KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2011/031
Gündem No : 7
Karar Tarihi : 18.04.2011
Karar No : 2011/UH.III-1292
Şikayetçi:
Buğra Han Müt. İnş. Yem. Temz. Turz. Gıda Teks. San. Tic. Ltd. Şti. - Hanoğlu Temz. Hizm. Yön. Dan. Rek. Cen. Bil. Hizm. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Güzelyalı Mahallesi Sabır Apt. 80010. Sokak No: 3 Çukurova / Adana
İhaleyi yapan idare:
Adıyaman Devlet Hastanesi Baştabipliği, Turgut Reis Mahallesi Hastane Caddesi - 02200 Merkez / Adıyaman
Başvuru tarih ve sayısı:
21.03.2011 / 15183
Başvuruya konu ihale:
2011/5317 İhale Kayıt Numaralı "21 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım, Taşıma ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
14.04.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.H.[09.00].(0260)./2011-15E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Adıyaman Devlet Hastanesi Baştabipliği tarafından 14.02.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “21 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım, Taşıma ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Buğra Han Müt. İnş. Yem. Temz. Turz. Gıda Teks. San. Tic. Ltd. Şti. & Hanoğlu Temz. Hizm. Yön. Dan. Rek. Cen. Bil. Hizm. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 11.03.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 16.03.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 21.03.2011 tarih ve 15183 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.03.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin incelenmesi neticesinde; yaklaşık maliyetin Adıyaman Lokantacılar Tatlıcılar ve Pastacılar Esnaf Odası, Adıyaman İl Sağlık Müdürlüğü, Adıyaman 82. Yıl Devlet Hastanesi Başhekimliği, Adıyaman Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Başhekimliği ve ihaleye de teklif veren 3 özel firmadan alınan fiyat tekliflerinin ortalamalarının bulunması suretiyle 3.373.487,500 TL olarak hesaplandığı, teklifi değerlendirme dışı bırakılan Alihan Gıda & Yaşar Sofrası İş Ortaklığı dışındaki diğer tüm firmalardan aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, bütün aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görüldüğü ve ihalenin Esensoy Gıda İnş. Nak. ve Tem. Mad. Tic. San. Ltd. Şti. & Arayan Nak. Gıda. Tem. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakılarak sonuçlandırıldığı anlaşılmaktadır.
İhale konusu işe ait idari şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı ikinci maddesinde; “2.1.İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 21 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım, Taşıma ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımı
…
c) Yapılacağı yer: Adıyaman Devlet Hastanesi Yemekhanesi” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25 inci maddesinde; “25.1.İlgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir
25.2.25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3.Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Bu hizmet alımı, teknik şartnamede de belirtildiği gibi 25 kişi ile yapılacaktır.
25.4.Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İş riski prim oranı % 1 olarak belirlenmiştir.” düzenlemesi,
Teknik şartnamenin “İşin Tanımı” başlıklı birinci maddesinde; “Adıyaman Devlet Hastanesi birimlerinde yemek kahvaltı, planlama , hazırlama , servis , dağıtım hizmetleri ve hizmet süresince gerçekleştirilmesi gerekli bulaşık temizlik, bakım onarım, atıkların toplanması gibi işlemlerin hijyen ve sanitasyon kurallarını sağlık bakanlığı yönetmeliğiyle kriterlerine uyularak gerçekleştirilmesini sağlamak.” düzenlemesi,
“Yemek Hizmetinde Görevli Personel” başlıklı üçüncü maddesinde; “Çalıştırılacak işçi sayısı, tür ve nitelikleri: Toplam çalışacak kişi sayısı yönetici ile birlikte 25 kişi olacaktır. Firmanın hastanede sorumlu ve yetkili bir elemanı olacak ve bu eleman 08:00 – 16:00 saatleri arasında çalışacaktır. İdari konumdakiler (müdür, yetkili eleman, şef, ambar sorumlusu gibi elemanlar bu sayının dışındadır.)
