Toplantı No : 2019/007

Gündem No : 22

Karar Tarihi : 06.02.2019

Karar No : 2019/UY.II-201

BAŞVURU SAHİBİ:

Ayyıldız Yatırım İnşaat A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kapaklı Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/651247 İhale Kayıt Numaralı “Sıcak Asfalt (Aşınma) Yol Kaplama Çalışması Yapım” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kapaklı Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 14.01.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sıcak Asfalt (Aşınma) Yol Kaplama Çalışması Yapım” ihalesine ilişkin olarak Ayyıldız Yatırım İnşaat A.Ş.nin 26.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.01.2019 tarih ve 1584 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/54 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuru konusu ihalede yeterlik kriteri olarak belirlenen asfalt plentine ilişkin düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki; ihale konusu işte talep edilen tek makine/teçhizat olan asfalt plent tesisinin isteklinin kendi malı olmasına yönelik yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı, kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu, asfalt plentine yönelik düzenlemenin sözleşme aşaması ile ilgili olması ve isteklilerce kiralama yolu ile veya üçüncü kişilerden temin yolu ile ihale konusu malın teminine izin verilmesinin rekabeti artıracağı, bununla birlikte, asfalt plentine yönelik yapılan düzenleme ile ihtiyaç arasında uyumun da bulunmadığı, idarece kendi malı olması talep edilen asfalt plentinin kapasitesinin en az 150 ton/saat olarak belirlendiği, ancak ihalenin konusunu 25.000 ton asfalt plentinin oluşturduğu, bu küçüklükte miktar için istenilen kapasitenin rekabeti engelleyici ve temel ilkelere aykırı bir düzenleme olduğu, anılan düzenlemeden ötürü ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Kapaklı Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğünce 14.01.2019 tarihinde gerçekleştirilen Sıcak Asfalt (Aşınma) Yol Kaplama Çalışması Yapım İşine ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Sıcak Asfalt (Aşınma) Yol Kaplama Çalışması Yapım

b) Yatırım proje no'su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

25.000 ton sıcak asfalt(aşınma) yol kaplama çalışması yapım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Kapaklı İlçe sınırları içerisinde muhtelif cadde ve sokaklar” düzenlemesi,

“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.5.

1 adet asfalt plenti (asgari 150 ton/saat kapasiteli, kendi malı, Kapaklı ilçe sınırına en fazla 200 km mesafede kurulu)olmalıdır.

İstekliler kendi malı istenen asfalt plentlerinin kurulum yeri ve kapasitelerini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kapasite Raporu ile belgelendirecektir.Tevsik edici kapasite raporunun aslı veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneği ihale teklif zarfı içerisinde sunulacaktır.

Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporuile tevsik edilir.

Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin ekinde,

Sıra No İş Kalemi No Açıklama Birimi Miktarı

1 1 asfalt betonu aşınma tabakası yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (tip-1) (bitüm bedeli ve nakliyeler dahil) ton 25.000

şeklindeki tablo,

İhaleye ait Teknik Şartname’de “Madde 1- Kapaklı İlçesi sınırları içindeki muhtelif cadde ve sokaklarda beton yol üzerine sıcak asfalt (aşınma yol kaplama çalışması yapılacaktır. Sıcak asfalt(aşınma) tabakası yapılacak cadde ve sokaklar idare tarafından tespit edilecektir.

Madde 2-İdare yol teslimini yapmadan yüklenici işe başlamayacaktır.

Madde 3- Asfalt betonu aşınma tabakası malzemesi T.C. Karayolları Birim Fiyat Tarifleri, Yollar Fenni Şartnameye göre uygun vaziyet ve standartlarda asfaltın uygun Plent Tesisinde hazırlanması sağlanacaktır.

…Madde 12-Teknik şartname ekinde yer alan poz tarifine göre imalatlar yapılacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşe başlama ve bitirme tarihi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (on ) gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır.

9.2. Yüklenici taahhüdün tümünü, işyeri teslim tarihinden itibaren 220 (iki yüz yirmi) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır. Sürenin hesaplanmasında; havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri dikkate alındığından, bu nedenlerle ayrıca süre uzatımı verilmez.

9.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

9.4. Bu işyerinde havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler - tarihleri arasındaki 0 (sıfır) gündür. Ancak, işin bitiminde bu devre dikkate alınmaz ve İdare Yükleniciden teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu dönemde çalışmasını isteyebilir. Zorunlu nedenlerle ertesi yıla sari hale gelen işlerde, çalışmaya uygun olmayan devre, ödenek durumuna ve imalatın cinsine göre dikkate alınır” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması” başlıklı 23’üncü maddesinde “ …23.4. Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren aşağıda cinsi, çeşidi, adedi ve kapasitesi belirtilen makine, teçhizat ve ekipmanı iş programına uygun olarak iş yerinde bulundurmak zorundadır.

Cinsi Çeşidi Adedi Kapasitesi

Asfalt plenti 1 asgari 150 ton/saat kapasiteli,kendi malı,Kapaklı ilçe sınırına en fazla 200 km mesafede kurulu)

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Şikâyete konu husus olan asfalt plent tesisi ile ilgili olarak İhale İlanı’nın 4.4.3’üncü maddesinde yukarıda yer verilen İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi aynen yer almaktadır.

İhale konusu işe ait Teknik Şartname incelendiğinde ise; 14 madde halinde genel koşulların düzenlendiği, “Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması (Kırılmış Ve Elenmiş Ocak Taşı İle) (Tip-1) (Bitüm Bedeli Ve Nakliyeler Dahil)” başlıklı tek bir poz tarifine yer verildiği, anılan poz tarifinde “KTŞ'nin ilgili kısmındaki esaslar ve şartlar dâhilinde, kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile asfalt betonu aşınma tabakası yapılması (Tip-1):

Gerekli makine ve teçhizatın; iş başında temini, montajı ve demontajı, taşın; ocaktan çıkarılması, konkasöre verilecek ebatta kırılması, vasıtalara yüklenmesi,ocak-konkasör arasında taşınması, boşaltılması, konkasöre verilmesi, şartnamesinde belirtilen veya İdarece istenilen granülometriyi elde edecek şekilde konkasörle kırılması ve elenmesi, gerektiğinde ilave filler ve doğal kum temini, munzam elemeler ve granülometri ayarlama işlerinin yapılması, konkasör altının boşaltılması, agreganın vasıtalara yüklenmesi, plent sahasındaki depo yerinde boşaltılması, taşıma kamyonlarına yüklenmesi, plent silosuna kadar taşınarak boşaltılması, kurutulması, ısıtılması, elenerek gruplara ayrılması, karıştırıcıya aktarılması, buhar jeneratörü için gerekli suyun iş başında temini, bitümlü malzemenin depo tankına aktarılması, emiş derecesine kadar ısıtılması ve servis tankına aktarılması, depo ve servis tankında depolanması, tatbik derecesine kadar ısıtılması, miksere istenilen miktarda püskürtülmesi, agrega ve bitümlü malzemenin şartnamesine göre karıştırılması, kaplama yapılacak yol yüzeyinin ve kaplama anında ek yerlerinin süpürülmesi ve çıkan süprüntü malzemesinin platform dışına atılması veya tretuvar üzerine konulması, bitümlü yapıştırıcı bedeli, depolanması, distribütöre aktarılması, tatbik derecesine kadar ısıtılması ve püskürtme borusu ile veya borunun yanaşmadığı yerlerde el ile püskürtülmesi, bitümlü sıcak karışımın taşıma kamyonlarına yüklenmesi, taşıma kamyonlarının; sırası gelinceye kadar plentte, kantarda ve serim yerinde bekletilmesi, kantarda tartılması, finişerle beraber çalışarak karışımın elektronik duyargalı finişere boşaltılması, serilmesi, demir merdaneli ve lastik tekerlekli silindirlerle sıkıştırılması, gerektiğinde ek yerlerinin ısıtılması, kesilmesi, tanzimi, geometrik standardın temini için aletli ölçmelerin yapılması, elektronik duyargalı finişer için yan baz hattının yerleştirilmesi, kot almaya yarayacak ayarlı ofset hattının teşkili, aplikasyon, nivelman vs. yapılması, araştırma ve teknik nezaret işlerinin yapılması, agreganın plent sahasına taşınması, bitümlü malzemenin bedeli, temin yerinden depo tankına kadar taşınması, taşıma dolayısıyla soğuyan bitümlü malzemenin emiş derecesine kadar ısıtılması, bitümlü yapıştırıcının temin yerinden plent sahasına ve yol boyunca taşınması, bitümlü sıcak karışımın iş başına taşınması işlerinin yapılması için gerekli olan her türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masraflar dahil.

Ölçü:Taşıma kamyonlarının dolu ve boş ağırlığı farkı esas alınmak suretiyle tespit edilen asfalt betonu aşınma tabakası karışımının ton cinsinden ağırlığıdır.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

…

6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,

…

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir …” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.

9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

4734 sayılı Kanun'un 10’uncu maddesinde, ihaleye katılacak isteklilerde aranacak ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklere ilişkin bilgi ve belgelere yer verilmiştir. Bu noktada, anılan maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (6) numaralı alt bendine göre ihale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgelerin istenebileceği hüküm altına alınmış olup yukarıda aktarılan Yönetmelik maddesinde söz konusu hususa ilişkin ayrıntılı düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre işin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilmesi gerektiği belirtilmiş olup tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu ortaya konulmuştur.

Öte yandan idareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın isteklinin kendi malı olması şartının aranması durumunda; kendi malı olarak istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, başvuru / teklif kapsamında belgelendirilmesi, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile sunulmasına bağlı kılınmıştır. Ayrıca geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın da isteklinin kendi malı olarak sayılabilmesi için yukarıda aktarılan maddede sayılan iki şartın bir arada sağlanması gerektiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda finansal kiralama sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi halinde bu yolla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın da isteklinin kendi malı olarak değerlendirileceği belirtilmiştir.

Bu doğrultuda, makine ve ekipmana yönelik olarak aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu ortaya konulmuş ise de, ihale konusu işin niteliği ve kapsamı gereği, ihtiyaçların zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri çerçevesinde orantılılık ilkesi çerçevesinde makine ve ekipmanın bir bölümü için kendi malı olma şartının öngörülmesi mümkündür.

Ancak makine ve ekipmanın aday veya isteklinin kendi malı olması şartının getirilmesi konusunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu kabul edilse de, idarece bu yetkinin ihaleye katılımı ve rekabeti ciddi ölçüde engelleyici sonuç doğuracak şekilde kullanılmaması gerektiği açıktır.

Yukarıda yer verilen doküman düzenlemeleri incelendiğinde, şikayete konu işte makine, teçhizat ve ekipman olarak yalnızca asgari 150 ton/saat kapasiteli ve Kapaklı ilçe sınırına en fazla 200 km mesafede kurulu bir asfalt plentinin belirtildiği ve söz konusu plentin isteklinin kendi malı olduğuna dair tevsik edici belgelerin başvuru kapsamında sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.

İstekli tarafından doküman düzenlemelerine yönelik olarak yapılan şikayet başvurusu neticesinde idare tarafından verilen cevabi yazıda “…İhale konusu sıcak asfalt (aşınma) yol kaplama çalışması yapım işi olduğu, söz konusu asfalt plent tesisi haricinde makine ve ekipmana ilişkin düzenleme yapılmadığı ve 220 günlük iş kapsamında sürekli bir biçimde asfalt malzemesine ihtiyaç duyulacağı hususları dikkate alındığında 1 adet asfalt plenti kendi malı olma şartı Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliğinin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesine istinaden istenebilir.” ifadelerine yer verilerek şikayet başvurusunun reddedildiği görülmüştür.

İhale konusu işin yol kaplama işinden oluştuğu, birim fiyat teklif cetvelinde tek kalem olarak belirlenen “asfalt betonu aşınma tabakası yapılması” kaleminin miktarının 25.000 ton olarak belirlendiği, işin süresinin 220 gün olduğu, 25.000 ton asfalt betonu aşınma tabakası yapılması iş kalemi için asgari 150 ton/saat kapasitede asfalt plent tesisi istendiği görülen inceleme konusu ihalede, her ne kadar dokümanda makine/ekipman olarak yalnızca asfalt plent tesisi belirlenmiş olsa da, Birim Fiyat Poz Tarifi’nde belirtildiği üzere yüklenicinin sağlamak zorunda olduğu makine ekipmanın sadece asfalt plenti olmadığı, buna ek olarak finişer, kamyon, silindir gibi makine ve ekipmanın da işin ifası sırasında yüklenicinin yükümlülüğünde olduğu, dolayısıyla söz konusu ihalede makine ve ekipmanın tamamının isteklinin kendi malı olma şartı getirildiği sonucuna varılamayacağı, idare tarafından ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında görülmesi ilkesi çerçevesinde asfalt plent tesisinin isteklinin kendi malı olması koşulunun belirlenebileceği anlaşılmıştır.

Diğer yandan, isteklinin kendi malı olması koşulu getirilen asfalt plent tesisi için 150 ton/saat kapasite belirlemesinin yapıldığı, işin süresi dikkate alındığında asgari kapasite miktarı belirlenen asfalt plent tesisinin üretim miktarının, ihale konusu asfalt miktarından 10 katı aşan oranda fazla olduğu, her ne kadar ihale konusu işin idarece belirlenecek iş programı dahilinde zamana göre değişken miktarlarda gerçekleştirileceği tabii ise de kendi malı olması şartı getirilen asfalt plent tesisi için aranan asgari üretim kapasitesi miktarının işin miktarı ile orantısız olduğu, yüksek maliyetli bir gider kalemi olan asfalt plent tesisi için aranan yüksek miktardaki asgari kapasitenin temel ilkelere aykırı ve rekabeti engelleyici olduğu neticesine varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

EK GEREKÇE

İnceleme konusu ihalede,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan, “idarece ihale konusu işte talep edilen tek makine/teçhizat olan asfalt plent tesisinin isteklinin kendi malı olmasına yönelik yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı ve söz konu asfalt plentinin kapasitesinin en az 150 ton/saat olarak belirlendiği, ancak ihalenin konusunu 25.000 ton asfalt plentinin oluşturduğu, bu küçüklükte miktar için istenilen kapasitenin rekabeti engelleyici ve temel ilkelere aykırı bir düzenleme olduğu” şeklindeki iddiaların incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca “ihalenin iptaline” karar verilmiştir.

Yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu ihalenin “Sıcak Asfalt (Aşınma) Yol Kaplama Çalışması Yapım işi” olduğu, ihaleye 4 isteklinin katıldığı ve ihale dokümanında, ihale konusu işin gerçekleştirilmesi için yükleniciden, saatte en az 150 ton kapasiteli bir adet asfalt plentin kendi malı olmasının istendiği, ayrıca asfalt plentin hem kurulu vaziyette olması hem de Kapaklı ilçe sınırına en fazla 200 km mesafede olması gerektiği şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri gereğince, kullanılması öngörülen makine ve ekipmanın kendi malı olması şartının aranmaması esas olmakla birlikte, işin niteliği gereği kendi malı olması istenen makine ve ekipmana ilişkin yeterlik kriteri belirlenebileceği, ancak idarelerin aynı zamanda 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesi gereği ihalede rekabet ve kaynakların verimli kullanılmasının sağlanması konusunda da sorumlu oldukları, bu nedenle söz konusu yetkinin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde kullanılmaması gerektiği açıktır.

Bu itibarla, idarece işin yerine getirilmesinde kullanılacak asfalt plent tesisinin yüksek maliyetli bir gider kalemi olduğu, kiralandığında ihale konusu işin yerine getirilmesinde bir sorun yaşanmayacağı dikkate alındığında, idarece makine/teçhizat olarak belirlenen tek kalem olan asfalt plent tesisine ilişkin kendi malı olma şartı getirilmesinin 4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde yer alan rekabetin sağlanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırılık teşkil ettiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalenin iptaline ilişkin kararın gerekçeleri arasında “asfalt plent tesisinin kendi malı olması gerektiği şeklindeki düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu” hususunun da yer alması gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunca alınan ihalenin iptali kararına katılıyoruz.