KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2009/071

Gündem No : 19

Karar Tarihi : 28.09.2009

Karar No : 2009/UH.III-2398

Şikayetçi :

Şeka Sosyal Hizm. Temz. İnş. Bilgisayar Yemek Üretim Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti., Aydınlar Mahallesi Fehmi Tacer Sokak 12/15 Dikmen/ANKARA

İhaleyi yapan idare:

Bedaş Genel Müdürlüğü, Abdülhakhamit Cd. 21 Taksim /İSTANBUL

Başvuru tarih ve sayısı:

04.09.2009 / 19987

Başvuruya konu ihale:

2009/57735 İhale Kayıt Numaralı "Genel Temizlik ve İlaçlama İşi" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

25.09.2009 tarih ve III.H.18.53.0165/2009-40E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü tarafından 27.07.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Genel Temizlik ve İlaçlama Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Şeka Sosyal Hizm. Temz. İnş. Bilgisayar Yemek Üretim Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti.’nin 24.08.2009 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 31.08.2009 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 04.09.2009 tarih ve 19987 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.09.2009 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

Birim fiyat teklif cetvelinde ve idari şartnamede işin süresinin 730 takvim günü olarak belirlendiği, bu süre esas alınarak yapılan hesaplamada, teklif fiyata dahil masraflardan ilaçlama gideri hariç, teklif edilmesi zorunlu asgari işçilik maliyetinin (%3 genel giderler dahil) 6.199.689,86 TL olduğu, ancak, ihale üzerinde bırakılan isteklinin 6.143.222,36 TL tutarındaki teklifinin, bu tutarın dahi altında olmasına rağmen kendi teklifleri ile birlikte iki teklifin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutularak ihalenin sonuçlandırıldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin kendi üzerlerine bırakılması gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

İhaleye ait teknik şartnamenin 1 inci maddesinde, işyeri; Genel Müdürlüğe bağlı Merkez Hizmet Binası ve İşletme Müdürlükleri şeklinde tanımlanmıştır. İdari şartnamenin ihale konusu işe ilişkin bilgilere yer verilen 2.1 inci maddesinin (b) bendinde, işin miktarı ve türü; 191 kişi ile genel temizlik ve ilaçlama hizmetleri şeklinde belirlenmiş, (ç) bendinde ise; ekli tabloda yer verilen hizmet binalarında, sayıları ayrıca düzenlenen, 159 kişinin temizlik elemanı, 7 kişinin camcı, 18 kişinin kaloriferci, 6 kişinin bahçıvan, 1 kişinin de yönetici olarak çalışacağı belirtilmiştir.

İhale ilanının 9 uncu, idari şartnamenin 19 uncu maddesinde ise teklif ve sözleşme türünün birim fiyat olacağı belirtilmiştir. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesine ilişkin olarak, ihale sözleşme tasarısının 6 ncı maddesinde, birim fiyat teklif cetvelinde yüklenicinin teklif ettiği ve sözleşme bedelinin tespitinde kullanılan birim fiyatların esas alınacağı, 12.1 inci maddesinde de, ödemelerin ayda bir defa yapılacağı düzenlemesi yer almaktadır.

İdari şartnamenin teklif fiyata dahil giderlere ilişkin 25 inci maddesinde; temizlik işçilerine asgari ücret üzerinden, yöneticiye asgari ücretin %50 fazlası üzerinden, diğer çalışanlara ise asgari ücretin %25 fazlası üzerinden ödeme yapılacağı, tüm çalışanlara ayda 26 gün üzerinden günlük 7 TL brüt nakdi yemek ve 6 TL brüt nakdi yol ücretinin verileceği, iş süresince ulusal bayram ve genel tatil günlerine rastlayan 26 günde 8 temizlikçi ile 12 kalorifercinin çalışacağı ve tüm personelin iş kazaları ile sigorta prim oranının %2 olduğu düzenlemesine yer verilmiştir.

İdare tarafından hazırlanan birim fiyat teklif cetveli;

Şeklinde düzenlenmiştir.

Birim fiyat teklif cetvelinin ilk 7 iş kaleminde, birimi kişi, miktarı ise işçi sayıları ile işçi ücretlerine ait beş iş kaleminde 730 gün, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ait sonraki iki iş kaleminde ise 26 gün olmak üzere idari şartnamenin anılan işçilik giderlerine, 8 nolu son iş kaleminde de ayrıntılarına teknik şartnamede yer verilen ve iş süresince ayda bir kez olmak üzere toplam 24 kez yapılması öngörülen ilaçlama giderine yer verilmiştir.

İhale konusu işin süresi; ihale onay belgesinde, ilanın 2 nci, idari şartnamenin 48.3 üncü ve sözleşme tasarısının 9.1 inci maddesinde 730 takvim günü olarak belirlenmiştir. İdari şartnamenin 48.1 inci, sözleşme tasarısının ise 10.3 üncü maddesinde, sözleşme imzalandığı tarihten itibaren 5 gün içerisinde işe başlanacağı belirtilmiştir. İhale onay belgesinde yer alan açıklamalardan, süresi 120 gün olan önceki ihaleye ilişkin sözleşmenin 25.08.2009 tarihinde sona ereceği ve 26.08.2009 tarihinden başlamak üzere hizmetin aksamadan devamının sağlanabilmesi için mevcut ihalenin yapılmasına karar verildiği anlaşılmıştır. İhale dokümanında ise ihalede kıst ay çalışmanın öngörüldüğüne ilişkin herhangi bir düzenlemenin yer almadığı tespit edilmiştir.

İdare tarafından hazırlanan yaklaşık maliyet cetveli ve ekleri incelendiğinde, ilaçlama gideri hariç, nakdi yemek ve yol ücretleri dahil işçi ücretleri ile ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışma ücretleri toplamından oluşan teklif edilmesi zorunlu asgari işçilik maliyetinin (%3 genel giderler dahil), Kamu İhale Kurumu işçilik hesaplama modülü üzerinden, işin süresi 24 ay olmak üzere toplam 6.116.915,96 TL olarak hesaplandığı görülmüştür. İdarece, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif sorgulaması cevabında belirttiği 19.200,00 TL tutarındaki ilaçlama gideri, teklif fiyatı olan 6.143.222,36 TL’den çıkarıldığında teklifin asgari işçilik maliyetini karşıladığı anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, işin süresi 24 ay esas alınarak hesaplamalar yapıldıktan sonra bulunan tutarların 730 güne bölündüğü ve işlem sonucunun teklif cetveline, iş kalemlerinin birim fiyatları şeklinde yansıtıldığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi ile diğer bazı isteklilerin ise tekliflerini oluştururken bir kişinin bir aylık ücretini hesaplayarak, bulunan tutarı 30 güne böldüğü ve işlem sonucunu teklif cetveline, iş kalemlerinin birim fiyatları şeklinde yansıttıkları tespit edilmiştir.

Netice itibariyle, ihalede bazı istekliler işçilik maliyetini 24 ay üzerinden hesaplayarak sonucunu, bir ay 30 gün olmak üzere 24 ayın karşılığı olan 720 güne değil, 730 takvim gününe bölmüş ve bir işçinin bir günlük maliyetini olması gerekenden az belirlemiş,

bazı istekliler ise işçilik maliyetini bir işçinin bir günlük gerçek maliyeti üzerinden, ancak, ihalede kıst dönem çalışma öngörülmemesine rağmen teklif cetvelinin 730 gün olarak belirlenmesi nedeniyle, sonuçta 24 ay ve 10 gün üzerinden hesaplamış bulunmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27 nci maddesinin 2 nci fıkrasının (r) bendinde; ihale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme halinde alınacak cezalar sayılmıştır.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun “sözleşme türleri” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde birim fiyat sözleşme;“… mal ve hizmet alımı işlerinde ise işin ayrıntılı özelliklerine dayalı olarak; idarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için istekli tarafında teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel…” şeklinde tanımlanmıştır. Anılan Kanunun “Sözleşmede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 7 nci maddesinin (e) bendinde ise sözleşmenin bedeli, türü ve süresi sayılmıştır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 1 nolu eki standart formlardan, “KİK015.3/H Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına ilişkin birim fiyat teklif cetveli”nin “miktarı” kısmı; işçi sayısı ve ay/gün/saat şeklinde belirlenmiştir.

Standart formun 3 nolu dipnotunda; “Ulusal bayram, resmi ve dini bayram ile yılbaşı günleri için ayrı satır açılacaktır.

Farklı ücret grupları varsa her biri için ayrı satır açılacaktır.

Kıst ay hesabı yapılacak işlerde kıst ay için ayrı satır açılacaktır…”,

4 nolu dipnotunda ise;“Teklif edilen birim fiyat, kuruş hanesi iki rakam olacak şekilde yazılacaktır” açıklaması yer almaktadır.

Aynı Yönetmeliğin 7 nolu eki Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmenin 9.1 inci maddesinde sözleşmenin süresinin; “işe başlama tarihinden itibaren .........gündür /aydır” şeklinde düzenleneceği belirtilmiştir.

Anılan Tip Sözleşmenin 9 uncu maddesinde yer verilen 14 nolu dipnotta; “İdare işe başlama ve bitim tarihlerini kesin olarak belirtecekse 9.1 maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

9.1.İşe başlama tarihi ...............; işi bitirme tarihi ...............dir” açıklaması yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün VIII inci maddesinin “Hizmet Alım İhalelerinde Yeterliğe İlişkin Diğer Hususlar” başlıklı (M) alt maddesinin 2 nci fıkrasında;“…Birim fiyat üzerinden teklif alınan bütün hizmet alımı ihalelerinde birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde; iş kaleminin adı, birimi ve miktarının ayrıntılı olarak idare tarafından doldurulmak suretiyle, ihale dokümanına eklenmesi gerekmektedir.

Birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde yüklenici kârı ile sözleşme gideri ve genel giderler ayrı bir iş kalemi olarak gösterilmeyecek, teklif edilen birim fiyatların yüklenici kârı ile sözleşme gideri ve genel giderler dahil fiyatlar olduğu kabul edilecektir” açıklaması,

Anılan Tebliğin Birinci Bölümünün XIII üncü maddesinin “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Teklif Fiyata Dahil Masraflar” başlıklı (G) alt maddesinin 1 inci fıkrasının 7 numaralı bendinde; “…İşin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işlerde, işin başlangıç ayına ait kişi başına asgari işçilik maliyeti; başlangıç tarihinden ayın son gününe kadar ki gün sayısı dikkate alınarak hesaplanacaktır. İşçilik hesaplama modülü üzerinden 1 aylık asgari işçilik maliyeti bulunduktan sonra bu rakam önce 30’a bölünecek, sonra da başlangıç tarihinden ayın son gününe kadar ki gün sayısı ile çarpılarak başlangıç ayına ait 1 kişilik asgari işçilik maliyeti bulunacaktır. Daha sonra 1 işçinin asgari işçilik maliyeti ile işçi sayısı çarpıldıktan sonra başlangıç ayına ilişkin toplam asgari işçilik maliyeti bulunacak ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri eklendikten sonra başlangıç ayına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet hesaplanmış olacaktır. Kalan aylara ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanacak ve bu iki tutar toplanarak işin tamamına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı bulunacaktır...” açıklaması yer almaktadır.

Kararın önceki bölümlerinde de açıklandığı üzere, ihale onay belgesi incelendiğinde, süresi 120 gün olan önceki ihaleye ilişkin sözleşmenin 25.08.2009 tarihinde sona ereceği ve 26.08.2009 tarihinden başlamak üzere hizmetin aksamadan devamının sağlanabilmesi için mevcut ihalenin yapılmasına karar verildiği, netice itibariyle, ihale konusu işin başlama tarihinin 26.08.2009 olacağı anlaşılmaktadır.

İdarenin yaklaşık maliyet hesabından da görüldüğü üzere, işin süresinin dokümanda 730 takvim günü olarak belirlenmiş olması, dokümanda kıst çalışma öngörülmemesi nedeniyle, bu sürenin 24 aylık bir döneme ilişkin olduğu sonucunu doğurmaktadır.

İhale mevzuatı gereği personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, teklif cetvelinde ücretler, kıst çalışma ve resmi tatiller hariç gün üzerinden belirlenemez.

Nitekim standart form birim fiyat teklif cetvelinde yer alan ay/gün/saat ifadelerinde, gün olarak miktarın belirlenmesi bu amaçla, saat olarak miktarın belirlenmesi ise fazla mesai çalışmasının öngörüldüğü durumlara ilişkin olarak belirlenmiştir.

Çalışanların ücretlerinin aylık olarak ödeneceği ihale konusu işin, sözleşmesi, teklif cetveline göre düzenleneceğinden, söz konusu iş kalemleri birim fiyat ve miktarlarının da gün üzerinden değil, ay üzerinden oluşturulması gerekmektedir.

İşin süresi teklif cetvelinde, bir ay 30 gün olmak üzere 24 ayın karşılığı olan 720 gün olarak belirlenmiş olsa dahi, ödeme aylık yapılacağından ve birim fiyat yuvarlanarak oluşturulacağından yine de 24 aylık çalışmanın tam karşılığı belirlenmemiş olacak ve teklif cetveli, isteklilerin tekliflerini işin süresine uygun olarak oluşturmasına elverişli olmayacaktır.

Dolayısıyla, mevzuata aykırı söz konusu husus, tekliflerin oluşturulmasını ve sözleşmenin yürütülmesini bütünüyle sakatlayan bir durum arz ettiğinden ve idarenin teklifleri değerlendirmesini imkansız kıldığından,

başvuru konusu ihaleye ait ihale dokümanında idarece ihale süresine ilişkin yapılan düzenlemenin belirsizliğe neden olduğu, bu düzenleme sonucunda, teklifin hangi süre esas alınarak verileceği konusunda bir tereddüdün oluştuğu isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarından da anlaşıldığından, ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.