Diyetisyen ……………..1 kişi (En az 4 yıllık yüksek okul mezunu olmalıdır.)
Aşçıbaşı ………………..1 kişi (aşçı sertifikalı, tecrübeli)
Aşçı…………………….4 kişi (Aşçı sertifikalı ; istihtamı yapılacak aşçının idarenin belirlediği gibi bilgi düzeyine sahip olması istenecek, işinde uzman olacaktır. )
Aşçı Yardımcısı ………..4 kişi (Lise veya ortaokul mezunu )
Garson ………………..10 kişi (Lise Mezunu )
Bulaşıkçı ……………….3 kişi
Komi …………………..2 kişi
Firma yukarıda belirtilen elemanların eksikliği durumunda aynı vasıftaki elemanlarla takviye etmek zorundadır. Çalışan personeller erkeklerde 18- 60 yaş aralığında , kadınlar 18- 58 yaş aralığında olmalıdır. Erkekler 60 yaş üzerinde, kadınlar 58 yaş üzerinde çalıştırılamaz. Çalışma vardiyaları ihaleyi kazanan firma ile hastane arasında işe başlanılmadan görüşülerek çizelge halinde asılır ve uygulanır. Bu çizelgenin uygulanması hastane idaresi tarafından denetlenecektir.
“Yemek hazırlığının yapılması” başlıklı 4 üncü maddesinde; “Yemekhanelerde yemek servisleri self servis şeklinde, porselen tabaklar ve teflaks tepsiler kullanılarak yapılacak, porsiyonlama mutfaktaki aşçılar tarafından yapılacaktır. Hasta ve personel tabakları kesinlikle karıştırılmayacaktır. Gerek duyulduğunda ( bulaşıcı hastalık vb. benzer durumda) yemek tabakları dezenfekte ettirilecektir.
…
Yemek esnasında kullanılacak ketçap, mayonez, pul biber, karabiber, kürdan, tuz, peçete, su bardağı, sürahi gibi malzemeler veya yeni bir ihtiyaçtan doğan; masa, sandalye firma tarafından karşılanacaktır.
…
Firma kendisine teslim tutanağı ile teslim edilen mutfakta ve yemekhanelerde (gerekli gördüğü takdirde ) idarenin onayını almak kaydıyla yapacağı tadilat ve tesislerin masrafını kendisi karşılayacaktır. Kullanım sırasında bina sabit tesislerinde ve diğer demirbaş malzemelerde oluşabilecek zarar, ziyan ve kayıpların telafisi teslim tutanağında markası, modeli, kapasitesi, sayısı ve benzer özellikler belirtildiği gibi olacak şekilde firma tarafından karşılanacaktır. Firma mutfak ve yemekhaneleri sözleşme süresinin bitiminde verilen süre içerisinde idareye teslim edecektir. Bu süre içerisinde malzeme ve cihazları eksik ve bozuk olarak teslim edemez. Ettiği takdirde tüm masraflar sonradan firmanın hak edişinden kesilecektir. Müteahhit firma mutfak ve yemekhanelerde kullanılan demirbaş malzemelerin tamirini mümkün olmadığı durumlarda aynı özelliklere sahip yeni malzemeyi satın alacaktır.
Kat ofislerinin depolarının onarımı, boyası, yemekhanenin, mutfağın boyası, onarımı (köşebentler, kırık fayanslar vs.) soğuk hava depolarının boya, badana ve tavanlarının yapılması, asma tavanların elden geçirilmesi (boyası, eksiklerinin tamamlanması) bulaşık, temizlik, dezenfektan da kullanılacak tüm temizlik malzemeleri müteahhit firma tarafından sağlanacaktır.
Kazanların, boruların tamiri ve bakımı, çelik kazanların onarımı, müteahhit firma tarafından yapılacaktır.” düzenlemeleri,
“Yemeklerin taşınması ve dağıtılması” başlıklı 6 ncı maddesinde; “Yemek salonunun estetik düzenlenmesi firma tarafından yapılacaktır. (Masa, Masa örtüsü, Çiçek tablo, perde, ışık düzenleme gibi) yemekhanenin ve mutfağın temizliğinin yapılması araç ve sarf malzemeleri (servis kabı, tabak, kaşık, çatal, bıçak, sürahi, bardak, peçete, tuzluk, kürdan, biberlik, masa örtüsü vb.) firma tarafından karşılanacaktır.
Hasta yemeklerinin dağıtımı tüm servis katlarında sıcak yemek arabasıyla yapılacaktır. Hastanemizde çalışan yemek şirketi personeli yemek, ara gün, kahvaltı verdikten sonra odaları dolaşarak boş tabakları toplamalı gerekirse tekrar kontrol ederek hasta odalarında boş tabak kalmadığından emin olmalıdır.
Servisi yapan personel temizlik ve görgü kurallarına uyacaktır. Hastaların yemek servisi ısıtmalı kaplarda (termomaks) verilecektir. Hastaların yemeği hastanın derkine bırakılacaktır.
Tüm yemekhane ve servislerde bir öğünde yemek yiyen personel sayısı kadar servis kabı, tabak, çatal, bıçak ve bardak bulunacaktır. Bir öğün süresince adı verilen malzemeler 2. kez kullanılmayacaktır.
…
Firma ilaçlama işini halk sağlığı alanında haşereler karşı ilaç uygulama izin belgesine sahip alt yükleniciye yaptırılabilecektir. Haşere ile mücadele için gerekli olan tedbirleri alacaktır ve her zaman hizmete hazır bulunduracaktır. (İdarenin uygun gördüğü periyot dahilinde) Her ilaçlamadan sonra genel ve büyük temizlik yapılacaktır.” düzenlemeleri,
“Demirbaş malzemelerin korunması bakımı ve onarımı” başlıklı 11 inci maddesinde; “Yemek yapımı, dağıtımı, servisi ile temizlik ve bulaşık yıkama işlemlerinde kullanılan tüm demirbaş ve malzemelerin bakım, onarım ve saklanmasından tamamen yüklenici firma sorumlu olacaktır. Mutfak hizmetlerinin yürütüldüğü mekanlarda vuku bulacak hırsızlık olaylarına karşı firma gerekli önlemi alacaktır. Hırsızlıktan doğan zarar firma tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,
“Pişirilen yemeklerin kalite kontrolü” başlıklı 13 üncü maddesinde; “Pişirilecek yemeklerde renk, kıvam, koku, tat istenilen düzeyde olacaktır. Sıcak yemekler sıcak, soğuk yemekler ise uygun ağız ısısında servise hazır hale getirilecektir. Hazırlanan yemekler muayene komisyonu tarafından kontrol edilip (Servise Uygundur) denilmeden servis edilmeyecektir. Uygun olmayan yemeğin telafisi firma tarafından sağlanacaktır.
13.1- Mutfağın Temizlik Hizmetleri :Temizlikte kullanılan malzeme TSE belgeli olacaktır. Yemekhanede yemek yiyen kişilerin kullandığı temizlik malzemeleri firma tarafından karşılanacaktır. Haftalık ve aylık temizlik hizmetleri Cumartesi ve Pazar günleri yapılacaktır. Ve temizlik planı önceden sorumlu başhemşireye verilecektir. Haftalık temizliğinde cam ve duvarların temizliği, duvarlar, kapılar, alet ve makinelerin temizliği, masa ve sandalyelerin temizliği, camların ve perdenin temizliği, sürahi, bardak, çatal, kaşık, yemek tabaklarının dezenfekten maddelerle temizliği, masa örtülerinin yıkanması. Aylık temizlikte davlumbazların ağır kir ve yağ sökücü maddelerle temizliği, havalandırma sisteminin temizliği, böcek ve haşerelere karşı ilaçlama yapılacaktır. Kuru gıda depolarının ilaçlanması yapılacaktır. Günlük temizliklerde tezgah ve yerlerin temizlenmesi, kuzine, islimler devirme tavalarının işi bittikten sonra temizliği, et kıyma makinesi sebze ve doğrama makineleri temizlenip muhafazalarıyla kapatılması, fırınların ağır kir ve yağ çözücülerle temizliği, bulaşıkhanelerin lavaboların ve yerlerin temizlenmesi, kirlenen masa örtülerinin değiştirilmesi.” düzenlemeleri yer almaktadır,
Yukarıda yer verilen düzenlemelerin yanı sıra teknik şartnamede örnek menülere ve gramajlara yer verildiği de görülmektedir.
İdare tarafından teklifi aşırı düşük bulunan 6 istekliye gönderilen 18.02.2011 tarihli yazıda isteklilerden 28.02.2011 tarihine kadar idari şartnamede yer alan her bir gider kalemi için tekliflerine açıklık getirmeleri ve yazı ekinde yer alan 1 haftalık örnek yemek listesini öğün öğün fiyatlandırmalarının istenildiği görülmektedir.
İhale üzerinde bırakılan Esensoy Gıda İnş. Nak. ve Tem. Mad. Tic. San. Ltd. Şti. & Arayan Nak. Gıda. Tem. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde adı geçen isteklinin;
Maliyet cinsi
|
Adet
|
Birim maliyet toplamı
|
21 aylık maliyet
|
İşçilik
|
25
|
24.193,75
|
508.068,75
|
Temizlik Malzemesi
|
21
|
125,00
|
2.625,00
|
Ekmek
|
869.000
|
0,15
|
130.530,00
|
Sözleşme Gideri
|
---
|
|
29.136,25
|
Kıyafet
|
100
|
17,50
|
1.750,00
|
Mali Sorumluluk Sigortası
|
890
|
1,18
|
1.050,20
|
LPG
|
21
|
1.450
|
30.450,00
|
Normal Yemek
|
540.000
|
2,05
|
1.107.000,00
|
Diyet yemek
|
97.000
|
2,35
|
227.950,00
|
Normal kahvaltı
|
183.000
|
0,61
|
111.630,00
|
Diyet kahvaltı
|
49.000
|
0,62
|
30.380,00
|
Ara öğün
|
69.000
|
0,45
|
31.050,00
|
Firma Karı
|
|
|
29.809,80
|
Toplam
|
|
2.241.250,00
|
Şeklinde bir maliyet analizi yaptığı görülmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde; “78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir.
78.2. Malzemeli veya malzemesiz temizlik, malzemesiz yemek, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı olup, bu tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı olan/olmayan hizmetler arasında sayılmayan işlerin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı yukarıda yer verilen tanıma göre idarelerce değerlendirilecektir.
78.3. Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.” açıklamaları,
“Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde;“79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir.
79.4.2. İhale komisyonu tarafından yapılacak aşırı düşük teklif değerlendirmesinde aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekmektedir.
79.4.2.1. İhale komisyonu, teklifin önemli bileşenlerine ilişkin olarak;
a) Verilecek hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve hizmetlerin temininde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle aşırı düşük teklifleri değerlendirerek ihaleyi sonuçlandıracaktır.
79.4.2.2. Verilecek hizmetin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler, hizmetin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya hizmetin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; sadece bu hususların neler olduğu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul, özgünlük ya da hizmetin ekonomik olması sayesinde elde edilen maliyet avantajının da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanması gerekmektedir.
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
e. Ticaret borsalarına kayıtlı mallara ilişkin olarak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
f. Yaş sebze ve meyve için, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.6. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir.
79.4.2.7. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
79.4.2.8. İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatının, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.(Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük olarak yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
79.4.2.9. İstekli tarafından perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarının kullanılması halinde, ilgili mala ait sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir fiyatı gösteren mağaza veya market yönetimince onaylanmış kataloğu sunması yeterlidir.
79.4.2.10. İstekli tarafından ticaret borsalarında oluşan fiyatların kullanılması halinde, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son işlem tarihinde gerçekleşen asgari fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılması yeterlidir.
79.4.2.11. İstekli tarafından yaş sebze ve meyve için, toptancı halinde oluşan fiyatların kullanılmasıhalinde, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın, ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait asgari fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılması yeterlidir.
79.4.2.12. İsteklinin açıklamalarını kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara dayandırması durumunda ihale konusu işte kullanılması öngörülen mala ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) sunulacaktır. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
İsteklinin satışlar üzerinden açıklama yapabilmesi için malın ticareti ile iştigal ediyor olması; maliyete dayalı açıklama yapabilmesi için ise, son geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alış yapmış olması gerekmektedir.
İsteklinin son geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) sunmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
79.4.2.13. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
…
79.4.2.19. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin aşırı düşük teklif sorgulamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 3 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verilecek ve teklifler değerlendirilecektir.
…
79.4.2.24. Yemek hizmet alımı ihalelerinde, çalıştırılacak personelin giyim gideri ile su, tuz, baharat, peçete ve masa örtüsü giderleri için yapılacak açıklamalara ilişkin olarak isteklilerden belge sunmaları istenmeyecektir. İhale komisyonu ayrıca, bu girdiler dışındaki girdilerden de belgelendirilmesine gerek bulunmayanları tespit edebilecektir.
…
79.5. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (79.4.2.) maddesine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları teknik şartnameye aykırı hususlar içeren veya teklif tutarı, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri, personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde ise asgari işçilik maliyeti ve ilgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak sözleşme giderlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin yukarıda yer verilen açıklamalarından “Malzemeli yemek hizmeti alımı” işinin personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olmadığı, bununla birlikte ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirlenmiş olması nedeniyle de aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik giderlerine ilişkin açıklama yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Yine Kamu İhale Genel Tebliğinin 79 uncu maddesi açıklamaları doğrultusunda işçilik giderlerine ilişkin olarak yapılacak açıklamalar için ihale tarihi itibariyle geçerli olan asgari ücretin dikkate alınması gerekmektedir.
Bu durumda inceleme konusu ihalede işçilik ücretlerine ilişkin yapılan açıklamaların ihale tarihi olan 07.12.2010 itibariyle geçerli olan asgari ücret dikkate alınarak yapılması gerekmekte olup, işin 2011 ve 2012 yıllarında da gerçekleştirilecek olması asgari ücrete ilişkin olarak bir fark hesaplanmasını gerektirmemektedir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teknik şartnamede yer alan gider kalemlerinden ilaçlama giderlerine ve ihale konusu işin gerçekleştirilmesi sırasında yüklenici tarafından temin edilerek kullanılması gereken demirbaşların amortisman giderlerine ilişkin herhangi bir bedel öngörülmediği anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte kullanılacak aracın yakıt gideri, yemek yapılması sırasında kullanılacak LPG ve temizlik malzemelerine ilişkin olarak gider öngörülmesine rağmen bu giderlerin Tebliğde yer verilen belgelerin birisi ile tevsik edilmediği de görülmüştür.
Dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun görülmesinin yerinde olmadığı, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
1) Ramsu Temz. Gıda Teks. Özel Sağ. Nak. ve Pet. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;
1
|
Toplam sabah kahvaltısı maliyeti
|
152.935,71
|
2
|
Toplam normal yemek maliyeti
|
1.247.006,57
|
3
|
Toplam ara kahvaltısı maliyeti
|
60.030,00
|
4
|
Toplam diyet yemeği maliyeti
|
178.766,96
|
5
|
Toplam diyet kahvaltı maliyeti
|
25.480,00
|
6
|
Toplam Yemek maliyeti (1+2+3+4+5)
|
1.664.219,24
|
7
|
25 işçinin 21 aylık gideri toplamı
|
508.068,75
|
8
|
21 aylık maaş farkları gideri toplamı
|
36.080,27
|
9
|
21 aylık temizlik malzemesi gideri toplamı
|
5.271,00
|
10
|
İşçi kıyafet giderleri toplamı
|
2.500,05
|
11
|
Demirbaş malzeme giderleri toplamı
|
23.400,09
|
12
|
Yakıt tüp gideri toplamı
|
20.580,00
|
13
|
Sözleşme gideri ( 6+7+8+9+10+11+12 x % 3 )
|
69.900,60
|
14
|
Genel Maliyet Toplamı
|
2.330.020,00
|
15
|
Firma Karı
|
0,00
|
16
|
Teklif bedeli
|
2.330.020,00
|
Şeklinde bir maliyet analizi sunduğu görülmektedir.
Ramsu Temz. Gıda Teks. Özel Sağ. Nak. ve Pet. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teknik şartnamede yer alan gider kalemlerinden ilaçlama giderlerine ilişkin herhangi bir bedel öngörülmediği anlaşıldığından anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibi Buğrahan Müt. İnş. Tem Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. & Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cen. Bil. Hiz. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;
Maliyet Cinsi
|
Adet-Sayı
|
Aylık Maliyet Toplamı
|
21 Aylık Maliyet Toplamı
|
Genel işçilik maliyeti (% 3 dahil)
|
25
|
23.107
|
577.697,64
|
LPG
|
21
|
2.500,00
|
52.500,00
|
Ekmek
|
1.738.000
|
0,070
|
121.660,00
|
Diğer çeşitli giderler
|
21
|
700,00
|
14.700,00
|
Sözleşme karar pulu ( % 0,495)
|
-
|
-
|
11.407,73
|
Sözleşme damga vergisi ( % 0,825)
|
-
|
-
|
20.914,16
|
Kik payı tutarı (% 0,05)
|
-
|
-
|
1.267,53
|
Hakedişlerden kesilen damga vergisi (%0,825)
|
-
|
-
|
20.914,16
|
Asgari ücrete % 12 işçilik farkı
|
-
|
-
|
71.403,10
|
Sabah kahvaltısı
|
183.000
|
6.884,29
|
144.570,00
|
Öğle ve akşam yemeği
|
540.000
|
60.120,00
|
1.262.520,00
|
Ara kahvaltı
|
69.000
|
1.291,29
|
27.117,00
|
Diyet yemek
|
97.000
|
6.891,62
|
144.724,00
|
Diyet kahvaltı
|
49.000
|
1.257,67
|
26.411,00
|
Kar
|
|
37.243,68
|
Toplam
|
|
2.535.050,00
|
Şeklinde bir maliyet analizine yer verdiği görülmektedir.
Buğrahan Müt. İnş. Tem Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. & Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cen. Bil. Hiz. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında teknik şartnamede yer alan gider kalemlerinden ilaçlama giderlerine ve ihale konusu işin gerçekleştirilmesi sırasında yüklenici tarafından temin edilerek kullanılması gereken demirbaşların amortisman giderlerine ilişkin herhangi bir bedel öngörmediği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar başvuru sahibi tarafından işçilik giderleri üzerinden % 3 oranında sözleşme ve genel giderler hesaplanmış olsa da inceleme konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olmadığı dikkate alındığında amortisman giderlerine ilişkin olarak işçilik maliyeti üzerinden % 3 sözleşme ve genel giderler payı hesaplanmak suretiyle açıklama yapma imkanı bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, aşırı düşük teklif açıklamaları Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmayan başvuru sahibi Buğrahan Müt. İnş. Tem Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. & Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cen. Bil. Hiz. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmıştır.
3) Urfa Damak Gıda Yem. Tem. San. Tic. Ltd. Şti. & Divanlı İnş. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde yemek malzeme maliyetleri için 2.712.100 TL, işçilik maliyeti için 648.909,99 TL, giyim maliyeti için 4.060 TL, ilaçlama gideri olarak 10.500 TL, sözleşme giderleri ve KİK payı için 37.155,78 TL, kırtasiye ve haberleşme giderleri için 3.150 TL, amortismana tabi kıymetler için 26.040 TL, temizlik malzemesi gideri olarak da 16.835,50 TL bedel öngördüğü anlaşılmaktadır.
