KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2008/31

Gündem No : 33

Karar Tarihi : 03.06.2008

Karar No : 2008/UH.Z-2311

Şikayetçi :

Güneş 1 Temizlik Yemek Bilg. İşl. Turz. İnş. Gıda Peyzaj İlaç San. ve Tic. Ltd. Şti., Turan Güneş Bulvarı 89. Sok. Nu:4/3 Yıldızevler Çankaya / ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanesi Baştabipliği, Yıldız Mah. Donatım Sok. Nu:3 39750 Lüleburgaz / KIRKLARELİ

Başvuru tarih ve sayısı:

29.04.2008 / 12338

Başvuruya konu ihale:

2008/40218 İhale Kayıt Numaralı “Malzemesiz Genel Temizlik Hizmet Alımı” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

30.05.2008 tarih ve 08.12.74.0220/2008-3E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanesi Baştabipliği’nce 01.04.2008 tarihinde Pazarlık Usulü ile yapılan “Malzemesiz Genel Temizlik Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Güneş 1 Temizlik Yemek Bilg. İşl. Turz. İnş. Gıda Peyzaj İlaç San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 14.04.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 16.04.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 29.04.2008 tarih ve 12338 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.04.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

1) İdarece hazırlanan birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinin, Kamu İhale Genel Tebliğinin VIII/M maddesinin 2 nci fıkrasındaki düzenlemeye aykırı şekilde düzenlendiği,

2) İdari şartnamede ihale konusu iş “malzemesiz genel temizlik hizmet alımı” olarak belirtilmişken, teknik şartnamede isteklilerden malzeme istenildiği, bu durumun da tereddüde yol açtığı,

3) Teknik şartnamenin 10 uncu maddesindeki düzenlemenin, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesindeki hükümlere aykırı olduğu,

4) İdari şartnamenin 14.3.2 nci maddesinde isteklilerce sunulması istenilen taahhütnamenin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesi uyarınca noter onaylı olarak istenmesi gerekirken, anılan düzenlemede böyle bir belirlemenin yapılmadığı, bu düzenlemeden dolayı ihaleye teklif veremedikleri,

5) İdari şartnamenin 64 üncü maddesinde sözleşmenin götürü bedel üzerinden yapılacağının belirtildiği, ancak idari şartnamenin 56 ncı maddesinin götürü bedel teklif alınan hizmet alımı ihalelerine uygun olarak düzenlenmediği,

İddialarına yer verilmiştir.

A- Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Ekonomik ve Mali Yeterlik ile Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Açıklamalar”başlıklı VIII. maddesinin “Hizmet Alım İhalelerinde Yeterliğe İlişkin Diğer Hususlar” başlıklı (m) fıkrasında;“Bina temizliğine ilişkin ihalelerde götürü bedel teklif alınması esastır. Ancak sözleşmenin uygulanması aşamasında işçi sayısının artacağı yada azalacağı öngörülen ihalelerde, işçi başına birim fiyat teklif alınabilecektir.

Birim fiyat üzerinden teklif alınan bütün hizmet alımı ihalelerinde birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde; iş kaleminin adı, birimi ve miktarının ayrıntılı olarak idare tarafından doldurulmak suretiyle, ihale dokümanına eklenmesi gerekmektedir.

Birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde yüklenici kârı ile sözleşme gideri ve genel giderler ayrı bir iş kalemi olarak gösterilmeyecek, teklif edilen birim fiyatların yüklenici kârı ile sözleşme gideri ve genel giderler dahil fiyatlar olduğu kabul edilecektir.” hükmü bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan hükmü dikkate alındığında bina temizlik işi ihalelerinde birim fiyat teklif alınabilmesi için işçi sayısının artacağının yada azalacağının öngörülüyor olması gerekmektedir. Yapılan incelemede, idarenin birim fiyat teklif almak suretiyle ihaleye çıktığı, hazırlamış olduğu birim fiyat cetvelinde, tek bir maliyet kalemi olarak“8 ay süreli 31 kişi ile malzemesiz genel temizlik hizmet alımı”nın yer aldığı görülmüştür.

İdarenin teklif mektubu eki cetvelde yaptığı bu düzenlemeyle; idari şartnamede 8 ay için toplam 102 gün resmi tatil çalışma günü öngörüldüğü, ancak birim fiyat cetvelinde tatil günlerinde işçilere ödenecek ücretin de ayrı bir maliyet kalemi olarak yer almadığı tespit edilmiştir.

Bu durum, sözleşmenin uygulanması sürecinde işçi sayısının arttırılması halinde, resmi tatil günlerinde çalışacak işçi sayısında bir artış olmasa da, bu günler için hesaplanan işçilik maliyetlerinde de artış olmasına; bir başka deyişle, işçi sayısının artış oranıyla aynı oranda artış göstermeyen maliyet kalemleri için öngörülen maliyette de artış yapılmasına neden olacaktır.

Bu nedenle, teklif mektubu eki cetvelde, maliyeti işçi sayısına bağlı olan giderlerle işçi sayısından bağımsız olan giderlerin ayrı kalemlerde düzenlenmesi gerektiğinden başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmuştur.

2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;

İdari şartnamenin 2 nci maddesinde, ihale konusu işin malzemesiz genel temizlik hizmet işi olarak belirtildiği görülmüştür.

Teknik şartnamenin “Temizlik işleri” başlıklı bölümünde;“İşin yürütülmesi için firma gerekli iş makineleri ve temizlik ekipmanları idarenin onayından sonra hastaneye getirir ve bu makine ve ekipmanlar için ayrıca ücret talep edilmez.” düzenlemesi ile “Kullanılacak Temizlik malzemeleri ve Ekipmanın Özellikleri” başlıklı bölümünde;“Hizmetlerde kullanılacak iş makineleri kesin şekilde sessiz olacaktır. TSE standardı bulunan ekipmanlar ve temizlik ürünleri tercih edilecektir.” düzenlemesibulunmaktadır.

İhale dokümanındaki düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; idarenin teknik şartnamede istediği malzemenin temizlik malzemesi değil hizmetin yürütülmesi için gereken ve teknik şartnamede yer alan makine ve ekipman olduğu, dokümanın bu haliyle isteklileri tereddüde düşürecek nitelikte olmadığı sonucuna ulaşıldığından başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

3) Başvuru sahibinin üçüncü iddiasına ilişkin olarak;

İdarece hazırlanan teknik şartnamenin “Mali Sorumluluklar ve Yükümlüler” başlıklı 10 uncu maddesinin (f) bendinde;“Müteahhit şartnamede yazılı hükümleri yerine getirmek zorundadır. Aksi halde ihale feshedilmiş sayılır. Fesih sonucu doğacak olan sorumluluklar yükleniciye aittir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

4735 sayılı Kanunun “İdarenin Sözleşmeyi Feshetmesi” başlıklı 20 nci maddesindeki düzenleme;“Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:

a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az yirmi gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,

b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,

Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” şeklindedir.

Anılan Kanunun “Yasak ve Sorumluluklar” başlıklı 25 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (f) bendinde ise, mücbir sebepler dışında, yüklenici tarafından ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemenin yasak fiil ve davranışlar arasında yer aldığı hüküm altına alınmıştır.

Bu itibarla, yüklenicinin Anılan Kanunun25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde idarenin, hiçbir bildirim yapmadan sözleşmeyi feshetme hakkının olduğu ve teknik şartnamede belirtilen durumun, yüklenicinin Anılan Kanunun25 inci maddesinin (f) bendi kapsamında değerlendirilebileceği dikkate alındığında, teknik şartnamedeki söz konusu düzenlemenin 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesine aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.

4) Başvuru sahibinin dördüncü iddiasına ilişkin olarak;

İhale işlem dosyasının incelenmesinden idari şartnamenin iddiaya konu 14.3.2 nci maddesindeki düzenlemenin;“aşağıda cins ve miktarı belirtilen ihale konusu iş için gerekli araçlar ve özellikleri teknik şartnamedeayrıntılı olarak belirtilmiş olup bu araçların uygun özellikleri ile iş başında bulundurulacağına noter onaylı taahhütname.

Kullanılacak araçlar:

1) 2 adet elektrik süpürgesi,

2) 8 adet temizlik arabası,

3) 1 adet sanayi tipi halı yıkama makinesi

4) 1 adet cila makinesi” şeklinde olduğu görülmüştür.

Bu itibarla, idari şartnamedeki söz konusu düzenlemede anılan taahhütnamenin noter onaylı olmasının istenildiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

4) Başvuru sahibinin beşinci iddiasına ilişkin olarak;

İdarece hazırlanan idari şartnamenin “Teklif ve sözleşmenin türü” başlıklı 20 nci maddesinde, tekliflerin birim fiyat şeklinde verileceği ve toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme yapılacağı, “Diğer hususlar” başlıklı bölümün 64 üncü maddesinde de bu hizmet alanında toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme düzenleneceğinin belirtildiği, “Sözleşme Kapsamında Yaptırılabilecek İlave İşler, İş Eksilişi ve İşin Tasfiyesi” başlıklı 56 ncı maddesinin ise birim fiyat teklif alınan ihalelere uygun olarak düzenlendiği görülmüştür.

İhale dokümanındaki söz konusu tutarsızlığın, idarece hazırlanan sözleşme tasarısında da sözleşme türünün birim fiyat sözleşme olarak belirtildiği ve ihale dokümanının başka bir yerinde götürü bedel teklif alınacağına dair bir düzenlemenin bulunmadığı dikkate alındığında, isteklileri çelişkiye düşürecek nitelikte olmadığı, sözleşmenin birim fiyat üzerinden yapılacağının anlaşılır olduğu ve idari şartnamenin 64 üncü maddesindeki düzenlemenin idarece sehven yapıldığı sonucuna ulaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

B) İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 20 nci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:

a) İhale usulünün uygun tespit edilip edilmediği yönünden yapılan incelemede;

4734 sayılı Kanunun “Pazarlık Usulü” başlıklı 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması durumunda pazarlık usulü ile ihale yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin “Süreklilik Arz Eden Mal ve Hizmet Alımlarının Kesintiye Uğratılmadan Temini” başlıklı XVII nci maddesinde;“…yılın sonunda ya da ertesi yılın başında çıkılan ihalelerde önceden öngörülemeyen nedenlerle ihale sürecinin uzadığı durumlarda süreklilik arz eden bu alımların kesintiye uğratılmamasını teminen, ihale sonuçlandırılıncaya kadar geçecek süre içindeki ihtiyaçların 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (b) bendindeki “idare tarafından önceden öngörülemeyen olaylar” kapsamında değerlendirilerek, anılan madde hükmü ve 62 nci maddenin (ı) bendinde yer alan esaslar da dikkate alınarak aynı Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ya da 22 nci maddesinin (d) bendinde belirtilen tutarlara kadar olanların bu maddelere göre temin edilebilmesi mümkün bulunmaktadır.” düzenlemesibulunmaktadır.

İdare 26.03.2008 tarihinde düzenlediği yazıyla, daha önce 28.12.2007 tarihinde “Açık ihale usulü” ile yaptığı “11 ay süreli 31 Kişi ile Malzemesiz Genel Temizlik Hizmet Alımı” ihalesinin 17.03.2008 tarih ve 2008/UH.Z-1292 sayılı Kurul kararıyla iptal edilmesi üzerine, hizmetin kesintiye uğratılmaması için ivedi olarak yapılmasının gerekli olması nedeniyle şikayete konu ihaleyi 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında “Pazarlık usulü” ile yaptıklarını belirtmiştir.

H er ne kadar, idarenin 28.12.2007 tarihinde yaptığı ihalenin Kurul kararıyla iptal edilmesi idare açısından öngörülemeyen bir durum olarak değerlendirilse de, idarenin böyle bir durumda Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesi uyarınca açık ihale usulü ile ihale sonuçlandırılıncaya kadar geçecek süre içindeki ihtiyacın pazarlık usulü ile temin edilebileceği hüküm altına alındığından,

idarenin 8 ay süre ile temizlik hizmetini pazarlık usulü ile temin etmesinde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.

g) Dokümana süresinde itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuş ise ilgili dokümanın Kanun ve ilgili mevzuatına uygun olup olmadığı yönünden yapılan incelemede;

4734 sayılı Kanunun “Pazarlık usulünde yeterlik” başlıklı 49 uncu maddesinde;“İşin özelliğinin gerektirmesi nedeniyle pazarlık usulüyle yapılacak ihalelerde, isteklilerin ekonomik ve mali yeterlikleri ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesi amacıyla istenecek bilgi ve/veya belgeler bu Yönetmelikte düzenlenen esas ve usullere uygun biçimde belirlenir.

Ancak, bankalardan temin edilecek belgeler, isteklinin iş hacmini gösteren belgeler ve iş deneyim belgeleri üzerinden öngörülecek kriterler, idarece işin niteliğine uygun ve yaklaşık maliyetle uyumlu biçimde, parasal tutar olarak belirlenir ve yeterlik kriterleri olarak istenir.

Sunulan bilgi ve belgeler üzerinden ihale dokümanında belirtilen değerlendirme kriterlerine göre isteklilerin yeterlikleri tespit edilir.” hükmü yer almaktadır.

İdarece hazırlanan ihale dokümanı incelendiğinde, idari şartnamede bankalardan temin edilecek belgeler, isteklinin iş hacmini gösteren belgeler ve iş deneyim belgeleri üzerinden öngörülen kriterlerin parasal tutar olarak değil, oransal olarak belirlendiği, bu itibarla idarenin teklif fiyatları belli değilken, teklif fiyatına oransal olarak istenen yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığını sağlıklı bir şekilde değerlendirmesinin mümkün olmadığı ve ihale dokümanının 4734 sayılı Kanunun anılan hükmüne aykırılık teşkil ettiği düşünülmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale işlemleri ile ihale kararının iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince, ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.