KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2013/006
Gündem No : 24
Karar Tarihi : 17.01.2013
Karar No : 2013/UH.I-315
Şikayetçi:
Gül Pak Temiz Hiz İnş. Turiz. Tekstil Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti., PİYALEPAŞA MAH. ÇINAR SOK. NO : 29 OKMEYDANI İSTANBUL
İhaleyi yapan idare:
Narlıdere Belediyesi İnsan Kaynakları Ve Eğitim Müdürlüğü, Huzur Mah. Mıthatpasa Cad. 447 35320 İZMİR
Başvuru tarih ve sayısı:
24.12.2012 / 42653
Başvuruya konu ihale:
2012/160138 İhale Kayıt Numaralı "Belediyemiz Hizmet Binası İle Belediyemiz Sınırları Dahilinde Bulunan Tüm Okulların 2013 Yılı Temizlik Hizmeti Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Narlıdere Belediyesi İnsan Kaynakları Ve Eğitim Müdürlüğütarafından 27.11.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Belediyemiz Hizmet Binası ile Belediyemiz Sınırları Dahilinde Bulunan Tüm Okulların 2013 Yılı Temizlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Gül Pak Temiz Hiz İnş. Turiz. Tekstil Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 13.12.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.12.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.12.2012 tarih ve 42653 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.12.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/5010 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece tekliflerinin aşırı düşük bulunarak tekliflerine aşırı düşük sorgulama yapıldığı, verdikleri açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmasına rağmen idarece açıklamalarında yer verilen giyim ücretinin giyim maliyetini karşılamamasından dolayı tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Başvuruya konu ihalenin İdari Şartnamesi’nin 2’nci maddesinde işin adının “Belediyemiz Hizmet Binası ile Belediyemiz Sınırları Dahilinde Bulunan Tüm Okulların 2013 Yılı Temizlik Hizmeti Alımı” olarak ifade edildiği,
İhale konusu işin İdari Şartname’nin 19’uncu maddesinde yapılan düzenleme ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edildiği,
İdari Şartname’nin “Teklif Fiyata Dahil Giderler” başlıklı 25’inci maddesinde,
“25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Personele Asgari Ücretin üzerinde bir ödeme yapılması öngörülmemektedir.
İdare Resmi tatil ve hafta tatillerinde işçi çalıştırmayacak
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yüklenici çalıştıracağı personele günlük brüt en az 4,50 (Dörtbuçuk) TL yol ve günlük brüt en az 5,50 (Beşbuçuk) TL yemek ücreti 26 gün üzerinden hesap edilerek nakit olarak ödenecektir. Nakit ödenecek tutarlar bordroda ayrıca belirtilecektir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Teknik Şartnamede belirtilen araç ve ekipmanlar yüklenici tarafından sağlanacak olup, her türlü bakım ve onarım giderleri yükleniciye ait olacaktır
..25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Temizlik Personeli çalıştırılacak bu iş için iş kazaları ile ilgili Meslek Hastalıkları Sigorta Primi % 1 olarak uygulanacaktır.”düzenlemesine yer verildiği,
Teknik Şartname’nin 8.2 ve 8.3’üncü maddelerinde de temizlik ekipmanları ve temizlik malzemelerinin idare tarafından temin edileceğinin,
Yine Teknik Şartname’nin 11.2’nci maddesinde de temizlik personelinin iki takım özel kıyafetleri olacağının belirlendiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin ve Teknik Şartname’nin yukarıda anılan maddelerinde belirtilen teklif fiyata dahil giderler esas alınarak yapılan işçilik hesaplamasında, asgari işçilik maliyet toplamının (yemek, yol ve % 3 sözleşme giderleri dahil, giyim gideri hariç olmak üzere) 286.375,68 TL olduğu görülmüştür.
İhaleye 5 isteklinin teklif verdiği, idarece diğer tekliflere ve yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı düşük olan üç isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, iki isteklinin mevzuata uygun açıklama sunmadığından teklifinin reddedildiği, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülen diğer isteklinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir. …………
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
….
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)
….
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…………….
79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.
(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.
……
Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.
Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.
İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.
İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.
……..
79.5. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (79.4.2.) maddesine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları teknik şartnameye aykırı hususlar içeren veya teklif tutarı, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri, personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde ise asgari işçilik maliyeti ve ilgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak sözleşme giderlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.”açıklamaları yer almaktadır.
Bu çerçevede, İdari Şartname’de araçların bakım onarım giderinin teklif fiyata dahil olacağı düzenlemesinin personel çalıştırılmasına dayalı olan söz konusu ihalede makine ve ekipman maliyetlerinin tamamı, sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan amortisman olarak kabul edileceğinden ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyeceğinden gerek yaklaşık maliyet hesabında ve gerekse başvuru sahibi tarafından makinelerin bakım onarımına ilişkin açıklamada bu hususa yer verilmemiştir.
Başvuru sahibi tarafından yapılan açıklamalarda, KİK işçilik modülü kullanılmak suretiyle yol, yemek dahil, giyecek malzemesi hariç olmak üzere teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti olarak 286.375,68 TL tutarında bir bedel hesaplanmıştır.
Giyime ilişkin Karaefe İnş. Taah. Nak. Tem. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan proforma faturada bir takım için 0,01 TL birim maliyet ve 38 takım için 0,38 TL toplam maliyet öngörüldüğü, proforma fatura ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile bu tutanağın ekinde sunulması gereken mükellefe ait imza sirküsü ve SMMM’ye ait faaliyet belgesinin sunulduğu anlaşılmıştır.
İhale komisyonu tarafından başvuru sahibinin yapmış olduğu açıklama giyim giderinin piyasa koşullarına uygun olmaması ve gerçekçi bulunmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Ancak başvuru sahibi istekli tarafından giyim için proforma fatura ve ekinde maliyet/ satış tespit tutanağı ile bu tutanağın ekinde sunulması gereken mükellefe ait imza sirküsü ve SMMM’ye ait faaliyet belgesinin sunulduğu, proforma fatura üzerinde Tebliğin 79.4.2.4’üncü maddesi gereği “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubu tarafından imzalanıp iletişim bilgileri de belirtilerek kaşelendiği ve söz konusu belgelerde yer alan bilgiler arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmadığı görülmüştür.
Bu itibarla başvuru sahibinin giyime ilişkin açıklamasının uygun kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
İhale üzerinde bırakılan Güntaş Turz. Taş. Tem. Güv. Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamada KİK işçilik modülü kullanılmak suretiyle yol, yemek dahil, giyecek malzemesi hariç olmak üzere teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti olarak 286.375,68 TL tutarında bir bedel hesaplanmıştır.
Giyime ilişkin Kısmetim İş Elbiseleri Güv. Kon. dan alınan proforma faturada bir takım için 2,20 TL birim maliyet ve 38 takım için 83,60 TL toplam maliyet öngörüldüğü ve proforma fatura üzerinde Tebliğin 79.4.2.4’üncü maddesi gereği “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubu tarafından imzalanıp iletişim bilgileri de belirtilerek kaşelendiği anlaşılmış olup, yapılan açıklamada herhangi bir aykırılık bulunmadığı düşünüldüğünden idarece söz konusu açıklamanın kabul edilerek ihalenin söz konusu istekli üzerinde bırakılmasının mevzuata uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Ayrıca aşırı düşük teklif sorgulaması yapılan diğer istekli olan Orjin Bilgi Ver. Oto. Sağ. Hiz. Tic. Ltd. Şti.’nin KİK işçilik modülü kullanılmak suretiyle yol, yemek dahil, giyecek malzemesi hariç olmak üzere teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti olarak 286.375,68 TL tutarında bir bedel hesapladığı,
ancak giyime ilişkin herhangi bir bedel öngörmediği anlaşıldığından idarece söz konusu açıklamanın kabul edilmemesinde mevzuata aykırılık bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Gül Pak Temz. İnş. Tur. San.Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması uygun olduğundan teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi
Karşı Oy:
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindedile getirdiği iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca, Gülpak Temz. İnş. Tur. San.Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklaması uygun olduğundan teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi hususlarında “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasına yönelik İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre;
Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.
Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarıile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alanbilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.
Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.
İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.
Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesi olarak kabul edilmemesi gerekmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
İhalede aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması Kurul çoğunluğunca uygun görülmeyen Gülpak Temz. İnş.Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sundukları bilgi ve belgeler yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında değerlendirildiğinde;
Anılan isteklitarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; 38 adet yazlık ve kışlık iş elbisesi için 0,01 TL birim fiyat üzerinden toplamda 0,38 TL fiyat öngören Karaefe İnş. ve Taah. Nak. Hurda Plastik Geri Dönüşüm Teks. Temz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 20.11.2012 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasına yönelik İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre, ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyimine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri proforma faturadaki teklif fiyatlarının maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması Kurul çoğunluğunca uygun görülmeyen Gülpak Temz. İnş.Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’ninteklifinin yukarıda belirtilen gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılarak ihale işlemlerine devam edilmesigerektiği hususlarında“itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi yönündekidüşüncem ile, bu hususa ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki karar gerekçesine katılmıyorum.
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
EK GEREKÇE
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında;Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan düzenleme uyarınca, Kamu İhale Kurulunun 4734 ve 4735 sayılı Kanunların uygulanması konusunda genel düzenleyici işlemler yapma yetkisini haiz olduğu kuşkusuzdur.
Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
İnceleme kapsamında karşılaşılan proforma faturalardaki ekonomik değerlerin hayatın olağan akışına uygun olup olmadığının objektif bir kriterinin olamayacağı açık ise de, olağandışılık konusundaki makul şüphe yeterlidir.
İhalenin iptal edilmiş olması ya da aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmış olması dahi giyim bedeline ilişkin olarak düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağından;
İnceleme konusu ihalede,
Gülpak Temz.İnş.Tur.San.Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamasında, Karaefe İnş. Taah. Nak. Tem. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen proforma faturada, bir takım için 0,01 TL birim maliyet ve 38 takım için 0,38 TL ile açıklamada bulunmasına karşın, bu anılan proforma fatura ekindeki maliyet/satış tespit tutarı tespit tutanağında mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması kabul edildiğinden, anılan proforma fatura ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağı gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, anılan proforma faturayı düzenleyen Karaefe İnş. Taah. Nak. Tem. San. Tic. Ltd. Şti.’nin bağlı olduğu İzmir Kadifekale Vergi Dairesi Başkanlığı'na bildirimde bulunulması,
Anılan Tebliğ gereği olduğundan, bu hususun anılan Kurul Kararı gerekçeleri arasında yer alması gerektiği yönündeki düşüncemizle, karara katılıyoruz.
Erkan DEMİRTAŞ Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi Kurul Üyesi