KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2011/035

Gündem No : 14

Karar Tarihi : 02.05.2011

Karar No : 2011/UH.II-1436

Şikayetçi:

Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti., Menekşe Sokak No: 8-B/18 - 06440 Kızılay Çankaya / Ankara

İhaleyi yapan idare:

Tübitak Bilim İnsanı Destek Daire Başkanlığı, Atatürk Bulvarı No: 221 - 06100 Kavaklıdere Çankaya / Ankara

Başvuru tarih ve sayısı:

25.04.2011 / 21302

Başvuruya konu ihale:

2011/18848 İhale Kayıt Numaralı "09-18 Temmuz 2011 Tarihleri Arasında Gerçekleşecek 43. Uluslararası Kimya Olimpiyatı Organizasyonu" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

29.04.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.07.00.00-101.04-.H.[13.32].(G029)./2011-28E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Daire Başkanlığı tarafından 23.03.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “09-18 Temmuz 2011 Tarihleri Arasında Gerçekleşecek 43. Uluslararası Kimya Olimpiyatı Organizasyonu” ihalesine ilişkin olarak Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.’nin 15.04.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 18.04.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 25.04.2011 tarih ve 21302 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.04.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; yaklaşık maliyetin altında teklif veren 4 istekliden sadece 2’sinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, ancak ihale komisyonunun teklifi aşırı düşük olan tüm isteklileri sorgulaması gerektiği, ihalenin üzerinde bırakıldığı isteklinin teklifinin de aşırı düşük olduğu, ihale komisyonu tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ihalenin söz konusu istekli üzerinde bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

4734 sayılı Kanun’un “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9 uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7 nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir…” hükmü,

Aynı Yönetmeliğin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8 inci maddesinde“…(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;

a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,

b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,

c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,

ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,

d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,

Esas alınır.

(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.

(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.

(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,

Anılan Yönetmeliğin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 59 uncu maddesinde;“(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

(2) İhale komisyonu;

a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.

(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.

(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin“Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde “…78.3. Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir….” açıklaması yer almaktadır.

Söz konusu hükümler birlikte değerlendirildiğinde; idare tarafından ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç olmak üzere yaklaşık maliyetinin belirlenmesi ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilmesi gerektiği, ihale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespit edilebileceği, istenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimlerinin ve proforma faturaların değerlendirmeye alınmaması ve bu duruma ilişkin gerekçelerin yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilmesi gerektiği,

İhale komisyonunun, verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin belirlediği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, aşırı düşük olarak tespit edilen teklifleri reddetmeden önce ise belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, istekliler tarafından ilgili hususlarda belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak söz konusu teklifleri değerlendirmesinin gerektiği, bu değerlendirme sonucunda açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede; söz konusu ihalenin yaklaşık maliyetini belirlemek amacıyla, yaklaşık maliyet tespit komisyonu oluşturulduğu ve piyasa araştırması kapsamında 9 firmadan fiyat teklifi alındığı, 5 firmanın teklifinin, diğerlerine göre yüksek olduğu ve piyasa rayiçlerini yansıtmadığı gerekçesiyle değerlendirmeye alınmadığı,

diğer 4 firmanın fiyat tekliflinin aritmetik ortalaması alınarak yaklaşık maliyetin 1.787.443,14 TL olarak belirlendiği, bu 4 firmadan 3’ünün aynı zamanda şikâyet konusu ihaleye de teklif verdiği, Flap Kong. Top. Hizm. A.Ş.’nin yaklaşık maliyetin tespiti için verdiği teklifin 1.875.000,00 TL, ihaleye verdiği teklifin ise 743.208,00 TL olduğu; Gemini Turizm Ltd. Şti.’nin yaklaşık maliyetin tespiti için verdiği teklifin 1.549.082,00 TL, ihaleye verdiği teklifin ise 814.989,00 TL olduğu; başvuru sahibi olan Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.’nin yaklaşık maliyetin tespiti için verdiği teklifin 1.921.893,00 TL, ihaleye verdiği teklifin ise 1.323.768,00 TL olduğu,

İhale üzerinde bırakılan istekli olan Atak Sey. Ace. D ve O Tur. San. Ltd. Şti.’nin ihale için verdiği teklifin 1.075.180,00 TL, Ultra Turizm Ltd. Şti.’nin teklifinin ise 1.874.731,50 TL olduğu, Ultra Turizm Ltd. Şti.’nin teklifi haricindeki diğer tüm tekliflerin, idarece belirlenen yaklaşık maliyetin altında olduğu, bu nedenle, ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyetin altında olan tekliflerin aritmetik ortalaması alınarak bir aşırı düşük teklif sınır değeri tespit edildiği ve

Flap Kong. Tpo. Hizm. A.Ş.’nin teklifi ile Gemini Turizm Ltd. Şti.’nin teklifinin aşırı düşük olduğuna karar verildiği, adı geçen isteklilerden 25.03.2011 tarihli yazılar ile teklif bileşenlerine ilişkin açıklama istenildiği, her iki isteklinin de açıklama sunduğu, ancak sunulan açıklamaların yeterli kabul edilmeyerek söz konusu isteklilerin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi yaklaşık maliyetin altında olan diğer 2 isteklinin aşırı düşük sorgulamasına tabi tutulmasına gerek görülmediği, ihalenin aşırı düşük teklif sınır değerinin üzerinde teklif veren Atak Sey. Ace. D ve O Tur. San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi olan Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.’nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

Yapılan tespitler neticesinde; ihale komisyonunun, verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin belirlediği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit etmesinin gerektiği, başvuruya konu ihalede ihale komisyonu tarafından, ihalede sunulan teklifler nedeniyle, hazırlanan yaklaşık maliyetin sağlıklı bir şekilde oluşturulmadığı ve piyasa fiyatlarını yansıtmadığı gerekçesi ile aşırı düşük sınır değeri belirlerken yaklaşık maliyetin değil isteklilerin sunmuş olduğu teklif değerlerinin dikkate alındığı,

bu nedenle ihale komisyonu tarafından idare tarafından belirlenen yaklaşık maliyetin altında teklif veren 4 isteklinin teklifinin ortalaması alınarak aşırı düşük sorgulaması için bir sınır değer tespit edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı,

dolayısıyla tespit edilen değerin altında teklif veren isteklilerin aşırı düşük sorgulanmasına tabi tutulmasında ve belirlenen sınır değerin üzerinde teklif sunan ihale üzerinde bırakılan istekli ile başvuru sahibi isteklinin ise sorgulamaya tabi tutulmamasında da mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Ali Kemal AKKOÇ

II. Başkan

Ali KAYA

Kurul Üyesi Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Hakan GÜNAL

Kurul Üyesi

Kazım ÖZKAN

Kurul Üyesi Adem KAMALI

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi