KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2010/064

Gündem No : 74

Karar Tarihi : 04.10.2010

Karar No : 2010/UH.I-3013

Şikayetçi :

Akad İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., Mesnevi Caddesi Komşu Sokak No: 1/5 Çankaya/ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Karayolları 17.Bölge Müdürlüğü, Barbaros Bulvarı No:56 Zincirlikuyu Beşiktaş/İSTANBUL

Başvuru tarih ve sayısı:

07.09.2010 / 26448

Başvuruya konu ihale:

2010/32916 İhale Kayıt Numaralı "Düzce(Gümüşova)-Edirne(Kapıkule) Arası Otoyol ve Bağlantı Yollarında Sanat Yapılarının Temizliği ve Periyodik Bakım Sırasında Drenaj Kanallarının Görüntü Alınarak Tespit Edilm. ve Bak.Onar. Hizm.Yapıl" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

28.09.10.2010 tarih ve I.H.28.00.G028/2010-21E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Karayolları 17.Bölge Müdürlüğü tarafından 03.05.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Düzce(Gümüşova)-Edirne(Kapıkule) Arası Otoyol ve Bağlantı Yollarında Sanat Yapılarının Temizliği ve Periyodik Bakım Sırasında Drenaj Kanallarının Görüntü Alınarak Tespit Edilmesi ve Bakım Onarım Hizmetleri Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Akad İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 16.08.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 25.07.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 07.09.2010 tarih ve 26448 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.09.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdarece yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin, Borka Boru Kanal Temizleme Görüntüleme Rehabilitasyon Taah. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise firmalarının olduğu, ihale üzerinde bırakılan firmanın idareye sunduğu ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı Yol Bakım ve Onarım Müdürlüğünce düzenlenen iş deneyim belgesinin edinildiği işin, ihale dokümanında;“Otoyollar, devlet yolları, il yolları, şehir içi ana arter yollarda sanat yapılarının temizliği, yağmur suyu kanallarının temizliği, drenaj kanallarının görüntülenmesi” şeklinde tanımlanan işin bezeri olmadığı, iş bitirme belgesinin kapsamının; araç çalıştırılması, işçi çalıştırılması ve yağmursuyu borularının görüntülenmesi olmak üzere toplam üç iş kaleminden müteşekkil olduğu, belgenin edinildiği işin içeriğinde yapım, onarım ve sanat yapılarının temizliği işlerinin bulunmadığı, halbuki ihale konusu işte; “sanat yapılarının temizliği, yağmur suyu kanallarının temizliği, drenaj kanallarının görüntülenmesi” işlerinin birlikte yapılmış olduğu işlerin benzer iş olarak kabul edilmesi gerektiği,

2) İdareye sunulan söz konusu belgenin, anılan istekli ve Uzunlar firması iş ortaklığı yükleniminden edinilen bir belge olduğu, belge edinilen işin, ihale üzerinde bırakılan isteklinin tek başına bitirdiği bir iş olmadığı, dolayısı ile sözkonusu belgenin geçersiz bir belge olduğu,

3) İhale üzerinde bırakılan firmanın idareye sunduğu teklif tutarı ile anılan işleri bitirmesinin mümkün olmadığı ve anılan teklifin aşırı düşük teklif olduğu, ancak idarece sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan, ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata aykırı olduğu,

Anılan işin özellik gerektiren makine ve ekipmanla yapılması gerektiği, dikkate alındığında, bu ekipmana sahip olmayan istekli tarafından işin yapılarak tamamlanmasının mümkün olmadığı,

Ayrıca işin kapsamında düz işçiliğe ilişkin giderin fazla olması nedeniyle asgari ücretin altında işçilik ücretinin öngörülmesinin de mümkün olmadığı anlaşıldığından, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin, firmaları üzerinde bırakılması gerektiği,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin belgeler” başlıklı 2 nci maddesinin (a) bendine işin adının;“Düzce(Gümüşova)-Edirne(Kapıkule) Arası Otoyol ve Bağlantı Yollarında Sanat Yapılarının Temizliği ve Periyodik Bakım Sırasında Drenaj Kanallarının Görüntü Alınarak Tespit Edilmesi ve Bakım Onarım Hizmetleri Yapılması” olarak belirtildiği,

Aynı Şartnamenin “Benzer iş olarak kabul edilecek işler” başlıklı 7.6 ncı maddesinde iş tanımı; “Otoyollar, devlet yolları, il yolları, şehir içi ana arter yollarda; sanat yapılarının temizliği, yağmur suyu kanallarının temizliği, drenaj kanallarının görüntülenmesi işlerinin birlikte yapılmış olduğu, işler benzer iş olarak kabul edilecektir.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

Benzer iş, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde; “İhale konusu hizmet veya hizmetin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan hizmetleri” şeklinde ifade edildiği, İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idareye sunulan, 13.04.2010 tarih ve 2760 sayı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı Yol Bakım ve Onarım Müdürlüğünce düzenlenen iş deneyim belgesinde, iş tanımının “Ana ulaşım yollarında yağmur suyu hatları ve açık kanalların teressubat temizlik çalışmaları ile kanal görüntüleme işi” şeklinde tanımlandığı, belge edinilen işin içeriğinde; yağmur suyu hatlarında ve açık kanallarda temizliğin yapılması ile beraber aynı zamanda temizlik yapılacak hatlar üzerinde bulunan sanat yapılarının da aynı uygulama içerisinde temizlenmesinin kaçınılmaz olduğu, iş kapsamında; yağmur suyunun ve/veya atık suların deşarj edildiği açık tahliyelerin görüntülenmesinin de yer aldığı dikkate alındığında, anılan belgede tanımlanan işin; ihale konusu hizmet işine; nitelik, kapsam uygulama usulleri, makine ekipman ve ihtiyaç olan personel/organizasyon bakımından benzeri olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu hususa ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

İhale ilanının “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 4.3 üncü maddesinde; “Son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kabul işlemleri tamamlanan ve teklif edilen bedelin %50 oranından az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler” düzenlemesine yer verilmiştir.

İdareye sunulan iş deneyim belgesinde; Borka Boru Kanal Temizleme Görüntüleme Rehabilitasyon Taah. Tic. Ltd. Şti. + Mehmet Sağır İş Ortaklığı’nın yüklenici olduğu, belge edinilen işte, Borka Boru Kanal Temizleme Görüntüleme Rehabilitasyon Taah. Tic. Ltd. Şti.’nin İş Ortaklığındaki ortaklık oranının %90, Mehmet Sağır’ın ortaklık oranının ise; %10 olduğu, idarece gönderilen belge ve bilgilerden, anılan işin ortaklığında Uzunlar firmasının yer almadığı, belgedeki toplam sözleşme tutarının 6.854.534,40 TL olduğu, bu tutarına %90’ı olan 6.169.080,96 TL’nin ihale üzerinde bırakılan isteklinin payına isabet eden tutar olduğu, bu tutarın, ihale ilanının 4.3 üncü maddesinde açıklanan ve isteklice teklif edilen tutarın % 50 sini karşıladığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu hususa ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 59 uncu maddesinde;“ (1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

(2) İhale komisyonu;

a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.

(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.

(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibinin, ihale üzerinde bırakılan isteklinin makina ekipman ve çalıştırılacak personel dikkate alındığında, bu isteklice sunulan teklif bedel ile anılan işin bitilemeyeceği, idarenin sınır değer tespitini yapmadığı, teklifi aşırı düşük bulunan istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapmadan ihaleyi sonuçlandırdığı, iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;

İhale konusu işin hizmet alımı ihalesi olduğu, mevzuat gereğince sadece yapım işlerinde sınır değer tespitine ilişkin düzenleme bulunduğu, ancak hizmet alımı ihalelerine yönelik olarak Kurum tarafından belirlenmiş sınır değer tespitine yönelik bir düzenleme bulunmamakla birlikte,

istekliler tarafından sunulan tekliflerin, yaklaşık maliyete ve sunulan diğer tekliflere göre aşırı düşük bulunması halinde; idarece hesaplanan yaklaşık maliyet tutarından ön görülen kar ve genel giderler miktarı çıkarılarak bulunan tutarın altında sunulan tekliflere, genel kabul görmüş ve istikrar kazanmış Kamu İhale Kurulu kararları doğrultusunda, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak tekliflerin değerlendirilmesi gerekmektedir.

İhale konusu işin yaklaşık maliyetinin 9.984.382,00 TL olduğu, ihaleye sunulan tekliflerin tutarlarının ise; 6.651.910 TL, 8.990.350 TL, 9.466.900 TL, 9.379.000 TL ve 9.624.000, TL olduğu, idarece hesaplanan yaklaşık maliyet tutarının içerisinde %20 kar ve genel giderler payı (9.984.382*0,20=1.996.876,40 TL) bulunduğu dikkate alındığında, 9.984.382-1.996.876,40=7.987.506,60 TL’nin altındaki bedeller ile sunulan tekliflere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak tekliflerin değerlendirilmesi gerekmektedir.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idareye sunulan teklif tutarının (6.651.910 TL) yaklaşık maliyete ve diğer tekliflere göre aşırı düşük olduğu görüldüğünden, bu teklife ilişkin olmak üzere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak, ihalenin sonuçlandırılması gerekmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, İhale üzerinde bırakılan Borka Boru Kanal Temizleme Görüntüleme Rehabilitasyon Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye sunulan teklife ilişkin olmak üzere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

Karşı Oy:

KARŞI OY

İnceleme konusu ihalede başvuru sahibinin,“ihale üzerinde bırakılan isteklinin makina ekipman ve çalıştırılacak personel dikkate alındığında, bu isteklice sunulan teklif bedel ile anılan işin bitilemeyeceği, idarenin sınır değer tespitini yapmadığı, teklifi aşırı düşük bulunan istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapmadan ihaleyi sonuçlandırdığı”, iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda; ihale üzerinde bırakılan Borka Boru Kanal Temizleme Görüntüleme Rehabilitasyon Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye sunulan teklife ilişkin olmak üzere aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiş bulunmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun“Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde:“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

“Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a-İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b- Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c- Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin“Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 59 uncu maddesinde:“(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

(2) İhale komisyonu;

a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.

(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.

(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” hükmü,

Yer almaktadır.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı ihalesi olduğu, mevzuat gereğince sadece yapım işlerinde sınır değer tespitine ilişkin düzenleme bulunmakta ancak personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerine yönelik olarak Kurum tarafından belirlenmiş sınır değer tespitine yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı, idarece hesaplanan yaklaşık maliyet olan 9.984.382,00 TL ‘nın içerisinde idarece öngörülen kar oranına ilişkin bir belirleme yapılmadığı, ihaleye sunulan tekliflerin tutarlarının ise; 6.651.910 TL, 8.990.350 TL, 9.466.900 TL, 9.379.000 TL ve 9.624.000, TL olduğu, idarenin ihale üzerinde bırakılan firmanın teklifini; diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre düşük bir teklif olarak değerlendirmediği, dolayısıyla sunulan teklif bedeli ile ihale konusu işin yapılabileceği sonucuna ulaştığı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan söz konusu hizmet alımı ihalesinde ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin yaklaşık maliyete göre aşırı düşük kalıp kalmadığı ve aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılıp yapılmayacağı hususunun, Kanunun 38 inci maddesine göre, idarenin takdirinde olduğu ve idarenin yetkisini kullanarak aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutmadan ihale üzerinde kalan firmanın teklifini kabul ederek ihaleyi sonuçlandırmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Yukarıda açıklandığı üzere, inceleme konusu ihalede“itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle“düzeltici işlem belirlenmesi” ne ilişkin karara katılmıyorum.

Hicabi ECE

Kurul Üyesi