KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2011/071

Gündem No : 66

Karar Tarihi : 03.11.2011

Karar No : 2011/UH.I-3720

Şikayetçi:

Ant Pa Endüstriyel Yemekçilik Temizlik Gıda Oto. İnş. Bilg. ve Danş. Tic. ve San. Ltd. Şti., ŞEREFİYE MAH. CUMHURİYET CAD. MAVİ PLAZA KAT:4 NO:9 VAN

İhaleyi yapan idare:

Yüksek Öğrenim Kredi Ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü Yurtkur Eskişehir Bölge Müdürlüğü, Kurtulus Mahallesı Yunusemre Caddesı 42 26090 ESKİŞEHİR

Başvuru tarih ve sayısı:

21.10.2011 / 46021

Başvuruya konu ihale:

2011/138917 İhale Kayıt Numaralı "Temizlik (İlaçlama Dahil) Ve Çamaşır Yıkama" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

02.11.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.06.00.00-101.04-.H.[3468].(0253)./2011-40E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü Eskişehir Bölge Müdürlüğü tarafından 10.10.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Temizlik (İlaçlama Dahil) ve Çamaşır Yıkama” ihalesine ilişkin olarak Ant Pa Endüstriyel Yemekçilik Temizlik Gıda Oto. İnş. Bilg. ve Danş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin 04.10.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 05.10.2011 tarihli işlemi ile şikayeti uygun bulunmadığı ancak cevabın 10 günlük şikayete cevap süresi zarfında şikayetçiye ulaştırılamadığı ve şikayetçinin, başvurusunun idarece zımnen reddedildiği kanaatinden hareketle 21.10.2011 tarih ve 46021 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.10.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) Teknik şartnamenin "Diğer Hususlar" başlıklı maddesinde yer alan, yeni yurt müdürlüklerinin hizmete açılması durumunda iş artış ve eksilişindeki oranlar dahilinde kalmak kaydıyla, yeni açılacak müdürlüklerin temizlik ve çamaşır yıkama hizmetinin de yüklenici tarafından yapılacağı yönündeki düzenlemenin teklif fiyatlarını belirleme noktasında tereddüde sebep olduğu ve ihaleye teklif veremedikleri,

2) Teknik şartnamenin "Diğer Hususlar" başlıklı maddesinde yer alan yurt müdürlüklerinin kapalı olduğu yaz aylarında personel sayısında eksilişe gidilebileceği yönündeki düzenlemenin teklif fiyatlarını belirleme noktasında tereddüde sebep olduğu ve ihaleye teklif veremedikleri,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1 ) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24 üncü maddesinde yer alan;

“Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Bakanlar Kurulu bu oranı sözleşme bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.” hükmü uyarınca, birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edilen hizmet alımı ihalelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar, ihale dokümanındaki düzenlemeler çerçevesinde, işin aynı yükleniciye yaptırılması mümkün olmaktadır.

Birim fiyat teklif alınan inceleme konusu ihaleye ait idari şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2 nci maddesinde, ihale konusu hizmetin miktarı ve türü;“Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu ile Bölge Müdürlüğüne bağlı olan, teknik şartnamede adı ve açık adresleri belirtilen yurt müdürlüklerinin 273 temizlikçi, 41 çamaşırcı olmak üzere toplam 314 personel ile temizlik (ilaçlama dahil) ve çamaşır yıkama hizmetlerinin gerçekleştirilmesi” olarak belirlenmiştir.

Sözleşme tasarısının “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29 uncu maddesinde;

“29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;

a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.

Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.”düzenlemesi;

İhaleye ait teknik şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı 11 inci maddesinde;

“…

8) Yeni Yurt Müdürlüklerinin hizmete açılması durumunda İdari şartnamenin ilgili maddesindeki iş artış ve eksilişindeki oranlar dahilinde kalmak kaydıyla yeni açılacak yurt müdürlüklerinin temizlik ve çamaşır yıkama hizmeti sözleşme ve şartname doğrultusunda aynı yükleniciye yaptırılabilecektir.” düzenlemesi;

Yer almaktadır.

İtirazen şikayet başvurusuna konu edilen ve yukarıda yer verilen teknik şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı maddesinin 8 no.lu alt maddesi, sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işleri düzenlemektedir. Madde düzenlemesinden anlaşılacağı üzere, iş artışı hususu yeni yurt müdürlüklerinin açılması ihtimaline bağlanmış olup, hizmet süresince yeni yurt müdürlüklerinin açılmaması durumunda sözleşme kapsamında ilave iş yaptırılması söz konusu olmayacaktır. İdare tarafından ihale dokümanında, anılan düzenlemeye yer verilmemiş olsaydı dahi, 4735 sayılı Kanunun 24 üncü ve ihaleye ait sözleşme tasarısının 29 uncu maddeleri uyarınca, gerekli koşulların oluşması durumunda ve sözleşme bedelinin % 20’sini aşmamak kaydıyla, sözleşme kapsamında ilave işler yaptırılabilmesi mümkündür. Ayrıca, idari şartnamenin 25 inci maddesi uyarınca isteklilerin teklif fiyatlarına dahil etmeleri gereken giderler belirlenmiş olup, isteklilerin teklif fiyatlarını, iş artışı ihtimalinden bağımsız olarak, anılan düzenlemeyi esas almak suretiyle tespit etmeleri gerekmektedir.

Diğer yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde yer alan;

“…

78.22…Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde “birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb. yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır.”açıklaması uyarınca, hizmet kapsamında kullanılacak temizlik malzemelerine ilişkin birim sütununun “ay” veya “gün” olarak belirlenmesi şartıyla, birim fiyat teklif cetvelinde bu malzemelere yönelik tek satır açılması mümkündür. İncelemeye konu ihaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde idarenin, temizlik malzemesi ve ekipmana ilişkin tek satır açtığı ve anılan satırın birim sütununu “ay” veya “gün” olarak değil “toplam” olarak belirlediği ve 36 aylık hizmet süresi boyunca kullanılacak tüm malzeme ve ekipmana yönelik teklif verilmesini arzu ettiği anlaşılmaktadır.

Bu yöndeki düzenlemenin, Tebliğin yukarıda yer verilen maddesine aykırı olduğu ve sözleşme kapsamında iş artışına gidilmesi durumunda ihtilafa yol açabileceğinden hareketle de; temizlik malzeme ve ekipmanlarına ilişkin olarak istekliler tarafından ihalenin toplam süresi üzerinden verilen tekliflerin, hizmetin süresine (36 ay) bölünmesi suretiyle, anılan kaleme yönelik, isteklilerce teklif edilen “1” aylık birim fiyatın tespit edilmesi yöntemi de aynı amaca hizmet edeceğinden, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilen birim fiyat teklif cetvelinde mevzuata aykırı bir husus bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin birinci iddiası yerinde görülmemiştir.

2 ) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı 11 inci maddesinde;

“…

9)Yurt müdürlüklerinin hizmete kapatıldığı yaz aylarında personel sayısında azaltıma gidilebilecektir.”düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin birinci iddiasının incelenmesi kapsamında aktarılan Kanun hükmü ve Tebliğ açıklamalarına göre, sözleşmenin uygulanması aşamasında iş artışı veya iş eksilişi yapılabilmesi belli koşullara bağlanmış olup; iş artışına veya azalışına sebep olan hususların sözleşme imzalanmasından sonra ortaya çıkmış olması gerekmektedir.

İnceleme konusu ihalede, yurt müdürlüklerinin yaz aylarında hizmete kapatılması, sözleşmenin imzalanmasından önce öngörülmesi mümkün olmayan bir durum değildir.

Bu durumda, yurtların hizmete açık olduğu aylarla, hizmete kapalı olduğu aylarda yapılacak temizlik hizmeti ve de yıkanacak çamaşır miktarlarının aynı olmayacağı açıktır.

Dolayısıyla, anılan hizmetleri yerine getirecek olan personel sayısının da yılın 12 ayı esas alınarak değil, ihtiyaç durumuna göre, yaz ayları ve diğer aylar bakımından birbirinden farklı olarak tespit edilmesi gerekmektedir.

Zira ihale konusu işin maliyet unsurları yaklaşık maliyeti belirlemekte, işin yaklaşık maliyetine bağlı olarak da, ihalede uygulanacak ilan süreleri, öngörülebilecek yeterlik kriterleri gibi hususlar değişkenlik gösterebilmektedir.

Diğer yandan, bu durum isteklilerin teklif fiyatlarının olması gerekenden yüksek belirlenmesine, iş deneyimini gösteren belgeler, iş hacmini gösteren belgeler gibi teklif fiyatına göre değişiklik gösteren yeterlik kriterlerinin sağlanmasının zorlaşmasına ve de dolaylı yoldan rekabet ilkesinin zedelenmesine yol açabileceği gibi; iş kalemleri üzerinden hesaplanan % 3 sözleşme ve genel giderlerin yüksek hesaplanması nedeniyle kaynakların verimli kullanılması ilkesinin de zedelenmesine neden olabilecektir.

Bu nedenle, sözleşmenin uygulanması aşamasında ortaya çıkabilecek iş artışı veya iş eksilişi ihtimallerinden bağımsız olarak, hizmet kapsamında çalıştırılması planlanan personel sayısının ihtiyaca uygun şekilde belirlenmesinin ve yaklaşık maliyet ile teklif fiyata dahil edilmesi gereken giderlerin gerçekçi bir şekilde tespit edilmesinin 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerinin bir gereği olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin ikinci iddiasının yerinde olduğu neticesine ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Kazım ÖZKAN

Başkan V.

II. Başkan

Ali KAYA

Kurul Üyesi Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Hakan GÜNAL

Kurul Üyesi

Adem KAMALI

Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Karşı Oy:

KARŞI OY

Birim fiyat teklif alınan inceleme konusu ihaleye ait idari şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2 nci maddesinde, ihale konusu hizmetin miktarı ve türü;“Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu ile Bölge Müdürlüğüne bağlı olan, teknik şartnamede adı ve açık adresleri belirtilen yurt müdürlüklerinin 273 temizlikçi, 41 çamaşırcı olmak üzere toplam 314 personel ile temizlik (ilaçlama dahil) ve çamaşır yıkama hizmetlerinin gerçekleştirilmesi” şeklinde;

İhaleye ait teknik şartnamenin “Diğer hususlar” başlıklı 11 inci maddesi ise;

“…

9)Yurt müdürlüklerinin hizmete kapatıldığı yaz aylarında personel sayısında azaltıma gidilebilecektir.”şeklinde,

Düzenlenmiştir.

Sözleşme eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesi'nin "Hakediş Ödemeleri" başlıklı 42 nci maddesinde;

"...

İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir."hükmü bulunmaktadır.

Bilindiği üzere, Türkiye’de Yükseköğretim kurumlarında güz ve bahar yarıyılları dışında yaz tatili döneminde "yaz okulu" adıyla ilave eğitim-öğretim programı
açılmaktadır. Yükseköğretim kurumlarında yaz okulu açılabilmesi için Yükseköğretim Kurulundan uygun görüş alınması zorunlu kılınmıştır.

İnceleme konusu ihalede, gerek normal örgün eğitimde gerekse ikinci eğitimde öğrenim görecek öğrenci sayısını önceden sağlıklı olarak tespit edebilmek mümkün değildir. Uygulamada yaz okulunda eğitim görecek ve yurtlarda kalacak öğrenci sayısı ancak bahar yarıyılı sonunda (yaz tatili başlangıcı) tespit edilebilmekte, Yurtkur Bölge Müdürlüklerince açık kalacak yurt sayısı, çalıştırılacak personel sayısı vb. hususlar da kesinleşen öğrenci sayısına göre belirlenmektedir. Dolayısıyla, işin teklif birim fiyat ihaleye çıkıldığı ve hakediş ödemelerinin de kontrol teşkilatı tarafından yüklenici ile birlikte hesaplanarak bulunacak miktarlar ve teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak suretiyle ödeneceği hususu göz önüne alındığında, çalışacak personel sayısının yaz aylarında azaltılabileceğine ilişkin düzenlemede mevzuata aykırı bir husus bulunmadığı kanaatindeyiz.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince“itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi yönündeki görüşümüz ile Kurul Çoğunluğu’nun“İhalenin iptaline” kararına katılmıyoruz.

Kazım ÖZKAN Ali KAYA Bahattin IŞIK

Başkan V. Kurul Üyesi Kurul Üyesi

II Başkan