KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2015/054

Gündem No : 53

Karar Tarihi : 16.09.2015

Karar No : 2015/UH.I-2537

Şikayetçi:

Dörtlü Gıda Yemek Tem. İlaçlama San. Tic. Ltd.Şti.

İhaleyi Yapan Daire:

Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık

Başvuru Tarih ve Sayısı:

27.08.2015 / 73142

Başvuruya Konu İhale:

2015/85821 İhale Kayıt Numaralı "2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN

Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Dörtlü Gıda Yemek Tem. İlaçlama San. Tic. Ltd. Şti.,

Yeni Sanayi Mah. 515 Sokak B/5 Blok No:1-2-3-4-6 Nazilli/AYDIN

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

Hamitabat Mahallesi Hükümet Konağı No: 3 09500 Çine / AYDIN

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/85821 İhale Kayıt Numaralı “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 30.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı” ihalesine ilişkin olarak Dörtlü Gıda Yemek Tem. İlaçlama San. Tic. Ltd. Şti. nin 17.08.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.08.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.08.2015 tarih ve 73142 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.08.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2015/2204 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

30.07.2015 tarihinde yapılan ihalede tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79'uncu maddesinde yer alan "79.1...Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir..." açıklama doğrultusunda hesaplanan sınır değerin altında olduğunun tespit edildiği ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısı gönderildiği, söz konusu yazıya cevaben aşırı düşük teklif açıklamalarını sundukları ve söz konusu açıklama ile ilgili idarece yapılan inceleme sonucunda "İşçilik giderinin 0,000 olması, işçilik açıklamasının yapılmaması ve Ek. H-4 Malzemeli yemek sunum hesap cetvelinin 07.06.2014 tarihli ve 29024 sayılı Resmi Gazete ekindeki aslına uygun olmaması" şeklinde gerekçeleri ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ancak ihale komisyonu kararında yer verilen söz konusu gerekçelere ilişkin yaptıkları değerlendirmede;

(a) Emsal Kurul kararları incelendiğinde teklifleri sınır değerin altında kalan firmalardan teklif fiyata dâhil olan giderler arasında sayılan ve Teknik Şartname’de sayı ve özelliklerine yer verilen personellerin giderlerine ilişkin asgari işçilik maliyetinin hesaplanması gerektiğinin ifade edildiği, taraflarınca da bu doğrultuda İdari ve Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinde yapılan düzenlemelerin incelendiği ancak söz konusu Şartnamelerde zorunlu olarak çalıştırılması istenen personellerin özelliklerine ve sayılarına yer verilmediğinin görüldüğü bu nedenle de aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında işçilik açıklamasının yapılmasına gerek bulunmadığı,

(b) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuruya konu hizmet alımı ihalesinin kapsamında hazırlanacak yemeğin ilgili yerlere taşınması işlerinin de yer aldığı, ancak söz konusu taşıma işleri ile ilgili Teknik Şartname’nin 1’nci maddesinde “Hizmetin uygulanması için personel yüklenici tarafından temin edilecektir” şeklinde düzenlemeye yer verildiği, ayrıca aynı Şartname ekinde malzeme taşıma işlerini yürütecek personel sayısı ve özelliğinin belirtilmediği, belirtilen nedenlerle yüklenici firmanın kendi mutfağında çalıştıracağı personeller ile söz konusu işleri yürütmesinin olağan olacağından işçilik giderleri için ayrıca bir fiyatlandırma yapılmasına gerek bulunmadığı,

(c) 07.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren 29023 sayılı Kamu İhale Genel Tebliği ekinde yer alan malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini Ticaret Borsalarından almış oldukları fiyat bültenleri ile birlikte aslına uygun olarak sundukları, anılan şartnamelerde yukarıda sayılan nedenlerle işçilik giderlerine yönelik bir açıklama zorunluluğu bulunmaması nedeniyle söz konusu hesap cetvelinde işçilik gideri öngörmedikleri, sayılan nedenlerle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin yerinde olmadığı ve aşırı düşük teklif sorgulamalarının geçerli kabul edilerek ihalenin üzerlerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’nci maddesinde “78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.

…

78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’ncu maddesinde “79.1. …Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

…

79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

...

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

…

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,

İhaleye ilişkin Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinde yer alan İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin; a) Adı: 2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı

b) Miktarı ve türü: 180 iş günü taşıma merkezi okullara gelen toplam 1286 öğrenciye malzemeli öğle yemeği hazırlanması ve dağıtım işi

180 İş Günü Aşağıda İsimleri Ve Taşımalı Öğrenci Sayıları Bulunan Taşıma Merkezi Okullara Gelen Toplam 1286 Öğrenciye Malzemeli Öğle Yemeği Hazırlanması Ve Dağıtım İşi

1) Akçaova İlkokulu 36

2) Akçaova Ortaokulu 102

3) Altınova İlkokulu 44

4) Atatürk İlkokulu 25

5) Dört köyler İlkokulu 9

6) Feride Raşit Kalkan Ortaokulu 175

7) Fevzi paşa Sevim Kalkan İlkokulu 104

8) Hüseyin Özkan İlkokulu 16

9) Kuruköy İlkokulu 29

10) Mustafa Türkoğlu Ortaokulu 333

11) Namık Kemal 310

12) Topçam İlkokulu 58

13) Cumhuriyet İlkokulu 45

Toplam= 1286

c) Yapılacağı yer: 13 taşıma merkezi ortaokul ve ilkokullar

ç) Bu bent boş bırakılmıştır…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü başlıklı” 19’ncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, götürü bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekli ile toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme imzalanacaktır…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “25.1. Ulaşım, Sigorta, Vergi, Resim ve harç giderleri istekliye aittir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Ulaşım, Sigorta, Vergi, Resim ve harç giderleri istekliye aittir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.”düzenlemesi,

Aynı Şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. Diğer hususlar teknik şartnamede belirtilmiştir.” düzenlemesi,

Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinde yer alan 2015 – 2016 Eğitim - Öğretim Yılı Taşımalı Temel Eğitim Kapsamına Alınan Öğrencilere Verilecek Öğle Yemeği Teknik Şartnamesinde “1) Yemeğin taşınmasında, yemek servisinin yapılmasında, yemek sonrası temizlik hizmetinin yapılmasında, görevlendirilecek personel yüklenici firma tarafından temin edilecek, bu hususta yapılacak tüm giderler (Maaş, SGK Pirimi, Vergi v.b.) yüklenici firma tarafından karşılanacaktır…

2) … İdare; yüklenici firmanın yemek pişirdiği yemek fabrikasını, istediği gün ve saatte denetlemeye her zaman yetkilidir.

…

12) …Yemek verilen mekânın temizliği yüklenici tarafından çalıştırılan personelce yapılacaktır.

…

24) Öğrencilere verilecek aylık yemek listesi, işyerinde çalışan Gıda Mühendisi tarafından hazırlanacaktır…

25) Yüklenici tarafından yemeklerin hazırlanmasında Gıda Mühendisi ile eğitim görmüş ve Ustalık Belgesi bulunan personel çalıştırılacaktır. Dağıtımda görevli personelin besin zehirlenmeleri ve hijyen konularında bilgilendirilmesi muhakkak sağlanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapılan ihalede yaklaşık maliyetin Milli Eğitim Bakanlığı’nın 26.05.2015 tarihli ve 5413410 sayılı yazısında yer verilen öğle yemeği rayiç bedeli esas alınarak 708.328,80 TL olarak hesaplandığı, ihale işlem dosyası içerisinde sınır değer hesabına yönelik bilgi veya belge bulunmamakla birlikte ihale konusu işin Kamu İhale Genel Tebliği hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalesi olması nedeniyle hesaplanması gereken sınır değerin (Yaklaşık maliyet / 1,30 = 544.868,30 TL) olduğu, ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği, teklifi sınır değerin altında tespit edilen başvuru sahibine 30.07.2015 tarihli ve 7652453 sayılı aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ve söz konusu yazının ekinde 4 sayfa örnek yemek menüsünün gönderildiği, başvuru sahibince söz konusu yemek menüsünde mükerrer gramaj hesaplamaları olduğu gerekçesiyle şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bunun üzerine idarece düzeltme yapılarak 05.08.2015 tarihli ve 7785643 sayılı yazı ve eki 3 sayfa örnek yemek menüsü gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği,

Başvuru sahibince söz konusu yazıya istinaden idareye “…Açıklamaya konu ihalede 180 iş günü boyunca 1286 öğrenciye verilecek olan toplam yemek sayısı 231.480 adet olarak hesaplanmaktadır. Tarafımıza göndermiş olduğunuz 10 günlük örnek yemek menüsü baz alınmış ve yemeklerde kullanılan malzemeler; 231.480 Adet Öğün / 10 Günlük Menü = 23.148 sayısı ile çarpım sonucunda yıllık tüketim miktarlarına ulaşılmıştır…” ifadelerinin yer aldığı 07.08.2015 tarihli yazı ile ekinde yer alan malzemeli yemek sunumu hesap cetveli ve Ticaret Borsalarına ait fiyat bültenlerinin sunulduğu,

Bunun üzerine ihale komisyonu tarafından düzenlenen tutanakta ve ihale komisyonu kararında söz konusu aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin “… Yapılan incelemede Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.02.06. maddesinde ana çiğ girdi ibaresinden yemeğin pişirilmesi için temel girdiler anlaşıldığından, ilgili firmanın verdiği Ek. H-4 malzemeli yemek hesap sunum cetvelinde ana çiğ girdi oranının 0,9495 olduğu, işçilik oranının 0,000 olduğu yardımcı giderler oranının ise 0,0505 olduğu görülmüştür. Ana çiğ girdi oranı + işçilik maliyeti toplam tutarı teklif tutarı oranına ( 0,80 – 0,95) uygun olduğu görülmüştür. Ancak işçilik oranının 0,000 olarak belirtilmesi ve 07.06.2014 tarihli ve 29023 sayılı Resmi Gazetede Kamu İhale Genel Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair Tebliğ’in eklerinde bulunan Ek. H-4 malzemeli yemek sunum hesap cetvelinde işçilik gideri 0,000 olması, işçilik giderleri kısmının açıklamasının olmaması ve Ek.H-4 matbu formunun Resmi Gazetede yazan aslına uygun hazırlanmadığı tespit edildiğinden ilgili firmanın aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmamıştır…” denilerek başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,

Ayrıca başvuru sahibinin 17.08.2015 tarihli şikâyet başvurusu üzerine ihale komisyonunca düzenlenen 19.08.2015 tarihli tutanak ile yeniden değerlendirme yapıldığı ve “İşçilik giderinin 0,000 olması, işçilik gider açıklamasının malzemeli yemek sunum hesap cetvelinde ilgili bölümde açıklanmaması” nedeni ile itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verilerek 19.08.2015 tarihli yazı ile başvuru sahibine bildirimde bulunulduğu görülmüştür.

Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin (a) ve (b) bölümlerinde yer alan iddiaları ile ilgili olarak yapılan değerlendirmede,

İhaleye ait İdari Şartname’nin eki olarak yer verilen Teknik Şartnamede yemeklerin, yüklenici firmanın fabrikasında üretilmesi, denetiminin sağlanması, okullara taşınması ayrıca okullarda servisi ile yemek sonrası temizlik işlerinin yapılmasına yönelik düzenlemelere yer verildiği, söz konusu şartnamede denetim hizmeti dışındaki diğer işleri yürütecek personellerin yüklenici firma tarafından belirlenmesinin istendiği ve söz konusu personellerin niteliklerine, sayılarına ve ücretlerine yer verilmediği, yemeklerin denetiminin ise bir Gıda Mühendisi ile ustalık belgesi olan bir personel tarafından sağlanmasının istendiği,

Bununla birlikte İdari Şartname’nin diğer maddelerinde ise personellerin tanımlarına ve çalışma saatlerine yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği görülmüştür.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesine yönelik olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nde, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklamaları kapsamında sunması ve açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti) / Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin tekliflerlerin reddedileceği açıklamasına yer verilmiştir.

İhale işlem dosyası içerisinde gönderilen başvuru sahibine ait teklif dosyası incelendiğinde, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ilgili Ticaret Borsalarına ait fiyat bültenleri ile malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini idareye sunduğu, söz konusu hesap cetvelinin işçilik girdilerine ait (b) satırında “olmadığından” ifadesine yer verildiği, Ticaret Borsalarına ait fiyatlar esas alınarak ana çiğ girdi maliyetinin 516.488,88 TL belirlendiği, oranların ise (ana çiğ girdi oranı = 0,9495, işçilik oranı= 0,000 ve yardımcı giderler oranı = 0,0505) olarak hesaplandığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen tespitler ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, malzemeli yemek ihalelerine ait aşırı düşük açıklamaları kapsamında işçilik girdilerinin, açıklamalarının ve oranının, söz konusu hizmet alımı işinin personel çalıştırılmasına dayalı olması ya da olmaması ayrımı yapılmadan malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde gösterilmesi gerektiği anlaşılmış olup, Teknik Şartname’de yemeklerin, yüklenici firmanın fabrikasında üretilmesi, okullara taşınması ayrıca okullarda servisi ile yemek sonrası temizlik hizmetlerinin yapılması işlerinin yürütülmesine yönelik istenen personeller ile birlikte denetimde görevli gıda mühendisi ve ustalık belgesine sahip personele ilişkin işçilik açıklamalarına ve bu doğrultuda hesaplanan işçilik oranına söz konusu hesap cetvelinde yer verilmediği görülmüştür.

Yukarıda açıklanan nedenlerle başvuru sahibine ait malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde işçilik açıklaması yapılmaması, işçilik giderlerine yer verilmemesi ve bu doğrultuda işçilik oranının sıfır olarak belirtilmesi nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinin (c) bölümünde yer alan iddiası ile ilgili olarak yapılan değerlendirmede ise,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin;

Ek –H.4

MALZEMELİ YEMEK SUNUMU HESAP CETVELİ

Ana Çiğ Girdi Oranı (AÇG)=

İşçilik Oranı (i)=

Yardımcı Giderler Oranı (YG)=

Toplam1

Ana Çiğ Girdileri:

Ana Çiğ Girdi Adı2 Miktar ve Birimi3 Birim Fiyat Tutar Açıklama Yöntemi4

(…)

(…)

(…)

İşçilik Girdileri:5

[İstekli Adı/İmza]

__________________

1 (AÇG+İ+YG) oranlar toplamı 1,00’ e eşit olacak şekilde istekli tarafından belirtilecektir.

2 Her bir ana çiğ girdi unsuru ayrı ayrı yazılacaktır. Örneğin; kemiksiz kırmızı et, tavuk, alabalık, mercimek, domates gibi.

3 Örneğin; 300 kilogram, 250 adet gibi.

4 Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz konusu belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada olduğu yazılacaktır. Örneğin; Toptancı Hal Fiyatları; sf. 25.

5 İşçilik giderlerine ilişkin açıklamalara bu bölümde yer verilecektir.

Şeklinde olduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin 5 no’lu dipnotunda bulunan “İşçilik giderlerine ilişkin açıklamalara bu bölümde yer verilecektir.” kısmına başvuru sahibince sunulan söz konusu hesap cetvelinde yer verilmemesinin 10.08.2015 tarihli ihale komisyon kararında değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olarak belirlenerek, “Ek. H-4 Malzemeli yemek sunum hesap cetvelinin 07.06.2014 tarihli ve 29024 sayılı Resmi Gazete ekindeki aslına uygun olmaması” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

İhale komisyonu kararında yer verilen eksikliğin anılan belgenin standart forma uygun olmadığı anlamına gelmediği, ancak yapılan inceleme neticesinde 10.08.2015 tarihli ihale komisyonu kararında anılan husus ile ilgili olarak ihale komisyonunca 19.08.2015 tarihinde yeniden karar alınarak söz konusu hususun başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekçeleri arasından çıkarıldığı ve aynı tarihli ve 8197508 sayılı yazı ile de başvuru sahibine bildirimde bulunulduğu görüldüğünden konuya ilişkin iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Kazım ÖZKAN

Başkan V.

II. Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR

Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI

Kurul Üyesi

Hamdi GÜLEÇ

Kurul Üyesi Mehmet AKSOY

Kurul Üyesi

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

Çine İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü- Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarlık tarafından gerçekleştirilen “2015/2016 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Yemek Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin Milli Eğitim Bakanlığı’nın 26.05.2015 tarihli ve 13410 sayılı yazısı esas alınarak toplam 708.328,80 TL olarak hesaplandığı,

Bahse konu ihalede 10 adet ihale dokümanı satın alındığı, 30.07.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 4 istekli tarafından teklif verildiği,

İdarece ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, iki teklifin çeşitli gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 2 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,

İsteklinin Adı Teklif Bedeli (TL)

Dörtlü Gıda Yemek Tem İlaçl. San. ve Tic. Ltd. Şti. 543.978,00

Erpa Gıda Mad. Tar. Ürün. Hayv. Tem İşleri Nak. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti. 638.884,80

Şeklinde verildiği,

Söz konusu ihalede Dörtlü Gıda Yemek Tem İlaçl. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif sahibi olarak belirlendiği ve bu isteklinin açıklamasının idare tarafından uygun görülmeyerek teklifin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin de Erpa Gıda Mad. Tar. Ürün. Hayv. Tem İşleri Nak. Elekt. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin üzerinde bırakılarak sonuçlandırıldığı,

Anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;

“İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.

Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin hepsi yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,

Değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığı yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi