KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2016/062

Gündem No : 1

Karar Tarihi : 16.11.2016

Karar No : 2016/UH.II-2765

Şikayetçi :

Bengi Grup Özel Güvenlik Hizmetleri A.Ş.

İhaleyi Yapan Daire:

Nilüfer Belediyesi Destek Hizmetler Müdürlüğü

Başvuru Tarih ve Sayısı:

18.10.2016 / 57726

Başvuruya Konu İhale:

2016/314453 İhale Kayıt Numaralı "Nilüfer Belediyesi 01/01/2017-30/09/2019 Tarihleri Arasında (33) Aylık Koruma Ve Güvenlik Hizmet Alımı İşi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Bengi Grup Özel Güvenlik Hizmetleri A.Ş.,

Seyitnizam Mah. Demirciler Sitesi 6.Yol Galaxy -1 İş Markezi K: 8 No: 122/132 Zeytinburnu/İSTANBUL

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Nilüfer Belediyesi Destek Hizmetler Müdürlüğü,

İhsaniye Mah.Nilüfer Cumhuriyet Meydanı No:2A / 2B Blok 16130 Nilüfer/BURSA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/314453 İhale Kayıt Numaralı “Nilüfer Belediyesi 01/01/2017-30/09/2019 Tarihleri Arasında (33) Aylık Koruma ve Güvenlik Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Nilüfer Belediyesi Destek Hizmetler Müdürlüğü tarafından 20.09.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Nilüfer Belediyesi 01/01/2017-30/09/2019 Tarihleri Arasında (33) Aylık Koruma ve Güvenlik Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Bengi Grup Özel Güvenlik Hizmetleri A.Ş.nin 07.10.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.10.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.10.2016 tarih ve 57726 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.10.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/2377 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdarece tekliflerinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kontrollük aracın motor hacminin Teknik Şartname'yi karşılamadığı ve bu araçlara ait bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb. gibi giderlerin açıklanmadığı, sadece yakıt giderinin açıklandığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Teknik Şartname'de araçların en az 1600 cc motor hacmine sahip olmasının istenildiği, teklif ettikleri aracın motor hacminin ise 1598 cc olduğu, ancak Teknik Şartname'de istenilen 1600 cc'lik bir aracın ruhsatta 1598 cc olarak gösterilebildiği, ayrıca birim fiyat teklif cetvelinde sadece yakıt gideri için bedel öngörülmesinin istenildiği, aracın diğer giderlerinin ise önemli teklif bileşeni olarak belirtilmediği, bu nedenle bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama vergi vb. gibi diğer tüm giderler için açıklama istenilemeyeceği,

2) İdarece ihale tarihinde açıklanan yaklaşık maliyetin 22.126.325,89 TL olduğu, ancak bu tutarın işçilik giderini dahî karşılamadığı, isteklilerin teklifinin söz konusu yaklaşık maliyete göre değerlendirilmesi veya sınır değerin söz konusu koşullarda hesaplanması sağlıklı olmayacağından ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin 2.(a) maddesinde ihale konusu işin adının “Nilüfer Belediyesi 01/01/2017-30/09/2019 tarihleri arasında 33 aylık Koruma ve Güvenlik Hizmet Alımı İşi”, 2.(b) maddesinde ise işin miktarı ve türünün “7 Kalem (191 Kişi), Koruma ve Güvenlik Hizmeti Alımı İşi” olduğunun belirtildiği,

İhaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

Haftalık çalışma süresi 45 saat olup, iş grupları itibarı ile ödenecek ücretler, ihale tarihinde yürürlükte olan brüt asgari ücretin aşağıda tabloda gösterilen % fazlası gibidir:
Sıra No İş Grubu Adı Kişi Sayısı Brüt Asg.Ücret Fazlası
1- Güvenlik Müdürü 1 Kişi %75
2-Vardiya Amiri 5 Kişi %50
3-Güvenlik Görevlisi 185 Kişi %35
Fazla çalışma öngörülmemektedir.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma aşağıdaki gibidir:
3 Vardiya Amiri toplam 126 gün,
138 Güvenlik Görevlisi toplam 5796 gün çalışacaktır.

25.3.2. Yemek ve yol giderleri:

Çalıştırılacak her personel için; 26 gün üzerinden brüt günlük 12,00.-TL. yemek bedeli nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.
Çalıştırılacak her personel için; 26 gün üzerinden brüt günlük 9,79.-TL. yol bedeli nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.
Yüklenici tarafından, Özel Güvenlik Görevlilerine miktar ve özellikleri Teknik Şartnamede belirtilen kıyafetler ayni olarak verilecek ve teklif fiyata dahil edilecektir.

25.3.3. Malzeme giderleri:

3 Adet adet Binek Otomobil için yakıt, bakım, onarım, yedek parça, sigorta, vergi vb. giderler teklif fiyata dahildir. Her bir araç; bir günde azami 60 km yol yapacaktır. (toplam 180 km).(Araçların özellikleri Teknik Şartnamenin 8.9 maddesinde belirtildiği gibidir.)
Güvenlik Hizmetleri için 4 adet GSM hattı, her bir GSM hattı için aylık 75,00 TL limit (75,00 x 4 adet = 300,00 TL) aylık haberleşme gideri yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif fiyata dahil edilecektir.(Hatların kullanılacağı telefonlara ait teknik özellikleri Teknik Şartnamenin 8.12 maddesinde belirtildiği gibidir.)
GPRS özellikli nokta devriye kontrol sistemi ( Akıllı Kalem ) kurularak çalışması sağlanacak. Bu sistemin gerektirdiği her türlü kurulum kontrol, bakım, onarım işleri yüklenici firma tarafından sağlanacaktır. Devriye Kontrol Tur Sistemi %4 sözleşme ve genel giderler içerisinde değerlendirilecektir. (Sistem için gerekli 12 takım ekipmanın Teknik özellikleri Teknik Şartnamenin 17.8 maddesinde belirtilmiştir.)
Teknik Şartnamenin 17.7 maddesinde belirtilen teçhizatlar Kamu ihale genel tebliği 78 / 30 Md. / ?(ç)? bendi gereği yüklenici tarafından %4 genel giderler içinde karşılanacaktır.)

25.3.4. Diğer giderler:

5188 Sayılı Kanunun 21.nci maddesi gereği söz konusu işte çalışacak Özel Güvenlik Personeline yapılması zorunlu olan, Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası iş süresince yaptırılarak bedeli teklif fiyata dahil edilecektir. Kamu ihale genel tebliği 78.30 Maddesi gereği İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri çerçevesinde gerekli giderler teklif fiyata dahil olup yüklenici tarafından karşılanacaktır.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı: Yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre oranı % 2 (Yüzde İki)' dir” şeklinde düzenleme yapıldığı,

İhaleye ait Teknik Şartname’nin 8.9’uncu maddesinde “Şu an mevcut olan ve ileriki tarihlerde açılması muhtemel, Belediyemize ait bina ve tesislerdeki tüm güvenlik noktalarının (Güvenlik noktalarının çok sayıda olması ve geniş bir bölgeye yayılması nedeniyle) 7/24 saat esasına göre idaremiz personelince yapılacak haberli, habersiz güvenlik hizmetleri denetimlerinde kullanılmak üzere (3) adet şoförsüz, klimalı, en az 1600 cc motor hacmine sahip, en az 100 hp gücünde, en az 3 yaşında binek otomobil ve bu otomobillere ait bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama vergi vb. gibi tüm giderler ve günlük her bir araç için azami 60’şar km. olmak üzere toplam azami 180 km yol yapacağı hesaplanarak belirlenecek olan yakıt gideri teklif fiyata dahildir…” şeklinde düzenleme yapıldığı,

İhaleye ait Birim Fiyat Teklif Cetveli’nin;

A B

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Miktarı

Teklif Edilen Birim Fiyat

Tutarı

Birimi İşçi sayısı Ay/gün/saat

1 Özel Güvenlik Görevlisi (Ücret+Yol+Yemek)(Brüt asgari ücretin %35 fazlası) Ay 185 33

2 Vardiya Amiri (Ücret+Yol+Yemek)(Brüt asgari ücretin %50 fazlası) Ay 5 33

3 Özel Güvenlik Müdürü (Ücret+Yol+Yemek)(Brüt asgari ücretin %75 fazlası) Ay 1 33

I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)

Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen⁴Birim Fiyat Tutarı

1 Özel Güvenlik Görevlisi Bayram/Resmi Tatil gün 5.796

2 Vardiya Amiri Bayram/Resmi Tatil gün 126

3 Yakıt Bedeli (3 araç için toplam) araç x ay 33

4 Haberleşme Gideri (4 adet hat toplamı Aylık 300,00.-TL.) ay 33

II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

şeklinde düzenlendiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan düzenlemeler dikkate alınarak yapılan hesaplama neticesinde yol ve yemek gideri, ulusal bayram ve genel tatil günleri ücreti ve % 4 sözleşme ve genel giderler dahil teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin 22.917.623,10 TL olduğu tespit edilmiştir.

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde güvenlik hizmetleri için aylık 300,00 TL haberleşme giderinin yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlenmiş olup, işin süresinin 33 ay olduğu dikkate alındığında istekliler açısından sabit nitelikteki haberleşme giderinin 9.900,00 TL olması gerektiği anlaşılmıştır. Başvuruya konu ihalede yol, yemek, ulusal bayram ve genel tatil günleri ücreti ve % 4 sözleşme ve genel giderler dahil işçilik ücreti ile haberleşme gideri dahil teklif edilmesi gereken asgari maliyetin 22.927.523,10 TL olduğu, ihalede bu tutarın altında teklif olmadığı görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78.1’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.” şeklinde açıklamalara, anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.1’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

İncelenen ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olduğu, bu nedenle kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının sınır değer olarak kabul edilmesi gerektiğinden, idarece buna uygun olarak kâr hariç yaklaşık maliyet tutarı olan 22.971.039,54 TL’nin sınır olarak olarak belirlendiği ve bu tutarın altında teklif veren Bengi Grup Özel Güv. Hizm. A.Ş. ile Has Özel Güv. Şti.-Ulusoy Ltd. Şti. İş Ortaklığının tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edildiği, söz konusu isteklilere gönderilen 22.09.2016 tarihli sorgulama yazısında “Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59. Maddesi (Aşırı düşük teklifler) ve Genel Tebliği 79. Maddesi gereği Nilüfer Belediyesi 01.01.2017-30.09.2019 tarihleri arasında (33) aylık Koruma ve Güvenlik Hizmet Alımı işine vermiş olduğunuz teklifiniz sınır değerin altında olduğundan;

1. Verilen hizmetin ekonomik olması,

2. Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3. Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

hususlarında tarafınızca belgelendirilmek suretiyle yazılı açıklamalarınızı 28/09/2016 Çarşamba günü mesai bitim saatine kadar teslim etmeniz gerekmektedir…” ifadelerine yer verildiği, söz konusu yazıda açıklanması istenilen önemli teklif bileşenlerinin belirtilmediği görülmüştür.

İdarece teklif açıklaması sunan Bengi Grup Özel Güv. Hizm. A.Ş.nin teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında araçlara ait bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb. gibi giderlerin açıklanmadığı, sadece yakıt giderinin açıklandığı, ayrıca Teknik Şartname'de araçların en az 1600 cc motor hacmine sahip olmasının istenildiği, anılan isteklinin teklif ettiği aracın motor hacminin ise 1598 cc olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi Bengi Grup Özel Güvenlik Hiz. A.Ş.nin idareye sunduğu teklif açıklamaları incelendiğinde;

- Yol, yemek, ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışması dahil işçilik ücreti için 22.917.623,10 TL teklif ettiği, söz konusu tutarın ihalede teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşıladığı,

-Haberleşme gideri için 4 hattın aylık toplam 300,00 TL’den 33 aylık maliyeti olan 9.900,00 TL teklif ettiği, bu tutarın birim fiyat teklif cetvelinde idarece öngörülen tutarla uyumlu olduğu,

- Akaryakıt gideri için 12.08.2016 tarihli EPDK bayi satış fiyatı bülteni ile kullanılacak araçlara ilişkin teknik bilgileri içeren kataloğun sunulduğu, üç aracın günlük toplam 180 km yapacağı varsayımıyla işin süresi boyunca harcanacak yakıt gideri için 20.406,18 TL öngörüldüğü, motorinin litre fiyatında 12.08.2016 tarihli EPDK bayi satış fiyatı bülteninde yer alan litre fiyatının KDV hariç tutarı olan 3,09494 TL’nin esas alındığı, kullanılan yakıt fiyatının ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki EPDK tarafından yayımlanan fiyat olduğu görüldüğünden motorinin litre fiyatına ilişkin açıklamalarının uygun olduğu,

-Kullanılacak aracın yakıt tüketimine ilişkin olarak ise; teklif edilen Audi A1 marka araca ilişkin www.audi.com.tr adresinden aracın teknik özelliklerini gösteren SMMM onaylı belgenin sunulduğu, teknik özelliklere ilişkin belgede motor hacminin 1598 cm³ şeklinde ifade edildiği, bununla birlikte Teknik Şartname’nin 8.9’uncu maddesinde açık bir ifadeyle “en az 1600 cc motor hacmine sahip” araç istenildiği, söz konusu ihale dokümanı karşısında 1600 cc’nin altında araç teklif edilemeyeceği anlaşılmış olup, 1598 cm³ motor hacmine sahip araç teklif eden isteklinin teklifinin Teknik Şartname’yi karşılamadığı gerekçesiyle idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu görülmüştür.

İhaleyi yapan idarece başvuru sahibi isteklinin teklifinin ayrıca İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde belirtilen araca ilişkin bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb. giderlerin açıklanmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmüne,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde ise “Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemeleri uyarınca aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında açıklanması istenilen önemli teklif bileşenleri idarece belirtilmediğinden, birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılan bileşenler dışında kalan diğer giderlere ilişkin olarak açıklama istenilemeyeceği değerlendirilerek, ayrıca araçlara ilişkin söz konusu giderlerin yaklaşık maliyet hesabında da yer almadığı görüldüğünden, araçlara ilişkin diğer giderlere (bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb.) dair açıklama sunulmamasının teklifin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olamayacağı, ayrıca bu büyüklükteki bir personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinde tâli bir gider niteliğinde olan araca ait bakım, onarım, sigorta, vergi vb. giderin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30.(ç) bendi kapsamında genel giderler içerisinde karşılanabileceği anlaşılmış olup, birim fiyat teklif cetvelinde gösterilen giderlere ilişkin açıklama yapılmasının yeterli olduğu sonucuna varılmıştır.

Bununla birlikte anılan isteklinin teklifi Teknik Şartname’ye göre 1600 cc motor hacmine sahip araç teklif etmediği gerekçesiyle de değerlendirme dışı bırakıldığından, idarenin yukarıda mevzuata aykırılığı belirtilen işlemlerinin esasa etkili olmadığı görülmüştür.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Yapılan incelemede; idarece hazırlanan 25.07.2016 tarihli ilk ihale onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet icmalinde yaklaşık maliyet tutarının 22.126.325,89 TL olarak belirlendiği ve ihale günü yaklaşık maliyet tutarının isteklilere açıklandığı ancak idarece ihaleye verilen teklif tutarlarının yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu görülerek, yine ihale günü Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3’üncü maddesi uyarınca yaklaşık maliyetin yeniden sorgulandığı, yapılan sorgulamada ilk yaklaşık maliyet icmaline dayanak teşkil eden işçilik hesaplamalarında hata olduğu tespit edilerek işçilik maliyetinin yeniden hesaplandığı ve yaklaşık maliyet tutarının 24.298.557,59 TL olarak belirlendiği, sınır değerin de yeniden hesaplanan yaklaşık maliyet tutarı dikkate alınarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “ Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3’üncü maddesinde ise“16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.

(2) Ön ilan yayımlanmadan önce tahmini alım miktarı esas alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi alım miktarı ve diğer hususlar göz önünde bulundurularak yeniden hesaplanabilir…” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde ise “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;

a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.

b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.

(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.

(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.

(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmüne yer verilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinin ikinci bendinde yaklaşık maliyetin ancak ihale tarihine kadar yeniden hesaplanabileceği, anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinin beşinci bendi uyarınca ise işçilik maliyetlerinde değişiklik meydana gelmesi nedeniyle yaklaşık maliyetin güncelliğini yitirdiği durumlarda ihale komisyonu tarafından ihale tarihine kadar bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyetin yeniden güncellenebileceği hüküm altına alınmış olup, ihaleden sonra yaklaşık maliyetin değiştirilmesi veya güncellenmesine izin veren bir mevzuat düzenlemesi bulunmamaktadır.

İdare tarafından ise yaklaşık maliyette meydana gelen işçilik hesaplamalarındaki hatanın Kamu ihale Genel Tebliği’nin 16.3’üncü maddesine dayanılarak düzeltildiği ve yeniden belirlenen yaklaşık maliyet tutarına göre sınır değerin belirlendiği görülmektedir.

Her ne kadar yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemeleri uyarınca yaklaşık maliyetin ihaleden sonra değiştirilmesine imkân bulunmamakta ise de, asgari işçilik maliyetinin idarece düşük hesaplandığı ve bu tutara göre tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde kaldığı görülerek, ihale mevzuatı uyarınca işçilik ücretlerinin ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret üzerinden hesaplanması zorunlu olduğundan, idarece yaklaşık maliyetteki hatanın düzeltilerek sınır değerin yeni tutar üzerinden belirlendiği ve tekliflerin buna göre değerlendirildiği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Teklifi sınır değerin altında kalan ve aşırı düşük teklif açıklaması sunması talep edilen Has Özel Güv. Şti. - Ulusoy Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında teklif edilen araçlara ilişkin bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb. dair açıklama sunulmadığı gerekçesiyle idarece değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Has Özel Güv. Şti.-Ulusoy Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklif açıklamaları incelendiğinde;

- Yol, yemek ve ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışması gideri dahil işçilik ücreti için 22.917.623,10 teklif ettiği, söz konusu tutarın ihalede teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşıladığı,

- Haberleşme gideri için 4 hattın aylık toplam 300,00 TL’den 33 aylık maliyeti olan 9.900,00 TL teklif edildiği, bu tutarın birim fiyat teklif cetvelinde idarece öngörülen tutarla uyumlu olduğu,

- Akaryakıt gideri için üç aracın günlük toplam 180 km yapacağı varsayımıyla işin süresi boyunca KDV hariç 23.133,60 TL öngörüldüğü, akaryakıtın litre fiyatına ilişkin olarak 12.08.2016 tarihli illere göre akaryakıt bayi bülteninde Bursa ili için ilan edilen KDV dahil 4,20 TL’lik fiyatın esas alındığı, kullanılan yakıt fiyatının ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki EPDK tarafından yayımlanan fiyat olduğu anlaşıldığından yakıta ilişkin açıklamalarının uygun olduğu,

Kullanılacak aracın yakıt tüketimine ilişkin olarak ise 100 km.de 3,6 litre yakıt tüketimi olduğunun açıklandığı; teklif edilen araca ilişkin olarak noter tasdikli kataloğun sunulduğu, aracın teknik özelliklerinde aracın yakıt tüketimine ilişkin bilginin yer aldığı,

Dolayısıyla anılan istekli tarafından teklif edilen bedelin birim fiyat teklif cetvelinde gösterilen işçilik maliyeti, yakıt ve haberleşme giderini karşıladığı, ayrıca bu iş kalemlerine ilişkin sunulan belgelerin mevzuata uygun olduğu görülmüştür.

İhaleyi yapan idarece söz konusu isteklinin teklifinin İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde belirtilen araca ilişkin bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb. giderlerin açıklanmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmüne,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde ise “Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemeleri uyarınca aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında idarece açıklanması istenilen önemli teklif bileşenleri belirtilmediğinden, birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılan bileşenler dışında kalan diğer giderlere ilişkin olarak açıklama istenilemeyeceği ve

araçlara ilişkin diğer giderlere (bakım, onarım, yedek parça, sigorta, kiralama, vergi vb.) dair açıklama sunulmamasının teklifin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi olamayacağı,

ayrıca bu büyüklükteki bir personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinde tâli bir gider niteliğinde olan araca ait bakım, onarım, sigorta, vergi vb. giderin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30.(ç) bendi kapsamında genel giderler içerisinde karşılanabileceği anlaşılmış olup, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan giderlere ilişkin mevzuata uygun açıklama yapan isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden Has Özel Güv. Şti.-Ulusoy Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.

Hamdi GÜLEÇ

Başkan

Şinasi CANDAN

II. Başkan Osman DURU

Kurul Üyesi Erol ÖZ

Kurul Üyesi

Köksal SARINCA

Kurul Üyesi Dr. Ahmet İhsan ŞATIR

Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Oğuzhan YILDIZ

Kurul Üyesi