Anılan firmanın örnek menüler üzerinden yaptığı açıklamaları incelendiğinde ise, teknik şartnamede yemeklere ilişkin hazırlanan içeriklerin değiştirildiği, (örneğin öğle yemeği menüsünde yer alan mercimek çorbası için diyet menüde yer alan gramajlar kullanılarak açıklama yapıldığı), meyve suyu, poşet süt, ayran ve yoğurt gibi menülerin yanında 200 mg’lık olarak servis edilmesi istenilen içecek ve yiyecekler için kilogram bazında alınan fiyatların % 20 si alınmak suretiyle hesaplamalar yapıldığı bu durumun ise teknik şartnameye uygun olmadığı, baklava için ise hiçbir açıklayıcı bilgi ve belge sunulmadığı tespit edilmiştir.
Ayrıca, kahvaltı ile birlikte poşet olarak verilmesi öngörülen çay için kilogram bazında fiyat alındığı ve her bir öğün bazında 2 gr. çay kullanılacağı esas alınarak hesaplamaların yapıldığı bu hususun da teknik şartnameye aykırı olduğu anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte, Urfa Damak Gıda Yem. Tem. San. Tic. Ltd. Şti. & Divanlı İnş. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Sanvar Alışveriş Merkezi Tic. ve San. A.Ş. tarafından düzenlenen 13.02.2010 tarihli proforma faturada bazı malzemelerin biriminin teneke, çuval, koli, şişe olarak belirtildiği, teknik şartnamede ise yemek yapımında kullanılacak malzemelerin miktarlarının gram olarak belirtildiği dolayısıyla sağlıklı bir şekilde karşılaştırma ve değerlendirme yapma imkanının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, aşırı düşük teklif açıklamaları Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmayan Urfa Damak Gıda Yem. Tem. San. Tic. Ltd. Şti. & Divanlı İnş. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edilmekle birlikte, inceleme konusu ihalede aşırı düşük teklif açıklaması Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmayan 4 isteklinin teklifinin değerlendirilme dışı bırakılmasıyla geçerli teklif kalmadığından, ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Dr. Hasan GÜL
Başkan
|
|
Ali Kemal AKKOÇ
II. Başkan
|
Ali KAYA
Kurul Üyesi
|
Bahattin IŞIK
Kurul Üyesi
|
|
Hakan GÜNAL
Kurul Üyesi
|
Kazım ÖZKAN
Kurul Üyesi
|
Adem KAMALI
Kurul Üyesi
|
|
Abdullah DÜNDAR
Kurul Üyesi
|
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
|
|
Karşı Oy:
KARŞI OY
İncelemeye konu ihalede;
İhale konusu işin, 21 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım, Taşıma ve Bulaşık Yıkama Hizmeti Alımıolduğu, yaklaşık maliyeti 3.373.487,500 TL olarak belirlenen inceleme konusu ihalede;
11 adet ihale dokümanı satıldığı, 8 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca teklifi geçerli tüm firmaların aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmasına karar verildiği, ihalenin 2.373.487,500 TL teklif bedeli sunan ve idarece aşırı düşük açıklaması uygun bulunan Esensoy Gıda İnş. Nak. Ve Tem. Mad. Tic. San. Ltd. Şti. & Arayan Nak. Gıda. Tem. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Kurulca, aşırı düşük teklif açıklaması mevzuata uygun bulunmayan 4 isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılmış olup, geçerli teklif kalmadığından ihalenin iptaline kara verilmiştir.
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak şikayet başvurusuna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, geçerli tekliflerin tamamının yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre aşırı düşük olmadığı, en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece hiçbir isteklinin teklifine ilişkin olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ihalenin karara bağlanması gerekmektedir.
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasının objektif kriterlerinin var olmadığı düşünülmektedir.
Yukarıda açıklandığı üzere inceleme konusu ihalede “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle “ihalenin iptali”ne ilişkin karara katılmıyorum.
Ali Kemal AKKOÇ
II.Başkan