgari yeterlik kriteri olarak anahtar teknik personel öngörülmesi halinde, ilgilinin en az beş yıl deneyimli mimar veya mühendis olması yeterlidir. Ancak, bu kişilerin ihale tarihinden önce işe alınmış ve ihale tarihi itibarıyla isteklinin bünyesinde bulunuyor olması şartlarının aranması zorunludur. Ancak, bu kişilerin ihale tarihinden önce işe alınmış ve ihale tarihi itibarıyla isteklinin bünyesinde bulunuyor olması şartlarının aranması zorunludur. Özel sektörde geçen deneyim süresi ilgili meslek odası kayıt süresini gösteren belgeyle, kamuda geçen deneyim süresi hizmet çizelgesi ve/veya meslek odası üye kayıt belgesiyle; isteklinin bünyesinde bulunuyor olduğu hususu ise, ilgili adına prim ödendiğini veya ilgilinin işe alındığını gösteren sosyal güvenlik kurumu onaylı belgeler ile tevsik edilir.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından asgari yeterlik kriteri olarak anahtar teknik personel öngörülmesi halinde, ilgilinin en az beş yıl deneyimli mimar veya mühendis olmasının gerektiği, ihale dokümanında işe uygun olarak, bu unvanları belirleme yetkisinin de idarenin takdirinde olduğu anlaşılmaktadır.

Her ne kadar idare tarafından idari şartnamede asgari yeterlik kriteri olarak istenen anahtar teknik personelin en az beş yıl deneyimli olması şartının açıkça belirtilmediği anlaşılsa da ilgili düzenlemenin rekabeti daraltıcı veya ihaleye sağlıklı teklif verilmesini engelleyici bir niteliği bulunmamaktadır.

Diğer yandan yukarıda anılan yönetmelik hükmünde, anahtar teknik personel için detaylı düzenlemelerin yapıldığı ve istenen belgelerin sayıldığı, ancak ihale dokümanında söz konusu düzenlemelere aykırı olarak fazladan anahtar teknik personel taahhütnamesinin istendiği anlaşılmakla birlikte, anılan aykırılığın esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale işlemleri ile ihale kararının iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

Karşı Oy:

EK GEREKÇE

1- İdari şartnamenin 4.1 inci maddesinin (c) bendinde; “İhale doküman bedeli olarak 500.-YTL” öngörüldüğü, bu hususun 4734 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin;

“İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. Doküman bedeli, basım maliyetini aşmayacak ve rekabeti engellemeyecek şekilde idarelerce tespit edilir.” şeklindeki hükmüne açıkça aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

2- İdari şartnamenin 20 nci maddesinde;“İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat şeklinde vereceklerdir; ihale sonucu üzerine ihale yapılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme düzenlenecektir” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan şartnamenin 2 nci maddesinde; ihale konusu işin adının, II. Bölge asfalt serme ve sıkıştırma işi; miktarı ile türünün, yapım 3500 ton asfalt serme ve sıkıştırma ve yapılacağı yerin, Sarıyer Belediyesi II. Bölge olarak belirlendiği görülmüştür.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yapım işleri ihalelerinde idarelerce uyulması zorunlu hususlar” başlıklı 5 inci maddesinin (g) bendinde; “Doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmaması gerekçesiyle teklif birim fiyat üzerinden ihaleye çıkılması durumunda bu duruma ilişkin açıklayıcı bilgi ve kanıtlayıcı belgeler; işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etüdü gerektirmesi gerekçesiyle teklif birim fiyat üzerinden ihaleye çıkılmasına karar verilen ihalelerde ise, gerekli arazi ve zemin etütlerinin ihaleden önce yapılamama nedenleri, “Teklif Türünün Belirlenmesine İlişkin Form”da (Standart Form KİK001.2/Y) belirtilir.” hükmüne yer verilmiştir.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelemesi sonucu; idare tarafından teklif türünün teklif birim fiyat olarak belirlendiği, ancak teklif türünün belirlenmesine ilişkin standart formun (KİK001.2/Y) düzenlenmediği, ayrıca ihale işlem dosyasında herhangi bir proje bulunmadığı, özel teknik şartnamede Sarıyer Belediyesi II. Bölge sınırları içindeki muhtelif mahalle ve sokaklarda sıcak asfalt kaplama yapılması, yama için sıcak asfalt alınması ve yama yapılması işlerine ait esasların belirlendiği, ancak bu imalatların nerede yapılacağına ilişkin herhangi bir belirlemenin ve/veya bilginin (uygulama projesi/kesin proje/plan/imar planı vb.) bulunmadığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Genel Gerekçesi”nde; “Yapım işlerinde, idarelerce yeterli etüt ve fizibilite çalışmaları yapılmadan ön proje ile ihaleye çıkılması nedeniyle yatırım maliyetleri gerçekçi bir şekilde belirlenmediğinden, işler öngörülen bedellerin üzerinde ve daha uzun sürede tamamlanmaktadır. Bu durumun önlenmesi amacıyla, doğal afetler veya arazi ve zemin etüdü gerektirmesi nedeniyle ihale öncesinde uygulama projesi yapılamayanlar hariç, yapım işlerinin uygulama projeleri yapılarak ihale edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.” ifadesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (c) bendinde; “Yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. İhale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden, her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir…” hükmüne yer verilmiştir.

4734 sayılı Kanunun gerekçesi ile 62 nci maddesi birlikte değerlendirildiğinde, genel kuralın tüm yapım işleri için uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihaleye çıkılması yönünde olduğu, ancak ön proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihaleye çıkılabilmesinin ihale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi veya doğal afetler ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi ya da uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle uygulama projesi yapılamayan işler için olduğu, bununla birlikte anılan hüküm uyarınca, genel olarak yapım işlerinde uygulama projesi veya ön veya kesin proje hazırlanmadan ihaleye çıkılmasının mümkün bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer alan hükümler ve tespitler neticesinde; incelemeye konu ihalede, ihale onay belgesinin ekinde yer alması gereken, teklif türünün belirlenmesine ilişkin standart formun bulunmadığı ve idarenin ön veya kesin proje olmadan teklif birim fiyat üzerinden ihaleye çıktığı, bu durumun 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesine ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yapım işleri ihalelerinde idarelerce uyulması zorunlu hususlar” başlıklı 5 inci maddesinin (g) bendine aykırılık teşkil ettiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle de ihalenin iptal edilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle karara katılıyorum.