KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2010/078
Gündem No : 26
Karar Tarihi : 21.12.2010
Karar No : 2010/UH.II-3842
Şikayetçi:
Tomurcuk Gıda Temizlik Ürünleri ve Tekstil San. Tic. Ltd. Şti., Aykosan Sanayi Sitesi 1. Kısım E Blok No:40 İkitelli/İSTANBUL
İhaleyi yapan idare:
Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı İstanbul Bölge Hıfzıssıhha Enstitüsü, 10. Yıl Caddesi Cinoğlu Çıkmazı No:10 Zeytinburnu/İSTANBUL
Başvuru tarih ve sayısı:
29.11.2010 / 48915
Başvuruya konu ihale:
2010/542679 İhale Kayıt Numaralı "Koruma ve Güvenlık Hizmet Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
16.12.2010 tarih ve II.H.36.89.0167/2010-66E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı İstanbul Bölge Hıfzıssıhha Enstitüsü tarafından 26.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Koruma ve Güvenlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Tomurcuk Gıda Temizlik Ürünleri ve Tekstil San. Tic. Ltd. Şti.’nin 22.11.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 12.11.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 29.11.2010 tarih ve 48915 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.11.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
1) Kamu İhale Genel Tebliğinin 15.3 üncü maddesi uyarınca, zeyilname ile ihalenin son başvuru tarihi arasında on günden az sürenin olmaması gerektiği, ihale tarihi 26.11.2010 olmasına rağmen 23.11.2010 tarihinde hazırlanan ve doküman satın alanlara 24.11.2010 tarihinde gönderilen zeyilname ile ihale dokümanında değişiklikler yapıldığı, ancak mevzuatta belirtilen sürelere uyulmadığı,
2) İdari şartnamenin “Diğer Hususlar” başlıklı son maddesinin 8 nci alt maddesinde;“Üçüncü şahıslar tarafından koruma alanında meydana getirilecek zarar, ziyan ve kayıplardan yüklenici sorumludur. Zarar ve ziyana uğramış malzeme o günkü değeri üzerinden işlem görerek yüklenici tarafından ödenecektir.” düzenlemesine yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliğinin 67.3 üncü maddesinde;“Özel güvenlik hizmet alımı ihalelerinde; Özel Güvenlik Eğitim Kurumu Faaliyet İzin Belgesi, çevre yönetim sistem belgesi ve hizmet yeterlilik belgesi istenilmeyecektir. Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası dışında hırsızlık, emniyeti suistimal gibi farklı sigorta türlerine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmeyecektir.” düzenlemesine yer verildiği, anılan Tebliğ hükmü uyarınca, özel güvenlik hizmet alımı ihalelerinde yalnızca mali sorumluluk sigortası isteneceği, bunun dışındaki hırsızlık vb gibi farklı sigortaların istenemeyeceği, idare tarafından her ne kadar sigorta istendiğine dair bir düzenleme yapılmamış ise de hırsızlık karşısında her türlü zarar ve ziyanın firma tarafından karşılanacağının belirtilmiş olması büyük mali külfet doğuracağından, söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
İddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibinin 12.11.2010 tarihinde ihale dokümanı satın aldığı ve ihale dokümanında yer alan;
İdari şartnamenin “İşe başlama ve iş bitirme tarihi” başlıklı 48 nci maddesinde; “48.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 01.01.2011 gün içinde işe başlanır.”,
İdari şartnamenin “Diğer Hususlar” kısmının 4 üncü maddesinde;“İdare tarafından yükleniciye hakedişi ödemesi yapıldıktan sonra en geç 3 (üç) iş günü içerisinde işçi ücretlerinin işçilerin adına açılan banka hesaplarına yatırılacaktır. Herhangi bir sebeple idarenin yapacağı hakediş ödemelerinde bir gecikme olması durumunda hakedişlerin ödenmesi beklenilmeden işçi ücretleri yüklenici tarafından ödenecektir. İşçi ücretlerinin hesaplara aktarılmasına dair banka dekontunun aynı gün veya takip eden gün içerisinde müdürlüğümüze ibraz edilecektir.”,
İdari şartnamenin “Diğer Hususlar” kısmının 8 nci maddesinde;“Üçüncü şahıslar tarafından koruma alanında meydana getirilecek zarar, ziyan ve kayıplardan yüklenici sorumludur. Zarar ve ziyana uğramış malzeme o günkü değeri üzerinden işlem görerek yüklenici tarafından ödenecektir.”,
Teknik şartnamenin “Fazla Çalışma” balıklı 3.4 üncü maddesinde;“Mesai saatleri içinde işin bitirilmesi esastır. Gerektiğinde personelin fazla mesai yapması durumunda idare ek ödeme yapmayacaktır. Personelin verimli çalıştırılmasından firma sorumludur.”,
Hususlarıyla ilgili olarak 22.11.2010 tarihinde idareye zeyilname talebinde bulunduğu,
İdare tarafından 23.11.2010 tarihinde düzenlenen zeyilname ile;
İdari şartnamenin 48.1 inci maddesinin;“Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 7 (yedi) gün içinde işe başlanır.”,
İdari şartnamenin “Diğer Hususlar” kısmının 4 üncü maddesi ile Sözleşme tasarısının “Diğer Hususlar” başlıklı 4 ncü maddesinin;“İşçi ücretleri işçiler adına açılmış banka hesaplarına, yükleniciye hakediş ödemesinin yapıldığı gün veya takip eden gün içinde aktarılacaktır. İşçi ücretlerinin hesaplara aktarıldığına dair banka dekontu aynı gün veya takip eden gün içinde Kuruma ibraz edilecektir. İşçi ücretlerinin ödenmemesi durumunda sözleşme ve ihale dokümanı hükümleri ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Çalışanların özlük hakları” başlıklı 38 nci maddesine göre hareket edilecektir.”,
Teknik şartnamenin “Fazla Çalışma” balıklı 3.4 üncü maddesinin;“Mesai saatleri içinde işin bitirilmesi esastır. Personelin verimli çalıştırılmasından firma sorumludur.”,
Şeklinde değiştirildiği,
Söz konusu değişikliklerin ihale dokümanı satın alan firmalardan Ana Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’ne 24.11.2010 tarihinde elden, başvuru sahibine faks yoluyla tebliğ edildiği, (GSM Koruma ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş. 24.11.2010 tarihinde ihale dokümanını değişiklik yapılmış son haliyle almıştır.) ihale tarihinde değişiklik yapılmadığı,
Anlaşılmıştır.
Kamu İhale Kanununun “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29 uncu maddesinde;
“İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.
Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkanı sağlanır.
Ayrıca, istekliler tekliflerini hazırlarken ihale dokümanında açıklanmasına ihtiyaç duyulan hususlarla ilgili olarak son teklif verme gününden yirmi gün öncesine kadar yazılı olarak açıklama talep edebilir. Bu talebin idarece uygun görülmesi halinde yapılacak açıklama, bu tarihe kadar ihale dokümanı alan bütün isteklilere son teklif verme gününden on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ve açıklama talebinde bulunan istekli belirtilmeksizin yazılı olarak gönderilir.”,
Anılan Kanunun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55 inci maddesinin ikinci fıkrasında;“İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.” hükümleri yer almaktadır.
İncelenen ihalede, başvuru sahibinin 12.11.2010 tarihinde doküman satın aldığı ve 4734 sayılı 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 55 nci maddesinde belirtilen sürelere uygun olarak ihale tarihinden (26.11.2010) üç iş günü öncesi günkü tarih olan 22.11.2010 tarihinde ihale dokümanına yönelik şikayet başvurusunda bulunduğu, idare tarafından şikayet üzerine yapılan incelemede ihale dokümanında 23.11.2010 tarihinde düzeltme yapıldığı, ancak söz konusu düzeltmelerin, son teklif verme gününden önceki 10 günlük süre içerisinde yapılmamış olması nedeniyle, ihale tarihinin de 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 29 uncu maddesinde belirtilen usullere uygun olarak ertelenmesi gerektiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmuştur.
2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak:
İşe ait teknik şartnamenin 1 inci maddesinde işin konusu; Müdürlük binalarının giriş ve çıkışlarının, depoların, servis ve idari katlarının, otopark ve bahçe alanının ve diğer tüm birimlerin güvenliğinin sağlanması, devriye gözetim hizmetlerinin yerine getirilmesi, ziyaretçi ve araç girişlerinin düzenlenmesi vb. gibi hizmetlerin temin edilecek eğitimli ve donanımlı güvenlik personeli tarafından haftanın 7 günü, 24 saat aralıksız olarak yürütülmesi ve organize edilmesi olduğu belirtilmiştir.
İdari şartnamenin “Diğer Hususlar” başlıklı son maddesinin 8 inci alt maddesinde;“Üçüncü şahıslar tarafından koruma alanında meydana getirilecek zarar, ziyan ve kayıplardan yüklenici sorumludur. Zarar ve ziyana uğramış malzeme o günkü değeri üzerinden işlem görerek yüklenici tarafından ödenecektir.”,
İşe ait sözleşme tasarısının “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21 nci maddesinde;
“21.1. İş ve iş yerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.”,
Düzenlemelerine yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 67.3 üncü maddesinde;“Özel güvenlik hizmet alımı ihalelerinde; Özel Güvenlik Eğitim Kurumu Faaliyet İzin Belgesi, çevre yönetim sistem belgesi ve hizmet yeterlilik belgesi istenilmeyecektir. Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası dışında hırsızlık, emniyeti suistimal gibi farklı sigorta türlerine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmeyecektir.”,
“İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 76 ncı maddesinde;
“76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesi ile tip idari şartnamelerin “teklif fiyata dahil olan giderler” maddesi ve tip sözleşmenin 21 inci maddesinde yer almaktadır.
76.1.1 Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu, hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitlerinin günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtileceği” hükme bağlanmıştır.
76.1.2 Tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinin konuyla ilgili dipnotunda “idarelerin, ihale edilecek hizmetin özelliğine göre sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak … , sigorta, …giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olması gerektiğini bu maddede belirtecekleri” ifade edilmiştir. Bu nedenle, idarece sözleşme taslağının 21 inci maddesinde yükleniciden sigorta yaptırması istenmekte ise idari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinde sigorta giderinin de teklif fiyata dahil olduğunun belirtilmesi gerekmektedir. Ancak, idarece sözleşme taslağının 21 inci maddesinde yükleniciden sigorta yaptırmasının istenmediği durumlarda ise ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken başka sigorta giderlerinin de bulunabileceği göz önüne alınarak idari şartnamede, sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince yapılacak sigorta giderinin teklif fiyata dahil olduğuna ilişkin düzenleme yapılması mümkün bulunmaktadır.
76.2. İdareler, idari şartnamede teklif fiyata dahil olan giderler arasında sigorta giderine yer vermek kaydıyla sözleşme taslağının 21 inci maddesinde sigortaya ilişkin düzenleme yapabileceklerdir. Bu çerçevede, idarece yüklenici tarafından iş ve/veya işyerinin sigortalattırılması isteniyorsa sözleşme taslağının 21.1. maddesinde iş ve işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu mutlaka belirtilecektir.
76.3. Sözleşme taslağının (21.1.) maddesinde iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğunun belirtilmesi halinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitini belirleyen düzenlemenin sözleşme taslağının (21.2.) maddesinde yapılması gerekmektedir. Ancak, (21.1.) maddesinde sigortaya ilişkin bir düzenleme yapılmamış ise (21.2.) maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır.” cümlesi yazılacaktır.
76.4. Sözleşme taslağının (21.1.) maddesinde iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilmesine rağmen, idari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinde sigorta giderine yer verilmediği ve/veya sözleşme taslağının (21.2.) maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmediği hallerde, iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının istenmediği ve sigorta giderinin de teklif fiyata dahil giderler arasında yer almadığı kabul edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir.
76.5. İdari şartnamede teklif fiyata dahil olan giderler arasında sigorta giderine yer verilen ve sözleşme taslağının (21.1.) maddesinde iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilerek (21.2.) maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlendiği ihalelerde, isteklilerden ihale aşamasında sigortaya ilişkin herhangi bir belge (taahhütname, sigorta poliçesi vb.) sunmaları istenmeyecektir. Bu durumda, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından sigorta poliçesi sunulacağına ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılacaktır.”,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19 uncu maddesinde;
“Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtilir.
Düzenlenen sigorta poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi gerçekleştiren sıfatıyla ve varsa alt yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden sigorta ettirilmelidir.
Sözleşmesinde istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama tarihinin yıl dönümündeki güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur.
Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye vermek zorundadır. Sigortalar tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.
Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz.
Sigortayükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip etmeyeceği veya ne ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz önünde tutularak sözleşme veya eklerinde belirtilir.
Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu sigortalar, iş yeni yükleniciye ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin sigorta giderleri ilk yükleniciye ait olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak üzere üç (3) ayı geçemez.”,
Açıklamaları yer almaktadır.
İdari şartnamede yapılan düzenlemede, üçüncü şahıslar tarafından koruma alanında meydana getirilecek zarar, ziyan ve kayıplardan yüklenicinin sorumlu olduğu, zarar ve ziyana uğramış malzemenin o günkü değeri üzerinden işlem görerek yüklenici tarafından ödeneceği belirtildiğinden, iş ve işyerinin yüklenici tarafından sigortalanması gerektiği, ancak sözleşme tasarısının 21 nci maddesinde, iş ve iş yerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluğun Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye ait olduğunun belirtildiği, sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmediği,
diğer taraftan Kamu İhale Genel Tebliğinin 67.3 üncü maddesi uyarınca; özel güvenlik hizmet alımı ihalelerinde; özel güvenlik mali sorumluluk sigortası dışında hırsızlık, emniyeti suistimal gibi farklı sigorta türlerine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmeyeceği,
bu durumda üçüncü şahısların koruma alanında meydana getireceği zarar, ziyan ve kayıplarla ilgili olarak yüklenicinin sorumlu tutulamayacağı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmuştur.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
Ali Kemal AKKOÇ
II. Başkan
Ali KAYA
Kurul Üyesi Hakan GÜNAL
Kurul Üyesi Kazım ÖZKAN
Kurul Üyesi
Adem KAMALI
Kurul Üyesi Abdullah DÜNDAR
Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi