KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2018/030

Gündem No : 40

Karar Tarihi : 23.05.2018

Karar No : 2018/UM.II-1031

BAŞVURU SAHİBİ:

Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Makina İkmal Bakım ve Onarım Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/84071 İhale Kayıt Numaralı “1 Kalem Motorin Alım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Makina İkmal Bakım ve Onarım Dairesi Başkanlığı tarafından 10.04.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “1 Kalem Motorin Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin 20.04.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.04.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.05.2018 tarih ve 26627 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.05.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/765 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idare tarafından bahse konu ihalenin Termopet Akaryakıt Nakliyat ve Ticaret Limited Şirketinin üzerinde bırakıldığı, TP PETROL Dağıtım A.Ş.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olduğu ve anılan isteklilerin vermiş oldukları tekliflerin, yaklaşık maliyet ve diğer isteklilerin verdikleri tekliflerle mukayese edildiğinde, aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi gerektiği, idarenin akaryakıt ihtiyaçlarını temin ederken kamu kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak için en düşük fiyattan almaya çalışması ilk bakışta olumlu gibi görünse de buna karşılık işlerin yarıda bırakılmadan zamanında tamamlanmasını da göz önünde bulundurması gerektiği, söz konusu ihaleye verilen fiyatın çok düşük olması nedeniyle ihale onaylandığı takdirde yüklenicinin zarar hatta iflas etmesi ihtimalinin ortaya çıkacağı, idarenin bu nedenlerden dolayı aşırı düşük teklif sorgulamasını yapmadan ihaleyi sonuçlandırmasının hukuka uygun olmadığı ve bu nedenle düzeltici işlem tesis edilmesi ya da ihalenin iptal edilerek yeniden ihaleye çıkılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmüne,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesinde “(1) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, ikinci ve üçüncü fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Verilen tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale komisyonu tarafından tespit edilmesi halinde, bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu tarafından;

1) İmalat sürecinin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen malın özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak, aşırı düşük teklifler değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılır.

(2) Yaklaşık maliyeti 4734 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin dört katına eşit veya bu değerin altındaki ihalelerde, birinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin dört katının üzerinde olan ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur. ” hükmüne,

İdari Şartname'nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;

a) Adı: 1 KALEM MOTORİN ALIM İŞİ

b) Varsa kodu:

c) Miktarı ve türü: 23.000.000 LT MOTORİN

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Teslim edileceği yer: Motorin, Kırıkkale Rafinerisinden veya dağıtım şirketinin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kontrolündeki Ankara’da bulunan ana deposundan Belediyemiz akaryakıt tankerleri tarafından teslim alınacaktır. Zorunlu hallerde İdarenin bilgisi dahilinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kontrolündeki Kırıkkale ve Ankara dışındaki diğer tesislerinden dolumun yapılması durumunda motorinin nakliyesi ve bu taşıma esnasındaki tüm giderler, sorumluluk ve cezai işlemler yükleniciye ait olacak olup idarenin belirleyeceği Ankara ve Kırıkkale’de bulunan depolarımıza yüklenici teslimat yapacaktır. Yüklenici tarafından teslimatı yapılan her bir tanker motorin için ayrı ayrı, TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edilen bir laboratuvardan alınan analiz raporu düzenlenerek Belediyemiz yetkililerine teslim edilecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname'nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. Bu ihalede işin tamamı için teklif verilecektir…” düzenlemesine,

Aynı Şartname'nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesine ve “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesine,

İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesinde “İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan 38’inci maddesinde Kuruma ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespit edilme ve değerlendirme yöntemlerini belirleme ve ihalenin açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine ilişkin düzenlemeler yapma yetkisinin verildiği,

bu yetki çerçevesinde Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesinde idarelere aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, anılan maddenin ikinci ve üçüncü fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapma ya da aşırı düşük teklif sorgulama yapmadan ihaleyi sonuçlandırma seçeneklerinden birisini kullanma olanağının tanındığı anlaşılmıştır.

10.04.2018 tarihinde alınan ihale komisyonu kararında, ihaleye 5 isteklinin teklif verdiği, Termopet Akaryakıt Nak. Tic .Ltd.Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği ve ihalenin üzerinde bırakıldığı görülmüştür.

Başvuru konusu ihalenin yaklaşık maliyetinin 4734 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinde belirtilen eşik değerin dört katının üzerinde olduğu, bu itibarla inceleme konusu ihalede Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde idarenin anılan Yönetmelik’in 58’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) bendindeki seçeneklerinden birini seçme hakkının bulunduğu, söz konusu ihalenin ihale ilanı ve ihale dokümanı incelendiğinde idarece anılan seçeneklerden (b) bendinin kullanılarak ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklifin üzerinde bırakılarak sonuçlandırılacağı düzenlemesine yer verildiği, ihale dokümanına yönelik olarak süresinde şikâyet başvurusunda bulunulmaması nedeniyle dokümanın bu haliyle kesinleştiği ve tekliflerin dokümandaki düzenlemelere göre değerlendirilmesi gerektiği dikkate alındığında ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan sonuçlandırılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.