KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2018/017

Gündem No : 40

Karar Tarihi : 20.03.2018

Karar No : 2018/UY.II-631

BAŞVURU SAHİBİ:

Abad Proje Yapı Tek. Eğitim Dan. Tur. Sağ. En. San. ve Tic. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/320807 İhale Kayıt Numaralı “Erzincan Merkez Vasgirt ve Hançerli Dereleri Rehabilitasyonu 1. Kısım İnşaatı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğü tarafından 25.07.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Erzincan Merkez Vasgirt ve Hançerli Dereleri Rehabilitasyonu 1. Kısım İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Abad Proje Yapı Tek. Eğitim Dan. Tur. Sağ. En. San. ve Tic. A.Ş.nin 18.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.09.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.10.2017 tarih ve 54255 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.10.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 14.02.2018 tarihli ve 2018/MK-53 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/2458-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihaleye katılan 48 istekliden 5’inin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, bu isteklilerden bir kısmı sınır değer hesabında dikkate alınmazken bir kısmının alındığı, taraflarınca hangi isteklinin teklifinin hangi gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı bilinemediğinden gerek tüm teklifler üzerinden gerekse teminatı uygun olmayan teklifler üzerinden sınır değerin hesaplandığı, yapılan hesaplamaya göre teklif fiyatlarının aşırı düşük teklif olarak değerlendirilemeyeceği, idarece şikâyete verilen cevapta, doküman satın almayan isteklilerin de sınır değer hesabında dikkate alındığının belirtildiği ancak bu durumun mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İncelemeye konu ihalede başvuru sahibinin 18.09.2017 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunduğu, şikâyet başvurusunun idarenin 22.09.2017 tarihli işlemi ile uygun bulunmaması üzerine başvuru sahibinin 02.10.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, konuya ilişkin olarak Kurul tarafından alınan 18.10.2017 tarihli ve 2017/UY.II-2825 sayılı karar ile başvurunun süre yönünden reddedildiği, anılan Kurul kararının iptali istemiyle Ankara 13. İdare Mahkemesi nezdinde açılan davada bahse konu Mahkeme tarafından verilen 14.12.2017 tarihli ve E:2017/3298, K:2017/3373 sayılı kararda “…Olayda, davacının, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığını 08.09.2017 tarihli kesinleşen ihale kararının kendisine tebliği tarihi olan 15.09.2010 tarihinde öğrendiği görülmektedir.

Bu durumda, kesinleşen ihale kararının tebliği ile birlikte davacı tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmediği öğrenildiğinden ve bu tarih itibariyle de şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusu süresinde olduğundan, davacı tarafından verilen aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olup olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinin mevzuata uygun olup olmadığı yönünde inceleme yapılarak, karar verilmesi gerekirken, şikâyetin süresinde yapılmadığı gerekçesiyle itirazen şikâyet başvurusunun reddi işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” hususlarına yer verilerek dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu Mahkeme kararı üzerine Kurul tarafından alınan 14.02.2018 tarihli ve 2018/MK-53 sayılı karar ile “işin esasının incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, başvuru sahibinin 02.10.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesinde dile getirdiği iddiasının esası aşağıda incelenmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının verilmesi” başlıklı 28’inci maddesinde “İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur...” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kanunun 36 ncı maddesine göre ihale komisyonunca ilk oturumda yapılacak iş ve işlemler” başlıklı 16.2’nci maddesinde “16.2.2. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ekinde yer alan tip şartnamelerde başvuru veya teklif zarfı içinde sunulacak belgeler arasında aday veya isteklilerin ön yeterlik veya ihale dokümanını satın aldıklarına ilişkin belge bulunmamaktadır. Bu nedenle, idarelerce söz konusu belgenin başvuru veya teklif kapsamında sunulması istenmeyecektir. Ancak, ihale komisyonu tarafından başvuru veya teklif zarflarının 4734 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına uygun olup olmadığı incelenecek ve yapılan bu inceleme sonucunda başvuru veya teklif zarfı açılan aday veya isteklilerin doküman satın alıp almadıkları, idare tarafından düzenlenen ve bir nüshası idarede bulunan Ön yeterlik/ihale dokümanının satın alındığına ilişkin formlardan kontrol edilerek doküman satın almadığı halde başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği anlaşılanların başvuru veya teklifleri 4734 sayılı Kanunun 28 inci maddesindeki “… İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur.” hükmü çerçevesinde anılan Kanunun 37 inci maddesi uyarınca değerlendirme dışı bırakılacaktır…” açıklamaları,

Anılan Tebliğin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

(…)

45.1.1.4.

(…)

Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan “Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun (www.kik.gov.tr) internet sayfasından erişilebilir.

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır…” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Erzincan Merkez Vasgirt ve Hançerli Dereleri Rehabilitasyonu 1.Kısım İnşaatı

b) Yatırım proje no'su/kodu:1977A01320

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

Yapım İşi - 53000m3 Beton, 33000m3 Kargir, 39000m3 Tahkimat ve Dolgu İşleri…” düzenlemesine,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesine yer verildiği,

Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (N) = 116 Temmuz 2015 Tarih 29418 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan karara göre Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nce ihale edilecek olan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği'ne göre (A) Alt yapı işleri grubundaki yapım ihalelerinde, Kamu İhale Tebliği'nin 45.1.1.2 maddesi gereğince, aşırı düşük sınır değer hesabında kullanılan "N" katsayısı "1.00" olarak belirlenmiştir.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.

Yapılan incelemede, başvuruya konu ihaleye 48 teklif verildiği, Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin doküman satış kaydı bulunmadığı gerekçesiyle, Everest Mad. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin geçici teminat tutarı yetersiz olması nedeniyle, Asil İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin sunulan iş deneyim belgesinin güncel tutarının yetersiz olması nedeniyle, Agne Yapı A.Ş.- İpek İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin pilot ortak Agne Yapı A.Ş.ye ait iş deneyim belgesinin A-IX grubu işlere ait olmadığı gerekçesiyle, Yapı-Tek İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Şahinler İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin pilot ortak Yapı-Tek A.Ş.ye ait ciro bilgilerinin teklif dosyasında bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve sınır değerin 19.502.877,30 TL olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.

Ayrıca anılan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılma gerekçeleri ile ihaleye katılan isteklilerin teklif bedellerine 08.09.2017 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında yer verildiği ve anılan kararının aynı tarihte başvuru sahibine EKAP üzerinden bildirildiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45’inci maddesi gereğince yapım işi ihalelerinde sınır değerin, 4734 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi uyarınca ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin teklif tutarları dikkate alınarak hesaplanması gerekmektedir.

Bunun yanında ihale dokümanını idareden satın almayan veya dokümanı EKAP üzerinden indirmeden teklif verenlerin istekli sıfatına haiz olamayacağı, zira istekli olunabilmesi için öncelikle ihale dokümanının idareden satın alınması veya EKAP üzerinden indirilmesi gerektiği, dolayısıyla doküman satın almadan/indirmeden teklif verenlerin istekli olma ehliyetinin bulunmadığı, ayrıca

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.2.2’nci maddesi gereğince ihale dokümanı satın almayan veya EKAP üzerinden doküman indirmeyenlerin ihale komisyonunca ilk oturumda tespit edilmesi gerektiği dikkate alındığında, ihale dokümanı satış kaydı bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılan ve istekli sıfatına haiz olmayan Hidrokar İnş. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin sınır değer hesabına dahil edilmemesi gerektiği, diğer taraftan Everest Mad. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.nin geçici teminat tutarının yetersiz olması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, dolayısıyla geçici teminatı usulüne uygun olmadığı değerlendirilen bahse konu isteklinin teklif tutarının da sınır değer hesaplamasına dahil edilmemesi gerektiği anlaşılmıştır.

Öte yandan kalan 46 isteklinin teklif dosyaları kapsamında sunduğu teklif mektubu ve geçici teminatların ihale komisyonunca ilk oturumda usulüne uygun olduğu değerlendirildiğinden, sınır değerin hesaplanması bakımından söz konusu 46 isteklinin teklifinin geçerli teklif olarak değerlendirilerek sınır değerin hesaplanması gerekmektedir.

Bu çerçevede, yapılan hesaplamada incelemeye konu ihalede sınır değerin 19.502.877,30 TL olduğu, idare tarafından hesaplanan sınır değerin de anılan tutar ile aynı olduğu, dolayısıyla 19.487.450,00 TL teklif veren başvuru sahibinden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesinde ve aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan başvuru sahibinin teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.