KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2010/077

Gündem No : 4

Karar Tarihi : 14.12.2010

Karar No : 2010/UH.III-3679

Şikayetçi:

Dörtlü Gıda Yemek Temz. İlaçlama San. ve Tic. Ltd. Şti., Yeni San. Sitesi. B-5 Blok No:1, 2, 3, 6 Nazilli/AYDIN

İhaleyi yapan idare:

Aydın/Karacasu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Yaylalı Mah. M. Kemalpaşa Cad. No:68 Kat:1 Karacasu/AYDIN

Başvuru tarih ve sayısı:

22.11.2010 / 47015

Başvuruya konu ihale:

2010/93432 İhale Kayıt Numaralı "Taşımalı İlköğretim Kapsamındaki Öğrencilere Öğle Yemeği Verilmesi ve Hizmet Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

10.12.2010 tarih ve III.H.35.83.0266/2010-68E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Aydın/Karacasu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 09.08.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Taşımalı İlköğretim Kapsamındaki Öğrencilere Öğle Yemeği Verilmesi ve Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Dörtlü Gıda Yemek Temz. İlaçlama San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 26.10.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 02.11.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 22.11.2010 tarih ve 47015 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.11.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) Kesinleşen ihale kararının taraflarına bildirimini izleyen on gün tamamlanmadan önce usulüne aykırı şekilde sözleşme imzalandığı, bu durumun ihalenin iptalini gerektirdiği,

2) İhaleye ilişkin daha önce yapılan itirazen şikayet başvurusu sebebiyle tekliflerin geçerlilik süresinin dolduğu, idarenin, isteklilerden tekliflerini uzatmalarını istemesi gerekirken usulüne aykırı şekilde sözleşme imzaladığı, bu nedenle, sözleşmenin hükümsüz olduğu,

3) Aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 41 inci maddesinin son fıkrasında, ihale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren, 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamayacağı hükmüne yer verilmiştir. İncelenen ihalede, kesinleşen ihale kararının bildirimini (18.10.2010) izleyen 10 günlük şikayet başvuru süresi tamamlanmadan önce, 22.10.2010 tarihinde, usulüne aykırı şekilde, bekleme süresine uyulmaksızın sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır. Öte yandan, anılan Kanunun, Kuruma itirazen şikayet başvurusunu düzenleyen 56 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında da, Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olmasının itirazen şikayet başvurusunun incelenmesine ve 54 üncü maddede sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmeyeceği belirtilmiştir. Bu nedenle, aşağıda başvuru sahibinin diğer iddiaları incelenmiş bulunmaktadır.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanunun “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32 nci maddesinde; “Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,

Anılan Kanunun “Teminat mektupları” başlıklı 35 nci maddesinin ikinci fıkrasında; “32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında; “Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler, ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanında belirtilir.” hükmü,

30.07.2010 tarihli ve 27657 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile değişikliğe uğrayan Kamu İhale Genel Tebliğinin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7 nci maddesinde; “Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İhale ilanının 11 inci, idari şartnamenin ise 24.1 inci maddesinde, tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 45 takvim günü olarak belirlenmiştir. İdari şartnamenin 26.3 üncü maddesinde de, geçici teminat mektuplarının geçerlilik süresinin 25.10.2010 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği düzenlenmiştir. İhaleye katılan isteklilerin teminat mektuplarının geçerlilik tarihlerinin 25.10.2010 tarihinden sonra olduğu tespit edilmiştir.

Belirtilen hususlara göre, uzatılan teklif geçerlilik süresinin dolduğu durumlarda dahi sözleşme imzalanması mümkün bulunmakla birlikte, şikayete konu ihalede, teklif geçerlilik süresinin uzatılmadığı aşamada, isteklinin kabulü ile sözleşme imzalandığı ve sözleşmenin imzalandığı tarihte, geçici teminat mektubunun geçerlilik süresini de koruduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, başvuru sahibinin ikinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliğinin, özel hükümlerine ilişkin ikinci kısmının “Hizmet Alımı İhalelerine İlişkin Özel Hususları” düzenleyen üçüncü bölümünün “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinin 3 üncü alt maddesinde; “Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti…gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir…” açıklaması yer almaktadır.

Anılan Genel Tebliğin 79 uncu maddesinde ise, hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

İhale konusu hizmetin miktarına, türüne, süresine ve yapılacağı yere ilişkin olarak, ihale ilanının ve idari şartnamenin 2 nci maddelerinde, 6 Taşıma Merkezi İlköğretim Okulunda 178 iş günü boyunca toplam 762 öğrenciye öğle yemeği verileceği belirtilmiştir.

İdari şartnamenin 25 inci maddesinde, yemeklerin hazırlanmasında, sunulmasında ve yemek verilen yerin temizlenmesinde kullanılacak her türlü malzemenin ve iş gücünün teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği görülmüştür.

İdari şartnamenin 7.5.1 inci, teknik şartnamenin ise 5 inci maddesinde, isteklinin 1 adet gıda mühendisi çalıştıracağı belirtilmiştir. Teknik şartnamenin 1 inci maddesinde de, gıdaların bozulmasını önleyecek şekilde, 3 adet araç ile yemek taşınacağının düzenlendiği tespit edilmiştir.

Şikayete konu ihalede yaklaşık maliyet , Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğünün taşımalı öğrencilerin öğle yemeği ücreti konulu yazısında bildirilen ücretten KDV oranı indirilmek suretiyle bulunan tutar esas alınarak toplam 290.098,28 TL olarak belirlenmiştir. Bu nedenle, ihalede, aşırı düşük tekliflerin belirlenmesi bakımından, yaklaşık maliyete dahil olduğu varsayılan kar oranının dikkate alınmasının yanında, özellikle, dokümanda belirlenen maliyet unsurlarına göre ihaleye katılan isteklilerin tekliflerinin karşılaştırılmasının ve diğer tekliflere göre önemli ölçüde farklılık arz eden teklif ya da tekliflerin bulunup bulunmadığının tespitinin gerekli olduğu anlaşılmaktadır.

5 isteklinin götürü bedel üzerinden teklif verdiği ihalede, geçerli tekliflerin tutarlarına bakıldığında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin 186.499,50 TL, ekonomik bakımdan en avantajlı ikinci teklif sahibi şikayetçinin 238.719,36 TL, geçerli üçüncü teklif sahibinin ise 244.180,80 TL teklif sunduğu görülmüştür.

Dolayısıyla, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerekmektedir.

Belirtilen nedenlerle, idare tarafından, Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.24 üncü maddesinde tanınan yetki kapsamında, varsa, belgelendirilmesine gerek bulunmayan girdiler de tespit edilerek, ihale üzerinde bırakılan istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesi ve isteklinin 79 uncu madde bütününü dikkate alarak yapacağı açıklamayı, idarenin, ilgili maddeye uygunluk yönünden değerlendirmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli, Erkaraca Gıda İnş. Teks. Day. Tük. Mal. Sos. Hizm. ve Org. Turz. Taşm. Lpg Petrol Ürn. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifine ilişkin olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Dr. Hasan GÜL

Başkan

Ali Kemal AKKOÇ

II. Başkan Hicabi ECE

Kurul Üyesi Ali KAYA

Kurul Üyesi

Bahattin IŞIK

Kurul Üyesi Hakan GÜNAL

Kurul Üyesi Kazım ÖZKAN

Kurul Üyesi

Adem KAMALI

Kurul Üyesi Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi