KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2016/066
Gündem No : 39
Karar Tarihi : 07.12.2016
Karar No : 2016/UH.I-2998
Şikayetçi
:
Kadak Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.
İhaleyi Yapan Daire:
Şahinbey Belediyesi
Başvuru Tarih ve Sayısı:
11.11.2016 / 62622
Başvuruya Konu İhale:
2016/315172 İhale Kayıt Numaralı "Şahinbey Belediyesi Hizmet Binası, Belediyemize Bağlı Sosyal Tesisler Ve Parklarda Görevlendirilmek Üzere Silahlı Ve Silahsız Özel Güvenlik Hizmeti Alımı İşi" İhalesi
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Şinasi CANDAN,
Üyeler: Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Kadak Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.,
Menekşe - 1 Sokak No: 3/8-9 Kızılay/ ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Şahinbey Belediye Başkanlığı,
Kolejtepe Mahallesi Yeşil Cami Caddesi No: 8 Şahinbey/GAZİANTEP
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/315172 İhale Kayıt Numaralı “Şahinbey Belediyesi Hizmet Binası, Belediyemize Bağlı Sosyal Tesisler Ve Parklarda Görevlendirilmek Üzere Silahlı Ve Silahsız Özel Güvenlik Hizmeti Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Şahinbey Belediye Başkanlığı tarafından 31.10.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şahinbey Belediyesi Hizmet Binası, Belediyemize Bağlı Sosyal Tesisler ve Parklarda Görevlendirilmek Üzere Silahlı ve Silahsız Özel Güvenlik Hizmeti Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Kadak Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.nin 25.10.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.11.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.11.2016 tarih ve 62622 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.11.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2591 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) 2 Adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektör giderinin %4 sözleşme ve genel giderler içerisinde amortisman gideri olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu cihazlara birim fiyat teklif cetvelinde satır açılarak yer verilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
2) Teknik Şartname’nin 5.2’nci maddesinde; “5.2- Yüklenici çalıştırdığı elemanların her türlü özlük ve sosyal haklarını karşılamak (4857,506 sayılı yasaya göre) ve ödemek zorundadır. Bu konularda idarenin sorumluluğu yoktur. Çalışan elamanların doğum, ölüm, raporlu olma gibi nedenlerle eksilmeleri halinde eksik eleman firma tarafından ek ücret talip edilmeden karşılanacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu düzenlemede personelin her türlü özlük ve sosyal haklarından yüklenicinin sorumlu olduğunun belirtildiği, ancak söz konusu hususun ayrıntısına girilmediği, kıdem tazminatına ilişkin açıklamalara yer verilmediği için istekli tarafından karşılanması halinde bu durumun mevzuat hükümlerine aykırı olacağı, ayrıca çalışan elemanların doğum, ölüm, raporlu olma gibi nedenlerle eksilmeleri halinde eksik elemanın firma tarafından ek ücret talip edilmeden karşılanacağının düzenlendiği, hâlbuki ihale konusu iş süresince kaç personelin ne kadar rapor alabileceğinin öngörülemediği, ilgili mevzuatta raporlu personelin iki güne kadar raporlu olmaları halinde ücretinden kesinti yapılamaz hükmünün bulunduğu, iki günün üzerinde rapor almaları halinde hak etmiş oldukları ücretlerini Sosyal Güvenlik Kurumundan alacakları, iki gün ve daha az rapor alan personelin yerine ek personel istihdam etmenin yükleniciyi zor durumda bırakacağı,
3) Teknik Şartname’nin 8.8’inci maddesinde düzenlenen iki adet 4+1 araç istendiği ve bu araçların her türlü giderinin teklif fiyata dahil olacağının belirtildiği, ancak denetim araçları için net bir düzenleme yapılmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde de ayrı bir satır açılmadığı, aracı kullanacak şoförün ne şekilde belirleneceğinin ve araçların günlük kaç km yol kat edeceğinin düzenlenmediği, belirtilen nedenlerin fiyat teklifi oluşturmada tereddüde neden olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Şahinbey Belediyesi Hizmet Binası, Belediyemize Bağlı Sosyal Tesisler ve Parklarda Görevlendirilmek üzere Silahlı ve Silahsız Özel Güvenlik Hizmeti Alımı İşi” ihalesi olarak, miktarı ve türünün ise “Silahlı ve Silahsız olmak üzere Toplam 400 Kişi Özel Güvenlik Personeli” olarak belirtildiği ve Şartname ekinde ayrıntısına yer verildiği görülmüştür.
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, giyim giderleri, teknik şartnamede belirtilen diğer giderler, işçilik ücretleri, araç giderleri, ekipman giderleri, mali sorumluluk sigortası giderleri (KDV hariç) teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Çalışacak personelin işçilik bedeli; 277 kişi Silahsız Güvenlik Personeli brüt asgari ücretin %21 fazlası, 100 kişi Silahlı Güvenlik Personeli brüt asgari ücretin %21 fazlası, 20 Kişi Vardiya Sorumlusu brüt asgari ücretin %30 fazlası, 3 Kişi Güvenlik Amiri brüt asgari ücretin %38 fazlası olarak ücret ödenecektir.
Hizmet Süresince;
01/01/2017 – 30/09/2019 tarihleri arasında 42 gün resmi ve dini bayram tatili olup, her tatil gününde Silahsız Özel Güvenlik Personeli (42 resmi ve dini tatil günü x 150 kişi = 6.300 Gün) her bir gün için 150 personel çalıştırılacaktır.
01/01/2017 – 30/09/2019 tarihleri arasında 42 gün resmi ve dini bayram tatili olup, her tatil gününde Silahlı Özel Güvenlik Personeli (42 resmi ve dini tatil günü x 50 kişi = 2.100 Gün) her bir gün için 50 personel çalıştırılacaktır.
01/01/2017 – 30/09/2019 tarihleri arasında 42 gün resmi ve dini bayram tatili olup, her tatil gününde Vardiya Sorumlusu (42 resmi ve dini tatil günü x 15 kişi = 630 Gün) her bir gün için 15 personel çalıştırılacaktır.
01/01/2017 – 30/09/2019 tarihleri arasında 42 gün resmi ve dini bayram tatili olup, her tatil gününde Güvenlik Amiri (42 resmi ve dini tatil günü x 3 kişi = 126 Gün) her bir gün için 3 personel çalıştırılacaktır.
yukarıda belirtilen işçilik bedelleri teklif fiyata dahildir.
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:
Hizmet Binası ve Sosyal Tesislerin dışındaki Şantiye ve Parklardaki Güvenlik personelinin göreve gidiş geliş 2 adet servisi yapılacak olup, teklif fiyata dahildir.
Güvenlik Personeli için günlük yemek öngörülmemektedir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
* Kalkan; 200 adet (%100 polikarbonat malzemeden imal edilmiş ve içerisinde kol bölgesine darbeleri engellemek için poliüretandan kol dayama desteği olmalıdır. Boyutları; Genişliği: 60 cm (artı-eksi
1 ) Yüksekliği: 100 cm (artı-eksi
1 ) Kalınlığı: 3 cm olmalıdır.)
* Demir Bariyer; 200 adet (Bariyer ölçüleri 160 x 80 cm, Yüksekliği 80 cm ve rengi gri olmalıdır.)
* Kelepçe; 400 adet (Standart)
* Kelepçe Kılıfı; 400 adet (Standart)
* El Feneri; 200 adet (Şarjlı 300 m.)
* El Feneri Kılıfı; 200 adet (Standart)
* El Telsizi; 200 adet (Sözleşme kapsamında belirlenen tüm yerlerin birbirleriyle sıkıntısız bir şekilde görüşmesini sağlayabilmelidir.)
* El Tipi Detektör; 50 adet
* Plastik Jop; 400 adet (200 Adet 40 cm - 200 Adet 65 cm)
* Plastik Jop Kılıfı; 400 adet (Standart)
* Düdük; 400 adet (Metal)
* İşin süresi boyunca 2 Adet X-Ray Cihazı ve Kapı Tipi Metal Dedektör temin edilecektir.
yukarıda belirtilen makine ve ekipman teklif fiyata dahildir.
25.3.4. Diğer giderler:
100 Güvenlik Personelinin silahlı olması (silahlı personel sadece silahlı izin belgesi alınan yerlerde çalıştırılacaktır.) ve ayrıca yüklenici firma, personellere yıllık silah atışlarını yaptırması gerekmektedir. Mevzuat gereği yapılması gereken atışlarla ilgili her türlü gider yüklenici firmaya aittir. Silah bulunduracak personelin silahlarının ve mermilerinin temini yükleniciye aittir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İş kazaları ve meslek hastalıkları sigorta prim oranı % 2 olarak hesaplanacaktır” düzenlemesine yer verildiği ve birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ
İhale kayıt numarası :2016/315172
A1 B2
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3 Miktarı
Teklif Edilen4 Birim Fiyat
Tutarı
Birimi İşçi sayısı Ay/gün/saat
1 Silahsız Güvenlik Personeli(Brüt asgari ücretin %21 fazlası) Ay 277 33
2 Silahlı Güvenlik Personeli (Brüt asgari ücretin %21 fazlası) Ay 100 33
3 Güvenlik Personeli Vardiya Sorumlusu(Brüt asgari ücretin %30 fazlası) Ay 20 33
4 Güvenlik Grup Amiri(Brüt asgari ücretin %38 fazlası) Ay 3 33
5 Silahsız Güvenlik Personeli (Resmi ve dini tatil günlerinde çalışacak personel)(Brüt asgari ücretin %21 fazlası) Gün 150 42
6 Silahlı Güvenlik Personeli (Resmi ve dini tatil günlerinde çalışacak personel)(Brüt asgari ücretin %21 fazlası) Gün 50 42
7 Güvenlik Personeli Vardiya Sorumlusu (Resmi ve dini tatil günlerinde çalışacak personel)(Brüt asgari ücretin %30 fazlası) Gün 15 42
8 Güvenlik Grup Amiri (Resmi ve dini tatil günlerinde çalışacak personel)(Brüt asgari ücretin %38 fazlası) Gün 3 42
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4 Birim Fiyat Tutarı
1 2 Adet Servis ŞOFÖRLÜ (En az 27 +1 Kişilik, En az 5000 cc, 135 kw, Sürücü hava yastığı, Hidrolik direksiyon, Klimalı) gün 2.006
2 X-Ray Cihazı ve Kapı Tipi Metal Dedektör adet 2
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5.24’üncü ve 5.25’inci maddelerinde, "5.24- X-Ray cihazı ye kapı detektörü yüklenici firma tarafından temin edilecek olup sözleşme süresince Belediyemizin Hizmet Binasında kullanılacaktır. Sözleşme süresi bittiğinde kapı detektörü ve X-Ray cihazını yüklenici firma iade alacaktır. Cihazın her türlü bakim ve onarım bedeli yükleniciye aittir. Cihazın teknik özellikleri EK'li dosyadadır.
5.25- Kapı detektörü yüklenici firma tarafından temin edilecek olup sözleşme süresince Belediyemizin Hizmet Binasında kullanılacaktır. Sözleşme süresi bittiğinde kapı detektörü yüklenici firma alacaktır. Cihazın her türlü bakim ve onarım bedeli yükleniciye aittir. Cihazın teknik özellikleri EK'li dosyadadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesinde “…78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır.
…
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıya aktarılan Tebliğ açıklamasında istekliler tarafından teklif edilen fiyatın asgari işçilik maliyeti, işçilikle bağlantılı ayni giderler, hizmetin yürütülmesinde ortaya çıkacak yardımcı giderler ve işçilik maliyeti üzerinden %4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerden oluştuğu açıklanmış olup, söz konusu gider unsurları arasında yer alan hizmetin yürütülmesinde meydana gelecek yardımcı giderlerden sadece İdari Şartname’de yer verilenlerin teklif fiyata dâhil olduğu belirtilmiştir.
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasında ihale konusu işin yaklaşık maliyet hesabına dair belgelerin yer almadığı görülmüş ve idareden bu belgeler 22.11.2016 tarihli ve 2191 sayılı yazı ile talep edilmiş, idarece gönderilen 29.11.2016 tarihli ve 22235 sayılı cevabi yazı ekinde yaklaşık maliyet hesabına dair belgelerin yer aldığı görülmüştür.
İdarece yapılan yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde, söz konusu ihalede % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin 34.454.232,93 TL olduğu, bu tutara % 4 sözleşme ve genel giderler içerisine dahil edilmesi gereken mali sorumluluk sigortası gideri (17.325,00 TL) ve giyim bedeli (762.000,00 TL) eklendiği, bunun dışında 2 adet servis aracı bedeli (362.083,00 TL) ve %1 müteahhit karı da (344.542,33 TL) eklenerek toplam yaklaşık maliyetin 35.940.183,26 TL olarak belirlendiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihaleye ait yukarıya aktarılan doküman düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu işte kullanılması öngörülen 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektörün İdari Şartname’de teklif fiyata dâhil giderler arasında sayıldığı, ayrıca X-Ray cihazı ve kapı tipi metal detektöre ait ayrı teknik şartnamelerin ihale dokümanı kapsamında isteklilere verildiği, standart form birim fiyat teklif cetvelinde de söz konusu cihazlara ayrı satır açıldığı görülmektedir.
İhale dokümanı kapsamında yukarıda yer verilen standart form birim fiyat teklif cetveli sunulmuş olup teklif fiyatlarının oluşturulması sürecinde istekli olabilecekler tarafından kendilerine verilen bu standart form birim fiyat teklif cetvelinin kullanılması gerekmekle birlikte idarenin yaklaşık maliyet hesabında 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal detektöre ilişkin bir maliyet öngörmediği, ihale dokümanında söz konusu cihazların sözleşme süresi boyunca idarenin binasında kullanılacağı, sözleşme süresinin bitimine müteakip yüklenicinin cihazları iade alacağının düzenlendiği, 20.10.2016 tarihli zeyilname ile ihale konusu işte istenilen Xray cihazı ve metal kapı detektörü sayısını 1 adetten 2 adede çıkarıldığı görülmüştür. Dolayısıyla idarenin yaklaşık maliyet hesabında X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektörünü % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında değerlendirdiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesine göre personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedellerinin varsa yüklenici kârı ile asgari işçilik maliyeti, işçilikle bağlantılı ayni giderler, hizmetin yürütülmesine yardımcı unsurlar ve sözleşme giderleri ve genel giderlerden oluştuğu, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, giyim gideri vs. nitelikteki giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden, işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerin teklif bileşeni olarak kabul edileceği anlaşılmıştır.
Somut olayda, X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektör için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açıldığı görülmekle birlikte, bu durumun isteklilerden herhangi birini avantajlı ya da dezavantajlı duruma getirmeyeceği ve rekabeti bozmadığı, bu hususa ilişkin olarak ihale dokümanındaki düzenlemelerin net olduğu ve teklif vermeye engel olmadığı anlaşıldığından ve birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması nedeniyle oluşabilecek mükerrer ödeme ile ilgili sorumluluğun idareye ait olduğu hususu bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.
Bu Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve ek sözleşme düzenlenemez.
Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri” başlıklı 53’üncü maddesinde “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,
az olamaz.
Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemi” başlıklı 54’üncü maddesinde “Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır. Şu kadar ki, bir işverenin bu Kanun kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan işçilerin aynı işverenin işyerlerinde bu Kanun kapsamına girmeksizin geçirmiş bulundukları süreler de hesaba katılır.
Bir yıllık süre içinde 55’inci maddede sayılan haller dışındaki sebeplerle işçinin devamının kesilmesi halinde bu boşlukları karşılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu suretle işçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiş tarihi gelecek hizmet yılına aktarılır.
İşçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin hakkının doğduğu günden başlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıdaki fıkra ve 55 inci madde hükümleri gereğince hesaplanır.
İşçi yukarıdaki fıkralar ve 55’inci madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır.
Aynı bakanlığa bağlı işyerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişilerin işyerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara bağlı işyerlerinde geçen süreler, işçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında göz önünde bulundurulur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller” başlıklı 55’inci maddesinde “Aşağıdaki süreler yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılır:
a) İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine gidemediği günler (Ancak, 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen süreden fazlası sayılmaz.).
b) Kadın işçilerin 74 üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler.
c) İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği günler (Bu sürenin yılda 90 günden fazlası sayılmaz.).
d) Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın onbeş günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla).
e) 66 ncı maddede sözü geçen zamanlar.
f) Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri.
g) 3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzüğe göre röntgen muayenehanelerinde çalışanlara pazardan başka verilmesi gereken yarım günlük izinler.
h) İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, bu kurullarda işçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslararası kuruluşların konferans, kongre veya kurullarına işçi veya sendika temsilcisi olarak katılması sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler.
ı) İşçilerin evlenmelerinde üç güne kadar, ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya çocuklarının ölümünde üç güne kadar verilecek izinler.
j) İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalışma süreleri.
k) Bu Kanunun uygulanması sonucu olarak işçiye verilmiş bulunan yıllık ücretli izin süresi.” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Geçici iş göremezlik” başlıklı 48’inci maddesinde "... Hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli isçilerin ücretlerinden mahsup edilir." hükmü,
4857 sayılı Kanun’a 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanun ile eklenen “Mazeret izni” başlıklı 2’nci ek maddede “İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.” hükmü,
4857 sayılı Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734 sayılı Kanunun 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir” hükmü,
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Sigortalı sayılanlar” başlıklı 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde “Bu Kanun’un kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından;
a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar,
… hakkında da uygulanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Geçici iş göremezlik ödeneği” başlıklı 18’inci maddesinde “Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;
a) İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için,
b) 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 5’inci madde kapsamındaki sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için,
c) 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı her gün içi
d) 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için,
geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
4’üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara iş kazası veya meslek hastalığı ya da analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları sürede ödenir. Ancak bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre doğum öncesi ve doğum sonrası çalışmadığı sürelerde geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenebilmesi için yatarak tedavi şartı aranmaz.
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17’nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir.
Sigorta prim ve ödeneklerinin hesabına esas tutulacak günlük kazançların alt sınırında meydana gelecek değişikliklerde, yeniden tespit edilen alt sınırın altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta bulunanların veya almaya hak kazanmış veya kazanacak olanların bu ödenekleri, günlük kazançlarının alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenir.
Bir sigortalıda iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleşirse, geçici iş göremezlik ödeneklerinden en yükseği verilir.
Geçici iş göremezlik ödenekleri, toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile kamu idarelerinin işverenleri tarafından Kurumca belirlenen usûl ve esaslara göre Kurum adına sigortalılara ödenerek, daha sonra Kurum ile mahsuplaşmak suretiyle tahsil edilebilir.
Geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödeme zamanı ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78.25’inci maddesinde “İhale dokümanında günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir. İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorundadır.” açıklaması yer almaktadır.
Teknik Şartname'nin “Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 5’inci maddesinde “…5.2- Yüklenici çalıştırdığı elemanların her türlü özlük ve sosyal haklarını karşılamak (4857,506 sayılı yasaya göre) ve ödemek zorundadır. Bu konularda idarenin sorumluluğu yoktur. Çalışan elamanların doğum, ölüm, raporlu olma gibi nedenlerle eksilmeleri halinde eksik eleman firma tarafından ek ücret talip edilmeden karşılanacaktır…” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesi uyarınca, kıdem tazminatının idarelerin yükümlülüğünde bulunan bir maliyet olarak belirlendiği anlaşılmakla birlikte şikâyete konu teknik şartname düzenlemesinin yükleniciyi çalıştırdığı elemanların her türlü özlük ve sosyal haklarını karşılamak (4857,506 sayılı yasaya göre) ve ödemekle sorumlu tuttuğu, bu düzenlemenin gerektiğinde idare tarafından ödeneceği ilgili mevzuatında düzenlenen kıdem tazminatının yüklenici tarafından ödenmesi gerektiği anlamına gelmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin ilgili iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5510 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinde ilgili sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde bu maddede belirlenen şartlarda geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verileceği hüküm altına alınmış olup, bu maddede yalnız geçici iş göremezliğin üçüncü günü ve sonraki günlerde işçiye verilecek geçici iş göremezlik ödeneğinden bahsedilmiştir. Oysa Teknik Şartname’nin 5.2’inci maddesinde çalışılmayan her gün için eksik elemanın firma tarafından ek ücret talip edilmeden karşılanması istenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde yer alan açıklamaya göre 4857 sayılı Kanun’un 53, 54 ve 55’inci maddeleri uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin haklarının idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılması gerekmekte olup, izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dâhil kabul edilecektir.
İdare tarafından Teknik Şartname’nin şikayet konusu maddesinde personelin doğum, ölüm ve raporlu olması gibi nedenlerle eksilmeleri durumunda eksik personelin ek ücret talep edilmeden yüklenici tarafından karşılanacağının öngörüldüğü, diğer bir ifadeyle ihale dokümanında yıllık izinli personel yerine başka personel getirilmesinin istenmediği, buna karşın raporlu personel yerine ikame personel çalıştırılmasının düzenlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği 78.25’inci maddesinin ise yıllık izne hak kazanan işçilerin yerine ikame personel temin edilemeyeceğini düzenlediği göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu düzenlemenin anılan Tebliğ hükümlerine aykırılık taşımadığı anlaşılmakta olup, raporlu personelin ücretinin yüklenici tarafından ödenmediği bu nedenle idarenin raporlu personel yerine yeni personel temin edilmesine ilişkin Teknik Şartname düzenlemesinin mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 58’inci maddesinde “Teklifler; Kanun, bu Yönetmelik ve tip şartnamelerde belirtilen esaslar çerçevesinde standart formlar kullanılarak değerlendirilir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.8. Denetim araçları yükleniciye ait olmak üzere Sosyal tesisler, hizmet binası, Yeşil Vadi Parkı, Şahinbey Parkı içerisinde veya diğer parklar ve hizmet alanlarını kontrol amaçlı 2 adet 4+1 kişilik en az 2015 model 1400 cm3 motor gücüne sahip, klimalı dizel özelliğine sahip araçlar temin edilmesi gerekmektedir. Araçları kullanacak en az 2 personelin B Sınıfı sürücü belgesi olmalıdır. Araçların her türlü giderleri birim fiyat teklif fiyatına dahildir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait yukarıdaki doküman düzenlemeleri incelendiğinde, Teknik Şartname’de yer verilen 2 adet binek aracın İdari Şartname’de teklif fiyata dâhil giderler arasında sayılmadığı,
ayrıca ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen standart form birim fiyat teklif cetvelinde de söz konusu araçların bir maliyet kalemi olarak yer almadığı, idare tarafından yapılan yaklaşık maliyet hesabında denetim araçlarına ilişkin bir maliyet öngörülmediği anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işlerinde teklif fiyata dâhil maliyet kalemlerinin İdari Şartname’de belirtileceği, Teknik Şartname’de teklife dâhil olacak giderlere yer verilmeyeceği, Teknik Şartname’de yapılan düzenlemelerin İdari Şartname’de yer alan düzenlemeler ile çelişmemesinin gerektiği açıklanmıştır. Ayrıca söz konusu Tebliğ’de istekliler tarafından teklif edilen fiyatın asgari işçilik maliyeti, işçilikle bağlantılı ayni giderler, hizmetin yürütülmesinde ortaya çıkacak
yardımcı giderler ve işçilik maliyeti üzerinden %4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerden oluştuğu açıklanmış olup, söz konusu gider unsurları arasında yer alan hizmetin yürütülmesinde meydana gelecek yardımcı giderlerden sadece İdari Şartname’de yer verilenlerin teklif fiyata dâhil olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan ihale dokümanı kapsamında yukarıda yer verilen standart form birim fiyat teklif cetveli sunulmuş olup, teklif fiyatlarının oluşturulması sürecinde istekli olabilecekler tarafından kendilerine verilen bu standart form birim fiyat teklif cetvelinin kullanılması gerekmektedir.
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olması, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedellerinin varsa yüklenici karı ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinde yer alan bileşenlerden oluşacağı, anılan Tebliğ maddesinin “ç” bendinde belirtilen kalemler arasında “…
önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere,…”
ibaresine yer verildiği görülmektedir.
Bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu 2 adet binek araca ilişkin maliyetlerin bu ölçekteki bir işte anılan Tebliğ’in söz konusu açıklaması kapsamındaki genel giderler içerisinde değerlendirilebileceği anlaşıldığından söz konusu iddianın reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Şinasi CANDAN
Başkan V.
II. Başkan
Osman DURU
Kurul Üyesi Erol ÖZ
Kurul Üyesi Köksal SARINCA
Kurul Üyesi
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvurusunda yer alan ihale dokümanına ilişkin iddiaları kapsamında Kurulca çoğunluğunca “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin 1 inci iddiası kapsamında yapılan incelemede;
İhale konusu işte kullanılması öngörülen 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektörün İdari Şartname’de teklif fiyata dâhil giderler arasında sayıldığı, ayrıca X-Ray cihazı ve kapı tipi metal detektöre ait ayrı teknik şartnamelerin ihale dokümanı kapsamında isteklilere verildiği, standart form birim fiyat teklif cetvelinde de söz konusu cihazlara ayrı satır açıldığı, idarenin yaklaşık maliyet hesabında 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal detektöre ilişkin bir maliyet öngörmediği, ihale dokümanında söz konusu cihazların sözleşme süresi boyunca idarenin binasında kullanılacağı, sözleşme süresinin bitimine müteakip yüklenicinin cihazları iade alacağının düzenlendiği, 20.10.2016 tarihli zeyilname ile ihale konusu işte istenilen Xray cihazı ve metal kapı detektörü sayısını 1 adetten 2 adete çıkardığı, dolayısıyla idarenin yaklaşık maliyet hesabında X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektörünü % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında değerlendirdiği tespit edilmiştir.
Bu itibarla, söz konusu 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektöre İdare Şartname’de yer verilmiş olmasının bu ekipmanı % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamın dışında birim fiyat cetvelinde ayrıca satır açılmaması gerektiği, kaldı ki idarenin yaklaşık maliyet hesabında 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal detektöre ilişkin bir maliyet öngörmediği, yüklenicinin sözleşme süresi boyunca idare binasında hizmet verecek olan cihazları sözleşme süresinin bitimine müteakip iade alacağı, bahse konu ihale personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olduğu, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyetinin 34.454.232,93 TL olduğu, bu ölçekteki bir ihalede 2 adet X-Ray cihazı ve kapı tipi metal dedektörün Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi gereği %4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında değerlendirildiği halde, birim fiyat cetvelinde fiyatlandırma için ayrıca satır açıldığı, bu durumun ise çifte fiyatlandırmaya yol açacağı açıktır. Dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 2 nci iddiası kapsamında yapılan incelemede;
İhale konusu işe ait Teknik Şartname'nin “Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 5’incı maddesinde “…5.2- Yüklenici çalıştırdığı elemanların her türlü özlük ve sosyal haklarını karşılamak (4857,506 sayılı yasaya göre) ve ödemek zorundadır. Bu konularda idarenin sorumluluğu yoktur. Çalışan elamanların doğum, ölüm, raporlu olma gibi nedenlerle eksilmeleri halinde eksik eleman firma tarafından ek ücret talip edilmeden karşılanacaktır…” şeklindeki düzenlemenin yer aldığı görülmüştür.
5510 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinde ilgili sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde bu maddede belirlenen şartlarda geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verileceği hüküm altına alınmış olup, bu maddede yalnız geçici iş göremezliğin üçüncü günü ve sonraki günlerde işçiye verilecek geçici iş göremezlik ödeneğinden bahsedilmiştir. Oysa Teknik Şartname’nin 5.2’inci maddesinde çalışılmayan her gün için eksik elemanın firma tarafından ek ücret talip edilmeden karşılanması istenmiştir. Bu durumda iki gün ve daha az süreli sağlık raporu alan personelin de yerine ikame personel sağlanmasının istendiği, ne kadar personelin bu durumda olabileceğinin önceden yüklenici tarafından tahmin edilemeyeceği, bu şekilde belirsizlik içeren düzenleme ile teklif alınmasının temel ilkelerle uyuşmadığı gibi bu düzenlemenin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ihtilafa yol açabileceği değerlendirilmiştir. İdarenin ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemiş olması gerekmektedir. Bu itibarla Teknik Şartname’nin 5.2’inci maddesinin mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan 4857 sayılı Kanun’un 2’nci ek maddesinde yer alan “İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.” şeklindeki hükümden mazeret izinlerinin ücretli izinler olduğu, 4857 sayılı Kanun’un 53, 54 ve 55’inci maddeleri uyarınca söz konusu günlerde yıllık izinli gibi sayılmaları gerektiği anlaşılmaktadır. Bahse konu hallerde, ücretli izin kullanan personelin yerine personel getirilmesinin istenilmesini öngören Teknik Şartname’nin 5.2’nci maddesindeki düzenlemenin mevzuata uygun olmayacağı değerlendirilmektedir. Nitekim benzer bir durum için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde “izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dâhil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.” şeklinde açıklama yapılmıştır. Bu nedenle Teknik Şartname’nin 5.2’nci maddesinin bu yönden de mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, yukarıda yer alan düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu ve düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte olduğu anlaşıldığından söz konusu ihalenin iptalinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, “ihalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum.
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi